Portal Orzeczeń Sądów Powszechnych

POSTANOWIENIE

Dnia 5 kwietnia 2016 r.

Sąd Okręgowy w Gliwicach III Wydział Cywilny Odwoławczy w następującym składzie:

Przewodniczący-Sędzia: SO Gabriela Sobczyk

Sędziowie: SO Barbara Braziewicz (spr.)

SR (del.) Ewa Buczek - Fidyka

po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym w dniu 5 kwietnia 2016 r.

sprawy z wniosku wierzyciela (...) w W.

przeciwko dłużniczce H. M.

o nadanie klauzuli wykonalności

na skutek zażalenia wierzyciela

na postanowienie Sądu Rejonowego w Gliwicach

z dnia 23 września 2015 r., sygn. akt II Co 3664/15

postanawia:

oddalić zażalenie.

SSR (del.) Ewa Buczek - Fidyka SSO Gabriela Sobczyk SSO Barbara Braziewicz

UZASADNIENIE

Zaskarżonym postanowieniem z dnia 23 września 2015r. Sąd Rejonowy w Gliwicach oddalił wniosek (...) w W. o nadanie na jego rzecz klauzuli wykonalności tytułowi wykonawczemu, który stanowi nakaz zapłaty wydany przez Sąd Rejonowy w Lublinie w dniu 30 sierpnia 2012r. w sprawie sygn. VI Nc-e 1374825/12, wystawiony pierwotnie na rzecz (...) S.A. (...) w W.. W uzasadnieniu Sąd wskazał, że dokumenty przedłożone przez wnioskodawcę nie spełniają wymogów art. 788 § 1 k.p.c., albowiem załączony do wniosku uwierzytelniony odpis umowy przelewu wierzytelności nie wskazuje konkretnych praw i wierzytelności podlegających przeniesieniu. Prawa te zostały określone w załączniku nr 1 do umowy, na których brak jest jakiejkolwiek adnotacji notariusza o osobach podpisanych na oryginałach wykazów wierzytelności. W ocenie Sądu pierwszej instancji załączniki te nie są dokumentami prywatnymi z podpisami urzędowo poświadczonymi. Ponadto wskazał, iż dołączone do wniosku poświadczenia dokumentów przez notariuszy nie wskazują jakiego konkretnego dokumentu owe poświadczenia dotyczą. Nie wskazują zwłaszcza, iż dotyczą także spisu wierzytelności, a także nie zostały takie poświadczenia połączone w sposób trwały z załącznikiem (spisem wierzytelności).

Zażalenie na to postanowienie wniósł wierzyciel domagając się jego zmiany przez uwzględnienie wniosku, ewentualnie jego uchylenia i przekazania do ponownego rozpoznania Sądowi pierwszej instancji oraz zasądzenie na rzecz wierzyciela kosztów postępowania zażaleniowego. Zarzucił dokonanie sprzecznych z treścią zebranego w sprawie materiału dowodowego ustaleń, co doprowadziło do błędnego przyjęcia, że nie zostały spełnione wymogi z art. 788 § 1 k.p.c. W uzasadnieniu wnioskodawca wskazał, że do wniosku o nadanie klauzuli wykonalności dołączył umowę przelewu wierzytelności z 19 lutego 2013r. z załącznikiem. Poświadczenie notarialne podpisów złożonych pod umową sprzedaży wierzytelności dotyczyło umowy z załącznikiem, który stanowił jej integralną część, co w ocenie skarżącego oznacza, że dokumenty te spełniają wymogi z art. 788 § 1 k.p.c., a zatem przejście uprawnień w zakresie wierzytelności zostało udokumentowane i powinno skutkować uwzględnieniem wniosku. Tytułem zakończenia wierzyciel wskazał, że koniecznym było rozłączenie dokumentów połączonych w sposób trwały przez notariusza z uwagi na wielość składnych wniosków.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Zażalenie nie jest zasadne, a rozstrzygnięcie Sądu Rejonowego należy uznać za trafne.

Sąd Rejonowy zasadnie stwierdził, że dokumenty przedłożone przez wnioskodawcę nie spełniają wymogów art. 788 § 1 k.p.c.

Zgodnie z art. 788 § 1 k.p.c. jeżeli uprawnienie lub obowiązek po powstaniu tytułu egzekucyjnego lub w toku sprawy przed wydaniem tytułu przeszły na inną osobę, sąd nada klauzulę wykonalności na rzecz lub przeciwko tej osobie, gdy przejście to będzie wykazane dokumentem urzędowym lub prywatnym z podpisem urzędowo poświadczonym.

Wnioskodawca z wnioskiem o nadanie klauzuli wykonalności przedłożył m.in. umowę sprzedaży wierzytelności z 23 kwietnia 2013r., wyciąg z załącznika nr 1 umowy z 23 kwietnia 2013r. Na skutek wezwania Sądu pierwszej instancji przedłożył on kolejny wyciąg z załącznika nr 1. Informacja, że H. M. jest dłużniczką wnioskodawcy wynika z załącznika do umowy przelewu. Dołączony załącznik ( w dwóch wersjach) jednak nie został przez strony umowy podpisany, znajdują się na nim jedynie nieczytelne parafy, a załączone do wniosku poświadczenie notarialne nie wymienia dokumentów, na jakich podpisy zostały poświadczone.

W pierwszej kolejności zaznaczyć trzeba, że w umowie przelewu wierzytelności nie wskazano konkretnych praw i wierzytelności podlegających przeniesieniu. Prawa te zostały określone w załączniku nr 1 (k. 12,13, 27-53). W ocenie Sądu Okręgowego przedłożony wykaz wierzytelności – załącznik ( w wersji krótszej i dłuższej ) w części dotyczącej dłużników, w ogóle nie nosi cech dokumentu, gdyż nie zawiera podpisu jego wystawcy. Podpis pod dokumentem jest natomiast jego cechą konstytuującą. W przypadku dokumentów urzędowych podpis pod dokumentem przynależy do „przepisanej formy” tych dokumentów. W polskim systemie prawnym generalnie nie istnieje taki dokument urzędowy, co do którego przepisy o jego formie nie wymagałyby złożenia pod nim podpisu przez upoważnioną osobę. Nadto z art. 245 i 253 k.p.c. wynika, że także dokument prywatny musi zawierać podpis wystawcy. Wyjątki, w których wystawca dokumentu jest zwolniony od obowiązku podpisania lub od obowiązku złożenia podpisu własnoręcznego (i zastąpienia go podpisem mechanicznym) i jedynie w tych przypadkach można mówić o istnieniu dokumentu, pomimo braku podpisu w ogóle bądź braku podpisu własnoręcznego - są ściśle określone przepisami (np. art. 328 § 2 k.s.h., art. 921 ¹⁰ § 2 k.c. i inne). Istnienie przepisów szczególnych potwierdza a contrario, iż w każdym innym wypadku dokument, by był dokumentem musi być podpisany i to własnoręcznie - przez wystawcę. Podpisanie bowiem dokumentu służy identyfikacji wystawcy z treścią pisma. Oczywistym jest fakt pozostawania podpisu znakiem własnoręcznym. Wyklucza się przy tym uznanie za podpis tzw. facsimile - parafy. Powszechnie przyjmuje się, że podpis w zasadzie oprócz wyrażenia co najmniej niezupełnie czytelnego nazwiska, winien charakteryzować się indywidualnymi cechami osoby składającej (por. także wyrok Sądu Najwyższego z dnia 29 kwietnia 2009r., sygn. II CSK 557/08). Wykaz wierzytelności (załącznik) nie został więc sporządzony w formie przewidzianej w art. 788 § 1 k.p.c., bowiem nie został opatrzony wymaganymi przez ten przepis podpisami urzędowo poświadczonymi.

Nadto, należy zauważyć, iż w załączonych do wniosku poświadczeniach notarialnych: Repertorium A nr (...), Repertorium A (...) precyzyjnie nie wymieniono dokumentów, na jakich podpisy zostały poświadczone ( w poświadczeniach tych jedynie odnotowano „ poświadczam, że podpis na załączonym dokumencie…”). Brak jest więc podstaw do przyjęcia, że poświadczenia te dotyczą podpisów i paraf złożonych na umowie i wyciągach z załącznika nr 1. Tym bardziej iż, przedłożone poświadczenia notarialne wraz z przedłożonymi wyciągami i załącznikami nie stanowią scalonego kompletu dokumentów opatrzonego pieczęciami notariusza, czego jednak nie usprawiedliwia podniesiona przez żalącego masowość obrotu.

Wobec powyższego stwierdzić należy, że wnioskodawca nie wypełnił przesłanek z art. 788 § 1 k.p.c.

Z tych względów, a także mając na uwadze argumentację Sądu Rejonowego, oddalono zażalenie na skutek nie stwierdzenia wad zaskarżonego postanowienia wskazanych w zażaleniu przez wierzyciela i podlegających uwzględnieniu z urzędu.

Reasumując, zażalenie jako bezzasadne podlega oddaleniu w oparciu o art. 385 k.p.c. w zw. z art. 397 § 2 k.p.c. i art. 13 § 2 k.p.c.

SSR (del.) Ewa Buczek-Fidyka SSO Gabriela Sobczyk SSO Barbara Braziewicz