Portal Orzeczeń Sądów Powszechnych

POSTANOWIENIE

Dnia 27.03.2013r.

Sąd Okręgowy w Słupsku, Wydział IV Cywilny Odwoławczy

w następującym składzie:

Przewodniczący: SSO Jolanta Deniziuk (spr.)

Sędziowie SO Mariola Watemborska, Elżbieta Jaroszewicz

po rozpoznaniu w dniu 27 marca 2013r.2013r.w Słupsku

na posiedzeniu niejawnym

sprawy z powództwa (...) S.A. (...) z siedzibą w W.

przeciwko M. Z.

o zapłatę

na skutek zażalenia poznawanego na postanowienie o kosztach zawarte w wyroku Sądu Rejonowego w Człuchowie z dnia 14.12.2012r. , sygn.. akt IC 427/12

postanawia

zmienić punk 2 zaskarżonego wyroku w ten sposób , że zasądzić od powoda (...) S.A. (...) z siedzibą w W. na rzecz pozwanego M. Z. kwotę 2400 ( dwa tysiące czterysta ) zł tytułem kosztów procesu.

IV Cz122/13

UZASADNIENIE

Postanowieniem z dnia 14.12.2012r. Sąd Rejonowy oddalił żądanie powoda ,a w punkcie drugim wyroku zawarł rozstrzygniecie o kosztach procesu. Nie obciążył nimi powoda .W uzasadnieniu wskazał ,iż powodem oddalenia powództwa było podniesie przez stronę pozwaną skutecznie zarzutu przedawnienia.

Rozstrzygając o kosztach procesu Sąd odstąpił od zasady określonej w art. 98 kpc i uznał, że okoliczności sprawy przesądzają , że w przedmiotowej sprawie winien mieć zastosowanie przepis art. 102 kpc . Do kręgu okoliczności ,które powinny być brane pod uwagę przez sąd przy ocenie przesłanek z art. 102 kpc należ przede wszystkim fakty związane z samym przebiegiem procesu, m. innymi podstaw oddalania żądania, subiektywne przekonanie powoda co do zasadności zgłoszonego roszczenia , przedawnienie, prekluzja , zachowanie się strony przeciwnej przed procesem .

W przedmiotowej sprawie powód wzywał pismami pozwanego do zapłaty. Na wezwania pozwany nie odpowiadał i nie powołał się wcześniej na zarzut przedawnienia . Sąd uzasadniając powyższe stanowisko powołał się na orzeczenie Sądu Najwyższego w z dnia 1 grudnia 2011I CZ26/11.

Zażalenie na powyższe postanowienie złożył pozwany zarzucając Sądowi naruszenie zasady określonej w art. 98 kpc. W uzasadnieniu wskazując ,że nie zasadnie Sąd Rejonowy dopatrzył się w niniejszej sprawie szczególnych okoliczności uzasadniających odstąpienie od obciążania strony przegrywającej kosztami procesu należnymi stronie przeciwnej. Podkreślił, że strona powodowa jest profesjonalistą , od wielu lat funkcjonuje na rynku ubezpieczeń. Nadto reprezentowana była przez fachowego pełnomocnika. Przed wytoczeniem sprawy powód winien więc zweryfikować wcześniej jego zasadność i ocenić ryzyko związane ze sprawą.

W odpowiedzi na zażalenie powód wniósł o jego oddalenie i zasądzenie kosztów postępowania zażaleniowego . Podkreślił, że powód niezwłocznie wezwał pozwanego do zapłaty. Przedprocesowe postępowanie pozwanego było na tyle naganne , że mimo wygrania procesu , brak podstaw do obciążenia powoda kosztami procesu.

Sąd Okręgowy zważył co następuje

Zażalenie podlega uwzględnieniu.

Zgodnie z zasadą odpowiedzialności za wynik postępowania wyrażoną w art.98 kpc, strona przegrywająca sprawę winna zwrócić przeciwnikowi na jego żądanie koszty niezbędne do celowego dochodzenia praw i celowej obrony. Do niezbędnych kosztów zalicza się zaś wynagrodzenie ustanowionego w sprawie adwokata lub radcy prawnego. Wysokość wynagrodzenia pełnomocnika sąd ustala na podstawie rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002 r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów pomocy prawnej udzielonej przez radcę prawnego ustanowionego z urzędu (Dz. U. Nr 163, poz. 1349). O kosztach procesu, zgodnie z dyspozycją art. 108 kpc ,sąd rozstrzyga w orzeczeniu kończącym sprawę w danej instancji

Art.102 kpc., na który powołuje się Sąd Rejonowy, daje możliwość sądowi, ale tylko w wypadkach szczególnie uzasadnionych, odstąpienia w części lub w całości od obciążania strony przegrywającej kosztami postępowania. Jest to wyjątek od ogólnie obowiązującej zasady wyrażonej w art. 98 kpc. I jako wyjątek, przepis ten nie może być interpretowany rozszerzająco. Wskazanie na konieczność wystąpienia na drogę sądową, wobec odmowy wypłacenia odszkodowania w żądanej przez powódkę kwocie to nie jest okoliczność przemawiająca za odstąpieniem od obciążenia strony kosztami procesu należnymi stronie przeciwnej.

Dysponentem procesu jest strona inicjująca postępowanie. To ona ostatecznie rozstrzyga jak długo, kiedy oraz jakie czynności prawne podejmie w celu dochodzenia należności. Na stronę przeciwną nie jest natomiast nałożony obowiązek współdziałania z powodem w postępowaniu przedprocecsowym.

Tym samym powołanie się jedynie na fakt , iż pozwany nie reagował na wezwanie ,co ostatecznie doprowadziło do konieczności wystąpienia na drogę sądową nie może stanowić samodzielnej podstawy do odstąpienia od zasady określonej w art. 98 kpc.

Dopiero ocena wszelkich okoliczności towarzyszących sprawie może uzasadnić stanowisko Sądu o odstąpieniu od obciążenia strony przegrywającej kosztami procesu należnymi drugiej stronie. Na przykładowe przesłanki uzasadniające zastosowanie art.102 kpc wskazał w uzasadnieniu Sąd Rejonowy, powołując się w tym zakresie także i na orzecznictwo Sądu Najwyższego. Powyższe rozważania Sądu zasługują co do zasady na akceptację.

Tym nie mniej Sąd dokonał oceny jedynie działań strony pozwanej nie odnosząc się zaś do podejmowanych przez samego powoda czynności .Jak zasadnie wskazuje to w zażaleniu pozwany, nie uwzględnił, że mamy do czynienia z profesjonalistą ,który dodatkowo zastępowany był przez fachowego pełnomocnika. Okoliczność, że w wyniku spóźnionego działania takiej strony pozwanej ostatecznie doszło do przedawnienia powództwa ,nie może stanowić podstawy do zastosowania art. 102 kpc.

Mając powyższe na względzie , zażalenie należało uwzględnić i zasądzić na rzecz pozwanego należne mu koszty procesu zgodnie z żądaniem określonym w zażaleniu.

Orzeczono na podstawie art. 397 kpc w zw. z art.386§1 kpc.