Portal Orzeczeń Sądów Powszechnych

POSTANOWIENIE

Dnia 8 marca 2018r.

Sąd Rejonowy w Słupsku I Wydział Cywilny

w składzie następującym:

Przewodnicząca: SSR Katarzyna Niemczyk

Protokolant: st.sekr.sąd. Monika Kaniowska

po rozpoznaniu w dniu 8 marca 2018 roku w Słupsku na rozprawie sprawy

z wniosku M. K. (1)

z udziałem S. W., J. P. i M. K. (2)

o stwierdzenie nabycia spadku po J. K.

1.  stwierdza, że spadek po J. K., zmarłym w dniu 25 marca 2015 roku w S., ostatnio stale zamieszkałym w S., na podstawie testamentu notarialnego z dnia 8 października 2013 roku nabyła w całości wprost żona M. K. (1);

2.  przyznaje kuratorowi ustanowionemu dla nieznanego z miejsca pobytu uczestnika M. K. (2) – radcy prawnemu D. G. wynagrodzenie w kwocie 442,80 zł (czterysta czterdzieści dwa złote 80/100).

sygn. akt I NS 583/16

UZASADNIENIE

Wnioskodawczyni M. K. (1), w tym jako pełnomocnik uczestników S. W. i J. P., wniosła o stwierdzenie nabycia spadku po J. K. zmarłym w dniu 25.03.2015 roku w S., ostatnio stale zamieszkałym w S..

Do wniosku został załączony testament notarialny spadkodawcy.

Jako uczestników wskazano S. W., J. P. i M. K. (2).

Uczestnicy S. W. i J. P. oświadczyli, że nie kwestionują ważności testamentu.

Uczestnik M. K. (2), reprezentowany przez kuratora ustanowionego dla nieznanego z miejsca pobytu uczestnika, radca prawny oświadczył, że nie kwestionuje ważności testamentu. Wniósł również o przyznanie wynagrodzenia wraz z podatkiem od towarów i usług (...).

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

W dniu 8.10.2013 roku J. K. sporządził przed notariuszem w S. B. P. testament notarialny, w którym oświadczył, że do całości spadku powołuje swoją żonę M. K. (1). Spadkodawca oświadczył, że gdyby M. K. (1) nie chciała lub nie mogła być spadkobierczynią (podstawienie), do całości spadku powołuje swego wnuka S. W..

J. K. oświadczył, że swojego syna M. K. (2) pozbawia zachowku (wydziedziczenie) z powodu uporczywego niedopełnienie podstawowych obowiązków rodzinnych, gdyż nie utrzymuje z testatorem żądnych kontaktów od daty osiągnięcia pełnoletniości do dnia obecnego.

Testament został otwarty i ogłoszony.

(dowód w aktach Sądu Rejonowego w Słupsku, sygn. akt I Ns 1065/15: wypis aktu notarialnego z dnia 8.10.2013 roku k. 4, protokół otwarcia i ogłoszenia testamentu k. 9)

J. K. zmarł w dniu 25.03.2015 roku w S.. Ostatnio stale przed śmiercią mieszkał w S.. W chwili zgonu spadkodawca był żonaty z M. K. (1).

J. K. miał dwoje dzieci:

1/ córkę J. P., której synem jest S. W.;

2/ syna M. K. (2).

Nikt nie zrzekał się dziedziczenia spadku. Nikt nie został uznany za niegodnego dziedziczenia spadku po zmarłym. Nikt nie składał oświadczeń spadkowych po spadkodawcy.

O śmierci spadkodawcy M. K. (1) dowiedziała się w tym samym dniu. M. K. (1) i S. W. w dacie śmierci J. K. wiedzieli o sporządzonym przez spadkodawcę testamencie.

(dowód: odpis skrócony aktu małżeństwa J. K. i M. W. k. 7; odpis skrócony aktu małżeństwa R. P. i J. W. k. 7; odpis skrócony aktu urodzenia S. W. k. 7; odpis skrócony aktu urodzenia M. K. (2) k. 86; zapewnienie złożone przez wnioskodawczynię na rozprawie w dniu 22.12.2016 roku, czas nagrania 00:06:31 - 00:14:24 - k. 80; odpis skróty aktu zgonu J. K. k. 3 znajdujący się w aktach Sądu Rejonowego w Słupsku, sygn. akt I Ns 1065/15)

Sąd zważył, co następuje:

Wniosek zasługuje na uwzględnienie.

Wszystkie osoby zainteresowane udziałem w sprawie, tj. żona i zstępni - dzieci i powołany w ramach podstawienia w testamencie wnuk - były stronami postępowania.

Jak stanowi przepis art. 926 § 1 i 2 k.c. powołanie do spadku wynika z ustawy albo z testamentu.

Dziedziczenie ustawowe co do całości spadku następuje wtedy, gdy spadkodawca nie powołał spadkobiercy albo gdy żadna z osób, które powołał, nie chce lub nie może być spadkobiercą.

Na mocy przepisu art. 931 § 1 Kodeksu cywilnego w pierwszej kolejności powołane są z ustawy do spadku dzieci spadkodawcy oraz jego małżonek; dziedziczą oni w częściach równych. Jednakże część przypadająca małżonkowi nie może być mniejsza niż jedna czwarta całości spadku.

Zgodnie z przepisem art. 941 k.c. rozrządzić majątkiem na wypadek śmierci można jedynie przez testament.

Na mocy przepisu art. 950 k.c. testament może być sporządzony w formie aktu notarialnego.

Jak stanowi przepis art. 959 k.c. spadkodawca może powołać do całości lub części spadku jedną lub kilka osób.

Jak wynikało z zapewnienia złożonego przez wnioskodawczynię - żonę spadkodawcy, J. K. sporządził tylko jeden testament. Nikt nie kwestionował ważności tego testamentu.

Brak było podstaw, aby sąd z urzędu kwestionował ważność testamentu sporządzonego w formie aktu notarialnego.

Zgodnie z przepisem art. 1015 § 1 i 2 k.c. o treści obowiązującej w dacie śmierci J. K., oświadczenie o przyjęciu lub o odrzuceniu spadku może być złożone w ciągu sześciu miesięcy od dnia, w którym spadkobierca dowiedział się o tytule swego powołania.

Brak oświadczenia spadkobiercy w powyższym terminie jest jednoznaczny z prostym przyjęciem spadku. Jednakże gdy spadkobiercą jest osoba niemająca pełnej zdolności do czynności prawnych albo osoba, co do której istnieje podstawa do jej całkowitego ubezwłasnowolnienia, albo osoba prawna, brak oświadczenia spadkobiercy w terminie jest jednoznaczny z przyjęciem spadku z dobrodziejstwem inwentarza.

Termin sześciu miesięcy na złożenie oświadczenia spadkowego należało liczyć od dnia śmierci spadkodawcy. W dacie śmierci spadkodawcy M. K. (1) dowiedziała się o zgonie męża, jak również wiedziała o sporządzonym przez niego testamencie. Zatem termin na złożenie oświadczenia spadkowego mijał z dniem 25.09.2015 roku. Oświadczenie spadkowe nie zostało złożone. W związku z tym M. K. (1) nabyła spadek po zmarłym mężu wprost na podstawie testamentu. W dacie śmierci spadkodawcy obowiązywały przepisy, które regulowały nabycie spadku wprost z mocy ustawy w razie niezłożenia oświadczenia spadkowego.

Nadmienić jedynie należy, że spadku nie dziedziczy S. W.. Wnioskodawczyni na rozprawie wnosiła, aby przyjąć, że spadek dziedziczy wraz z wnukiem. S. W. był powołany do spadku tylko na zasadzie podstawienia, co oznacza, że tylko w razie gdy M. K. (1) nie chciała dziedziczyć (np. odrzuciłaby spadek) bądź nie mogła dziedziczyć (tj. zmarłaby przed mężem) - do spadku powołany byłby wnuk spadkodawcy. Ponieważ M. K. (1) przeżyła męża i nie złożyła oświadczenia o odrzuceniu spadku, tzn. że chciała dziedziczyć, jako spadkobierca testamentowy nabyła spadek po mężu w całości.

Wobec powyższego sąd na podstawie przepisu art. 941 k.c. w zw. z art. 950 k.c. w zw. z art. 959 k.c. w zw. z art. 1015 § 1 k.c. stwierdził, że spadek po J. K. zmarłym w dniu 25.03.2015 roku w S., ostatnio stale zamieszkałym w S., na podstawie testamentu notarialnego z dnia 8.10.2013 roku nabyła w całości wprost żona M. K. (1), o czym orzekł w punkcie pierwszym sentencji postanowienia.

Uczestnik M. K. (2) był reprezentowany przez kuratora ustanowionego dla nieznanego z miejsca pobytu uczestnika. Na poczet kosztów wnioskodawczyni uiściła zaliczkę w wysokości 900 zł.

Na mocy § 1 ust. 1 i 3 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 13.11.2013 roku w sprawie określenia wysokości wynagrodzenia i zwrotu wydatków poniesionych przez kuratorów ustanowionych dla strony w sprawie cywilnej (Dz. U. z dnia 9 grudnia 2013 r.) wysokość wynagrodzenia kuratora ustanowionego dla strony w sprawie cywilnej, zwanego dalej "kuratorem", nie może przekraczać stawek minimalnych przewidzianych przepisami określającymi opłaty za czynności adwokackie, a w przypadku gdy kuratorem jest radca prawny, przepisami określającymi opłaty za czynności radców prawnych.

Wynagrodzenie kuratora będącego podatnikiem obowiązanym do rozliczenia podatku od towarów i usług podwyższa się o kwotę podatku od towarów i usług, określoną zgodnie ze stawką tego podatku obowiązującą w dniu orzekania o wynagrodzeniu.

informacje o jednostce

Zgodnie z przepisem § 12 pkt. 2 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 3.10.2016 roku w sprawie ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej przez radcę prawnego z urzędu (Dz. U. z dnia 18 października 2016 r.) opłaty wynoszą za prowadzenie spraw z zakresu prawa spadkowego o stwierdzenie nabycia spadku - 60 zł, a jeżeli przedmiotem postępowania jest również ważność testamentu - 360 zł.

Wynagrodzenie należne kuratorowi ustanowionemu dla nieznanego z miejsca pobytu uczestnika wynosi 360,00 zł plus podatek od towarów i usług w wysokości 23%, tj. kwotę 442,80 zł.

Na podstawie przywołanych przepisów sąd przyznał kuratorowi ustanowionemu dla nieznanego z miejsca pobytu uczestnika M. K. (2) - radcy prawnemu D. G. - wynagrodzenie w kwocie 442,80 zł, o czym orzekł w punkcie drugim sentencji postanowienia.