Portal Orzeczeń Sądów Powszechnych

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 9 października 2014 roku

Sąd Okręgowy w Bielsku-Białej, VI Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych w składzie następującym:

Przewodniczący : SSO Jolanta Mika (spr.)

Sędziowie : SSO Ryszard Jura

SSO Elżbieta Libera-Niesporek

Protokolant : st.sekr.sądowy Katarzyna Tkacz

po rozpoznaniu w dniu 9 października 2014 roku w Bielsku-Białej

na rozprawie

sprawy z powództwa (...) Organizacji (...) w B.

przeciwko (...) Spółka Akcyjna w B.

o ustalenie , że spór jest sporem zbiorowym

na skutek apelacji wniesionej przez stronę powodową

od wyroku Sądu Rejonowego - Sądu Pracy i Ubezpieczeń Społecznych w Bielsku-Białej

z dnia 9 czerwca 2014 roku

sygn. akt V P 69/14;

1.  oddala apelację;

2. zasądza od powoda (...) Organizacji (...) w B. na rzecz (...) Spółki Akcyjnej w B. kwotę 450,00 złotych (czterysta pięćdziesiąt 00/100) tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego za II instancję.

Sędzia Przewodniczący Sędzia /SSO R. J./ /SSO J. M./ /SSO E. L.-N./

Sygn. akt. VI Pa 108 \ 14

UZASADNIENIE

Pozwem wniesionym w dniu 4 grudnia 2013 r. powód (...) Organizacja (...) w B. domagał się ustalenia, że spór wszczęty z inicjatywy powoda pismem z dnia 9 marca 2011 r. znak S (...) jest sporem zbiorowym w rozumieniu przepisów ustawy z dnia 23 maja 1991 r. o rozwiązywaniu sporów zbiorowych ( Dz.U. Nr 5571991 póz. 236 z późn. zm.) oraz zasądzenia od pozwanego na rzecz powoda zwrotu kosztów zastępstwa procesowego w wysokości 1200,00zł. Na uzasadnienie swojego żądania podał, iż pozwany kwestionuje istnienie sporu zbiorowego w zakresie roszczeń wskazanych w piśmie z dnia 9 marca 2011r. gdyż zdaniem pozwanego roszczenia te dotyczą zmiany treści UZP dla pracowników (...) S.A lub innych porozumie płacowych .

Pozwany wniósł o przekazanie sprawy sądowi właściwemu rzeczowo, odrzucenie pozwu, a w przypadku nieuwzględnienia wniosku o odrzucenie pozwu domagał się oddalenia powództwa w całości oraz zasądzenie od powoda na rzecz pozwanego kosztów postępowania, w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych.

Pozwany podniósł zarzut niewłaściwości rzeczowej. Sprawa o ustalenie, czy spór zbiorowy jest sporem w rozumieniu ustawy o rozwiązywaniu sporów zbiorowych (Dz.U. z 1991 r. Nr 55, póz. 236 z późn. zm. - dalej „ustawa"), zdaniem pozwanego, nie miała charakteru majątkowego. Pozwany podniósł zarzut braku drogi sądowej. W jego ocenie dochodzone roszczenie, nie mieściło się w ani materialnym, ani formalnym znaczeniu czy też rozumieniu sprawy cywilnej, o której mowa w art. 1 kodeksu postępowania cywilnego (DZ.U. 1964 nr 43 póz. 296), co uzasadniało wniosek o odrzucenie pozwu na podstawie art. 199 § l pkt. l k.p.c. Dalej pozwany podał, że powód nie wykazał interesu prawnego w powództwie o ustalenie. Powód był uprawniony do prowadzenia sporu (strona pozwana nie negowała takiego uprawnienia) jednakże spór ten nie był sporem zbiorowym prowadzonym w trybie ustawy.

Wyrokiem z dnia 9 czerwca 2014r. Sąd Rejonowy w Bielsku-Białej V Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych oddalił powództwo (pkt 1), zasądził od powoda (...) Organizacji (...) w B. na rzecz pozwanego (...) Spółka Akcyjna w B. kwotę 60 zł tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego (pkt 2).

Orzekając w ten sposób Sąd Rejonowy ustalił następujący , iż powód (...) Organizacja (...) z siedzibą B. zawarł z pozwanym (...) Spółka Akcyjna z siedzibą B. w dniu 31 maja 1996 r. Zakładowy Układ Zbiorowy Pracy. Układ zawarty został na czas nieokreślony z możliwością jego wypowiedzenia na mocy porozumienia stron układu z upływem okresu wypowiedzenia dokonanego przez jedną ze stron układu. Strony zgodnie postanowiły w art. 5 ust. 2, że zmiany do układu wprowadzane będą w drodze protokołów dodatkowych w trybie przewidzianym do jego zawarcia z wyjątkiem przypadków w nim określonych. W ust. 3 strony zgodnie postanowiły, że zmiany wysokości najniższego wynagrodzenia, ustalonego przez Ministra Pracy i Polityki Socjalnej mające wpływ na postanowienia zawarte w układzie nie wymagają sporządzenia protokołów dodatkowych. Układ Zbiorowy Pracy obejmował między innymi zasady wynagrodzenia, zasady przyznawania i wypłaty dodatków do wynagrodzenia oraz zasady polityki płacowej. W dziale II Układu Zbiorowego Pracy w ust. 5 zapisano, że pracownikowi przysługuje za pracę wynagrodzenie zasadnicze wynikające z przyznanej kategorii zaszeregowania i stawki wynagrodzenia, a także inne składniki wynagrodzenia ustalone w Układzie. W myśl art.10 ust. 1 , 4 i 5 Układu tabela płac obejmuje 18 poziomów płacowych. Aktualizacja tabeli następuje poprzez podwyższenie stawki określonej dla najniższego poziomu płacowego, a następnie wszystkich w niej zawartych stawek o wskaźnik określony dla danego poziomu płacowego z zastrzeżeniem ust. 3. Zmiany tabeli mogą być realizowane jako podwyżka Minimalnej Płacy Gwarantowanej z jednoczesnym wchłonięciem (...) Minimum Indywidualnego w uzgodnieniu z zakładową organizacją związkową. W art.15 ust.1 określone zostały następujące składniki wynagrodzenia: płaca zasadnicza, premia miesięczna, dodatek funkcyjny, dodatek brygadzistowski, dodatek za pracę w nocy, dodatek za pracę w godzinach nadliczbowych, dodatek za pracę w warunkach szkodliwych, dodatek za pracę w warunkach bezpośredniej produkcji, dodatek za staż pracy, wynagrodzenie za przestój, zamrożona wysługa lat F., dodatek „31.08.93., nagrody jubileuszowe, odprawy emerytalno – rentowe, premia urlopowa, nagrody okolicznościowe, inne dodatki. Z kolei w ust. 2 zapisano, że stawka płacy zasadniczej składa się z: Minimalnej płacy zasadniczej i super minimum. Stawka minimalnej płacy zasadniczej dla poszczególnych poziomów i stopni zaszeregowania określona została w tabeli stanowiącej załącznik nr 3 do Układu. Zgodnie z ust. 3 w/w przepisu (...) minimum tworzy kwota indywidualnej płacy zasadniczej przewyższająca stawkę określoną tabeli, o której mowa w ust. 3. (...) minimum mogą zwiększyć lub tworzyć kwoty podwyżek indywidualnych, przyznane pracownikom w związku z oceną ich pracy. Z kolei w art. 32 ust.1 Układu Zbiorowego Pracy strony zgodnie postanowiły, że podwyżki wynagrodzeń w ramach prowadzonej przez spółkę polityki płacowej będą dokonywane poprzez: podwyżki zbiorowe, podwyżki indywidualne, nagrody, przeszeregowania. W myśl ust. 2 strony spotykają się dwa razy do roku, aby ocenić oficjalnie wskaźniki makroekonomiczne kraju, rozwój rynku motoryzacyjnego i sytuację pracowników (...) S.A., a termin, wysokość i formę podwyżek zbiorowych ustalają strony Układu. W myśl art.47 6 pkt 1 i 2 Układu strony reprezentują z jednej strony pracodawca, z drugiej strony zakładowe organizacje związkowe : tworzące wspólną reprezentację uprawnioną do podpisywania układu, porozumień i uzgodnień dotyczących wszystkich pracowników Spółki, w przypadku nie wyłonienia wspólnej reprezentacji, stroną są zakładowe organizacje związkowe działające wspólnie. Z kolei w art.46 7 Układu zapisano, że strony mając na względzie cele przedsiębiorstwa i wynikające z prawa funkcje organizacji związkowych ustalają, iż przedmiotem rokowań i negocjacji będą wszystkie sprawy dotyczące zbiorowych praw i interesów pracowniczych, a w szczególności zakładowy układ zbiorowy pracy, regulamin pracy, porozumienia dotyczące działalności związkowej. W art. 418 Układu strony zgodnie postanowiły, że tryb prowadzenia i negocjacji przebiegać będzie w sposób następujący: 1/ przed przystąpieniem do rokowań, negocjacji w trybie art.41 6 pkt 2 lit a wyznaczony zostanie przewodniczący / rzecznik reprezentacji upoważniony do przedstawienia stanowiska i podpisywania uzgodnień/ porozumień, 2/ przed przystąpieniem do rokowań, negocjacji w trybie art. 41 6 pkt 2 lit. B każda zakładowa organizacja związkowa upoważni przewodniczącego/rzecznika do przedstawienia stanowiska i podpisywania uzgodnień, porozumień, 3/w przypadku odmiennych stanowisk pomiędzy zakładowymi organizacjami związkowymi przewodniczący/rzecznicy uzgadniają wspólne stanowisko w terminie 30 dni. W myśl ust. 3 art.41 8 Układu rokowania, negocjacje kończą się podpisaniem porozumienia, z jednej strony przez przewodniczącego/ rzecznika w przypadku określonym w art. 41 6 pkt 2 lit. A lub przewodniczących /rzeczników w przypadku określonym w art. 41 6 pkt 2 lit. B a z drugiej strony przez upoważnionego przedstawiciela pracodawcy. Zgodnie z ust. 5 art.418 Układu każde spotkanie zakończone będzie protokołem. Z kolei w art. 41 24 Układu strony zobowiązały się nie rozpoczynać procedury przewidzianej przez prawo do rozwiązywania sporów zbiorowych przed uprzednim rozpatrzeniem kwestii na spotkaniu na odpowiednim poziomie celem przedstawienia sytuacji krytycznych oraz stanowisk.

U pozwanego od wielu lat wzrost wynagrodzeń następował w drodze zawieranych ze związkami zawodowymi porozumień, w których określano wysokość podwyżki. W porozumieniu z dnia 4 marca 2007 r. pozwany dokonał podwyżek wynagrodzenia zasadniczego poprzez podwyższenie minimalnej płacy gwarantowanej w granicach od kwoty 230 do kwoty 270 zł w zależności od grupy zawodowej, ustalił premię miesięczną, zobowiązał się przyznać premię U. T. od 10 kwietnia 2007 r. oraz dokonać od stycznia 2008 r. podwyżek wynagrodzenia zasadniczego poprzez podwyższenie minimalnej płacy gwarantowanej. W porozumieniu zawarto sformułowanie, że przedmiotowe porozumienie jest porozumieniem zawartym w trybie ustawy o rozwiązywaniu sporów zbiorowych.

Z kolei porozumieniem z dnia 5 lutego 2010 r. strony ustaliły, że pozwany dokona podwyżek zbiorowych w kwocie równej dla każdego pracownika w wysokości 300 zł miesięcznie. Natomiast do czasu zmiany układu podwyżki zbiorowe będą wypłacane jako „ dodatek 2010 „ w kwocie 260,87 zł dla pracowników zatrudnionych na stanowiskach nierobotniczych oraz w kwocie 1,55 zł / godz dla pracowników na stanowiskach robotniczych. Z kolei w roku 2010 pomimo prowadzonych negocjacji powód nie podpisał porozumienia z dnia 14 kwietnia 2010 r. zakładającego podwyżki zbiorowe od 1 marca 2008 r. w kwocie 500 zł dla każdego pracownika objętego Zakładowym Układem Zbiorowym Pracy, przy założeniu, że stawki płacy minimalnej miały zostać podwyższone o kwotę108,70 zł, a stawka godzina o kwotę 0,65 zł. W porozumieniu określono nowy składnik wynagrodzenia „super minimum zbiorowe” stanowiące różnicę wynikającą z kwoty 500 zł pomniejszonej o 15 % premii miesięcznej a wzrostem MPG dla poszczególnych poziomów płacowych.

W miesiącu marcu 2011 r. powód prowadził z pozwanym rozmowy negocjacyjne dotyczące między innymi podwyższenia od dnia 1marca 2011r. miesięcznego wynagrodzenia za nominalny czas pracy każdemu pracownikowi pozwanego oraz ustalenia i uzgodnienia ze związkami zawodowymi planu urlopów na rok 2011. Powód proponował podwyższenie wynagrodzenia pracownikom o kwotę 500,00 zł brutto z wyrównaniem od 1 stycznia 2011 r. Pozwany proponował natomiast przyznanie podwyżki zbiorowej od 1 marca 2011 r. w kwocie 150 zł średnio i od 1 czerwca 2011 r. w kwocie 60 zł - premia produkcyjna, zamrożenia kwoty premii efektywnościowej na poziomie wynikającym ze średniej z 3 ostatnich lat i włączenia do płac zasadniczych – wzrost o ponad 500 zł w stosunku do kwoty premii ustalonej zgodnie z zapisami załącznika nr 10 ZUZP, utrzymania dopłaty za pracę w nadgodzinach w „soboty robocze” po 50 zł brutto do soboty oraz 1 płatnego dnia wolnego od pracy po przepracowaniu 4 zleconych przez pozwanego „ sobót roboczych” w ciągłości.

W związku z brakiem porozumienia pismem z dnia 9 marca 2011 r. powód wystąpił do pozwanego z żądaniem :

- podwyższenia od dnia 1 marca 2011 r. miesięcznego wynagrodzenia za nominalny czas pracy każdemu pracownikami pozwanego o kwotę 500,00 zł brutto wyrównaniem od 1 stycznia 2011 r.,

- niezwłocznego ustalenia i uzgodnienia z powodem planów urlopów na 2011 r. Powód wyznaczył pozwanemu 7 dniowy termin na realizację wysuniętych żądań.

Kolejnym pismem z dnia 15 marca 2011 r. powód poinformował pozwanego o rozpoczęciu prowadzenia akcji protestacyjnych do strajku włącznie oraz wezwał do ustalenia pisemnego terminu dalszych rokowań z powodem.

W dniu 18 marca 2011r. powód poinformował pozwanego o zaistnieniu sporu zbiorowego od dnia 10 marca 2011 r. Na uzasadnienie powód podał, że pozwany nie zrealizował żądań skierowanych do niego pismem nr (...) r. Ponadto powód wezwał pozwanego do ponownego rozpoczęcia rokowań do dnia 22 marca 2011r. w celu przedstawienia ostatecznego stanowiska, przedyskutowania różnic i zawarcia porozumienia. Ponadto powód wniósł o sporządzenie pisemnego stanowiska pozwanego w zakresie przedstawionych żądań w celu sporządzenia protokołu rozbieżności ze wskazaniem stanowisk stron. Ponadto powód poinformował pozwanego, że w przypadku nie osiągnięcia porozumienia we wskazanym terminie od dnia 23 marca będzie przeprowadzać referendum strajkowe wśród pracowników pozwanego.

W odpowiedzi na powyższe pismo pozwany podał, że odpowiedź na pismo z dnia 9 marca 2011 r. została udzielona powodowi na spotkaniu w dniu 15 marca 2011 r. podczas spotkania pozwanego z Zakładowymi Organizacjami Związkowymi działającymi u pozwanego. Pozwany przedstawił propozycję terminów zbiorowych przerw urlopowych, które miały być podstawą do sporządzania planów urlopów. Pozwany podniósł, że informował stronę powodową o niemożności wszczęcia sporu zbiorowego w oparciu o przepisy ustawy o rozwiązywaniu sporów zbiorowych w przypadku zgłoszenia żądania podwyższenia wynagrodzenia pracowników, bowiem składniki wynagrodzenia określone zostały w Zakładowym Układzie Zbiorowym Pracy, a prowadzenie sporu zbiorowego na tle zmiany Układu Zbiorowego jest ograniczone przepisami ustawy o sporach zbiorowych ( art.4 ust.2 ). Pozwany podał, że pozwany nie przedstawił dokumentu wskazującego na wypowiedzenie układu, a więc pisma sformułowane przez powoda nie mogą być wszczęciem sporu zbiorowego, są natomiast zgłoszeniem woli zmiany treści obowiązującego u pozwanego Zakładowego Układu Zbiorowego Pracy.

W dniu 22 marca 2011 r. powód wystosował pismo do pozwanego informujące, że żadne z żądań przez niego wysuniętych nie dotyczyło zmiany układu lub porozumienia, a zatem ograniczenie wynikające z art. 4 ust. 2 ustawy o rozwiązywaniu sporów zbiorowych nie ma zastosowania. Zdaniem powoda Układ Zbiorowy Pracy w art.15 określił składniki wynagrodzenia w tym dodatki, których wysokość oraz zasady przyznawania nie zostały uregulowane w UZP ani też innym zakładowym akcie prawa pracy. W tej sytuacji zastosowanie ma art. 27 ust. 3ustawy o związkach zawodowych przewidujący obowiązek uzgadniania ze związkami zawodowymi regulaminów nagród premiowania, a w konsekwencji także dodatków.

W dniu 31 marca 2011 r. powód zorganizował wiec protestacyjny.

Kolejnym pismem z dnia 25 marca 2011 r. pozwany stanął na stanowisku, że Układ Zbiorowy Pracy reguluje zasady przyznawania i wypłaty dodatków do wynagrodzenia. Żądanie wprowadzenia natomiast innego dodatku wymaga zmiany treści układu. Zatem zanim nastąpi wypowiedzenie układu przez wszystkie organizacje które go zawarły żądania powoda mogą być dochodzone w trybie zwykłych negocjacji.

W dniu 26 marca 2011 r. powód poinformował G. G. F. (...). A. w T. o działaniach dyrekcji pozwanego polegających na utrudnianiu dialogu społecznego.

W kolejnych pismach z dnia 29 marca 2011 r. powód zakwestionował stanowisko pozwanego w zakresie konieczności wypowiedzenia układu zbiorowego pracy.

W dniu 30 marca 2011 r. powód wezwał pozwanego do podjęcia rokowań i zawiadomienia o powstaniu sporu okręgowego inspektora pracy z uwagi na upływ terminu do realizacji żądań powoda zawartych w piśmie z dnia 9 marca 2011 r. Powód sporządził i podpisał protokół rozbieżności z rokowań prowadzonych w dniach 10 – 24 marca 2011 r. oraz wezwał pozwanego do jego podpisania. Powód domagał się przyznania pracownikom podwyżki wynagrodzenia w wysokości 500 zł brutto z wyrównaniem od stycznia 2011 r., niezwłocznego ustalenia i uzgodnienia planów urlopów na 2011 r. Pozwany proponował: podwyżki zbiorowe od 1 marca 2011 r. w kwocie 150 zł i od 1 czerwca 2011 r. w kwocie 60 zł, zamrożenie premii efektywnościowej na poziomie wynikającym ze średniej z 3 ostatnich lat i włączenie do płac zasadniczych – wzrost o ponad 500 zł w stosunku do kwoty premii ustalonej z zapisami ZUZP, utrzymanie dopłaty za pracę w godzinach nadliczbowych w soboty robocze oraz 1 pełnego dnia wolnego od pracy po przepracowaniu 4 zleconych przez pozwanego sobót roboczych. Protokół rozbieżności nie został podpisany przez stronę pozwaną.

W dniach od 11 kwietnia do 13 maja 2011 r. powód przeprowadził wśród pracowników referendum strajkowe.

W dniu 12 kwietnia 2011 r. powód wystąpił do pozwanego z wnioskiem o podpisanie protokołu rozbieżności sporządzonego na podstawie przedstawionego przez pozwanego ostatecznego projektu porozumienia z 8 kwietnia 2011 r., które zostało parafowane przez część organizacji związkowych. Powód domagał się przyznania pracownikom podwyżki wynagrodzenia w wysokości 500 zł brutto z wyrównaniem od stycznia 2011 r., niezwłocznego ustalenia i uzgodnienia planów urlopów na 2011 r. Pozwany zaproponował przyznanie podwyżki płac zasadniczych od 1 kwietnia 2011 r. dla pracowników zatrudnionych na stanowiskach nierobotniczych - 150 zł miesięcznie, na stanowiskach robotniczych – 0,89 zł /godz, zmianę wysokości miesięcznej premii określonej w załączniku nr 4 ZUZP z 15 % na 18% indywidualnej płacy zasadniczej pracownika, wypłatę w kwietniu jednorazowej nagrody w wysokości 300 zł, ustalenie że średnia roczna kwota premii efektywnościowej określonej w Załączniku nr 10 i wynoszącej 710,28 zł zostanie jednorazowo w 2011 r. uzupełniona dodatkową średnią kwotą w wysokości 498,72 zł, włączenia od 1 stycznia 2012 r. kwoty premii efektywnościowej dla poszczególnych poziomów i stopni zaszeregowania wg tabeli z 2011 do indywidualnych wynagrodzeń miesięcznych pracowników, utrzymania jednego dodatkowego dnia wolnego od pracy w ramach normalnego rozkładu czasu pracy po przepracowaniu czterech kolejnych sobót kalendarzowych zleconych jako praca w soboty zborowe

Pismem z dnia 19 kwietnia 2011 r. powód wezwał pozwanego do wznowienia negocjacji płacowych, mających na celu podpisanie porozumienia płacowego.

Wnioskiem z dnia 22 kwietnia 2011 r. powód wystąpił do Ministra Pracy i Polityki Społecznej o wskazanie mediatora. Na uzasadnienie wystosowanego pisma powód podał, że pozostaje z pozwanym w sporze zbiorowym, którego jednak nie uznaje strona pozwana. Prowadzone z pozwanym rokowania nie doprowadziły do rozwiązania sporu zbiorowego, a pozwany odmawiał podpisania protokołu rozbieżności. Taka postawa pozwanego uniemożliwiła powodowi przejście do dalszych etapów sporu zbiorowego to jest mediacji, a tym samym osiągnięcia porozumienia co do osoby mediatora.

Kolejnym wnioskiem z dnia 25 kwietnia 2011 r. powód poinformował Ministra Pracy i Polityki Socjalnej o przekształceniu sporów zbiorowych pomiędzy powodem, a (...) S.A z siedzibą B., (...) Sp. z o.o. z siedzibą w B., (...) Sp. z o.o. z siedzibą B., (...) Sp. z o.o. z siedzibą B., (...) Sp. z o.o. siedzibą w T. w wielozakładowy spór zbiorowy.

W dniu 19 maja 2011 r. powód poinformował pozwanego, że spór zbiorowy toczący się od 10 marca 2011 r. z powodem został przekształcony w spór wielozakładowy.

W dniu 7 czerwca 2011 r. Minister Pracy i Polityki Socjalnej poinformował powoda o wyznaczeniu mediatora do przeprowadzenia mediacji w wielozakładowym sporze zbiorowym. O wyznaczeniu mediatora poinformowano strony wielozakładowego sporu zbiorowego.

Pismem z dnia 16 czerwca 2011 r. pozwany wystąpił do Ministra Pracy i Polityki Socjalnej o zmianę decyzji i wycofanie mediatora. Na uzasadnienie w/w pisma pozwany podał, że kwestie będące przedmiotem sporu są przedmiotem regulacji układowej, która wiąże strony i nie została wypowiedziana. Ponadto mediator został wyznaczony do sporu wielozakładowego, a zdaniem pozwanego spór powinien być prowadzony w tej formie od początku.

W odpowiedzi na powyższe pismo Minister Pracy i Polityki Socjalnej podtrzymał stanowisko w przedmiocie przeprowadzenia mediacji z udziałem wyznaczonego mediatora.

Kolejnym pismem z dnia 7 listopada 2011 r. pozwany zwrócił się do Ministra Pracy i Polityki Społecznej z wnioskiem o usunięcie naruszenia prawa polegającego na wskazaniu mediatora w sporze wielozakładowym. W uzasadnieniu wystąpienia pozwany podniósł między innymi, że wskazanie mediatora może nastąpić dopiero po zakończeniu procedury rokowań, natomiast w przedmiotowej sprawie nie doszło do podpisania protokołu rozbieżności i nie zakończył się etap rokowań, spór zakładowy przekształcił się w spór wielozakładowy, a przekształcenie sporów musi nastąpić na jednym etapie, a wszczęcie i prowadzenie sporu zbiorowego o zmianę układu może nastąpić nie wcześniej niż z dniem jego wypowiedzenia.

Pismem z dnia 29 listopada 2011 r. skierowanym do Ministra pracy i Polityki Socjalnej powód odniósł się do twierdzeń pozwanego zawartych w piśmie z dnia 7 listopada 2011 r. Ponadto powód podniósł, że doszło pomiędzy stronami do zakończenia procedury rokowań i został sporządzony protokół rozbieżności, a żądanie podwyżek dla pracowników może stanowić przedmiot sporu zbiorowego bez konieczności zmiany treści układu zbiorowego pracy, gdyż żądanie to nie dotyczy zmiany układu o którym mowa w art.4 ust.2 ustawy o rozwiązywaniu sporów zbiorowych. Ponadto zdaniem powoda w układzie zbiorowym pracy przewidziano wynagrodzenie minimalne, a nie maksymalne co oznacza, że spór zbiorowy dotyczący podwyżki wynagrodzenia nie wymagał zmiany treści układu zbiorowego.

Pismem z dnia 5 stycznia 2012 r. Minister pracy i Polityki Społecznej poinformował strony, że nie jest organem właściwym do rozstrzygnięcia, czy spór wszczęty przez powoda może zostać prowadzony w trybie ustawy o rozwiązywaniu sporów zbiorowych.

Powyższy stan faktyczny został ustalony w oparciu o dowody z dokumentów urzędowych i prywatnych. W ocenie Sądu Rejonowego dokumenty te nie budziły wątpliwości co do swej autentyczności i prawdziwości jak również nie były przez żadną ze stron kwestionowane.

W uzasadnieniu prawnym Sąd Rejonowy uznał dopuszczalność drogi sądowej w tej sprawie. Prawo do sądu zostało expressis verbis wyrażone w art. 45 ust. 1 Konstytucji RP w rozdziale poświęconym wolnościom i prawom osobistym człowieka i obywatela. Artykułem 77 ust. 2 Konstytucji wprowadzony został zakaz stanowienia przepisów, które zamykałyby komukolwiek drogę sądową lub dochodzenia naruszonych praw i wolności, artykuł 173 Konstytucji proklamował niezależność sądów i trybunałów a artykuł 177 ustanawiał domniemanie właściwości sądów powszechnych we wszystkich sprawach z wyjątkiem ustawowo zastrzeżonych dla właściwości innych sądów. Skoro zatem nie było innego organu uprawnionego do rozstrzygnięcia kwestii czy spór między stronami jest sporem zbiorowym, rozstrzygnąć mógł o tym jedynie sąd powszechny.

Sąd Rejonowy stanął na stanowisku, że powód miał interes prawny w domaganiu się ustalenia, że spór jest sporem zbiorowym bowiem nie miał on możliwości domagania się tego ustalenia, chociażby przesłankowo, w żadnym innym postępowaniu, ponieważ ani on, ani też pracownicy nie mięli podstaw do wytoczenia powództw o zapłatę świadczeń.

Jak wynikało z materiału dowodowego zgromadzonego przez Sąd Rejonowy u pozwanego obowiązywał zawarty w dniu 31 maja 1996 r. Zakładowy Układ Zbiorowy Pracy. Strony Układu przewidziały możliwość jego wypowiedzenia na mocy porozumienia stron układu z upływem okresu wypowiedzenia dokonanego przez jedną ze stron układu. W Układzie zapisano, że zmiany do układu wprowadzane będą w drodze protokołów dodatkowych w trybie przewidzianym do jego zawarcia z wyjątkiem przypadków w nim określonych, natomiast w ust. 3 strony postanowiły, że zmiany wysokości najniższego wynagrodzenia, ustalonego przez Ministra Pracy i Polityki Socjalnej mające wpływ na postanowienia zawarte w układzie nie wymagają sporządzenia protokołów dodatkowych. Układ Zbiorowy Pracy obejmował między innymi zasady wynagrodzenia, zasady przyznawania i wypłaty dodatków do wynagrodzenia oraz zasady polityki płacowej. W dziale II Układu Zbiorowego Pracy w ust. 5 zapisano, że pracownikowi przysługuje za pracę wynagrodzenie zasadnicze wynikające z przyznanej kategorii zaszeregowania i stawki wynagrodzenia, a także inne składniki wynagrodzenia ustalone w Układzie. W myśl art. 10 ust. 1, 4 i 5 Układu tabela płac obejmowała 18 poziomów płacowych. Aktualizacja tabeli następowała poprzez podwyższenie stawki określonej dla najniższego poziomu płacowego, a następnie wszystkich w niej zawartych stawek o wskaźnik określony dla danego poziomu płacowego z zastrzeżeniem ust. 3. Zmiany tabeli mogły być realizowane jako podwyżka Minimalnej Płacy Gwarantowanej z jednoczesnym wchłonięciem(...)Minimum Indywidualnego w uzgodnieniu z zakładową organizacją związkową. W art.15 ust.1 określone zostały następujące składniki wynagrodzenia: płaca zasadnicza, premia miesięczna, dodatek funkcyjny, dodatek brygadzistowski, dodatek za pracę w nocy, dodatek za pracę w godzinach nadliczbowych, dodatek za pracę w warunkach szkodliwych, dodatek za pracę w warunkach bezpośredniej produkcji, dodatek za staż pracy, wynagrodzenie za przestój, zamrożona wysługa lat F., dodatek „31.08.93. „, nagrody jubileuszowe, odprawy emerytalno – rentowe, premia urlopowa, nagrody okolicznościowe, inne dodatki. Z kolei w ust. 2 zapisano, że stawka płacy zasadniczej składa się z: minimalnej płacy zasadniczej i super minimum. Stawka minimalnej płacy zasadniczej dla poszczególnych poziomów i stopni zaszeregowania określona została w tabeli stanowiącej załącznik nr 3 do Układu. Zgodnie z ust. 3 w/w przepisu super minimum tworzy kwota indywidualnej płacy zasadniczej przewyższająca stawkę określoną w tabeli, o której mowa w ust.3. (...) minimum mogą zwiększyć lub tworzyć kwoty podwyżek indywidualnych, przyznane pracownikom w związku z oceną ich pracy. Z kolei w art.32 ust.1 Układu Zbiorowego Pracy stanowi, że strony zgodnie postanowiły, że podwyżki wynagrodzeń w ramach prowadzonej przez spółkę polityki płacowej będą dokonywane poprzez: podwyżki zbiorowe, podwyżki indywidualne, nagrody, przeszeregowania. W tym celu strony spotykają się dwa razy do roku, aby ocenić oficjalnie wskaźniki makroekonomiczne kraju, rozwój rynku motoryzacyjnego i sytuację pracowników (...) S.A., a termin, wysokość i formę podwyżek zbiorowych ustalają strony Układu. W myśl art.47 6 pkt 1 i 2 Układu strony reprezentują z jednej strony pracodawca, z drugiej strony zakładowe organizacje związkowe : tworzące wspólną reprezentację uprawnioną do podpisywania układu, porozumień i uzgodnień dotyczących wszystkich pracowników Spółki, w przypadku nie wyłonienia wspólnej reprezentacji, stroną są zakładowe organizacje związkowe działające wspólnie. Z kolei w art.46 7 Układu zapisano, że przedmiotem rokowań i negocjacji będą wszystkie sprawy dotyczące zbiorowych praw i interesów pracowniczych, a w szczególności zakładowy układ zbiorowy pracy, regulamin pracy, porozumienia dotyczące działalności związkowej. W art. 418 Układu strony zgodnie postanowiły, że tryb prowadzenia i negocjacji przebiegać będzie w sposób następujący: 1/ przed przystąpieniem do rokowań, negocjacji w trybie art.41 6 pkt 2 lit a wyznaczony zostanie przewodniczący / rzecznik reprezentacji upoważniony do przedstawienia stanowiska i podpisywania uzgodnień/ porozumień, 2/ przed przystąpieniem do rokowań, negocjacji w trybie art. 41 6 pkt 2 lit. B każda zakładowa organizacja związkowa upoważni przewodniczącego/rzecznika do przedstawienia stanowiska i podpisywania uzgodnień, porozumień, 3/przypadku odmiennych stanowisk pomiędzy zakładowymi organizacjami związkowymi przewodniczący/rzecznicy uzgadniają wspólne stanowisko w terminie 30 dni. W myśl ust. 3 art.41 8 Układu rokowania, negocjacje kończą się podpisaniem porozumienia, z jednej strony przez przewodniczącego/ rzecznika w przypadku określonym w art. 41 6 pkt 2 lit. A lub przewodniczących /rzeczników w przypadku określonym w art. 41 6 pkt 2 lit. B a z drugiej strony przez upoważnionego przedstawiciela pracodawcy. Zgodnie z ust. 5 art.418 Układu każde spotkanie zakończone będzie protokołem. Z kolei w art.45 UZP strony postanowiły, że zakresie nie objętym układem, w odniesieniu do warunków pracy i płacy pracowników pozwanego stosuje się zasady zawarte w obowiązujących przepisach. Z kolei w art. 41 24 Układu strony zobowiązały się nie rozpoczynać procedury przewidzianej przez prawo do rozwiązywania sporów zbiorowych przed uprzednim rozpatrzeniem kwestii na spotkaniu na odpowiednim poziomie celem przedstawienia sytuacji krytycznych oraz stanowisk.

Odnosząc się do ustalonego stanu faktycznego Sąd Rejonowy powołał się na treść art. 238 - 241 30 regulujących problematykę układów zbiorowych. Stosownie do treści art. 241 3 § 2 k.p. strony układu mogą określić tryb rozstrzygania kwestii spornych związanych z przedmiotem rokowań lub innych spornych zagadnień, które mogą wyłonić się w trakcie tych rokowań. W takim przypadku nie mają zastosowania przepisy o rozwiązywaniu sporów zbiorowych, chyba że strony postanowią o ich stosowaniu w określonym zakresie.

Jak wynikało okoliczności faktycznych niniejszej sprawy po zawarciu Układu Zbiorowego Pracy u pozwanego zawierane były porozumienia płacowe, które zawierały w swojej treści informacje, iż zostały zawarte w trybie ustawy o rozwiązywaniu sporów zbiorowych. Również w roku 2011 strony prowadziły rokowania w celu zawarcia porozumienia płacowego. Jak wynika z materiału dowodowego niniejszej sprawy powód prowadził rokowania dotyczące przyznania podwyżki wynagrodzeń pracownikom pozwanego od dnia 1 stycznia 2011 r., jak również niezwłocznego uzgodnienia i ustalenia ze związkami zawodowymi planów urlopów na 2011 r. Na w/w propozycję zgody nie wyraził pozwany. Strony nie zawarły porozumienia i strona powodowa sporządziła protokół rozbieżności, który nie został podpisany przez pozwanego. Układ Zbiorowy Pracy jak również jego postanowienia nie zostały przez stronę powodową wypowiedziane.

W ocenie Sądu Rejonowego składniki wynagrodzeń pracowników pozwanego zostały określone w Układzie Zbiorowym Pracy. Zmiana ich wysokości jak również wprowadzenie nowych zasad wymagało przeprowadzenia negocjacji układowych. Takie negocjacje układowe zostały w niniejszej sprawie przeprowadzone jednakże nie doprowadziły one do zawarcia porozumienia. Skoro więc strony Układu Zbiorowego Pracy nie doszły do porozumienia to w ocenie Sądu prowadzenie sporu zbiorowego o zmianę jego treści a w szczególności załącznika 3 określającego stawki minimalnej płacy gwarantowanej może odbywać się w trybie z art. 4 ust. 2 ustawy o rozwiązywaniu sporów zbiorowych o ile wpierw związek zawodowy dokona wypowiedzenia układu zbiorowego. Spór ten może rozpocząć się dopiero z upływem okresu wypowiedzenia. W niniejszej sprawie Układ Zbiorowy Pracy, ani też żadna jego część nie została wypowiedziana, a więc spór nie został wszczęty.

Z podanych wyżej względów Sąd Rejonowy zdecydował o oddaleniu powództwa.

O kosztach zastępstwa procesowego należnego pozwanemu - Sąd orzekł po myśli art. 98 § 1 i § 3 k.p.c. w zw. z art. 99 k.p.c. w zw. z § 11 ust.1 pkt 3 Rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002 r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów pomocy prawnej udzielonej przez radcę prawnego ustanowionego z urzędu, obciążając powoda kwotą 60 zł jako stronę przegrywającą sprawę.

Od powyższego rozstrzygnięcia apelację złożył powód zaskarżając go w całości i zarzucając mu:

- sprzeczność istotnych ustaleń Sądu z treścią zebranego w sprawie materiału dowodowego przejawiającą się w ustaleniu, iż spór wszczęty przez powoda z pozwanym w oparciu o pismo z dnia 9 marca 2011r. nie jest sporem zbiorowym w rozumieniu przepisów ustawy z dnia 23 maja 1991r. o rozwiązywaniu sporów zbiorowych z uwagi na fakt, iż żądania powódki dotyczące treści Zakładowego Układu Zbiorowego Pracy oraz poprzez nieuwzględnienie w ocenie materiału dowodowego pkt 2 żądania powoda tj. ustalenia planu urlopów mimo faktu, iż pozwany uznał ten punkt za element sporu zbiorowego,

- naruszenie prawa materialnego tj. art. ust. 2 ustawy z dnia 23 maja 1991r. o rozwiązywaniu sporów zbiorowych poprzez jego niewłaściwe zastosowanie w sprawie przejawiające się w przyjęciu, iż żądania powoda dotyczą treści ZUZP,

- niewyjaśnienie istotnych dla rozstrzygnięcia sprawy okoliczności tj. charakteru składników wynagrodzenia pracowników pozwanego poprzez nie uwzględnienie wnioskowanego w pozwie dowodu o zobowiązanie pozwanego do przedłożenia szczegółowego wykazu wynagrodzeń zasadniczych pracowników na poszczególnych stanowiskach pracy tj. w poszczególnych grupach zawodowych oraz poprzez nieuwzględnienie wniosku powoda o dopuszczenie dowodu z oryginalnego tekstu ZUZP z 1996r. wraz ze wszystkimi dodatkowymi protokołami dotyczącymi płac u pozwanego oraz porozumień płacowych zawieranych z pozwanym od 2008r. a nadto przejawiające się w nieprzeprowadzeniu wnioskowanego dowodu z przesłuchania w charakterze strony powodowej Przewodniczącej (...)

W oparciu o powyższe zarzuty powód wniósł o:

- zmianę zaskarżonego wyroku i ustalenie, iż spór wszczęty z inicjatywy powoda pismem z dnia 9 marca 2011r. znak: (...) S (...) jest sporem zbiorowym w rozumieniu przepisów ustawy z dnia 23 maja 1991r. o rozwiązywaniu sporów zbiorowych,

Ewentualnie o:

- uchylenie zaskarżonego wyroku w całości i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania Sądowi Rejonowemu.

Ponadto powód wniósł o zasądzenie od pozwanego na swoją rzecz zwrotu kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych.

W odpowiedzi na apelację pozwany wniósł o oddalenie apelacji w całości i zasądzenie na rzecz pozwanego od powoda zwrotu kosztów postępowania, w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych.

Sąd Okręgowy zważył co następuje .

Apelacja powoda nie zasługuje na uwzględnienie .

Sąd Okręgowy w całości podziela ustalenia faktyczne poczynione przez Sąd Rejonowy. Zgodnie z judykaturą sąd odwoławczy, oddalając apelację na podstawie materiału zebranego w postępowaniu przed sądem pierwszej instancji, nie musi powtarzać dokonanych przez ten sąd ustaleń faktycznych i może poprzestać na stwierdzeniu, że ustalenia faktyczne sądu pierwszej instancji podziela (w całości lub w części) i uznaje za własne. \vide : wyrok Sądu Najwyższego z dnia 14 lutego 2013r. II CSK 292/12 LEX nr 1318346\

Natomiast Sąd Okręgowy nie podziela stanowiska Sądu Rejonowego w zakresie oceny interesu prawnego powoda dokonanego w oparciu o treść art. 189 k.p.c. w kontekście zgłoszonego żądania ustalenia , iż spór wszczęty pismem powoda z dnia 9 marca 2011r. jest soporem zbiorowym w rozumieniu przepisów ustawy z dnia 23 maja 1991r. o rozwiązywaniu sporów zbiorowych \ Dz. U nr. 55 poz. 236 z 1991r. z póź. zm\ .

Przepis art. 189k.p.c. określa materialnoprawne przesłanki zasadności powództwa, w którym powód domaga się sądowego ustalenia istnienia lub nieistnienia stosunku prawnego lub prawa. Powództwo będzie oddalone przede wszystkim, jeżeli powód nie ma interesu prawnego do jego wytoczenia, ale także jeżeli interes taki istnieje, ale twierdzenie powoda o istnieniu lub nieistnieniu stosunku prawnego okaże się bezzasadne.

Interes prawny zachodzi, jeżeli sam skutek, jaki wywoła uprawomocnienie się wyroku ustalającego, zapewni powodowi ochronę jego prawnie chronionych interesów, czyli definitywnie zakończy spór istniejący lub prewencyjnie zapobiegnie powstaniu takiego sporu w przyszłości. Powyższe określenie interesu prawnego in extenso znalazło aprobatę w wyroku SA w Poznaniu z dnia 5 kwietnia 2007 r., III AUa 1518/05, LEX nr 257445.

Powód musi także udowodnić, że ma interes prawny skierowania powództwa przeciwko konkretnemu pozwanemu, tj. osobie, która niekoniecznie będąc stroną stosunku prawnego lub prawa objętego petitum pozwu, pozostaje w takim związku z tym stosunkiem prawnym, że stwarza przynajmniej potencjalne zagrożenie prawnie chronionym interesom powoda. Zgodnie z wyrokiem Sądu Apelacyjnego w Białymstoku z dnia 12 maja 2010 r. I ACa 181/10 OSAB 2010/2/3-8 610003, skuteczność dochodzenia roszczenia o ustalenie nie jest uwarunkowana samym tylko wykazaniem, że po stronie powodowej istnieje potrzeba prawna rozstrzygnięcia niepewności co do określonego stanu rzeczy. Powództwo takie powinno mieć także właściwego adresata. Jest nim osoba, której sfery prawnej dotyczy zakwestionowana czynność. Wyrok ma bowiem ustalić istnienie (nieistnienie) prawa bądź stosunku prawnego w konkretnej relacji podmiotowej. Tymczasem zbiorowy interes pracowników, do reprezentowania którego powołane są związki zawodowe, nie może być utożsamiany z własnym interesem prawnym związku zawodowego w rozumieniu art. 189 k.p.c. W przepisie tym chodzi bowiem o interes prawny powoda (o jego własny interes), a nie o interes prawny jakichś innych podmiotów. Wprawdzie związki zawodowe powołane zostały do reprezentowania oraz obrony praw i interesów pracowników, ale to nie oznacza, iż interesy pracowników mogą być utożsamiane z interesem samych związków zawodowych (ich własnym interesem jako osób prawnych czy stron mających zdolność sądową). Związki zawodowe mają jedynie reprezentować interesy pracowników, co oznacza, że czym innym są te interesy (skoro są one tylko reprezentowane przez związki zawodowe), a czym innym interesy samych związków zawodowych jako odrębnych podmiotów prawnych. W konsekwencji też spór powstający w związku z reprezentowaniem i obroną interesów pracowniczych przez związki zawodowe, ściśle biorąc (bezpośrednio) jest sporem między tymi związkami a pracodawcą i organizacjami pracodawców i ma charakter sporu zbiorowego. Spory zbiorowe zaś załatwiane są w odrębnym trybie (zgodnie z przepisami ustawy z 23 maja 1991 r. o rozwiązywaniu sporów zbiorowych, Dz. U. Nr 55, poz. 236 ze zm.), przy wyłączeniu drogi przed sądami pracy. W myśl art. 4 ust. 1 ustawy o rozwiązywaniu sporów zbiorowych nie jest dopuszczalne prowadzenie sporu zbiorowego w celu poparcia indywidualnych żądań pracowniczych, jeżeli ich rozstrzygnięcie jest możliwe w postępowaniu przed organem rozstrzygającym spory o roszczenia pracownicze. Przepis art. 4 ust. 1 ustawy o rozstrzyganiu sporów zbiorowych należy przy tym rozumieć w ten sposób, iż w przypadku, gdy pracownicy mogą dochodzić swoich żądań na drodze sądowej, to powinni właśnie z tej drogi korzystać. Jeśli związek zawodowy zaś inicjuje spór zbiorowy to spór taki winien być rozpoznany w trybie ustawy o rozwiązywaniu sporów zbiorowych i nakazu tego nie można obchodzić w ten sposób, że w istocie spór taki będzie starał się prowadzić przed sądem pracy wykorzystując do tego celu przepis przewidujący możliwość wystąpienia z powództwem o ustalenie (art. 189 KPC). Przeciwko temu sposobowi pojmowania art. 189 k.p.c. przemawia także to, że związki zawodowe mogą wytaczać powództwa na rzecz pracowników (art. 462 KPC w związku z art. 61-63 KPC). Działają one jednak w takim przypadku w interesie i na rzecz określonego pracownika czy pracowników. Powodowe organizacje związkowe nie wystąpiły jednakże w interesie konkretnych pracowników, a ogólny interes pracowników, do reprezentowania którego powołane są związki zawodowe, nie może być utożsamiany z własnym interesem związków zawodowych ani też z interesem konkretnych pracowników, którzy mogą sobie nie życzyć, by ich sprawa trafiła do sądu. Związki zawodowe mają bronić i reprezentować prawa i interesy pracowników, co oznacza, iż działalność w tym zakresie jest ich powinnością, a nie ich interesem prawnym. Należy wreszcie zwrócić uwagę, że w art. 189 k.pc. nie idzie o ustalenie istnienia lub nieistnienia jakiegoś abstrakcyjnego stosunku prawnego lub prawa, lecz o istnienie lub nieistnienie konkretnego stosunku prawnego lub prawa, a więc stosunku prawnego między określonymi podmiotami lub prawa, które służy określonemu podmiotowi względem określonych podmiotów \gdy w rachubę wchodzi prawo w ramach danego stosunku zobowiązaniowego\. W istocie zaś powodowa organizacja związkowa wnosząc powództwo o ustalenie domagała się jedynie ustalenia w interesie ogółu pracowników czy zainicjowany przez nich spór jest sporem zbiorowym , co nie jest celem procesu toczonego na podstawie art. 189 KPC. Zadaniem postępowania sądowego nie jest bowiem rozwiązywanie ogólnych kwestii interpretacyjnych, a rozstrzyganie konkretnych także w sensie potencjalnym sporów między ściśle określonymi podmiotami. Przyjęcie, że z przepisów ustawy o związkach zawodowych wynika, iż mają one interes prawny w wytaczaniu powództw na rzecz pracowników, prowadziłoby do sytuacji, że właściwie mogłyby one - według swojej oceny - występować do sądu pracy w każdej sytuacji i w każdym przypadku sporu z pracodawcą, z powołaniem się na art. 189 k.p.c., mogłyby bronić pracowników przed sądami pracy niezależnie od tego, czy w konkretnym przypadku pracownicy ci mogliby dochodzić określonych roszczeń i czy w związku z tym służyłoby im powództwo o ustalenie, a więc także wtedy, gdy - według utrwalonego orzecznictwa i pojmowania "interesu prawnego" strony - ustalenie takie byłoby wykluczone ze względu na brak właśnie interesu prawnego po ich stronie. Oznacza to, że o interesie prawnym w ujęciu art. 189 k.p.c. związków zawodowych nie można mówić w oderwaniu od interesu prawnego pracowników, na rzecz których powództwo jest wytaczane, a to prowadzi do wniosku, że powództwo o ustalenie może zostać wytoczone przez organizacje związkowe tylko wtedy, gdy działają one na podstawie art. 462 k.p.c. w związku z art. 61 k.p.c. Tym samym muszą zostać wskazani, określeni pracownicy , na rzecz których zostało wytoczone powództwo oraz musi zostać wykazany interes prawny w ustaleniu istnienia lub nieistnienia stosunku prawnego lub prawa odnośnie każdego z pracowników a związek ten ich konkretny interes \a nie ogólny interes pracowników\ reprezentuje przed sądem działając zgodnie z ich wolą wyrażoną w oparciu o art. 61 k.p.c. Prowadzi to do konkluzji, iż w świetle regulacji art. 189 k.p.c. organizacje związkowe nie są upoważnione do wytaczania powództw w ogólnym interesie pracowników, gdyż interes ten nie jest ich interesem prawnym w pojęciu tego przepisu i musi zostać skonkretyzowany przez wytoczenie powództwa na rzecz konkretnych pracowników, co oznacza, że w istocie przesłanką dopuszczalności powództwa jest interes prawny tych konkretnych pracowników jako stron oznaczonych stosunków pracy. Na rzecz tej tezy przemawia także to, że z zasadą reprezentowania i obrony przez związki zawodowe praw i interesów pracowników powiązane są regulacje ustawy o rozwiązywaniu sporów zbiorowych, które wychodzą z założenia, że spory między tymi związkami a pracodawcami i ich organizacjami powstające na tle reprezentowania i obrony ogólnych interesów pracowniczych są likwidowane zasadniczo w trybie pozasądowym, a przepisy procedury cywilnej nie mogą służyć do ich obchodzenia. Spór zbiorowy jest z kolei konfliktem na linii pracownicy - pracodawca i dotyczy warunków pracy, płacy, świadczeń socjalnych oraz praw i wolności związkowych. Spór zbiorowy dotyczy zatem określonej zbiorowości, interesów większej grupy pracowników \z reguły całej lub części załogi zakładu pracy\. Liczba mnoga odróżnia spór zbiorowy od sporu indywidualnego. Stroną sporu zbiorowego nie może być zatem pracownik jako jednostka. Podmiot prowadzący spór zbiorowy w interesie pracowników może, nie korzystając z prawa przewidzianego w art. 15 ustawy podjąć próbę rozwiązania sporu przez poddanie go rozstrzygnięciu kolegium arbitrażu społecznego. Zgodnie z art. 16 cytowanej ustawy spór zakładowy rozpoznaje kolegium arbitrażu społecznego przy sądzie wojewódzkim, w którym utworzony jest sąd pracy i ubezpieczeń społecznych. W skład kolegium wchodzi przewodniczący wyznaczony spośród sędziów sądu przez prezesa sądu oraz sześciu członków wyznaczonych po trzech członków przez każdą ze stron. Strony powinny dążyć do wskazania osób bezpośrednio nie zainteresowanych rozstrzygnięciem sprawy. Prezes sądu wyznacza niezwłocznie termin posiedzenia, zawiadamiając o nim strony sporu lub ich przedstawicieli. Jeżeli rozstrzygnięcie sporu wymaga wiadomości specjalnych, kolegium może zasięgnąć opinii ekspertów. Orzeczenie kolegium zapada większością głosów. Jeżeli żadna ze stron przed poddaniem sporu rozstrzygnięciu kolegium nie postanowi inaczej, orzeczenie to wiąże strony. Szczegółowy tryb postępowania przed kolegium arbitrażu społecznego reguluje rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 16 sierpnia 1991 r. w sprawie trybu postępowania przed kolegiami arbitrażu społecznego. Zgodnie z przepisami tego rozporządzenia wniosek, który wpłynął do sądu, podlega wstępnemu badaniu przez jego prezesa, który kontroluje go od strony formalnoprawnej (merytorycznej). W szczególności sprawdza, czy pochodzi on od uprawnionego podmiotu i czy dotyczy przedmiotu, który może być objęty sporem zbiorowym. Dokonuje zatem de facto oceny formalnej przedmiotu sporu. Może zarządzić zwrot wniosku, jeżeli został on złożony przez podmiot niebędący stroną sporu lub jeżeli z treści wniosku wynika, że spór zbiorowy nie jest sporem w rozumieniu ustawy. Prezes sądu jest więc organem orzekającym co do meritum sprawy w tym także w zakresie oceny czy występujący między stronami spór jest sporem zbiorowym w rozumieniu przepisów ustawy o rozwiązywaniu sporów zbiorowych orz czy istnieje możliwość jego prowadzenia a zatem czy zachodzą wyłączenia wynikające z treści art. 4 tej ustawy . W kontekście powyższego brak zatem interesu prawnego w zakresie powództwa wytoczonego przez powoda skoro rozstrzygniecie żądania w przedmiocie ustalenia czy spór istniejący między stronami postępowania ma charakter sporu zbiorowego , a zatem czy może być rozpoznany w trybie przepisów tej ustawy zostanie obligatoryjne dokonane przez prezesa sądu po złożeniu wniosku przez organizację związkową w trybie ustawy o rozwiązywaniu sporów zbiorowych .

Brak interesu prawnego po stronie powoda zachodzi, gdy to jemu przysługuje dalej idące roszczenie. Ocena istnienia interesu prawnego winna być dokonana obiektywnie, przez pryzmat okoliczności konkretnej sprawy, nie zaś w sposób abstrakcyjny. Jednocześnie nie ma interesu prawnego ten, kto może wytoczyć powództwo o zasądzenie świadczenia pieniężnego lub uzyskać ochronę prawną w inny sposób. (Wyrok Sądu Apelacyjnego w Gdańsku z dnia 26 września 2012 r. I ACa 470/12 LEX nr 1236083)

Przyjęcie braku interesu prawnego powoduje bezprzedmiotowe rozważania czy istniejący spór ma charakter sporu zbiorowego i czy może być prowadzony w oparciu o przepisy ustawy o rozwiązywaniu sporów zbiorowych , gdyż brak interesu prawnego zamyka drogę do badania zasadności wniesionego powództwa odnośnie wyszyńskich żądań wynikających z pisma powoda z dnia 9 marca 2011r. w tym także ustaleń dotyczących planu urlopów za 2011r.

Do wniosku o w szczęcie sporu zbiorowego należy dołączyć protokoły rozbieżności z rokowań i postępowania mediacyjnego prowadzonego w oparciu o przepisy rozdziału 3 ustawy o rozwiązywaniu sporów zbiorowych . Zgodnie bowiem z postanowieniem Sądu Najwyższego Kolegium Arbitrażu Społecznego z dnia 28 stycznia 1997 r. KAS 3/96 postępowanie przed kolegium arbitrażu społecznego musi być poprzedzone nie tylko rokowaniami, lecz także mediacją.\ OSNP 1997/19/391\

Należy także zwrócić uwagę , iż nieosiągnięcie porozumienia rozwiązującego spór zbiorowy uprawnia albo do podjęcia akcji strajkowej prowadzonej zgodnie z przepisami rozdziału 4 wskazanej ustawy albo podjęcia próby rozwiązania sporu przez poddanie go rozstrzygnięciu kolegium arbitrażu społecznego w oparciu o przepisy rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 16 sierpnia 1991 r. w sprawie trybu postępowania przed kolegiami arbitrażu społecznego\ Dz, U nr. 73 poz. 324 z 1991r. \ .

Na marginesie należy znaczyć, iż wszelkie utrudnienia ze strony pracodawcy w zakresie możliwości złożenia wniosku o poddanie rozstrzygnięcia sporu przepisom ustawy o rozwiązywaniu sporów zbiorowych w tym n.p. odmówienia wskazania członków do kolegium powoduje przyjęcie , iż w konsekwencji pracodawca odmawia poddania się orzeczeniu kolegium, a tym samym umożliwia związkom zawodowym przeprowadzenie legalnej akcji protestacyjnej (podjęcie strajku). W doktrynie pojawiają się także stanowiska co do możliwości zastosowania sankcji przewidzianych w rozdziale 5 ustawy (W. Masewicz -ustawa z dnia 23 maja 1991 r. o rozwiązywaniu sporów zbiorowych. Komentarz, Warszawa 1992, s. 39).

Przepis art. 378 § 1 k.p.c. stanowi że sąd drugiej instancji rozpoznaje sprawę w granicach apelacji, co - zgodnie z utrwalonym orzecznictwem Sądu Najwyższego powoduje konieczność wzięcia pod rozwagę wszelkich nieprawidłowości mogących uzasadniać apelację (nawet jeżeli nie były podniesione przez skarżącego, - postanowienie SN z dnia 4 października 2002 r., III CZP 62/02, OSNC 2004, nr 1, poz. 7).

Zgodnie z uchwałą składu siedmiu sędziów SN z dnia 31 stycznia 2008 r., III CZP 49/07, OSNC 2008, nr 6, poz. 55, sąd drugiej instancji rozpoznający sprawę na skutek apelacji nie jest związany przedstawionymi w niej zarzutami dotyczącymi naruszenia prawa materialnego, wiążą go natomiast zarzuty dotyczące naruszenia prawa procesowego . Ma nie tylko uprawnienie, ale obowiązek rozważenia na nowo całego zabranego w sprawie materiału oraz jego własnej oceny, przy uwzględnieniu zasad wynikających z art. 233 § 1 kpc. Sąd odwoławczy jako instancja nie tylko kontrolna, ale także merytoryczna, bada sprawę niezależnie od zarzutów apelacji. Może na przykład za podstawę rozstrzygnięcia przyjąć naruszenie prawa materialnego w innym wymiarze niż wskazany w apelacji przez apelującego. To sąd bowiem stosuje prawo materialne, czyniąc to niezależnie od stanowiska stron w tej kwestii. Sąd drugiej instancji rozpoznaje sprawę w granicach apelacji, a ściślej mówiąc - w granicach zaskarżenia, a nie w granicach jej zarzutów. Podniesione w apelacji zarzuty nie wyznaczają granic apelacji. Podobnie jak wnioski apelacji, podlegają one tylko rozważeniu przez sąd drugiej instancji (por. wyroki SN z 24 kwietnia 1997 r., II CKN 125/97, OSNC 1997 nr 11, poz. 172, z 13 kwietnia 2000 r., III CKN 812/98, OSNC 2000 nr 10, poz. 193, z 27 kwietnia 2000 r., I CKN 648/98). Tak określona istota i funkcja postępowania apelacyjnego sprawia, że Sad II instancji może posłużyć, się dla uzasadnienia przyjętego rozstrzygnięcia argumentami prawnymi i faktycznymi niepowołanymi przez sąd pierwszej instancji, a także przez skarżącego w apelacji, nawet jeśli nie mieszczą się w zakresie oceny dotyczącej zarzutów apelacyjnych (por. wyrok SN z 20 listopada 2002 r., V CKN 1396/00, LexPolonica).

Mając na względzie powyższe Sąd Oddalił apelacje na mocy art. 385 k.p.c.

Wobec faktu, iż roszczenie powoda miało charakter majątkowy o kosztach procesu , w tym o kosztach zastępstwa procesowego sąd orzekł w oparciu o przepisy art. 98 i 99 kpc i § 11 ust.1 pkt 2 , §12 ust. 1 pkt. 1 Rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002 r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów pomocy prawnej udzielonej przez radcę prawnego ustanowionego z urzędu (Dz.U. z 2013r. poz. 490)

Sędzia : Przewodniczący : Sędzia :

\SSO R. J. \ \ SSO J. M. \ \ SSO E. L.-N. \

ZARZĄDZENIE

1.  odnotować uzasadnienie ,

2.  odpis wyroku z uzasadnieniem doręczyć peł. powoda r.pr. M. W.,

3.  po nadejściu zwrotnego poświadczenia odbioru akta zwrócić S.R w B.

16 października 2014r. Sędzia :