Portal Orzeczeń Sądów Powszechnych

WYROK ZAOCZNY

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 29 marca 2017 r.

Sąd Rejonowy w Gdyni I Wydział Cywilny:
Przewodniczący: SSR Tadeusz Kotuk
Protokolant: st. sekr. sąd. Anna Szymańska

po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 29 marca 2017 r. w G. sprawy z powództwa M. W. (1) przeciwko W. B. (1)

o zapłatę

I.  oddala powództwo;

II.  kosztami procesu obciąża powoda, uznając je za poniesione.

UZASADNIENIE

Stanowiska stron

Powód M. W. (1) wniósł o zasądzenie od pozwanego W. B. (1) kwoty 5.000 zł wraz z odsetkami ustawowymi od dnia wniesienia pozwu do dnia zapłaty tytułem zadośćuczynienia za krzywdę w następstwie niewykonania przez pozwanego w umownym terminie świadczenia przewidzianego w umowie stron.

Pozwany nie wdał się w spór.

Stan faktyczny

Strony zawarły umowę o wykonanie i dostarczenie do 1 grudnia 2014 r. podłogi sosnowej do hali namiotowej w S., o łącznej powierzchni 50 m ². M. W. (1) występował jako przedsiębiorca. W. B. otrzymał zaliczkę w kwocie 2.500 zł. Dostarczona przez W. B. podłoga była bardzo złej jakości i zupełnie nie nadawała się do zamierzonego użytku.

Okoliczności bezsporne

Zachowanie W. B. wywołało u M. W. negatywne odczucia psychiczne: stres, przekonanie, że utracił wiarygodność jako przedsiębiorca (renoma).

Okoliczności bezsporne

Ocena dowodów

Stan faktyczny na potrzeby rozstrzygnięcia był bezsporny.

Kwalifikacja prawna

Po pierwsze, nie ma w sprawie wiarygodnych dowodów, że zachowanie W. B. stanowiło czyn niedozwolony (art. 415 k.c.). Zdaniem Sądu było to zwykłe niewykonanie (nienależyte wykonanie) umowy zobowiązaniowej.

Nawet jednak gdyby przyjąć, że miał miejsce czyn niedozwolony sugerowany przez stronę powodową (występek w postaci przestępstwa oszustwa, art. 286 k.k.), nie zmieniłoby to oceny zasadności powództwa, gdyż przestępstwa przeciwko mieniu nie są skierowane przeciwko zdrowiu i życiu człowieka (wolności seksualnej), a tylko te ostatnie mogą otwierać drogę do uzyskania zadośćuczynienia za krzywdę w rozumieniu art. 445 k.c. Z kolei kwestia tego, czy popełnienie oszustwa narusza w ogóle dobra osobiste pokrzywdzonego jest co najmniej dyskusyjna (oczywista byłaby np. w przypadku popełnienia przestępstw publicznego pomówienia lub znęcania). Ofiary oszustw – jak większość ofiar przestępstw – w rzeczywistości spotykają się ze współczuciem i empatią otoczenia społecznego, a nie negatywnym odbiorem. Oszustwo nie jest tego rodzaju przestępstwem, które stygmatyzuje ofiarę.

Zdaniem Sądu w niniejszym przypadku doszło po prostu do niewykonania umowy cywilnoprawnej, której ranga nie ma jakiegoś wyjątkowego poziomu (50 ² m podłogi). Każdy przedsiębiorca na konkurencyjnym rynku musi się przygotować na to, że któryś z jego kontrahentów jest lub będzie niesolidny. Przedsiębiorca musi wykazywać się dużą odpornością na stres związany z niesatysfakcjonującą jakością dostaw i usług. Także budowanie renomy jest ciągłym trudem, a nie osiągnięciem jednorazowym i ostatecznym. Stres w życiu przedsiębiorcy jest więc czymś naturalnie wpisanym istotę tego sposobu zarobkowania. Uznanie, że niewykonanie umowy ma rodzić obowiązek zapłaty przez niesolidnego kontrahenta zadośćuczynienia za krzywdę godziłoby w pewność obrotu gospodarczego.

Z tych też względów polski ustawodawca uznaje, że niewykonanie umowy przez przedsiębiorcę może rodzić odpowiedzialność za szkodę niemajątkową (zadośćuczynienie) tylko w wyraźnie przewidzianych w ustawie wypadkach (por. art. 11a ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. o usługach turystycznych).

Oczywiście, nie wyklucza to poglądu, że obok roszczeń mających źródło w przepisach o niewykonaniu zobowiązań umownych zainteresowanemu mogą – na zasadzie kumulacji roszczeń – przysługiwać także roszczenia mające źródło w czynach niedozwolonych (art. 443 k.c.). Nie oznacza to wszelako, że zawsze taka kumulacja roszczeń musi się zrealizować pozytywnie na płaszczyźnie sądowego stosowania prawa.

Z uwagi na okoliczności sprawy Sąd doszedł do wniosku, że przyznanie powodowi zadośćuczynienia za naruszenie dóbr osobistych na skutek niewykonania umowy cywilnoprawnej jest niezasadne. Po pierwsze, nie wykazano, że źródłem odpowiedzialności pozwanego jest czyn niedozwolony, którego adekwatnym skutkiem jest naruszenie dóbr osobistych powoda jako przedsiębiorcy, po drugie nie zachodzi w niniejszym przypadku sytuacja, w wyniku której skutki niewykonania kontraktu wywołałyby u powoda poważne cierpienie lub inne niekorzystne efekty – znacząco odbiegające od zmiennych losów każdego europejskiego przedsiębiorcy (por. również wyrok SN z dnia 17 grudnia 2004 r., II CK 300/04).

Działalność gospodarcza przedsiębiorców generalnie nie wymaga zdaniem Sądu ochrony prawnej w postaci uzyskiwania od niesolidnych kontrahentów odszkodowań za naruszenie dóbr osobistych. Zadośćuczynienie na podstawie art. 448 k.c. mają charakter fakultatywny. W niniejszym przypadku brak wyraźnych oznak tego, że zachowanie pozwanego było czymś innym, niż po prostu zachowaniem niesolidnego dostawcy. Prozaiczność takiego wniosku oznacza, że kumulowanie w ręku powoda ochrony zarówno na gruncie przysługujących mu roszczeń kontaktowych i pozaumownych nie ma in concreto żadnego usprawiedliwienia aksjologicznego. Ochrona kontraktowa jest zdaniem Sądu w pełni wystarczająca.

Mając powyższe na uwadze orzeczono jak w punkcie I. sentencji na mocy art. 448 k.c. a contrario.

Koszty

O kosztach procesu orzeczono w punkcie II. sentencji na mocy art. 98 § 1 k.p.c.