Portal Orzeczeń Sądów Powszechnych

POSTANOWIENIE

Dnia 23 września 2014 r.

Sąd Okręgowy w Gliwicach III Wydział Cywilny Odwoławczy w następującym składzie:

Przewodniczący – Sędzia SO Krystyna Hadryś

Sędziowie SO Barbara Braziewicz

SR (del.) Roman Troll (spr.)

po rozpoznaniu w dniu 23 września 2014 r. w Gliwicach na posiedzeniu niejawnym sprawy

z wniosku Skarbu Państwa – Naczelnika Urzędu Skarbowego w Z.

przeciwko I. K. (1) i I. K. (2)

o nadanie klauzuli wykonalności administracyjnemu tytułowi wykonawczemu oraz o nadanie klauzuli wykonalności administracyjnemu tytułowi wykonawczemu na następcę prawnego

na skutek zażalenia wnioskodawcy

od postanowienia Sądu Rejonowego w Zabrzu

z dnia 22 stycznia 2014 r., sygn. akt VIII Co 3103/13

postanawia:

oddalić zażalenie.

SSR (del.) Roman Troll SSO Krystyna Hadryś SSO Barbara Braziewicz

Sygn. akt III Cz 1056/14

UZASADNIENIE

Postanowieniem z dnia 22 stycznia 2014 r. Sąd Rejonowy w Zabrzu oddalił wniosek o nadanie klauzuli wykonalności administracyjnemu tytułowi wykonawczemu zarówno w zakresie tegoż tytułu, jak i co do nadania klauzuli wykonalności w części dotyczącej przejścia obowiązków. W uzasadnieniu wskazał, że podstawą żądania wniosku była potrzeba prowadzenia egzekucji z nieruchomości celem zaspokojenia wierzytelności zabezpieczonej hipotecznie, a administracyjny tytuł wykonawczy dotyczący podatku z tytułu sprzedaży nieruchomości nie zalicza się na podstawie żadnych przepisów do tych, które podlegają egzekucji w drodze sądowej. Jednocześnie Sąd Rejonowy podkreślił, że przedstawiona umowa darowizny nie spełnia wymogów z art. 788 kpc, gdyż jest w kserokopii.

Zażalenie na to postanowienie złożył wnioskodawca zaskarżając je w całości i wnosząc o nadanie klauzuli wykonalności zgodnie z wnioskiem względnie o uchylenie zaskarżonego postanowienia. W uzasadnieniu wskazał, że określił wysokość zobowiązania I. K. (1) decyzją z dnia 8 października 2012 r., a dnia 19 listopada 2012 r. została wpisana hipoteka przymusowa na ½ części nieruchomości stanowiącej własność zobowiązanej, ale ona dnia 4 września 2013 r. darowała swój udział w nieruchomości teściowej I. K. (2), a zaspokojenie wierzyciela hipotecznego następuje wg przepisów o sądowym postępowaniu egzekucyjnym, dlatego też wnosi o nadanie klauzuli wykonalności. Dodał także, że nie prowadził egzekucji z nieruchomości I. K. (1), gdyż obecnie stanowi ona własność I. K. (2) i musi w stosunku do niej uzyskać klauzulę wykonalności. Wskazał również, że dołączył do akt oryginał administracyjnego tytułu wykonawczego przeciwko I. K. (1), który jest tytułem egzekucyjnym opisanym w art. 777 kpc.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Przede wszystkim należy zauważyć, że administracyjny tytuł wykonawczy wystawiony przeciwko I. K. (1) zawiera wskazanie podstawy prawnej [art. 28 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2000 r., Nr 14, poz. 176 ze zm.)] nieobowiązującej od 1 stycznia 2007 r.,albowiem przepis ten został uchylony poprzez art. 1 pkt 31 ustawy z dnia 16 listopada 2006 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych oraz o zmianie niektórych innych ustaw (Dz. U. Nr 217, poz. 1588) w związku z art. 22 ustawy z dnia 16 listopada 2006 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych oraz o zmianie niektórych innych ustaw, a tytuł dotyczy należności z maja 2007 r., zaś został wystawiony dnia 26 listopada 2012 r.

Ponadto wnioskodawca domaga się ostatecznie nadania klauzuli wykonalności przeciwko I. K. (2) z uwagi na to, że jest ona właścicielką części nieruchomości obciążonej hipoteką przymusową, a nabyła ją po wpisie hipoteki od I. K. (1). Generalnie więc nie chce dochodzić należności od I. K. (1), ale wszcząć postępowanie egzekucyjne z nieruchomości w stosunku do I. K. (2) (dłużnika rzeczowego) w celu zrealizowania zabezpieczenia hipotecznego. Do tego potrzebne jest wnioskodawcy uzyskanie tytułu wykonawczego przeciwko I. K. (2). Nadanie klauzuli wykonalności przeciwko I. K. (1) na administracyjny tytuł wykonawczy ma być jedynie wstępem do uzyskania tytułu wykonawczego na następcę, gdyż po powstaniu administracyjnego tytułu wykonawczego I. K. (1) darowała swoją część nieruchomości I. K. (2).

Zgodnie z art. 788 § 1 kpc jeżeli obowiązek po powstaniu tytułu egzekucyjnego przejdzie na inną osobę, to sąd nada klauzulę wykonalności przeciwko niej, gdy zostanie to wykazane dokumentem rzędowym lub prywatnym z podpisem urzędowo poświadczonym. Wnioskodawca takiego dokumentu nie przedstawił, a dołączył do akt jedynie kserokopię umowy darowizny pomiędzy paniami K., jest ona co prawda potwierdzona jako zgodna z oryginałem przez starszego inspektora, a dołączona do zażalenia nawet przez radcę prawnego, ale ten radca nie występuje w sprawie jako pełnomocnik, co uniemożliwia zastosowanie udogodnienia z art. 129 § 2 i 3 kpc w związku z art. 13 § 2 kpc, nie ma więc mowy o przedstawieniu dokumentu urzędowego. Dlatego też wnioskodawca nie wykazał w sposób wystarczający, że obowiązek przeszedł na inną osobę.

Ponadto samo nadanie klauzuli wykonalności administracyjnemu tytułowi wykonawczemu przeciwko I. K. (1) jest o tyle niemożliwe, że nie jest ona już współwłaścicielką nieruchomości, a ponadto podstawa prawna jej zobowiązania widniejąca w administracyjnym tytule wykonawczym nie istniała w chwili jego powstania.

Zdaniem Sądu Okręgowego unormowanie art. 75 ustawy z dnia 6 lipca 1982 r. o księgach wieczystych i hipotece (t.j. Dz. U. z 2013 r., poz. 707 ze zm.) nie ma znaczenia dla samej kwestii nadania klauzuli wykonalności administracyjnemu tytułowi egzekucyjnemu w rozpoznawanej sprawie, gdyż przewiduje ono jedynie sposób prowadzenia egzekucji mającej na celu zaspokojenie wierzyciela hipotecznego z nieruchomości, a nie wskazuje, że administracyjny tytuł wykonawczy podlega wykonaniu w drodze egzekucji sądowej. Trudno także wysnuć tezę, że możliwe jest nadanie klauzuli wykonalności przeciwko I. K. (1) na przedłożony administracyjny tytuł wykonawczy, albowiem żaden przepis prawa nie wskazuje, że ten tytuł podlega wykonaniu w drodze egzekucji sądowej – z nieruchomości nie można już prowadzić przeciwko niej egzekucji, gdyż nie jest jej właścicielką, a innych powodów, np.: potrzeby złożenia wniosku o wyjawienie majątku wnioskodawca nie przedstawiał.

Na zakończenie należy zauważyć, że jeżeli należności podatkowe dłużnika osobistego zostały zabezpieczone na nieruchomości, która stała się później własnością osoby trzeciej, wierzyciel, chcąc zaspokoić tę wierzytelność z nieruchomości obciążonej hipoteką, musi uzyskać tytuł wykonawczy przeciwko osobie trzeciej będącej właścicielem tej nieruchomości, a tym tytułem może być wyrok sądu zasądzający od dłużnika hipotecznego na rzecz wierzyciela hipotecznego określoną kwotę wynikającą z zabezpieczenia hipotecznego, zawierający odpowiednią klauzulę ograniczającą odpowiedzialność dłużnika hipotecznego (por. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 12 grudnia 2013 r., sygn. akt V CSK 51/13, Lex 1425058). Wnioskodawca więc musi dysponować tytułem wykonawczym przeciwko właścicielowi nieruchomości (por. także wyrok Sądu Najwyższego z dnia 25 sierpnia 2004 r., sygn. akt IV CK 606/03, Lex nr 188488), ale w rozpoznawanej sprawie, z podanych wyżej powodów, nie można takiego tytułu udzielić.

Dlatego też zarzuty zażalenia okazały się bezpodstawne, a rozstrzygniecie wydane przez Sąd Rejonowy prawidłowe.

Mając powyższe na uwadze, w oparciu o art. 385 kpc w związku z art. 397 § 1 i 2 kpc i art. 13 § 2 kpc, art. 777 § 1 pkt 3 kpc, art. 788 § 1 kpc oraz art. 75 ustawy z dnia 6 lipca 1982 r. o księgach wieczystych i hipotece, zażalenie jako bezzasadne należało oddalić.

SSR (del.) Roman Troll SSO Krystyna Hadryś SSO Barbara Braziewicz