Portal Orzeczeń Sądów Powszechnych

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 20 maja 2016 r.

Sąd Rejonowy w Gdyni I Wydział Cywilny Sekcja d/s rozpoznawanych w postępowaniu uproszczonym

w składzie następującym:

Przewodniczący: SSR Ewa Kokowska-Kuternoga

Protokolant: st. sekr. sądowy Marta Bona

po rozpoznaniu w dniu 20 maja 2016 r. w Gdyni

sprawy z powództwa (...) Spółki Akcyjnej z siedzibą w W.

przeciwko J. S. (1)

o zapłatę

I Oddala powództwo w całości;

II Kosztami postępowania w kwocie 867,00 złotych, w tym 600,00 złotych tytułem kosztów zastępstwa procesowego obciąża powoda i nakazuje ściągnął od powoda (...) Spółki Akcyjnej z siedzibą w W. na rzecz Skarbu Państwa /kasa tut. Sądu/ kwotę 186 zł / sto osiemdziesiąt sześć złotych/ tytułem reszty nieuiszczonej opłaty od pozwu.

UZASADNIENIE

Powód, (...) SA w W. wniósł o zasądzenie od pozwanego J. S. (1) kwoty 5107, 38 zł wraz z odsetkami ustawowymi od dnia 30 lipca 2015 r. do dnia zapłaty oraz kosztami postępowania. W uzasadnieniu powód wskazał, że pozwany zawarł z powodem - pośrednikiem w obrocie nieruchomościami, umowę pośrednictwa w obrocie nieruchomościami. Na podstawie tej umowy powód zobowiązał się do dokonywania czynności zmierzających do zawarcia umowy kupna nieruchomości. Powód wskazał, że w sposób należyty wywiązał się z umowy czego wyrazem były podejmowane przez niego czynności. Powód wyjaśnił, że pomimo wystawienia faktury i wezwania do zapłaty, pozwany nie wypłacił na rzecz powoda połowy należności wynikających z zawartej umowy, tj. za czynność w postaci umowy przedwstępnej.

(pozew - k. 2-5)

W dniu 18 września 2015 r. w Sądzie Rejonowym Lublin- Zachód w Lublinie wydano nakaz zapłaty w postępowaniu upominawczym zgodnie z żądaniem pozwu w sprawie VI Nc-e (...).

(nakaz zapłaty - k. 7v)

Od powyższego nakazu zapłaty pozwany J. S. (1) wywiódł sprzeciw, którym zaskarżył wydany nakaz zapłaty w całości. W uzasadnieniu pozwany wskazał, że żądanie zapłaty jest bezzasadne z uwagi na nieistnienie umowy z powodem. Pozwany wskazał, iż nie otrzymał żadnych wezwań do zapłaty, co spowodowało przekazanie sprawy do Sądu Rejonowego w Gdyni.

(sprzeciw - k. 8, postanowienie k 10v)

Po wpłynięciu sprawy do Sądu Rejonowego w Gdyni powód (...) SA z siedzibą w W. usunął braki formalne pozwu i wniósł o zasądzenie od pozwanego J. S. (1) kwoty 5107,38 zł wraz z odsetkami ustawowymi od dnia wniesienia pozwu do dnia zapłaty oraz kosztami postępowania. W uzasadnieniu powód wskazał, że swoje żądanie wywodzi z umowy o świadczenie usługi pośrednictwa w obrocie nieruchomościami oraz faktury .

(pozew - k. 20-23.)

W odpowiedzi na pozew pozwany J. S. (1) zarzucił, iż umowy przedwstępnej nie zawierał, ani nie upoważniał nikogo do tej czynności, więc ? wynagrodzenia należnego pośrednikowi, mu się nie należy.

(odpowiedź na pozew - k.70-75)

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

W dniu 23 kwietnia 2013 r. pomiędzy (...) SA z siedzibą w W. - pośrednikiem w obrocie nieruchomościami,- a J. S. (1) - zamawiającym, doszło do zawarcia umowy pośrednictwa w obrocie nieruchomościami na czas nieokreślony.

okoliczność bezsporna, a nadto umowa - k. 35-36

W umowie pośrednik zobowiązał się do dokonywania czynności zmierzających do zawarcia umowy kupna nieruchomości. Strony ustaliły, że za dokonywanie czynności określonych w § 1 i 2 umowy pośrednikowi przysługuje wynagrodzenie w wysokości 3,51% /2,9 % plus 23 % Vat/ ceny transakcyjnej, płatne w dwóch ratach według następujących zasad: 50% wynagrodzenia, płatne w terminie 7-u dni od zawarcia przez klienta umowy przedwstępnej, na podstawie faktury Vat wystawionej przez pośrednika; 50% wynagrodzenia, płatne w terminie 7-u dni od podpisania umowy przeniesienia własności, na podstawie faktury Vat wystawionej przez pośrednika.

okoliczność bezsporna, a nadto umowa - k. 35-36

Zakres czynności pośrednika strony uzgodniły w § 1 i 2 każdej umowy. Zakres ten pokrywał się z zakresem czynności zawartym w projekcie umowy z pominięciem zamieszczenia firmowego transparentu na przedmiotowych nieruchomościach.

dowód: umowa - k.35-36, zeznania świadków: J. S. (2) k. 100-101 na nośniku, P. S., k. 111-112,na nośniku, zeznania pozwanego- k. 101-102, na nośniku.

J. S. (1) nie udzielił pełnomocnictwa J. S. (2), ani P. S. , ani innej osobie do działania w jego imieniu w ramach realizacji zawartej umowy z dnia 23.4.2013r

okoliczność bezsporna, a nadto umowa - k. 35-36, zeznania świadków: J. S. (2) k. 100-101 na nośniku, P. S., k. 111-112,na nośniku, zeznania pozwanego- k. 101-102, na nośniku..

(...) SA w W., w ramach zawartej z J. S. (1) umowy pośrednictwa w obrocie nieruchomościami podjęła szereg czynności polegających na:

- zapewnieniu obsługi transakcji, w tym sprawdzenia stanu prawnego nieruchomości,

- okazywaniu działek zainteresowanym klientom,

- przedłożeniu ofert sprzedaży nieruchomości klientowi,

- dokonywaniu w uzgodnionych terminach prezentacji ofert klientowi.

dowód: umowa - k. 35-36, zeznania świadków: J. S. (2) k. 100-101 na nośniku, P. S., k. 111-112,na nośniku, zeznania pozwanego- k. 101-102, na nośniku..

J. S. (1) interesował się czynnościami podejmowanymi przez pośrednika po zawarciu umowy pośrednictwa, zaś pośrednik poinformował Go o podejmowanych czynnościach tylko raz, w szczególności pokazał jedno mieszkanie w G. -K., ale do żadnej transakcji nie doszło, potem nie przedstawił już żadnej oferty, nie doszło ostatecznie do żadnej transakcji kupna nieruchomości z udziałem J. S. (1).

dowód: zeznania świadków: J. S. (2) k. 100-101 na nośniku, P. S., k. 111-112,na nośniku, zeznania pozwanego- k. 101-102, na nośniku.

W dniu 30 kwietnia 2013 r. J. S. (2), działając w swoim imieniu i P. S., działając w imieniu J. S. (1) bez umocowania, zawarli umowę przedwstępną nabycia lokalu nr (...) położonego w P. gmina K. powiat P. za kwotę 222.000 zł.

okoliczność bezsporna, a nadto: umowa k. 81-82, zeznania świadków: J. S. (2) k. 100-101 na nośniku, P. S., k. 111-112,na nośniku, zeznania pozwanego- k. 101-102, na nośniku.

W dniu 27 listopada 2013 r. (...) SA w W., jako następca prawny (...) SA w W. wystawił J. S. (1) fakturę VAT nr (...) na łączną kwotę (...), ,07 zł, z tytułu realizacji umowy pośrednictwa w obrocie nieruchomościami z dnia 23.04.2013 r. w zakresie zawarcia umowy przedwstępnej, płatną do dnia 7 grudnia 2013 r.

okoliczność bezsporna, a nadto duplikat faktury - k. 37, odpis z KRS k. 25-34,

Pismem z dnia 25 czerwca 2014 r. (...) SA w W. wezwał J. S. (1) do zapłaty ? wynagrodzenia wynikającego z zawartej umowy pośrednictwa, wskazanego w wystawionych fakturach VAT; brak potwierdzenia odbioru przesyłki.

okoliczność bezsporna, a nadto przedsądowe wezwanie do zapłaty - k. 38, zeznania świadków: J. S. (2) k. 100-101 na nośniku, P. S., k. 111-112,na nośniku, zeznania pozwanego- k. 101-102, na nośniku.

Sąd zważył, co następuje:

Ustalenia powyższego stanu faktycznego Sąd dokonał na podstawie w/w dowodów z dokumentów złożonych przez strony w toku postępowania, albowiem ich prawdziwość nie była kwestionowana przez strony.

Dokonując ustaleń faktycznych Sąd oparł się również na zeznaniach świadków J. S. (2) i P. S. oraz pozwanego J. S. (1) uznając je za wiarygodne w całości. Zeznania ich były spójne, konsekwentne, a nadto znajdowały potwierdzenie w pozostałym materiale dowodowym w postaci dokumentów.

W niniejszej sprawie bezsporne było, że strony w dniu 23 kwietnia 2013 r. zawały umowę pośrednictwa w obrocie nieruchomościami. Poza sporem pozostawało również to, że w dniu 30 kwietnia 2013 r. J. S. (2), działając w swoim imieniu i P. S., działając w imieniu J. S. (1) bez umocowania, zawarli umowę przedwstępną nabycia lokalu nr (...) położonego w P. gmina K. powiat P..

Spór sprowadzał się do ustalenia czy pośrednik w sposób należyty wykonał ciążące na nim obowiązki pośrednictwa i doprowadził do zawarcia umowy przedwstępnej pomiędzy pozwanym-klientem powoda, a sprzedającym, co uprawniałoby powoda do żądania ? części wynagrodzenia na podstawie przedstawionej faktury. W konsekwencji sporne było czy powód zasadnie domaga się od pozwanego zapłaty wynagrodzenia za podjęte czynności pośrednictwa, a w szczególności czy należy się mu wynagrodzenie na etapie zawarcia umowy przedwstępnej..

W ocenie Sądu powództwo nie zasługiwało na uwzględnienie w całości.

Zgodnie z art. 180 ust. 1 ustawy z dnia 21 sierpnia 1997 roku o gospodarce nieruchomościami (Dz. U. z 2010 r. Nr 102, poz. 651 ze zm.), w wersji obowiązującej przed 23 sierpnia 2013 r., pośrednictwo w obrocie nieruchomościami polega na zawodowym wykonywaniu przez pośrednika w obrocie nieruchomościami czynności zmierzających do zawarcia przez inne osoby umów: 1) nabycia lub zbycia praw do nieruchomości; 2) nabycia lub zbycia własnościowego spółdzielczego prawa do lokalu mieszkalnego, spółdzielczego prawa do lokalu użytkowego lub prawa do domu jednorodzinnego w spółdzielni mieszkaniowej; 3) najmu lub dzierżawy nieruchomości albo ich części; 4) innych niż określone w pkt 1-3, mających za przedmiot prawa do nieruchomości lub ich części. Zgodnie z ust. 3 w/w przepisu zakres czynności pośrednictwa w obrocie nieruchomościami określa umowa pośrednictwa. Umowa wymaga formy pisemnej pod rygorem nieważności. W myśl ust. 4 przez umowę pośrednictwa pośrednik w obrocie nieruchomościami zobowiązuje się do dokonywania dla zamawiającego czynności zmierzających do zawarcia umów wymienionych w ust. 1, a zamawiający zobowiązuje się do zapłaty pośrednikowi w obrocie nieruchomościami lub podmiotowi wynagrodzenia. Sposób ustalenia lub wysokość wynagrodzenia za czynności pośrednictwa w obrocie nieruchomościami, zgodnie z ust. 5, określa umowa pośrednictwa. W razie nieokreślenia wynagrodzenia w umowie, przysługuje wynagrodzenie zwyczajowo przyjęte w danych stosunkach.

Przechodząc do rozstrzygnięcia kwestii spornej, w pierwszej kolejności należało ustalić przebieg czynności pośrednika, zmierzających do zawarcia umowy przedwstępnej, w szczególności czy powód dysponował pełnomocnictwem do działania w imieniu J. S. (1).

W umowie z dnia 23.4.2013r brak zapisu o udzieleniu komukolwiek pełnomocnictwa przez J. S. (1) do działania w jego imieniu, do zawarcia umowy przedwstępnej. Powód nie przedłożył pełnomocnictwa pochodzącego od J. S. (1).

Należy wskazać, iż umowa pośrednictwa jest umową starannego działania a nie umową rezultatu. Zatem za sam fakt podejmowania przez pośrednika szeregu czynności zmierzających do pozyskania klienta należy się mu wynagrodzenie, co do zasady.

Ze zgromadzonego w sprawie materiału dowodowego wynika, że bezspornie umowa przedwstępna nie została podpisana przez pozwanego, a jego syna i wnuczkę. Strona powodowa , mimo wskazania przez pozwanego, że nie zawierał umowy, a syn, ani wnuczka nie byli jego pełnomocnikiem, w żaden sposób nie wykazała zasadności powództwa. Powód dochodząc zapłaty wskazanej w pozwie kwoty i będąc reprezentowanym przez profesjonalnego pełnomocnika powinien był wykazać zasadność obciążenia pozwanego żądaną kwotą, charakter umowy jaka łączyła go z pozwanym oraz jakie świadczenia w ramach tej umowy powinien pozwany ponosić na rzecz powoda. Zdaniem Sądu to powód , powinien ponosić wszelkie konsekwencje związane ze swoją niedokładnością, zaniedbaniem i niekonsekwencją. Mając na uwadze jedną z podstawowych zasad postępowania cywilnego, a mianowicie obowiązku udowadniania faktów i twierdzeń przez stronę wywodzącą z tychże faktów skutki prawne, określoną w dyspozycji art. 6 k.c., Sąd uznał, iż to rzeczą powoda było dążyć do zgromadzenia i przedstawienia Sądowi należytego rodzaju dowodów. Wszelkie zatem zaniechania podejmowania takich działań przez powoda, jego ewentualne zaniedbania i przeoczenia, stanowią zarazem wyraz woli strony powodowej i pociągać muszą za sobą niekorzystne dla niej skutki procesowe. Z zeznań świadka J. S. (2) i świadka P. S. wynika, że to oni kontaktowali się z powodem, a umowę pośrednictwa podpisywał J. S. (1), na którego to powód wystawił fakturę, nie dociekając, czy powołujący się na działanie w imieniu J. S. (1) P. S. ma umocowanie do działania w jego imieniu. Brak zatem podstaw, by uznać, że umowa przedwstępna była zawarta również w imieniu pozwanego. Powód nie wykazał, że P. serocki , o którym opisano w umowie przedwstępnej, że działa w imieniu J. S. (1), był umocowany do działania w imieniu pozwanego. W skutek niezachowania należytej staranności nie wezwał P. serockiego do złożenia pełnomocnictwa do działania w imieniu pozwanego.

Pozwany z kolei wykazał w trybie cyt. art. 6 k c dowodami w postaci dokumentów: umowy przedwstępnej oraz zeznań pozwanego i zeznaniami świadków J. S. (2) i P. S., że nie doszło do zawarcia umowy przez pozwanego lub w jego imieniu. W tej sytuacji pozwana nie może być zobowiązania do zapłaty połowy wynagrodzenia z tytułu zawarcia umowy przedwstępnej.

Mając na uwadze powyższe Sąd uznał, że powód nie dopełnił wszystkich obowiązków wynikających z umowy pośrednictwa i można mu zarzucić nienależytego wykonania ciążących na nim obowiązków, w szczególności niedopilnowania umocowania do działania w imieniu klienta.

Odnosząc się zaś do zapisów umowy dotyczących wynagrodzenia, Sąd nie znalazł podstaw aby uznać je za niedozwolone. Zgodnie z art. 180 ust. 5 w/w wysokość wynagrodzenia należnego pośrednikowi strony umowy pośrednictwa ustalają samodzielnie. Wynagrodzenie to zazwyczaj jest ustalane jako procent od ceny transakcyjnej i nie jest uzależnione od rodzaju ani od zakresu czynności wykonywanych przez pośrednika. Takie rozwiązanie znalazło zastosowanie również w niniejszej sprawie.

Mając na uwadze powyższe Sąd uznał, że powód nie spełnił warunków wynikających z umowy pośrednictwa, aby otrzymać ? część wynagrodzenia należna po zawarciu umowy przedwstępnej, albowiem, klient powoda J. S. (1) takiej umowy nie zawarł, ani nikt umocowany prze niego, zatem nie należy się mu umówione wynagrodzenie.

Wobec powyższego Sąd w pkt I wyroku na mocy art. 180 ust. 4 i 5 w/w ustawy w zw. z art. 481 § 1 i 2 k.p.c a contrario oddalił powództwo .

O kosztach postępowania Sąd orzekł na podstawie art. 98 § 1 i 2 k.p.c. w zw. z art. 108 § 1 k.p.c., § 6 pkt 3 i § 2 ust. 1 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002 r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów pomocy prawnej udzielonej przez radcę prawnego ustanowionego z urzędu (Dz. U. z 2002 r. Nr 163, poz. 1349), zgodnie z zasadą odpowiedzialności za wyniki procesu. Powód przegrał niniejsze postępowanie w całości, a zatem Sąd obciążył go powstałymi kosztami postępowania i w punkcie II wyroku nakazał ściągnąć brakującą kwotę opłaty od pozwu wyliczoną na 250 zł, a uiszczono 64 zł od niego jako strony przegrywającej na rzecz Skarbu Państwa kasa tut. Sądu, a nadto powoda obciążają koszty procesu w kwocie 867,00 zł. Na zasądzoną kwotę składają się: kwota 600,00 zł tytułem kosztów zastępstwa procesowego, kwota 64,00 zł tytułem uiszczonej opłaty sądowej od pozwu i kwota 17,00 zł tytułem opłaty skarbowej od pełnomocnictwa.