Portal Orzeczeń Sądów Powszechnych

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 14 września 2016 r.

Sąd Rejonowy w. T. III Wydział Rodzinny i Nieletnich w składzie:

Przewodniczący SSR Monika Grubba

Protokolant stażysta Monika Smolarek

po rozpoznaniu w dniu 7 września 2016 r. w. T.

sprawy z powództwa:

A. W.

przeciwko:

W. W.

o:

podwyższenie alimentów

oraz sprawy z powództwa wzajemnego:

W. W.

przeciwko:

A. W.

o:

obniżenie alimentów

I.  podwyższa rentę alimentacyjną od pozwanego W. W. na rzecz powódki A. W., z kwoty po 800 złotych miesięcznie ustalonej ugodą zawartą przed Sądu Rejonowego w. T. w dniu 22.11.2011r. w sprawie (...) do kwoty po 1.000 /jeden tysiąc/ złotych miesięcznie, płatnej do rąk powódki, poczynając od dnia 1.03.2016r., do dnia 15-ego każdego miesiąca z góry, z ustawowymi odsetkami w razie opóźnienia w płatności którejkolwiek z rat,

II.  oddala powództwo w pozostałej części,

III.  oddala powództwo wzajemne o obniżenie alimentów w całości,

IV.  nie obciąża stron kosztami sądowymi w sprawie,

V.  zasądza od pozwanego na rzecz powódki kwotę 600 /sześćset/ złotych tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego,

VI.  wyrokowi w pkt I nadaje rygor natychmiastowej wykonalności.

Sygn. akt III RC 1238/14

UZASADNIENIE

W dniu 5 grudnia 2014r. małoletnia wówczas powódka A. W. działająca przez matkę M. W. wniosła powództwo przeciwko W. W. o podwyższenie alimentów z kwoty po 800 zł miesięcznie ustalonych na podstawie ugody zawartej przed Sądem Rejonowym w. T. w dniu 22 listopada 2011r. w sprawie o sygn. akt (...) do kwoty po 1.000 zł miesięcznie poczynając od dnia wniesienia pozwu.

W uzasadnieniu pozwu wskazano, iż w czasie od zawarcia powyższej ugody spadła wartość nabywcza pieniądza na skutek 10% inflacji, wzrosły koszty żywności, energii elektrycznej, opłaty za mieszkanie oraz odzieży, co w konsekwencji spowodowało wzrost kosztów utrzymania dziecka. Ponadto wskazano, że z uwagi na rozpoczęcie przez powódkę nauki w L. O. nastąpił znaczący wzrost wydatków i potrzeb powódki, zarówno tych związanych z edukacją szkolną (podręczniki, przybory, zeszyty, plecak, strój gimnastyczny), jak też związanych z potrzebą zakupu nowej odzieży (3.600 zł w skali roku). Strona powodowa podniosła także, że A. W. uczęszcza do liceum w T., poza miejscem swojego zamieszkania w Z. M., z racji czego ponosi miesięczne koszty dojazdu w wysokości 95 zł. W ocenie strony powodowej niezbędne miesięczne koszty utrzymania A. W. wynoszą 2.000 zł: wyżywienie - ok. 520 zł miesięcznie; środki czystości i kosmetyki - 117 zł miesięcznie; wydatki mieszkaniowe - 430 zł miesięcznie; potrzeby kulturalne - 30 zł na miesiąc; rehabilitacja i dojazd na zajęcia (...)- 154 zł miesięcznie; telefon komórkowy - 30 zł na miesiąc; kieszonkowe - 20 zł tygodniowo; bilet miesięczny - 95 zł na miesiąc; ubrania - około 3600 zł rocznie, a także wydatki na dodatkowe zajęcia pozaszkolne: wycieczki klasowe, harcerstwo, basen itp.

W odpowiedzi na pozew W. W. wniósł o oddalenie roszczeń powódki, a ponadto złożył powództwo wzajemne, w którym zażądał obniżenia renty alimentacyjnej z kwoty po 800 zł miesięcznie do kwoty po 500 zł miesięcznie oraz wniósł o zasądzenie od powódki na rzecz pozwanego kosztów postępowania według norm przepisanych.

W meritum powyższego pisma procesowego pozwany kwestionował zasadność wydatków ponoszonych na utrzymanie powódki oraz twierdził, że jego sytuacja majątkowa uległa znacznemu pogorszeniu, gdyż w 2013r. zarobił jedynie (...) brutto, w 2014r. (...) (...)o brutto, natomiast od końca 2014r. jest bezrobotny i stara się o zasiłek z tego tytułu. Wskazał, że nie ma żadnego źródła dochodów, ani nie posiada żadnego majątku, a dom jednorodzinny, który stanowił jego własność, po bankructwie jego firmy został sprzedany w postępowaniu egzekucyjnym, zaś on posiada jeszcze (...) (...) długu. Podniósł także, że otrzymuje (...) zł rocznie od byłej żony tytułem spłaty związanej z podziałem majątku wspólnego, co stanowi jego jedyny dochód. Pozwany motywował bezzasadność twierdzeń strony powodowej również tym, że na jego utrzymaniu pozostaje jego druga córka – J., jego obecna żona oraz dwójka jej dzieci z poprzedniego związku. Wskazał także, że jego obecna żona zajmuje się wychowaniem dzieci, nie pracuje i podobnie jak on stara się o zasiłek dla bezrobotnych, ponadto uzyskuje ona jedynie świadczenie rodzinne w wysokości (...) (...) miesięcznie. Wskazał także, że jego stałe wydatki są wyższe niż uzyskiwane dochody i składają się na nie: (...) (...) czynsz najmu, ok. (...) (...) miesięcznie energia elektryczna, (...) (...) miesięcznie alimenty dla powódki oraz ok. (...) (...) miesięcznie telefon. W jego ocenie obniżenie kwoty alimentów jest uzasadnione, gdyż utrzymanie ich na dotychczasowym poziomie spowodowałoby uprzywilejowanie powódki względem pozostałych dzieci pozostających na jego utrzymaniu.

W piśmie procesowym z dnia 17 kwietnia 2015r. powód wzajemny rozszerzył żądanie pozwu i wniósł o obniżenie renty alimentacyjnej do kwoty po 300 zł miesięcznie, poczynając od dnia złożenia pisma. Motywował to diametralną zmianą jego stanu zdrowia, gdyż stwierdzono u niego „zakrzepicę zatoki żylnej po lewej stronie”, w związku z czym nie będzie on mógł podjąć żadnej pracy.

Na rozprawie w dniu 7 września 2016r. pełnomocnik pozwanego ponownie zmodyfikował żądanie domagając się obniżenia alimentów do kwoty po 500 zł miesięcznie.

Sąd ustalił, co następuje:

A. W. urodziła się dnia (...) Jej rodzicami są M. W. i W. W..

/okoliczność bezsporna, a ponadto dowód:

odpis zupełny aktu urodzenia - k. 5 akt (...) Sądu Rejonowego w. T./

Sąd Okręgowy w. T. wyrokiem z dnia 28 lutego 2008r. rozwiązał poprzez rozwód małżeństwo M. W. oraz W. W.. W przedmiotowym wyroku Sąd powierzył władzę rodzicielską nad małoletnią córą A. W. jej matce – M. W. oraz nałożył na W. W. alimenty w kwocie po 600 zł miesięcznie na rzecz córki.

/okoliczność bezsporna, a ponadto dowód:

wyrok Sądu Okręgowego w. T. z dnia 28 lutego 2008r. - k. 6 akt (...) Sądu Rejonowego w Toruniu/

Na mocy ugody zawartej w dniu 22 listopada 2011r. przed Sądem Rejonowym w. T. w sprawie o sygn. akt (...) kwota alimentów od W. W. na rzecz A. W. została podwyższona do kwoty po 800 zł miesięcznie.

/okoliczność bezsporna, a ponadto dowód:

ugoda z dnia 22 listopada 2011r. - k. 36 akt (...) Sądu Rejonowego w. T./

W chwili zawarcia ugody małoletnia A. W. miała ukończone (...) lat i uczęszczała do gimnazjum znajdującym się w miejscowości jej zamieszkania. W tym czasie koszt jej utrzymania wynosił ok. 1.600 zł miesięcznie, na co składały się: wydatki na żywność – 460 zł, wydatki na kosmetyki – 47 zł, wydatki mieszkaniowe – 308 zł, kieszonkowe – (...) zł, telefon - 30 zł oraz wydatki szkolne, koszty ubioru, wyjścia do kina itp. Chodziła na nieodpłatne zajęcia językowe, teatralne oraz należała do harcerstwa. Uczęszczała w obozach wakacyjnych, które kosztowały 600 zł.

M. W. prowadziła wtedy własną działalność gospodarczą jako pielęgniarka, a jej średni miesięczny dochód netto wynosił (...) zł. Mieszkała z małoletnią A. W. oraz ze swoim pełnoletnim synem w domu w Z. (...) Córka M. W. i W. W. nie cierpiała w tym okresie na żadne przewlekłe choroby, nie brała również żadnych leków. Wydatki w gospodarstwie domowym wynosiły: opłata za energię ok. 500-600 zł za 2 miesiące, miał (na opał) 2.700 zł na 3-4 miesiące, woda ze ściekami ok. (...) zł za 2 miesiące, wywóz śmieci 25 zł miesięcznie, telewizja 30 zł na miesiąc, Internet 70 zł na miesiąc.

W marcu 2011r. postanowieniem Sądu Rejonowego w. T. w sprawie o sygn. akt (...) o podział majątku wspólnego M. W. została zobowiązana do spłaty na rzecz pozwanego kwoty (...) zł w dziesięciu ratach w wysokości po ok. (...) zł płatnych co 6 miesięcy.

W momencie zawarcia ugody pozwany mieszkał w N. i prowadził własną działalność gospodarczą polegającą na wykonywaniu usług budowlanych, z tytułu której uzyskiwał dochód w wysokości ok. (...) (...) miesięczne. W tamtym okresie posiadał dom jednorodzinny obciążony hipoteką w wysokości (...) (...). Jego zadłużenie w banku wynosiło (...) (...). Jego miesięczne wydatki kształtowały się następująco: (...) (...) miesięcznie tytułem raty kredytu, (...) (...) miesięcznie za prąd, (...) (...) miesięcznie za śmieci i wodę, (...) (...) miesięcznie telefon, (...) (...) miesięcznie ubezpieczenie samochodu i paliwo. Posiadał w tym czasie samochody F. (...) i P.. Mieszkał z przyjaciółką i dwójką jej dzieci, a z ich związku w dniu (...) urodziła się córka J.. Partnerka W. W. uzyskiwała dochód w kwocie (...) (...) miesięcznie z pomocy socjalnej, nie pracowała.

/dowód:

zestawienie wydatków - k. 18-19 akt (...) Sądu Rejonowego w Toruniu,

zestawienie zarobków - k. 20 akt (...) Sądu Rejonowego w. T.,

podatkowa księga przychodów i rozchodów - k. 21-33 akt (...) Sądu Rejonowego w. T.,

postanowienie z dnia 31 marca 2011r. w sprawie (...) - k. 11 akt (...) Sądu Rejonowego w. T./

W dniu 6 marca 2013r. małoletnia A. W. działając przez swoją matkę M. W. wniosła powództwo o podwyższenie kwoty alimentów do kwoty po (...) zł miesięcznie, zaś pozwany w odpowiedzi na pozew wniósł powództwo wzajemne o obniżenie alimentów do kwoty po 600 zł miesięcznie. Z uwagi na cofnięcie pozwów przez obie strony postępowanie zostało w dniu 9 maja 2013r. umorzone.

W tym czasie małoletnia powódka uczęszczała do gimnazjum. Stwierdzono u niej wadę kręgosłupa. 3-4 razy w tygodniu musiała uczęszczać na rehabilitację na basenie, na który musiała dojeżdżać 20 km w jedną stronę. Matka małoletniej sprzedała dom i razem z córką mieszkała w mieszkaniu w bloku.

Pozwany nadal mieszkał w N.. Zamknął działalność gospodarczą i pozostawał bez żadnych dochodów. Utrzymywał się ze środków żony, która nie pracowała i otrzymywała dofinansowanie od państwa. Dochody rodziny wynosiły (...) (...) miesięcznie. Pozwany mieszkał z żoną i trójką dzieci, w tym własną córką w wieku 17 miesięcy. Mieszkanie przejął bank, gdyż kredyt nie był spłacany. Posiadał samochód M. z 1998r.

/okoliczność bezsporna, a ponadto dowód:

postanowienie - k. 102 akt (...) (...) Sądu Rejonowego w. T./

W momencie wniesienia przedmiotowego pozwu, tj. w grudniu 2014r., małoletnia A. W. uczęszczała do I klasy Liceum Ogólnokształcącego nr (...) w T.. Z powodu wady wrodzonej kręgosłupa, którą wykryto w dniu 25 kwietnia 2012r., wymagała rehabilitacji w postaci zajęć na basenie oraz ćwiczeń. W związku z tym ok. 100 zł miesięcznie przeznaczane było na gimnastykę „zdrowy kręgosłup”, 11 zł za wejście na basen raz lub dwa razy w tygodniu.

/dowód:

karta informacyjna ze szpitala - k. 8 akt,

przesłuchanie matki malol. powódki M. W. - e-protokół z dn. 1.07.2015r. 6min.27sek. i nast./

M. W. w chwili wytoczenia powództwa wciąż prowadziła własną działalność gospodarczą jako pielęgniarka. Jej średni miesięczny dochód netto wyniósł w 2014r. 3.327 zł.

/okoliczność bezsporna, a ponadto dowód:

zeznanie podatkowe PIT-36 za 2014r. – k. 30-35 akt/

W czasie wytoczenia powództwa M. W. była nadal zobowiązana do regulowania należności na rzecz W. W. w wysokości (...) zł co 6 miesięcy tytułem spłaty za podział majątku wspólnego. W tym okresie czynsz za mieszkanie wynosił 525 zł miesięcznie, opłata za prąd 329,78 zł za okres trzech miesięcy, opłata za wodę ok. 100 zł, Internet ok. (...) zł, TV ok. 38 zł.

/okoliczność bezsporna, a ponadto dowód:

potwierdzenia przelewu - k. 9, 13-17 akt,

rachunek za energię elektryczną - k. 18 akt/

W. W. w dniu wytoczenia powództwa wzajemnego, tj. w lutym 2015r., pozostawał od dnia 28 marca 2013r. w związku małżeńskim. Jego żona zajmowała się w tym czasie wychowywaniem dzieci, w tym wspólnej córki J. i nie pracowała. Otrzymywała rodzinne w kwocie (...) (...), zaś sama miała na utrzymaniu dwójkę dzieci z poprzedniego związku.

W tym czasie W. W. uiszczał (...) (...) miesięcznie za czynsz, (...) (...) miesięcznie na alimenty na rzecz A. W., ok. (...) (...) miesięcznie na prąd oraz ok. (...) (...) miesięcznie na telefon.

W 2013r. W. W. zarobił (...) (...) brutto, zaś w 2014r. (...) (...)o brutto. Od lutego 2015r. do grudnia 2015r. uzyskał prawo do zasiłku dla bezrobotnych w kwocie 300 (...) brutto. W dniu wniesienia pozwu wzajemnego nie posiadał żadnego majątku, gdyż jego dom w N. został sprzedany w postępowaniu egzekucyjnym. Po sprzedaży domu (listopad 2013r.) jego dług wynosił ponad (...) (...), w tym (...) (...) wobec banku.

Na dzień wytoczenia powództwa wzajemnego nadal otrzymywał on (...) zł rocznie od M. W. tytułem spłaty za podział majątku wspólnego.

/dowód:

akt małżeństwa wraz z tłumaczeniem - k. 28-29 akt (...) (...) Sądu Rejonowego w. T.,

uznanie ojcostwa - k. 30-31 akt (...)/(...) Sądu Rejonowego w. T.,

wydruk z rachunku bankowego O. W. - k. 56 akt,

deklaracja podatkowa za 2013r. – k. 52 akt,

deklaracja podatkowa za 2014r. – k. 53 akt,

zaświadczenie o zarobkach brutto - k. 54 akt,

postanowienie w sprawie planu podziału sumy uzyskanej z licytacji - k. 57-60 akt,

wezwanie do zapłaty w imieniu banku - k. 61 akt,

decyzja agencji pracy z dnia 18 marca 2015r. wraz z tłumaczeniem - k. 92-95 akt,

wydruk z rachunku bankowego O. W. - k. 55, 56 akt/

W okresie od 22 stycznia 2015r. do końca kwietnia 2015r. W. W. pozostawał na zwolnieniu lekarskim z powodu neurologicznych zmian kręgosłupa w części lędźwiowej oraz zakrzepicy zatoki żylnej po lewej stronie. Przebywał w szpitalu.

/dowód:

zaświadczenia lekarskie - k. 62-63, 75-76, 86-91 akt/

W toku postępowania w niniejszej sprawie, tj. w lipcu 2015r., A. W. ukończyła (...) lat i skończyła pierwszą klasę liceum. Jej stan zdrowia od momentu wniesienia powództwa nie uległ zmianie. Do końca roku szkolnego chodziła na siłownię na zajęcia zdrowego kręgosłupa, za które opłata wynosiła 100 zł miesięcznie. A. W. nadal należała do harcerstwa, odbyła kurs pierwszej pomocy, który kosztował (...) zł. Kieszonkowe na jej rzecz wynosiło 100 zł miesięcznie, jej wyżywienie 500 zł miesięcznie, środki higieniczne i czystości 300 zł miesięcznie z uwagi na alergię na niektóre środki. Koszt ubioru i obuwia kształtował się w wysokości 400-500 zł miesięcznie. Wyjazd na obóz harcerski kosztował 600 zł plus kieszonkowe (...) zł. A. W. była również na wycieczce w B., który to wyjazd kosztował 350 zł plus 100 zł kieszonkowego. Z powyższymi wyjazdami związane były dodatkowe wydatki, np. na plecak, śpiwór, kremy, żel. Abonament za telefon komórkowy wynosił 35 zł miesięcznie. A. W. w dalszym ciągu w roku szkolnym dojeżdżała do liceum do T. i kupowała bilet miesięczny za 95 zł.

/dowód:

przesłuchanie matki malol. powódki M. W. - e-protokół z dn. 1.07.2015r. 6min.27sek. i nast./

M. W. sporadycznie w utrzymaniu córki pomagała rodzina poprzez przekazywanie prezentów na jej rzecz. Nie korzystała ona natomiast z pomocy opieki społecznej. Ojciec nie łożył na małoletnią poza alimentami.

/dowód:

przesłuchanie matki malol. powódki M. W. - e-protokół z dn. 1.07.2015r. 6min.27sek. i nast./

W tym czasie M. W. płaciła 530 zł czynszu za mieszkanie miesięcznie, za Internet 49 zł miesięcznie, za telefon stacjonarny 35 zł miesięcznie, za wodę (...) zł co drugi miesiąc.

M. W. wciąż prowadziła działalność gospodarczą jako pielęgniarka. Spłacała kredyt w wysokości (...).(...) zł, który zaciągnęła na poczet spłat na rzecz swojego byłego męża, zaś rata miesięczna kredytu wynosiła 500 zł. W karcie kredytowej miała (...) zł zadłużenia.

Posiada nadal samochód marki O. (...) z (...) który wykorzystywany był w ramach jej działalności gospodarczej, zaś miesięczny koszt paliwa wynosił 500 zł.

/dowód:

przesłuchanie matki malol. powódki M. W. - e-protokół z dn. 1.07.2015r. 6min.27sek. i nast./

W toku postępowania w niniejszej sprawie, tj. w lipcu 2015r., W. W. otrzymywał zasiłek dla bezrobotnych w kwocie 261 (...) netto. Do grudnia 2014r. pracował na 1/4 etatu i zarabiał (...) (...). Umowa została rozwiązana za porozumieniem stron. Potem przebywał na zwolnieniu. Jego żona O. W. uzyskiwała zasiłek rodzinny w wysokości (...) (...) miesięcznie oraz zasiłek dla bezrobotnych w wysokości (...) (...) miesięcznie. Na własne dzieci nie otrzymywała alimentów. Opłaty za mieszkanie wynosiły (...) (...) miesięcznie, za prąd (...) (...) miesięcznie, za wodę 90 (...) miesięcznie, za telefon stacjonarny (...) (...) miesięcznie, za telefon komórkowy 30 (...) miesięcznie. Posiadał w tym czasie samochód marki B. (...).

/dowód:

przesłuchanie W. W. - e-protokół z dn. 1.07.2015r. 31min.04sek. i nast./

W dniu 19 lipca 2016r. A. W. skończyła (...)lat. Od września 2016r. uczęszcza do 3 klasy liceum. Przygotowuje się do matury. Ma zamiar uczęszczać na zajęcia przygotowawcze z chemii i biologii, które kosztują po 800 zł każdy. Z tych przedmiotów zamierza zdawać rozszerzoną maturę. Zakup podręczników i repetytoriów to koszt ok. 700 zł. Dwa - trzy razy w tygodniu chodzi na basen - wejście kosztuje 8 zł. Nie uczęszcza już na siłownię. Nadal należy do harcerstwa - składa wynosi (...) zł rocznie. Jest drużynową, co wiąże się z dodatkowymi wydatkami. Podczas wakacji uczestniczyła w obozie, który kosztował ok. 800 zł. Uczestniczy również w wycieczkach szkolnych - spływ kajakowy łącznie 850 zł, wycieczka do P. - 500 zł plus kieszonkowe, 300 zł w koronach plus (...). Bilet miesięczny kosztuje obecnie 102,(...) zł. Użytkuje telefon na kartę za 35 zł. Otrzymuje 100 zł miesięcznie kieszonkowego. Jej wyżywienie to koszt ok. 400-500 zł miesięcznie, kosmetyki ok. 100 zł. Ostatnio kupiła buty za 400 zł, które muszą być odpowiednie z uwagi na wadę kręgosłupa.

/dowód:

zeznania świadka M. W. - e-protokół z dnia 7.09.2016r. 07min.01sek. i nast.,

przesłuchanie powódki A. W. - protokół z dnia 7.09.2016r. 25min.53sek. i nast.,

zaświadczenie - k. 172 akt/

W chwili obecnej M. W. nadal prowadzi własną działalność gospodarczą jako pielęgniarka. Jej dochody wynoszą średnio 2.892 zł miesięcznie.

W dniu 6 sierpnia zawarła związek małżeński. Jej mąż pracuje w Urzędzie Wojewódzkim w B. i zarabia (...) zł. Ponadto ma emeryturę wojskową w kwocie ok.(...) zł.

Małżonkowie zakupili dom jednorodzinny, w którym obecnie mieszkają razem z powódką. Zaciągnęli kredyt na częściowe pokrycie ceny zakupu, gdzie rata wynosi (...) zł. Dom wymaga jeszcze remontu i doposażenia. Opłaty wynoszą: telewizja 230 zł rocznie, wywóz śmieci 45 zł miesięcznie, woda (...) zł co 2 miesiące, prąd 250-300 zł co 2 miesiące, gaz 36 zł co 3 tygodnie, Internet 45 zł miesięcznie, ubezpieczenie domu 400 zł rocznie.

/dowód:

zeznania świadka M. W. - e-protokół z dnia 7.09.2016r. 07min.01sek. i nast.,

oświadczenie - k. 173 akt/

Od marca 2016r. W. W. pracuje jak pracownik budowlany i zarabia(...) (...) miesięcznie. Z wykształcenia jest hydraulikiem. Jego wydatki kształtują się następująco: 420 (...) miesięcznie płaci za mieszkanie, (...) (...) miesięcznie na alimenty dla A. W., (...) (...) miesięcznie na alimenty dla J. W., 90 (...) miesięcznie na energię elektryczną, (...) (...) miesięcznie za telefon, ok. 100 (...) miesięcznie na dojazdy do pracy oraz ponosi wydatki na wyżywienie, środki czystości i kosmetyki, ubranie i inne.

/dowód:

zaświadczenie o wynagrodzeniu - k. 157-161 akt,

umowa najmu mieszkania - k. 162-163 akt,

zaświadczenie o alimentach na rzecz J. W. wraz z tłumaczeniem - k. 153-156 akt,

rachunek za energię elektryczną - k. 164 akt,

rachunek za telefon - k. 165 akt/

Poza alimentami ojciec powódki nie partycypuje w żadnym zakresie w kosztach jej utrzymania.

/dowód:

zeznania świadka M. W. - e-protokół z dnia 7.09.2016r. 07min.01sek. i nast.,

przesłuchanie powódki A. W. - protokół z dnia 7.09.2016r. 25min.53sek. i nast./

Sąd zważył, co następuje:

Przedstawiony stan faktyczny Sąd ustalił w oparciu o akta spraw (...) i (...) (...) Sądu Rejonowego w. T., dowody z dokumentów przedłożonych przez strony, dowód z przesłuchania stron oraz zeznań świadka M. W..

Sąd przyjął za wiarygodne dowody w postaci dokumentów złożonych przez strony do akt sprawy, albowiem nie było podstaw do ich podważenia. Żadna ze stron nie kwestionowała ich autentyczności.

Sąd przyjął co do zasady zeznania M. W. - przesłuchanej pierwotnie w charakterze strony jako matka małol. powódki - za wiarygodne, gdyż miały one potwierdzenie w dokumentach przez nią przedłożonych oraz były logiczne, dokładne i rzeczowe. Sąd miał jednak na uwadze, że starała się ona w sposób jak najbardziej dla siebie korzystny przedstawić okoliczności istotne dla rozstrzygnięcia sprawy, tj. własne możliwości majątkowe i zarobkowe oraz wydatki ponoszone na powódkę, oceniając je w sposób subiektywny.

Sąd w przeważającej części uznał za wiarygodne zeznania świadka dotyczące kosztów utrzymania ponoszonych na rzecz A. W., nawet w tym zakresie, że jej wydatki na środki czystości i higienę miesięcznie wynoszą 300 zł, zaś na ubranie i obuwie 400-500 zł miesięcznie. Jednakże zasadność tych wydatków w kontekście żądania powódki zostanie oceniona w dalszej części uzasadnienia.

Sąd nie miał podstaw do podważenia twierdzeń powódki, albowiem jej wyjaśnienia było logiczne, spójne i rzeczowe. Pokrywały się również z pozostałym materiałem dowodowym zgromadzonym w sprawie.

Sąd dał wiarę twierdzeniom W. W. w przeważającej części, gdyż znalazły one potwierdzenie w przedkładanej przez niego dokumentacji. Sąd miał jednak na uwadze, że pozwany również starał się w sposób jak najbardziej dla siebie korzystny przedstawić okoliczności istotne dla rozstrzygnięcia sprawy, tj. własne możliwości majątkowe i zarobkowe oraz wydatki, oceniając je w sposób subiektywny.

W toku postępowania, z uwagi na postawę pozwanego, który nie stawiał się na badania, nie udało się przeprowadzić dowodu z opinii biegłych lekarzy z zakresu neurochirurgii oraz ortopedii na okoliczność, czy stan zdrowia umożliwia mu wykonywanie dotychczasowej pracy fizycznej, tj. usług ogólnobudowlanych oraz czy jest on zdolny do wykonywania innych prac, a także czy jeżeli nie jest on zdolny do pracy, to czy jest to okoliczność czasowa czy trwała. Jednakże w piśmie z dnia 1 sierpnia 2016r. pozwany przyznał, że obecnie pracuje, zatem ustalenie powyższych okoliczności straciło na znaczeniu.

Z uwagi na zmianę okoliczności w toku postępowania pełn. pozwanego wniósł o jego ponowne przesłuchanie. Na rozprawie w dniu 17 sierpnia 2016r pełn. pozwanego oświadczył, że pozwany nie mógł się stawić z powodu braku dokumentu, na wyrobienie którego oczekiwał. Zapewnił jednocześnie, że pozwany będzie mógł się stawić pod koniec sierpnia w celu przesłuchania. Na rozprawie w dniu 7 września 2016r. pełn. pozwanego wniósł o jego przesłuchanie w drodze pomocy prawnej przez Sąd w N.Wskazał, że pozwany nie otrzyma urlopu, nie stać go na dojazd, a ponadto długotrwała jazda nie jest wskazana z uwagi na stan zdrowia.

Sąd oddalił powyższy wniosek uznając, że zmierza on jedynie do dalszego przedłużenia postępowania. Ponadto Sąd uznał za wiarygodne dokumenty złożone do akt sprawy, które obrazowały obecną sytuację pozwanego.

Powódka A. W. wniosła o podwyższenie alimentów uiszczanych na jej rzecz przez W. W. z kwoty po 800 zł miesięcznie do kwoty po 1.000 zł miesięcznie. W odpowiedzi pozwany wniósł pozew wzajemny przeciwko A. W. o obniżenie alimentów z kwoty 800 zł miesięcznie ostatecznie do kwoty po 500 zł miesięcznie.

Przedmiotowe powództwa, tj. o obniżenie alimentów oraz o podwyższenie alimentów, posiadają podstawę prawną w art. 138 kro.

W świetle art. 138 kro podstawą zmiany zakresu świadczeń alimentacyjnych jest zmiana stosunków. Zmianie może ulec zakres potrzeb uprawnionego oraz możliwości zobowiązanego, tym samym zmianie może ulegać wysokość alimentów. Dlatego w razie zmiany stosunków zarówno uprawniony, jak i zobowiązany mogą żądać zmiany orzeczenia lub umowy dotyczącej obowiązku alimentacyjnego. Zmiana stosunków może prowadzić do uchylenia obowiązku alimentacyjnego bądź do podwyższenia lub obniżenia alimentów. Dla stwierdzenia, czy nastąpiła zmiana stosunków w rozumieniu art. 138 kro, należy brać pod uwagę, czy istniejące warunki i okoliczności - na tle sytuacji ogólnej - mają charakter trwały, dotyczą okoliczności zasadniczych, ilościowo znacznych i wyczerpują te przesłanki, które w istotny sposób wpływają na istnienie czy zakres obowiązku alimentacyjnego. Zmiana orzeczenia dopuszczalna jest tylko w razie zmiany stosunków powstałych po jego wydaniu [por.: uchwała składu 7 sędziów Sądu Najwyższego z dnia 23 października 1954r., I CO 41/54]. Należy mieć na uwadze, że zmiana taka musi być istotna. Innymi słowy chodzi tutaj o istotne zmniejszenie lub zwiększenie możliwości zarobkowych i majątkowych zobowiązanego do alimentacji albo istotne zwiększenie lub zmniejszenie się usprawiedliwionych potrzeb uprawnionego, wskutek czego ustalony zakres obowiązku alimentacyjnego wymaga skorygowania przez stosowne zmniejszenie albo zwiększenie wysokości świadczeń alimentacyjnych.

Obniżenie alimentów następuje wówczas, gdy zmniejszeniu uległy potrzeby uprawnionego albo obniżyły się możliwości zarobkowe i majątkowe zobowiązanego. Podwyższenie zaś, gdy potrzeby uprawnionego uległy zwiększeniu albo wzrosły możliwości zarobkowe i majątkowe zobowiązanego.

W myśl § 1 art. 135 kro zakres świadczeń alimentacyjnych zależy bowiem od usprawiedliwionych potrzeb uprawnionego oraz od zarobkowych i majątkowych możliwości zobowiązanego. Zgodnie natomiast z art. 133 § 1 kro rodzice obowiązani są do świadczeń alimentacyjnych względem dziecka, które nie jest w stanie utrzymać się samodzielnie. Natomiast zgodnie z art. 133 § 3 kro rodzice mogą uchylić się od świadczeń alimentacyjnych względem dziecka pełnoletniego, jeżeli są one połączone z nadmiernym dla nich uszczerbkiem lub jeżeli dziecko nie dokłada starań w celu uzyskania możności samodzielnego utrzymania się.

Zakres potrzeb dziecka, które powinny być przez rodziców zaspokojone, wyznacza treść art. 96 kro, według którego rodzice obowiązani są troszczyć się o fizyczny i duchowy rozwój dziecka. Rodzice, w zależności od swych możliwości, są obowiązani zapewnić dziecku środki do zaspokojenia zarówno jego potrzeb fizycznych (wyżywienia, mieszkania, odzieży, higieny osobistej, leczenia w razie choroby), jak i duchowych (kulturalnych), także środki wychowania (kształcenia ogólnego, zawodowego) według zdolności, dostarczania rozrywek i wypoczynku. Przy ocenie, które z potrzeb uprawnionego powinny być uznane za potrzeby usprawiedliwione, należy z jednej strony brać pod uwagę możliwości zobowiązanego, z drugiej zaś zakres i rodzaj potrzeb. Ma to wpływ na rozstrzygnięcie, w jakiej mierze możliwości zarobkowe i majątkowe zobowiązanego są brane pod uwagę przy oznaczaniu zakresu obowiązku alimentacyjnego. Zawsze jednak każde dziecko musi mieć zapewnione podstawowe warunki egzystencji w postaci wyżywienia zapewniającego jego prawidłowy rozwój fizyczny, stosowną do wieku odzież, środki na ochronę zdrowia, kształcenie podstawowe i zawodowe oraz na ochronę jego osoby i majątku. Wyjście poza wymienione potrzeby zależy już tylko od osobistych cech dziecka oraz od zamożności i przyjętego przez zobowiązanego modelu konsumpcji.

Usprawiedliwione potrzeby dziecka powinny być zatem oceniane w pierwszej kolejności na podstawie wieku, miejsca pobytu dziecka, jego środowiska oraz całego szeregu okoliczności każdego konkretnego wypadku, a następnie – w świetle możliwości zarobkowych zobowiązanych do jego utrzymania.

Przy ugodzie zwiększającej wysokość alimentów do kwoty po 800 zł małoletnia A. chodziła do gimnazjum znajdującym się w swojej miejscowości. Mieszkała z matką M. W. oraz z jej pełnoletnim synem w domu w Z. W. (...)j. Nie cierpiała w tym okresie na żadne przewlekłe choroby, nie brała również żadnych leków. Koszt utrzymania jej wynosił miesięcznie ok.(...) zł. Wydatki na żywność wynosiły ok. 460 zł na miesiąc, wydatki na środki czystości ok. 47 zł miesięcznie, wydatki mieszkaniowe ok. 308 zł na osobę, kieszonkowe ok. (...) zł miesięcznie oraz wydatki na odzież, obuwie, wycieczki, kino oraz inne.

Obecnie A. W. jest pełnoletnia i uczęszcza do 3 klasy liceum w T., w związku z czym dojeżdża do szkoły autobusem, a koszt biletu miesięcznego wynosi 102,(...) zł. Od 2012r. wymaga systematycznej rehabilitacji na skutek wykrycia u niej wrodzonej wady kręgosłupa i z tego tytułu uczęszcza na basen. W związku z powyższym wzrosły niewątpliwie koszty miesięcznego utrzymania powódki w stosunku do kosztów utrzymania z 2011r. Poza powyższym, w przeciągu 5 lat wzrosły również inne wydatki na rzecz powódki, a związane jest to z ogólnym wzrostem cen. Niewątpliwie też potrzeby pełnoletniej licealistki są większe niż gimnazjalistki począwszy od wydatków na ubiór, higienę, wyżywienie, kosmetyki. Ponadto należy zwrócić uwagę na potrzebę uczęszczania na kursy i korepetycje przedmaturalne, które dadzą szansę powódce na dostanie się na dobre studia. Koszt podręczników w liceum i repetytoriów również jest wysoki.

Niemniej, oceniając wysokość wydatków ponoszonych m.in. na ubiór i obuwie (ok. 400-500 zł miesięcznie), czy też środki czystości i kosmetyki (300 zł miesięcznie), zdaniem Sądu jest on zawyżony. Koszty w takiej wysokości nie stanowią usprawiedliwionych kosztów uprawnionego, a są wręcz kosztami zbytkownymi. Nie wydaje się, żeby przeznaczanie 400-500 zł miesięcznie na ubiór i obuwie było wydatkami niezbędnymi dla przeciętnego licealisty i wydatki takie są konieczne, żeby się nie wyróżniać w grupie rówieśników. Koszty takie dziwią tym bardziej, że w dobie portali aukcyjnych, licznych promocji i wyprzedaży w galeriach handlowych, można kupić takie artykuły w bardzo dobrych cenach. Ponadto przeznaczanie 300 zł miesięcznie na kosmetyki na skutek alergii na niektóre składniki również wydaje się prima facie nadmierne (co dziwi tym bardziej, że w 2011r. powódka przeznaczała na kosmetyki 47 zł miesięcznie, a w dniu wniesienia powództwa tj. 5 grudnia 2014r. 117 zł na miesiąc), zaś strona powodowa nie wykazała, że konieczne jest kupowanie właśnie takich drogich środków, nie wskazała też, jakie konkretnie preparaty szkodzą powódce i jakich środków higienicznych musi używać. W ocenie Sądu wydatki na odzież i środki czystości ponoszone przez powódkę we wskazanych wysokościach nie są wydatkami usprawiedliwionymi, a są wręcz nadmiernymi w stosunku do rzeczywistych potrzeb licealistki.

Należy mieć na uwadze, że powódka ma rzecz jasna prawo do uczestnictwa w wycieczkach szkolnych czy obozach letnich, do uczęszczania do kina czy innych rozrywek kulturalnych i towarzyskich.

Powódka mieszka obecnie z matką M. W. i jej obecnym mężem w nowo zakupionym domu jednorodzinnym. W chwili zawarcia ugody w 2011r. powódka mieszkała wraz z matką i dorosłym bratem również w domu jednorodzinnym. Porównując wydatki ponoszone w 2011r. z chwilą obecną w ocenie Sądy zmieniły się one nieznacznie.

Oceniając sytuację majątkową i możliwości zarobkowe M. W. należy zauważyć, iż nie różni się ona w istocie od tej z listopada 2011r. Jest ona obecnie współwłaścicielką domu jednorodzinnego, posiada samochód marki O. z (...) a jej dochody kształtują się na podobnym poziomie.

Oceniając z kolei sytuację majątkową i możliwości zarobkowe W. W. trzeba zauważyć, iż jego sytuacja w tym zakresie również nie uległa znacznej zmianie w zakresie dochodów. W 2011r. zarabiał on ok. (...) (...) miesięcznie, spłacał kredyt i w momencie zawarcia ugody urodziło się jego drugie dziecko z jego obecną żoną, był on więc zobowiązany do utrzymania małoletniej J. już w tamtym okresie. W chwili zaś obecnej zarabia on (...) (...) i zobowiązany jest do świadczenia alimentacyjnego na rzecz małoletniej córki J. w kwocie (...) (...) miesięcznie. Nie musi już jednak spłacać rat kredytu zaciągniętego na mieszkanie, które zostało zlicytowane przez bank - nie wykazywał tego w zakresie swoich stałych miesięcznych wydatków. Ponadto ma obowiązek uiszczania alimentów na rzecz córki J., a zatem należy wnioskować, że rozstał się ze swoją żoną. Wcześniej podnosił, że z własnych dochodów musi utrzymywać nie tylko swoją córkę, ale również dwójkę dzieci swojej żony, które nie posiadały własnych dochodów. W obecnej sytuacji wszystkie dochody może przeznaczać na własne utrzymanie oraz na alimenty na rzecz dwóch własnych córek. Nie jest przy tym sprawiedliwe, aby płacił jednakową kwotę po (...) (...) na każdą z nich, skoro J. ma dopiero 5 lat. Z reguły potrzeby dziecka kilkuletniego są znacznie mniejsze niż osoby pełnoletniej. Ponadto powódka nie otrzymuje żadnej pomocy finansowej ze strony państwa, natomiast matka małol. J. otrzymuje na nią w. N. zasiłek.

Co więcej w toku postępowania w 2013r. sytuacja majątkowa i możliwości zarobkowe pozwanego były dużo gorsze niż obecnie, albowiem - jak twierdził - był wówczas osobą bezrobotną i wraz z żoną i trójką dzieci utrzymywali się jedynie z zasiłków otrzymywanych od państwa. Mimo wszystko pozwany cofnął wówczas powództwo wzajemne o obniżenie alimentów uznając, że nadal jest w stanie łożyć na powódkę 800 zł.

Pozwany na początku przedmiotowego procesu miał problemy zdrowotne, a potem utrzymywał się z zasiłku dla bezrobotnych. Jednakże problemy te miały charakter tymczasowych i w chwili obecnej sytuacja W. W. jest lepsza, albowiem posiada on pracę.

Argumenty podnoszone przez pozwanego i żądanie obniżenia renty alimentacyjnej są w świetle powyższych okoliczności niewątpliwie niezasadne. W toku postępowania pozwany podnosił także, że na jego utrzymaniu pozostaje czwórka dzieci, jednakże de facto nie wykazał on, że jest ojcem innych dzieci niż A. W. i J. W.. Świadczenie więc na rzecz dzieci nie będących potomstwem pozwanego ma charakter dobrowolny i nie może wpływać na zobowiązanie do świadczenia alimentacyjnego na rzecz własnych dzieci. Ponadto w chwili obecnej powoływał się już jedynie na obowiązek alimentacyjny wobec dwóch własnych córek.

Reasumując, w ocenie Sądu sytuacja A. W. uległa zmianie w stosunku do 2011r. poprzez wykrycie schorzenia kręgosłupa i konieczności rehabilitacji, uczęszczania do liceum w T. i konieczności dojazdów do szkoły, a także zwiększonych potrzeb związanych z wiekiem i stopniem edukacji. W ocenie sądy usprawiedliwione wydatki powódki znacznie wzrosły, a zmiana sytuacji uprawnionej ma istotny i trwały charakter. Należy zauważyć, iż A. W. uprzednio miała (...) lat i była zdrową gimnazjalistką, a w toku postępowania stała się osobą pełnoletnią, kontynuującą naukę w klasie maturalnej, która nie jest w stanie utrzymać się samodzielnie.

W ocenie Sądu możliwości zarobkowe i majątkowe M. W. i W. W. nie uległy również istotnej zmianie w stosunku do sytuacji istniejącej w 2011r. i zwiększenie zobowiązania alimentacyjnego W. W. do kwoty po 1.000 zł miesięcznie będzie adekwatne do usprawiedliwionych potrzeb A. W. i do jego możliwości zarobkowych i majątkowych. Zwiększenie obowiązku alimentacyjnego nie będzie dla pozwanego nadmierne.

Podkreślić również należy, że matka od lat sprawowała bezpośrednią opiekę nad powódką, zajmowała się jej wychowaniem, troszczyła się o jej zdrowie i edukację. Wypełniała ten obowiązek od lat w rozmiarze znacznie większym, niż ojciec dziecka. Pozwany natomiast nie interesował się córką, utrzymywał z nią sporadyczne telefoniczne kontakty, alimentów od lat nie podwyższał i nie partycypował dodatkowo w kosztach utrzymania córki. Skoro nie dokładał osobistych starań o prawidłowy rozwój powódki, zatem winien chociaż wspomóc ją materialnie.

Mając powyższe na uwadze Sąd, na postawie art. 135 § 1 kro w zw. z art. 138 kro, w punkcie I sentencji wyroku podwyższył rentę alimentacyjną od pozwanego na rzecz powódki do kwoty po 1.000 zł miesięcznie, poczynając od dnia 1.03.2016r.

W punkcie II sentencji wyroku Sąd oddalił powództwo w pozostałym zakresie, tj. w części, w jakiej powódka domagała się podwyższenia alimentów od dnia wniesienia pozwu. Sąd uznał, że pozwany w początkowej fazie procesu był w gorszej sytuacji materialnej, albowiem chorował i pozostawał bez pracy. Zdaniem Sądu zasadnym było więc podwyższenie alimentów od momentu, kiedy pozwany podjął pracę.

W punkcie III sentencji wyroku Sąd oddalił powództwo wzajemne W. W. o obniżenie alimentów uznając, że nie wykazał on ani zmniejszenia usprawiedliwionych potrzeb powódki, ani obniżenia jego możliwości majątkowych i zarobkowych.

O kosztach sądowych orzeczono w punkcie IV sentencji wyroku na postawie art. 113 ust. 4 ustawy z dnia 28 lipca 2005r. o kosztach sądowych w sprawach cywilnych. Obie strony procesu znajdują się bowiem, po uwzględnieniu ciążącego na pozwanym obowiązku alimentacyjnego, w trudnej sytuacji materialnej.

O kosztach procesu Sąd orzekł w punkcie V sentencji wyroku na podstawie art. 98 § 1 kpc, zgodnie z zasadą odpowiedzialności za wynik procesu. Powództwo wytoczone przez powódkę Sąd uznał co do zasady w całości za uzasadnione. Pozwany zobowiązany jest więc zwrócić powódce poniesione przez nią koszty niezbędne do celowego dochodzenia jej praw, tj. kwotę 600 zł poniesioną tytułem wynagrodzenia pełnomocnika będącego adwokatem na podstawie § 7 ust. 4 w zw. z § 6 pkt 3 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002r. w sprawie opłat za czynności adwokackie oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej z urzędu (pełnomocnictwo zwolnione od opłaty skarbowej).

W punkcie VI sentencji wyroku Sąd orzekł o nadaniu wyrokowi co do pkt I rygoru natychmiastowej wymagalności, zgodnie z art. 333 § 1 pkt 1 kpc.