Portal Orzeczeń Sądów Powszechnych

POSTANOWIENIE

Dnia 28 marca 2018 r.

Sąd Apelacyjny w Katowicach I Wydział Cywilny

w składzie następującym:

Przewodniczący : SSA Joanna Kurpierz

po rozpoznaniu w dniu 28 marca 2018 r. w Katowicach

na posiedzeniu niejawnym

sprawy z wniosku (...) Spółki jawnej w Ł.

z udziałem A. C.

o stwierdzenie wykonalności wyroku sądu polubownego

postanawia :

oddalić wniosek.

SSA Joanna Kurpierz

Sygn. akt I ACo 9/18

UZASADNIENIE

Wnioskodawca (...) Spółka jawna w Ł. wniósł o stwierdzenie wykonalności wyroku Sądu Polubownego wydanego w sprawie o sygn. akt 20/03/06 dnia 18 maja 2006r., gdzie jako arbiter orzekał radca prawny P. B. (1), przez nadanie mu klauzuli wykonalności na swoją rzecz przeciwko A. C., jako spadkobiercy K. K., a także o zasądzenie kosztów postępowania według norm przepisanych.

Sąd Apelacyjny wezwał wnioskodawcę do sprecyzowania wniosku przez podanie, czy domaga się stwierdzenia wykonalności wyroku sądu polubownego na rzecz wnioskodawczyni czy też nadania klauzuli wykonalności na rzecz wnioskodawczyni wobec przejścia uprawnień na jej rzecz.

W odpowiedzi w piśmie z dnia 25 sierpnia 2017r. (k. 31) wnioskodawca wyjaśnił, iż domaga się stwierdzenia na rzecz wnioskodawcy wykonalności wyroku Sądu Polubownego z dnia 18 maja 2006r., gdzie jako arbiter orzekał radca prawny P. B. (2), sygn. akt 20/03/06.

A. C. w przewidzianym w art. 1213 § 2 k.p.c. czternastodniowym terminie nie odniósł się do wniosku wierzyciela.

Sąd Apelacyjny ustalił, co następuje:

W dniu 21 kwietnia 2005r. K. K. zawarła z (...) Sp. z o.o. w B. umowę pożyczki revolvingowej nr (...)- (...) wraz z załącznikiem nr 3, w którym spory o roszczenia z tej umowy jej strony poddały pod rozstrzygnięcie sądu polubownego (umowa pożyczki revolvingowej nr (...)- (...) wraz z oryginałem załącznika nr 3 k. 11 i 32).

Wyrokiem sądu polubownego z dnia 18 maja 2006r., sygn. akt 20/03/06, gdzie jako arbiter orzekał radca prawny P. B. (1), zasądzono od K. K. na rzecz (...) Sp. z o.o. w B. kwotę 8.843,23 zł wraz z ustawowymi odsetkami od 21 marca 2006r. i kwotę 170,80 zł tytułem kosztów postępowania (odpis wyroku sądu polubownego podpisany przez arbitra k. 7-9).

Postanowieniem z dnia 22 sierpnia 2006r. powyższemu wyrokowi nadano klauzulę wykonalności przeciwko dłużniczce K. K. na rzecz wierzyciela (...) Sp. z o.o. w B. (akta Sądu Rejonowego w Bielsku – Białej o sygn. I Co 2951/06).

W dniu 3 listopada 2008r. K. K. zmarła. Na podstawie testamentu notarialnego z dnia 26 października 1995r. spadek po niej nabył w całości siostrzeniec A. C. (postanowienie Sądu Rejonowego w Sosnowcu z dnia 30 czerwca 2009r., sygn. akt Ns 550/09 k. 10).

Wskutek cesji z dnia 30 grudnia 2015r. stwierdzona powyższym wyrokiem wierzytelność została przeniesiona na rzecz (...) Spółkę jawną w Ł. (cesja wierzytelności nr 1 z dnia 30 grudnia 2015r. k. 13-17, odpis pełny z rejestru przedsiębiorców KRS nr (...) k. 18-22).

Sąd Apelacyjny zważył, co następuje:

Wniosek nie zasługuje na uwzględnienie.

Wskazać bowiem trzeba, że po wejściu w życie ustawy z dnia 2 lipca 2004r.
o zmianie ustawy – Kodeks postępowania cywilnego oraz niektórych innych ustaw (Dz.U. Nr 172, poz. 1804) wyroki sądu polubownego oraz ugody przez nim zawarte należały do grupy tytułów egzekucyjnych, gdyż były wymienione w art. 777 § 1 pkt 2 k.p.c. Ustawą z dnia 16 września 2011r. o zmianie ustawy – Kodeks postępowania cywilnego oraz niektórych innych ustaw (Dz.U. Nr 233, poz. 1381) przepis ten został skreślony. Takie zakwalifikowanie omawianych aktów pozostawało bowiem w sprzeczności z art. 1212 § 1 k.p.c. Zatem w obecnym stanie prawnym, nadający się do wykonania w drodze egzekucji wyrok sądu polubownego lub ugoda przed nim zawarta, nie stanowią tytułu egzekucyjnego. Zgodnie z art. 1214 k.p.c. akty te, po stwierdzeniu ich wykonalności przez sąd państwowy, stają się tytułami wykonawczymi. Stwierdzenie wykonalności wyroku sądu polubownego lub ugody przed nim zawartej odbywa się poprzez nadanie im klauzuli wykonalności (art. 1214 § 2 k.p.c.), jednakże wydanie postanowienia o nadaniu klauzuli wykonalności nie oznacza, że dochodzi do nadania tej klauzuli tytułowi egzekucyjnemu.

Sąd Najwyższy w uzasadnieniu uchwały z dnia 28 września 2016r., IIICZP 40/16 (niepubl.) stwierdził m.in., że postępowanie o stwierdzenie wykonalności wyroku sądu polubownego lub ugody zawartej przed tym sądem, w tym także wyroku sądu polubownego wydanego w Polsce lub ugody zawartej przed tym sądem w Polsce, pełni funkcję wykraczającą poza funkcję postępowania klauzulowego, gdyż z jednej strony powoduje, że wyrok ten lub ugoda uzyskują moc prawną na równi z wyrokiem sądu państwowego lub ugody zawartej przed takim sądem (art. 1212 § 1 k.p.c.), a z drugiej strony prowadzi do powstania tytułu wykonawczego z pominięciem „etapu” tytułu egzekucyjnego (art. 1214 § 2 zd. drugie w zw. z art. 776 zd. drugie k.p.c.).

Stwierdzenie wykonalności na podstawie art. 1214 § 2 k.p.c. stanowi więc akt jurysdykcyjny wywołujący podwójny skutek. Czynność ta powoduje przyznanie wyrokowi lub ugodzie skuteczność równą analogicznym aktom wydanym w postępowaniu przed sądem państwowym, która jest jednak poprzedzona kontrolą sądu, czy nie zachodzą przesłanki odmowy uznania albo stwierdzenia wykonalności wyroku sądu polubownego lub ugody przed nim zawartej określone w art. 1214 § 3 k.p.c., a ponadto powoduje powstanie tytułu wykonawczego.

Zdaniem Sądu Apelacyjnego złożony charakter tej czynności podaje
w wątpliwość ponowne stwierdzenie wykonalności na rzecz osoby trzeciej, na którą wierzyciel przeniósł wierzytelność już po uzyskaniu tytułu wykonawczego. Sprzeczna z wykładnią celowościową art. 1214 k.p.c. byłaby bowiem ponowna weryfikacja przez sąd powszechny wyroku sądu polubownego, w sytuacji gdy taka ocena została już dokonana, a wyrok został wprowadzony do krajowego porządku prawnego. Przepisy o uznaniu i stwierdzeniu wykonalności wyroku sądu polubownego lub ugody przed nim zawartej (tytuł VIII) zamieszczone w części piątej kodeksu postępowania cywilnego nie zawierają zaś regulacji, która umożliwiałaby uzyskanie klauzuli wykonalności przez cesjonariusza w miejsce zbywcy wierzytelności, który uzyskał już tytuł wykonawczy na swoją rzecz. Brak jest też podstaw, aby w rozpatrywanej sytuacji zastosować odpowiednio art. 788 k.p.c., który nadanie klauzuli wykonalności na rzecz następcy prawnego uzależnia od istnienia tytułu egzekucyjnego, takim zaś w związku z uchyleniem art. 777 § 1 pkt 2 k.p.c. wnioskodawca nie może dysponować do czasu stwierdzenia wykonalności wyroku polubownego w trybie art. 1213 i nast. k.p.c.

Mając powyższe na uwadze uznać należało, że stwierdzenie wykonalności wyroku sądu polubownego poprzez nadanie klauzuli wykonalności na korzyść pierwotnego wierzyciela wyłącza możliwość nadania klauzuli na rzecz osoby trzeciej, na którą wierzyciel wymieniony w tytule wykonawczym przeniósł wierzytelność (art. 509 k.c.).

Z tych względów wniosek o stwierdzenie wykonalności wyroku Sądu Polubownego z 18 maja 2006 r. został oddalony.

SSA Joanna Kurpierz