Portal Orzeczeń Sądów Powszechnych

Sygn. akt. I Ns 614/18

UZASADNIENIE postanowienia częściowego z dnia 8.03.2019r.

Wnioskodawca G. (...) Bank wniósł o stwierdzenie nabycia spadku po S. L. zmarłym w dniu 29.07.2011r. na tej podstawie, że zmarły zawarł umowę kredytu w dniu 23.08.2010r. którego nie spłacił.

W dniu 12.12.2018r. został złożony wniosek podpisany przez J. L., z treści którego wynikało, że domaga się on, aby zatwierdzić oświadczenie o uchyleniu się od skutków prawnych nie złożenia w terminie oświadczenia o odrzuceniu spadku po zmarłym w dniu 29.07. (...). S. L.. Na rozprawie w dniu 8.03.2019r. wniosek ten został zmieniony i uczestnik domagał się, aby mógł złożyć oświadczenie o przyjęciu spadku z dobrodziejstwem inwentarza.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny.

S. L. zmarł w dniu 29.07.2011r. w S. jako bezdzietny kawaler, ostatnio stale mieszkał w S.. Z zeznań uczestników wynika, że był osobą nadużywającą alkoholu. Mieszkał z siostrą – uczestniczką Z. O.. S. L. nie utrzymywał kilka lat przed śmiercią kontaktu z dalszą rodziną. Uczestnik J. L. o zadłużeniu spadkodawcy dowiedział się, gdy otrzymał wezwanie z Sądu tj. 3.12.2018r. W piśmie z dnia 11.12.2018r. domagał się, aby przywrócić mu termin do odrzucenia spadku, gdyż wcześniej nie wiedział o zadłużeniu spadkodawcy. Uczestnicy nie kwestionowali jego zeznań.

Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił na podstawie zeznań uczestników i aktów USC W ocenie Sądu zeznania uczestników są wiarygodne i zostały one potwierdzone złożonymi w sprawie dokumentami.

Sąd zważył co następuje.

Na rozprawie w dniu 8.03.2019r. ustalono, że spadkodawca nie pozostawił żadnego majątku. Poinformowano obecnych, że możliwe jest złożenie oświadczenia o odrzuceniu spadku, co oznacza, że do sprawy będą wezwani kolejni spadkobiercy oraz o tym, że istnieje możliwość złożenia oświadczeń o przyjęciu spadku z dobrodziejstwem inwentarza. Zgodnie z art. 1016 k..c w brzmieniu obowiązującym w dacie śmierci spadkodawcy złożenie takiego oświadczenia oznaczać będzie, że jeśli jeden ze spadkobierców nabędzie spadek z dobrodziejstwem inwentarza, to pozostali także nabędą ten spadek z dobrodziejstwem inwentarza. Wyjaśniono, że konieczne będzie sporządzenie spisu inwentarza. Uczestnik J. L. jest także uczestnikiem innego postępowania spadkowego w sprawie o Sygn. I Ns 178/18, gdzie także złożył wniosek o przywrócenie terminu do odrzucenia spadku, który został uwzględniony. Po uzyskaniu tych informacji J. L. zdecydował, że nie będzie robił sobie i rodzinie kłopotu, związanego z dalszym prowadzeniem sprawy. Uczestnicy i obecny w charakterze publiczności M. O. zgodnie wnosili, aby sprawa się zakończyła tym, żeby mogli wszyscy nabyć spadek z dobrodziejstwem inwentarza i żeby nie trzeba było uczestniczyć w dalszych rozprawach i ponosić kosztów. M. O. deklarował, że poniesie koszty związane ze spisem inwentarza i załatwi wszystkie formalności. Uczestnik złożył oświadczenie o przyjęciu spadku z dobrodziejstwem inwentarza.

Zgodnie z art. 1019§§ 1, 2, 3 k.c. spadkobierca, który pod wpływem błędu nie złożył oświadczenia dot. przyjęcia lub odrzucenia spadku może uchylić się od skutków prawnych nie złożenia w terminie oświadczenia .Uchylenie się od skutków prawnych wymaga zatwierdzenia przez sąd. Przy czym zgodnie z art. 84k.c. błąd musi być istotny i musi dotyczyć treści czynności prawnej. Zgodnie z orzeczeniem Sądu Najwyższego z dnia 30.06.2005 IVCK 799/04 OSNC 2006 nr 5, poz.94 chodzi tu o brak wiedzy o rzeczywistym stanie majątku spadkowego , z tym zastrzeżeniem, że nie jest on wynikiem braku staranności po stronie spadkobiercy. Ponadto zgodnie z art. 88§2 k.c. uprawnienie do uchylenia się wygasa w razie błędu , z upływem roku od jego wykrycia .

W ocenie Sądu zgodne zeznania uczestników wskazują na to, że uczestnik J. L. nie był powiadomiony o zadłużeniu spadkodawcy i taka okoliczność zgodnie z treścią art. 84 k.c świadczy o tym, że był to błąd istotny i dotyczył on treści czynności prawnej. Zgodnie z treścią art.88§2 k.c. uchylenie się od skutków prawnych oświadczenia woli, które złożono pod wpływem błędu wygasa z upływem roku od jego wykrycia. W ocenie Sądu termin ten został zachowany. W ocenie Sądu w niniejszym postępowaniu uznać należy, że J. L. pozostawał w błędzie co do wiedzy o rzeczywistym stanie spadku i ten błąd jest uzasadniony okolicznościami sprawy i poczynionymi w sprawie ustaleniami faktycznymi, co zgodnie z orzeczeniem Sądu Najwyższego z dnia 30.06.2005 I V CK 799/04 OSNC 2006 nr 5 poz.94 uzasadnia wniosek o przywrócenia terminu do złożenia oświadczenia woli. Wobec powyższego na podstawie art. 1019 k.c. wydano postanowienie częściowe .