Portal Orzeczeń Sądów Powszechnych

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 1 czerwca 2022 r.

Sąd Rejonowy w Toruniu III Wydział Rodzinny i Nieletnich w składzie:

Przewodniczący sędzia Marek Szcześniak

Protokolant st.sekr.sądowy Karol Kotoński

Po rozpoznaniu w dniu 17 maja 2022 r. w Toruniu.

przy udziale -

sprawy z powództwa małoletniego J. G. (1) działającego przez matkę M. G. (1)

przeciwko M. G. (2)

o podwyższenie alimentów

I.  zasądza od pozwanego M. G. (2) alimenty na rzecz małoletniego J. G. (1) w miejsce ustalonych w kwocie 700 zł miesięcznie na mocy wyroku z dnia 04.12.2019r. w sprawie (...) Sądu Rejonowego w (...), w kwocie obecnie po 1.000 zł (tysiąc złotych) miesięcznie, poczynając od dnia 01.10.2021r., płatne z góry do dnia 10-tego każdego miesiąca, do rąk matki małoletniego M. G. (1), z odsetkami ustawowymi za opóźnienie w płatności którejkolwiek z rat,

II.  w pozostałej części powództwo oddala,

III.  nie obciąża pozwanego M. G. (2) obowiązkiem zwrotu kosztów procesu na rzecz małoletniego J. G. (1),

IV.  kosztami sądowymi obciąża Skarb Państwa – Sąd Rejonowy w Toruniu,

V.  zasądza od Skarbu Państwa – Sądu Rejonowego w Toruniu na rzecz adwokata A. J. kwotę (...)zł ((...)) plus stawka podatku VAT, tytułem zwrotu kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej małoletniemu J. G. (1) z urzędu,

VI.  wyrokowi w punkcie I nadaje rygor natychmiastowej wykonalności.

Sygn. akt III RC 163/21

UZASADNIENIE

M. G. (1) działając w imieniu małoletniego J. G. (1) w dniu 8 marca 2021r. wniosła pozew przeciwko M. G. (2) domagając się podwyższenia alimentów z kwoty 700 zł miesięcznie do kwoty po 1.200 zł miesięcznie, poczynając od dnia wniesienia pozwu wskazując m.in., iż od momentu wydania wyroku ustalającego wysokość alimentów znacząco pogorszyła się sytuacja finansowa uprawnionego do świadczenia alimentacyjnego, co w konsekwencji spowodowało, iż kwota zasądzonych alimentów stała się niewystarczająca do zaspokojenia potrzeb małoletniego. Podano, że koszty leczenia małoletniego związane z przebytym w 2019 r. wypadkiem okazały się znacząco wyższe niż zakładano w chwili ustalania wysokości alimentów, bowiem wynoszą 33.500 zł a nie 24.600 zł. Koszty leczenia małoletniego oraz potrzeba zakupu laptopa do nauki zdalnej zmusiły matkę małoletniego do zaciągnięcia kredytu, który spłaca w ratach po 395 zł miesięcznie. W chwili obecnej konieczne jest natychmiastowe wdrożenie leczenia (...) i (...), którego koszt to 11.000 zł. Wskazano, że poprawie uległa sytuacja finansowa pozwanego, bowiem jego żona podjęła zatrudnienie jako (...) w Urzędzie Gminy (...). Matka małoletniego podała, że z uwagi na swój stan zdrowia nie może podjąć pracy w wyuczonym przez siebie zawodzie (...). (k.3-33)

Pozwany M. G. (2) w odpowiedzi na pozew wniósł o oddalenie powództwa wskazując m.in., iż orzeczenie ustalające wysokość alimentów dla małoletniego powoda uprawomocniło się dopiero w dniu 25 września 2020 r. zatem czas jaki upłynął od ustalenia ostatniego obowiązku alimentacyjnego na rzecz małoletniego powoda to zaledwie 7 miesięcy. W tym czasie nie doszło do diametralnych zmian w kosztach utrzymania małoletniego. Pozwany poddał w wątpliwość koszty leczenia małoletniego wskazując, że prawdopodobnie istnieją inne sposoby leczenia, które nie wiążą się z tak wielkimi kosztami, a pozwolą małoletniemu na powrót do zdrowia. Pozwany podał, że jest zatrudniony jako (...) i (...) w Szkole Podstawowej w W. z wynagrodzeniem ok. (...) zł brutto miesięcznie. Wynagrodzenie podlega zajęciu komorniczemu na rzecz małoletniego powoda i jego pełnoletniej siostry. Do wypłaty pozwany otrzymuje ok.(...) zł miesięcznie i z kwoty tej utrzymuje siebie, małoletnią córkę J. i wspiera żonę A.. Żona pozwanego pracuje jednak są to prace sporadyczne. Obecnie ma umowę do września 2021 r. i nie ma pewności, że zostanie ona przedłużona. Pozwany korzysta z pomocy finansowej rodziców oraz teściów. (k.47-60)

S ą d u s t a l i ł c o n a s t ę p u j e

Małoletni J. G. (1) urodził się w dniu (...) i pochodzi ze związku małżeńskiego M. G. (2) i M. G. (1).

Wysokość alimentów od M. G. (2) na rzecz mał. J. G. (1) po raz ostatni została ustalona wyrokiem Sądu Rejonowego z dnia 4 grudnia 2019 r. w sprawie (...) w kwocie po 700 zł miesięcznie. Orzeczenie to uprawomocniło się w dniu 25 września 2020 r.

Małoletni J. G. (1) miał wówczas (...) lat i był uczniem szkoły podstawowej. Jadał obiady w szkole, których koszt wynosił 80 zł miesięcznie. Należał do (...) trenując (...). W związku z uprawianiem sportu jego matka opłacała jemu polisę ubezpieczeniową, której składka wynosiła 175 zł rocznie.

Małoletni pozostawał pod stałą opieką (...). Koszt leczenia wyniósł do chwili wydania orzeczenia 15.200 zł.

Małoletni leczył się u (...) z powodu (...) oraz (...). Koszt lekarstw wynosił 150 zł a koszt wizyty lekarskiej 130 zł.

Matka małoletniego M. G. (1) pracowała jako (...) z wynagrodzeniem ok. (...) zł miesięcznie. Mieszkała z synem i córką w mieszkaniu stanowiącym jej własność. Opłaty za mieszkanie obejmowały miesięcznie: czynsz 580 zł, prąd 120-130 zł, telewizja 90 zł. Dodatkowo M. G. (1) opłacała abonamenty telefoniczne dla 3 osób za kwotę 120 zł miesięcznie.

M. G. (2) był wówczas zatrudniony jako (...)w Szkole Podstawowej w W. z wynagrodzeniem ok.(...) zł netto miesięcznie. Z uwagi na zajęcie komornicze do wypłaty otrzymywał ok. (...) zł miesięcznie.

Z powodu bólu (...) oraz bóli (...)od 2012 r. pozostawał pod opieką (...). Nie miał stwierdzonej niezdolności do pracy. Pozostawał w związku małżeńskim. Mieszkał wraz z żoną i córką w domu, który stanowił własność jego córki. Koszt utrzymania domu wynosił ok. 300 zł miesięcznie. Jego żona nie pracowała, była zarejestrowana jako bezrobotna. Korzystał z pomocy finansowej rodziców i teściów.

(dowód: akta sprawy (...) k. 3-22, 28-61,76-92, 95-109, 120-122, 135-178, 187-190, 194-206, 215-217, 245-270)

Małoletni J. G. (1) ma obecnie (...) lat. Małoletni nie otrzymał za swój wypadek w (...)r. żadnego odszkodowania od ubezpieczyciela albowiem ubezpieczenie obejmowało tylko wyjazdy na (...) i (...)a wypadku doznał podczas wyjazdu prywatnego.

Przewidywane koszty leczenia małoletniego wynoszą obecnie 33.500 zł. Płatność może zostać rozłożona na raty po 460 zł miesięcznie.

Miesięcznie koszty utrzymania małoletniego obejmują: wyżywienie ok. 300 zł, odzież i obuwie 180 zł miesięcznie, fryzjer 60 zł, bilet miesięczny 50 zł, leki na (...) 60 zł, leki na (...) 160 zł, środki czystości i przyrządy do golenia 80 zł.

Na podręczniki szkolne dla małoletniego jego matka wydała 800 zł.

Małoletni otrzymuje z Urzędu Miasta w (...) stypendium socjalne w kwocie (...) zł miesięcznie przez 10 miesięcy w roku.

Małoletni nie jest już członkiem klubu (...) z uwagi na fakt, że jego matki nie było stać na ponoszenie kosztów z tym związanych.

M. G. (1) nadal pracuje jako (...) Jej zarobki wynoszą ok. (...) zł netto miesięcznie. Pracuje codziennie przez około 6-7 godzin.

Od dnia 24 stycznia 2022 r. matka małoletniego jest zarejestrowana w urzędzie pracy jako bezrobotna bez prawa do zasiłku.

Z uwagi na zmiany (...) nie powinna podejmować prac z obciążeniem (...) np. w zawodzie (...). Co 3-4 miesiące chodzi na wizyty lekarskie. Koszt jednej wizyty to 160 zł. Mimo stałej rehabilitacji wymaga ciągłego przyjmowania leków (...).

Z uwagi na swój stan zdrowia w dniu 10 maja 2022 r. M. G. (1) złożyła wniosek o wydanie orzeczenia o ustaleniu jej niepełnosprawności.

M. G. (1) mieszka z małoletnim J. oraz pełnoletnią córką, która również pracuje jako (...).

Opłaty za mieszkanie obejmują miesięcznie: czynsz 660 zł, prąd 140-150 zł, telewizja i internet 160 zł.

Matka małoletniego jest właścicielką samochodu O. (...), który ma (...) lat. Auto z uwagi na awarię silnika jest niesprawne.

W marcu 2020 r. M. G. (1) zaciągnęła kredyt na kwotę 16.000 zł, który spłaca w ratach po 395 zł miesięcznie. Spłacać będzie go do września 2023 r. Z uzyskanych w ten sposób pieniędzy zapłaciła za zabieg syna kwotę 5.200 zł, zakupiła jemu za 800 zł strój galowy na zakończenie (...) klasy który był wymagany, kupiła małoletniemu laptopa do nauki zdalnej za kwotę 3.200 zł oraz podręczniki na rok szkolny 2020/2021 za kwotę 800 zł. Dodatkowo w okresie od marca do maja 2020 r. utrzymywała z tych pieniędzy siebie i dzieci, bowiem z uwagi na pandemię nie pracowała. M. G. (1) nie korzysta z pomocy społecznej.

(okoliczności bezsporne: k.9-12, 16-17, 19-33, 77-85, 132-135, 140)

(dowód: plan leczenia k.10-11, 13

faktury k.14-15

zaświadczenie o zmianie wysokości rat k.18

zeznania M. G. (1) k.114v.-115v., k.136-138

decyzja Prezydenta Miasta (...) k.119

zaświadczenie z US k.121)

M. G. (2) ma obecnie (...) lat. Nadal jest zatrudniony jako (...), obecnie z wynagrodzeniem ok. (...) zł brutto miesięcznie. Po potrąceniach komorniczych do wypłaty pod koniec 2021r. otrzymywał ok. (...) zł miesięcznie.

Nadal pozostaje w związku małżeńskim z A. G. (1). Jego żona pracuje jako (...)w Urzędzie Gminy w K. z wynagrodzeniem ok. (...) zł netto miesięcznie. Jest to umowa o pracę na czas określony.

Oprócz małoletniego J. ma na utrzymaniu córkę J. G. (2), ur. (...) z obecnego związku małżeńskiego. Małoletnia J. pozostaje pod opieką (...) i co kwartał pozwany i jego żona wydają 160 zł na prywatną wizytę lekarską.

Nadal mieszka z żoną i córką w domu jednorodzinnym stanowiącym własność jego córki, którego miesięczne koszty utrzymania obejmują: woda 60 zł, gaz 100 zł, prąd 300 zł, wywóz śmieci 78 zł, telewizja 64 zł. Ubezpieczenie domu to koszt 318 zł rocznie. Podatek od nieruchomości to kwota 218 zł rocznie.

Na drewno na sezon grzewczy pozwany przeznacza 1.600 zł a na węgiel 3.900 zł, przy czym pozwany spodziewa się, że z uwagi na podwyżki cen w kolejnym sezonie grzewczym na węgiel będzie musiał przeznaczyć ok. 8.000 zł.

Pozwany leczy się z powodu(...) napadowych (...) oraz (...). Na leki wydaje 150 zł miesięcznie a na wizyty u (...) 150 zł raz na kwartał. Opłaca abonament telefoniczny dla trzech osób w wysokości 148 zł miesięcznie.

M. G. (2) nadal spłaca kredyty zaciągnięte w czasie trwania związku małżeńskiego z M. G. (1).

Jest właścicielem samochodu marki F. (...) rocznik 1999. Koszt obowiązkowego ubezpieczenia OC wynosi 480 zł rocznie. Na paliwo na dojazdy do pracy oraz dowożenie córki do szkoły pozwany wydaje ok. 400 zł miesięcznie.

Zgodnie z ugodą zawartą przed Sądem Rejonowym w (...) dnia 25 listopada 2015 r. w sprawie (...) M. G. (2) zobowiązał się płacić na rzecz swojej córki A. G. (2), ur. (...), alimenty w kwocie po 550 zł miesięcznie.

A. G. (2) pismem z dnia 29.09.2021r. skierowanym do komornika sądowego wniosła o wstrzymanie wypłaty bieżących alimentów z uwagi na fakt, że od dnia 01.10.2021r. nie będzie kontynuowała nauki.

Postanowieniem z dnia 29.09.2021 r. komornik sądowy przy Sądzie Rejonowym w (...) umorzył postępowanie egzekucyjne wszczęte przeciwko M. G. (2) na rzecz A. G. (2) w zakresie alimentów bieżących od 01.10.2021 r.

M. G. (2) planuje wnieść do sądu sprawę o uchylenie alimentów należnych od niego A. G., poczynając od października 2021 r.

W dniu 11 stycznia 2022 r. Prezydent Miasta (...) złożył do komornika sądowego wniosek o zawierzenie postępowania egzekucyjnego oraz umorzenie czynności egzekucyjnych prowadzonych w celu wyegzekwowania należności z tytułu wypłaconych świadczeń funduszu alimentacyjnego wobec M. G. (2).

(okoliczności bezsporne: k.75-76, 109, 141)

(dowód: dokumenty dot. egzekucji komorniczej k.56-59

zaświadczenie o zatrudnieniu i zarobkach k.60, 110-111

protokół ugody z dn. 25.11.2015r. w sprawie (...) k.63

pismo A. G. (2) k.69

zeznania M. G. (2) k.143-144)

S ą d z w a ż y ł c o n a s t ę p u j e

Powyższy stan faktyczny ustalono na podstawie zeznań stron procesu, które uznano za wiarygodne gdyż były spójne, logiczne i znalazły potwierdzenie w stosownych dokumentach zebranych w sprawie. Ustalenia poczyniono również na podstawie dokumentów urzędowych i prywatnych, których domniemanie autentyczności wynikające z art. 245 kodeksu postępowania cywilnego – a w odniesieniu do dokumentów urzędowych również zgodności z prawdą tego co zostało w nich zaświadczone, wynikające z art. 244 kpc – nie zostały podważone.

Na podstawie art. 230 kpc uznano za bezsporne okoliczności faktyczne zawarte pozwie, odpowiedzi na pozew i innych pismach procesowych oraz przytoczone w ramach informacyjnego wysłuchania stron, którym strona przeciwna nie zaprzeczyła, gdyż nie budziły wątpliwości co do zgodności z prawdziwym stanem rzeczy i znalazły, w odpowiednim zakresie, potwierdzenie w pozostałym materiale procesowym.

W ocenie Sądu Rejonowego od chwili prawomocnego zakończenia poprzedniej sprawy w przedmiocie alimentów doszło do istotnej zmiany stosunków, o której mowa w art. 138 kodeksu rodzinnego i opiekuńczego, przez którą rozumieć należy zmianę przesłanek wymienionych w art. 133 § 1 i art. 135 kro określających wysokość alimentów.

Zgodnie z powołanymi przepisami kwota alimentów należnych dziecku, które nie jest jeszcze w stanie utrzymać się samodzielnie a nie posiada majątku przynoszącego dochód, zależy od usprawiedliwionych potrzeb dziecka oraz od zarobkowych i majątkowych możliwości każdego z ich rodziców, albowiem obowiązek alimentacyjny spoczywa w odpowiednich częściach na obojgu rodzicach, stosownie do ich aktualnych możliwości finansowych.

Oznacza to, że również pozwany powinien ponosić odpowiednią część wszystkich wydatków związanych z utrzymaniem swojego syna w postaci: zakupu wyżywienia, ubioru, wydatków dotyczących stanu zdrowia, oraz innych wydatków niezbędnych do jego prawidłowego rozwoju i wychowania.

Stosownie do stanowiska Sądu Najwyższego wyrażonego w uchwale z dnia 9.11.1994r., sygn. akt III CZP 138/94, podstawę obliczenia wysokości alimentów stanowi dochód netto (a nie brutto) zobowiązanego (OSNC z 1995r., Nr 3, poz. 43, glosy aprobujące Tadeusz Smyczyński OSP z 1995r., Nr 9, poz. 194, oraz Zdzisław Krzemiński „Monitor Prawniczy” z 1995r., Nr 4, str. 113).

Analiza materiału procesowego zgromadzonego w niniejszej sprawie wskazuje, że w zakresie możliwości zarobkowych i majątkowych pozwanego znajduje się płacenie alimentów dla jego syna w wysokości po 1.000 zł miesięcznie.

Poziom usprawiedliwionych potrzeb osoby uprawnionej do alimentów określony jest m.in. wiekiem dziecka, małoletni liczy obecnie (...)lat.

Należy zaznaczyć, że podawana przez matkę małoletniego kwota ok. 2.000 zł miesięcznie oznacza wysokość wydatków które jej zdaniem powinny być ponoszone na utrzymanie syna, a nie wydatki faktycznie ponoszone.

Ojciec małoletniego zarabia ok. (...) zł brutto miesięcznie. Oprócz małoletniego powoda ma jeszcze na utrzymaniu (...) córkę z obecnego związku małżeńskiego. Natomiast od dnia 1 października 2021 r. nie obciąża go obowiązek płacenia alimentów w kwocie 550 zł miesięcznie dla jego pełnoletniej córki A. G. (2).

Biorąc pod uwagę aktualną sytuację materialną pozwanego jest on w stanie płacić alimenty dla syna po 1.000 zł miesięcznie, oraz ponosić wydatki związane ze swoim utrzymaniem a także współfinansować koszty ponoszone na utrzymaniem jego córki J..

Wydatki powyżej kwoty 1.000 zł miesięcznie powinny być finansowane przez matkę małoletniego – jako drugiego z rodziców – albowiem obowiązek alimentacyjny spoczywa na obojgu rodzicach, stosownie do ich aktualnej sytuacji materialnej.

Odnośnie sytuacji materialnej matki małoletniego powoda należy wskazać, że osiągając dochód ok. (...) zł netto miesięcznie nie wykorzystuje ona w pełni swoich możliwości zarobkowych. W 2021r. minimalne wynagrodzenie pracowników w Polsce wynosiło 2.800 zł brutto miesięcznie, tj. ok. 2.060 zł netto miesięcznie, a w 2022r. wynosi 3.010 zł brutto miesięcznie, tj. ok. 2.360 zł netto miesięcznie. Oznacza to, że w zakresie możliwości zarobkowych matki małoletniego znajduje się uzyskiwanie dochodów co najmniej na poziomie 2.360 zł netto miesięcznie.

Należy dodać, że obowiązek zapłaty alimentów wyprzedza inne zobowiązania dotyczące np. kredytów czy pożyczek i ojciec małoletniego ma obowiązek podzielić się z synem swoimi dochodami.

Mając powyższe na uwadze, na podstawie art. 138 kro, orzeczono jak w punkcie I sentencji, podwyższając alimenty od dnia 1.10.2021r. to jest od daty wygaśnięcia obowiązku alimentacyjnego pozwanego wobec jego dorosłej córki A..

W pozostałej części powództwo oddalono jako niezasadne, orzekając jak w punkcie II sentencji.

O kosztach procesu rozstrzygnięto w trybie art. 102 kpc, biorąc pod uwagę trudną sytuację finansową pozwanego, orzekając jak w punkcie III sentencji.

O kosztach sądowych orzeczono na mocy art. 113 ust. 1 ustawy z dnia 28.07.2005r. o kosztach sądowych w sprawach cywilnych (jt. Dz.U. z 2022r., poz. 1125) w związku z art. 102 kpc, rozstrzygając jak w punkcie IV sentencji.

W postanowieniu Sądu Najwyższego z dnia 7.01.2021 r. (I CSK 598/20, opublikowanym na stronie internetowej Sądu Najwyższego www.sn.pl, oraz zawartym w Legalis pod numerem 2519790) wskazano, że po uwzględnieniu wyroku Trybunału Konstytucyjnego z dnia 23.04.2020 r. (SK 66/19, Dz.U. z 2020 r. poz. 769): „Analiza statusu adwokatów i radców prawnych oraz ich roli w postępowaniu, w którym występują jako podmioty powołane i zobowiązane do zastępstwa prawnego, prowadzi do uznania, że różnicowanie ich wynagrodzenia, tj. obniżenie pełnomocnikom z urzędu wynagrodzenia, które otrzymaliby, gdyby występowali w sprawie jako pełnomocnicy z wyboru, nie ma konstytucyjnego uzasadnienia.”

Z tego względu wynagrodzenie pełnomocnika z urzędu ustanowionego dla powódki, będącego adwokatem, zostało przyznane na mocy § 4 ust. 4 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22.10.2015r. w sprawie opłat za czynności adwokackie (Dz.U. z 2015 r., poz. 1800 ze zm.) w związku z § 2, § 3 i § 4 ust. 1 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 3.10.2016r. w sprawie ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej przez adwokata z urzędu (jt. Dz.U. z 2019 r., poz. 18), o czym orzeczono w punkcie V sentencji.

Rygor natychmiastowej wykonalności został nadany wyrokowi – w części zasądzającej alimenty – z urzędu, na podstawie art. 333 § 1 pkt 1 kpc, o czym orzeczono w punkcie VI sentencji.