Portal Orzeczeń Sądów Powszechnych

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 16 marca 2018 roku

Sąd Rejonowy w Gdyni

Wydział I Cywilny - Sekcja d.s. rozpoznawanych w postępowaniu uproszczonym

w składzie:

Przewodniczący: SSR Marzanna Stefaniuk-Muczyńska

Protokolant: sekr. sąd. Monika Welka

po rozpoznaniu w dniu 16 marca 2018 r. w Gdyni

na rozprawie

sprawy z powództwa: Kancelarii (...) S.A. w K.

przeciwko: M. K.

o zapłatę

I.  oddala powództwo;

II.  zasądza od powoda Kancelarii (...) S.A. w K. na rzecz pozwanego M. K. kwotę 917 zł (dziewięćset siedemnaście złotych) tytułem zwrotu kosztów procesu.

UZASADNIENIE

Powód Kancelaria (...) S.A. w K. wniósł o zasądzenie od pozwanego M. K. 4.130 zł wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od dnia 3 czerwca 2015 r. do dnia zapłaty oraz o zasądzenie na jego rzecz kosztów procesu.

Uzasadniając swoje żądanie podał, że (...) Sp. z o.o. (wcześniej: (...) Sp. z o.o.) dokonał w dniu 28 czerwca 2016 r. na jego rzecz przelewu wierzytelności przysługującej mu w stosunku do pozwanego. O dokonaniu cesji pozwany został poinformowany pismem z dnia 28 czerwca 2016 r. Wskazał także, że pozwany w dniu 18 lutego 2015 r. zawarł z cedentem umowę pożyczki na kwotę 3.000 zł, za pośrednictwem należącej do cedenta platformy internetowej. Jednocześnie z zawarciem pierwszej umowy pożyczki, strony zawierały umowę ramową pożyczki, która określała zasady i warunki zawierania wszystkich umów pożyczek. Pozwany zgodnie z w/w umową pożyczki - przed wypłaceniem przez Cedenta środków pieniężnych w umówionej wysokości na wskazane przez pozwanego konto bankowe - dokonał weryfikacji swoich danych osobowych, akceptacji warunków umowy oraz akceptacji warunków spłaty zobowiązania wynikającego z umowy pożyczki. W tym celu zrealizował czynności weryfikacyjne zgodnie z umową ramową pożyczki tj. prawidłowo wypełnił formularz rejestracji, potwierdził podany numer telefonu komórkowego, podał indywidualny kod (...) przesłany na numer telefonu komórkowego został przekierowany do zabezpieczonego serwisu usług płatniczych za pośrednictwem aplikacji K. umożliwiającej weryfikację danych do przelewu bankowego. Pozwany w momencie składania wniosku o udzielenie pożyczki, musiał więc zaakceptować warunki umowy pożyczki, w tym kwotę pożyczki oraz kwotę prowizji, a także ewentualne koszty związane z nieterminową spłatą pożyczki. Po przejściu w/w procedury do pozwanego była przesyłana umowa pożyczki wraz z formularzem informacyjnym, na wskazany przez pozwanego adres e-mail, którą to pozwany obowiązany był podpisać i odesłać do cedenta, czego pozwany w przedmiotowym stanie faktycznym nie uczynił. Pomimo tego cedent w dniu 18 lutego 2015 r. wypłacił środki pieniężne zgodnie z zawartą umową pożyczki. Powód podał także, że uzgodniona i zaakceptowana przez strony umowy całkowita należność z tytułu umowy pożyczki, którą pozwany zobowiązał się zwrócić wynosi 4.130 zł oraz że zgodnie z zawartą umową pożyczki, w skład całkowitego kosztu pożyczki wchodziły: kapitał pożyczki w kwocie 3.000 zł, prowizja za udzielenie pożyczki w kwocie 900 zł oraz opłaty dodatkowe za monity telefoniczne i pisemne w kwocie 230 zł. Pozwany dokonał wpłat na rachunek Cedenta w łącznej kwocie 0 zł, mimo że zobowiązał się na podstawie w/w umowy pożyczki do jej zwrotu do dnia 2 czerwca 2015 r.

W sprzeciwie od wydanego w sprawie w postępowaniu upominawczym nakazu zapłaty pozwany wniósł o oddalenie powództwa w całości. Pozwany wskazał, że roszczenie jest nienależne i bezzasadne oraz podał, że kwestionuje fakt skutecznego zawarcia umowy, fakt otrzymania przez niego jakichkolwiek środków oraz skuteczność cesji wierzytelności. Pozwany zarzucił, że umowa cesji wierzytelności została podpisana przez osoby, których umocowanie do tego nie zostało wykazane, stąd kwestionuje jest skuteczność. Podniósł też, że żaden "wyciąg z załącznika" nie jest dowodem na to, że ta - rzekoma wierzytelność - została umową cesji objęta. Jest to zwykły, nie podpisany przez nikogo wydruk komputerowy stworzony na potrzeby niniejszego postępowania. Nie jest to więc żaden załącznik numer 1a do umowy cesji. Podniósł także, że wezwanie do zapłaty nie jest dowodem na istnienie jakiejkolwiek wierzytelności, podobnie jak zawiadomienie o jej cesji, sam zaś fragment książki nadawczej nie wiadomo czego dotyczy, na pewno nie jest wezwaniem do zapłaty.

Pozwany wskazał także, że kwestionuje fakt zawarcia umowy pożyczki, gdyż nie ma śladu po tym, że została mu ona przedstawiona na trwałym nośniku, ani że pozwany zaakceptował jej warunki. Nie wynika również z tej umowy żądna kwota. Podniósł nadto, że kwestionuje również rzekome polecenie przelewu jako przedstawione w nieuwierzytelnionej kopii, szczególnie że to przedstawione przez powoda nie jest potwierdzeniem przelewu sensu stricto, gdyż nie wynika z niego że dokonał tej operacji pierwotny wierzyciel. Podał także, że kwestionuje fakt, że numer rachunku (...) należy do niego, tj. pozwanego. Zarzucił nadto, że nie wiadomo jakiej konkretnie umowy miałaby ta wypłata dotyczyć.

Strona powodowa podtrzymała żądania pozwu w całości.

Z uwagi na treść art. 505 ¹ kpc niniejsza sprawa rozpoznawana była w postępowaniu uproszczonym.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

W dniu 18 lutego 2015 r. został sporządzony przez występującą w roli pożyczkodawcy (...) spółkę z o.o. z siedzibą w W. pisemny dokument zatytułowany jako Umowa Ramowa P. nr (...), w treści którego wskazano, że na podstawie umowy ramowej pożyczki pożyczkodawca będzie udzielał M. K. pożyczek gotówkowych w sposób i na warunkach określonych w tym dokumencie. W dalszej części określono, że pożyczki będą udzielane w kwotach od 300 zł do 3.000 zł na okresy od 7 do 30 dni, w zależności od okresu wskazanego przez pożyczkobiorcę we wniosku o udzielenie pożyczki.

Dokument ten nie został podpisany przez pozwanego.

dowód: umowa ramowa pożyczki - k. 17-20v

W dniu 28 czerwca 2016 r. (...) spółka z o.o. z siedzibą w W. zawarła z powodem umowę cesji wierzytelności, w treści której wskazano, że cedent dokonuje na rzecz powoda przelewu wierzytelności w stosunku do 9.336 dłużników, w tym: do 1.952 dłużników, których lista stanowi załącznik nr 1a do tej umowy i do 7.384 dłużników, których lista stanowi załącznik nr 2 do tej umowy. W umowie tej wskazano także, że przelewane wierzytelności wynikają z 9.336 umów pożyczek zwartych pomiędzy cedentem, a każdym z dłużników.

W treści umowy przelewu zostało wskazane, że powodową spółkę, jako prezes zarząd reprezentuje M. I., zaś zbywcę wierzytelności K. D. - członek zarządu.

W jednostronicowym wydruku załącznika nr 1a do tej umowy, niepodpisanym przez nikogo, wskazano, że w zawartej w dniu 28 czerwca 2016 r. umowie przelewu pomiędzy Kancelarią (...) S.A. z siedzibą w W. oraz (...) spółką z o.o. z siedzibą w W. - wpis pod numerem 903 dotyczył M. K. i umowy (...)lyjfb z dnia 18 lutego 2015 r., z terminem płatności 2 czerwca 2015 r., o kapitale 3.000 zł i kwocie zadłużenia łącznie 4.130 zł.

W dniu 8 lipca 2016 r. powód zredagował kierowane do pozwanego pismo z informacją o nabyciu od spółki (...) kwoty 4.493,44 zł wynikającej z umowy pożyczki z dnia 18 lutego 2015 r. o numerze 4lyjfb na kwotę 4.130 zł.

W tym samym dniu oświadczenie o dokonaniu przelewu wierzytelności wspólnie zredagowała spółka (...) S.A. oraz powód.

dowód: umowa cesji - k. 12-13v; wydruk wyciągu z załącznika nr 1a do umowy - k. 14; kopia pisma z dnia 8 lipca 2016 r.; oświadczenie - k. 15v

Sąd zważył, co następuje:

W świetle powyższych ustaleń, dokonanych na podstawie przedstawionych przez powoda wyżej wymienionych dokumentów, których autentyczność i treść - w przeciwieństwie do ustalenia skutków z niej wynikających - nie budziła wątpliwości Sądu oraz z uwagi na treść zarzutów zgłoszonych przez pozwanego, w których zakwestionował on nie tylko skuteczność umowy cesji, ale także objęcie tą umową wierzytelności dochodzonej pozwem, jak i sam fakt zawarcia przez siebie umowy pożyczki wskazanej w pozwie i otrzymania jakichkolwiek środków - żądanie pozwu Sąd uznał za całkowicie nieuzasadnione.

W istocie bowiem nie zostało przez powoda w sprawie wykazane, aby spółka (...) rzeczywiście w dniu 18 lutego 2015 r. zawarła z pozwanym umowę pożyczki kwoty 3.000 zł, z której wynikałby nie tylko obowiązek zwrotu tej należności na rzecz cedenta, ale także i obowiązek zapłaty prowizja za udzielenie tej pożyczki w kwocie 900 zł oraz opłat dodatkowych za monity telefoniczne i pisemne w kwocie 230 zł.

Po pierwsze powód, mimo iż szczegółowo opisywał, że po prawidłowym wypełnieniu formularza rejestracji, potwierdzeniu podanego numeru telefonu komórkowego i po podaniu indywidualnego kodu (...) przesłanego na numer telefonu komórkowego pożyczkobiorcy, pożyczkobiorca zostawał przekierowany do zabezpieczonego serwisu usług płatniczych w celu podania danych niezbędnych do przekazania wymaganej opłaty rejestracyjnej w wysokości 0,01 złotych lub 0,50 złotych, w przypadku skorzystania z przelewu za pomocą platformy S. oraz pomimo tego, że podawał także, że dokonanie wymaganej opłaty rejestracyjnej nie było konieczne w momencie skorzystania przez pożyczkobiorcę z alternatywnego rozwiązania, tj. aplikacji K. umożliwiającej darmową weryfikację danych do przelewu bankowego oraz że dokonanie tej czynności w §3.3 umowy strony zgodnie uznawały jako akceptację przez Pożyczkobiorcę warunków Umowy Ramowej P. - to jednak nie przedstawił ani dokumentu stanowiącego potwierdzenie, że pozwany taką opłatę rejestracyjną wykonał, ani innego dowodu na to, że rzeczywiście uiszczenie tej opłaty w tym konkretnym przypadku nie było konieczne z uwagi na skorzystanie przez pozwanego z aplikacji K..

Brak też było podstaw do przyjęcia za wykazaną przez powoda okoliczności zawarcia umowy ramowej pożyczki pomiędzy zbywcą wierzytelności, a pozwanym w oparciu o przedstawiony przez powoda dokument tej umowy, gdyż - co było bezsporne w sprawie - dokument ten nigdy nie został przez pozwanego podpisany.

Ponadto również sama treść ramowej umowy pożyczki czyniła niewiarygodnym oświadczenie powoda o tym, że w dniu 18 lutego 2015 r. pozwany zawarł z cedentem umowę pożyczki w wysokości 3.000 zł, z terminem zwrotu w dniu 2 czerwca 2015 r., skoro w treści tego dokumentu wskazano, że pożyczki będą udzielane w kwotach od 300 zł do 3.000 zł na okresy od 7 do 30 dni, w zależności od okresu wskazanego przez pożyczkobiorcę we wniosku o udzielenie pożyczki. Niemożliwym było zatem zawarcie umowy pożyczki w dniu 18 lutego 2015 r., gdyż wówczas termin jej zwrotu nie mijałby w dniu 2 czerwca 2015 r., a więc po ponad 3-ech miesiącach.

Zasadnie także pełnomocnik pozwanego zarzucał, że powód nie udowodnił także faktu wypłaty na rzecz pozwanego kwoty objętej żądaniem pozwu. Przedstawiony przez powoda dokument w postaci opisu dokonania takiej wypłaty (znajdujący się na k. 22 akt sprawy) nie pozwalał na ustalenie ani kto taki opis sporządził, ani w jakiej dacie, nie było to też potwierdzenie wykonania operacji sporządzone przez bank, w formie ustalonej w prawie bankowym, niemożliwym było także ustalenia, kto ewentualnie wskazywanej tam wpłaty na rzecz pozwanego dokonał.

W tym stanie rzeczy twierdzenia powoda, jakoby pozwany w momencie składania wniosku o udzielenie pożyczki zaakceptował nie tylko warunki umowy pożyczki ramowej, w tym kwotę pożyczki oraz kwotę prowizji, a także ewentualne koszty związane z nieterminową spłatą pożyczki, lecz także termin spłaty, jak i oświadczenie, że umowa pożyczki została wykonana przez cedenta w momencie przelania, na wskazane przez pozwanego konto, określonej kwoty - Sąd ocenił jako gołosłowne. Oceny tej nie mogła zmienić przywołana przez powoda treść opinii biegłego d.s. rachunkowości sporządzona w innej sprawie cywilnej, albowiem nie była to opinia dotycząca niniejszego sporu i jego stron, a nade wszystko jej przedmiotem było prawidłowość ustalenia wysokości wierzytelności wynikającej z innej umowy niż przedmiotowa, a nie ustalenie, czy umowa taka została w ogóle zawarta.

Uznając za niewykazaną przez powoda okoliczność zawarcia umowy pożyczki z pozwanym przez cedenta Sąd miał także na uwadze, iż jakkolwiek słusznie powód przywoływał, iż zgodnie z treścią art. 29 ustawy o kredycie konsumenckim: „Umowa o kredyt konsumencki powinna być zawarta w formie pisemnej, chyba że odrębne przepisy przewidują inną szczególną formę", przez co niewątpliwie ustawodawca nie wskazał, jakoby od zawarcia przedmiotowej umowy w formie pisemnej zależała jej ważność, to jednak uszło uwadze powoda, że z uwagi na regulację art. 74 kc, w brzmieniu obowiązującym do dnia 8 września 2016 r. (z której wynika, że zastrzeżenie formy pisemnej bez rygoru nieważności ma ten skutek, że w razie niezachowania zastrzeżonej formy nie jest w sporze dopuszczalny dowód ze świadków ani dowód z przesłuchania stron na fakt dokonania czynności) zgłoszony przez niego wniosek o przeprowadzenie w sprawie dowodu z przesłuchania pozwanego w celu wykazania przez powoda faktu zawarcia umowy pożyczki i jej warunków był niedopuszczalny i jako taki został przez Sąd oddalony na rozprawie w dniu 16 marca 2016 r.

Sąd podzielił także stanowisko pozwanego, jakoby powód nie wykazał by sama umowa przelewu została przez powoda ze zbywcą wierzytelności skutecznie zwarta, albowiem brak było w sprawie jakiegokolwiek dokumentu, którego treść mogłaby stanowić dowód tego, że osoba, która za pożyczkodawcę podpisała się pod tą umową przelewu, była osobą upoważnioną do jednoosobowej reprezentacji spółki (...) S.A.

Mając powyższe na uwadze Sąd uznał, iż powód uchybił jednej z podstawowych zasad postępowania cywilnego, a mianowicie obowiązkowi zgłaszania i udowadniania faktów i twierdzeń przez stronę wywodzącą z tychże faktów skutki prawne, określonej w dyspozycji art. 6 kc. Rzeczą powoda było zaś przedstawienie Sądowi stosownych twierdzeń, a następnie i zgromadzenie i przedstawienie Sądowi należytego rodzaju dowodów na ich poparcie. Wszelkie zaniechania podejmowania takich działań przez stronę powodową, jej ewentualne zaniedbania i przeoczenia, pociągały za sobą niekorzystne dla tej strony skutki procesowe. Taka rezygnacja z wykazania ponad wszelką wątpliwość zasadności roszczenia dochodzonego przez powoda spowodowała, iż Sąd nie znalazł podstaw, aby skorzystać z możliwości prowadzenia dowodów z urzędu. Sąd nie ma bowiem obowiązku uzupełnienia materiału dowodowego ani wyjaśniania jakichkolwiek okoliczności z urzędu i zarządzania w tym celu dochodzeń. Po wyczerpaniu przez strony inicjatywy dowodowej Sąd nie ocenia, czy sprawa została dostatecznie wyjaśniona do jej stanowczego rozstrzygnięcia. Zadaniem Sądu jest bowiem rozstrzygnięcie sporu na podstawie zgromadzonego przez strony materiału dowodowego. Wskazana w zdaniu drugim art. 232 kpc możliwość dopuszczenia dowodu z urzędu, winna mieć zastosowanie jedynie wówczas, gdy strona nie potrafi, ze względu na swoją nieporadność, udowodnić przedstawionych twierdzeń, co z oczywistych względów nie odnosi się do powódki, która od samego początku w toku postępowania rozpoznawczego reprezentowana była przez profesjonalnego pełnomocnika będącego radą prawnym.

W świetle powyższych ustaleń przedmiotowe powództwo zostało oddalone w oparciu o przepis art. 6 kc a contario, jako nieudowodnione. Warunkiem otrzymania należności przez nabywcę długu jest bowiem wykazanie, że takie prawo przysługiwało pierwotnemu wierzycielowi. (tak też SN w wyroku z dnia 12.07.2006, V CSK 187/06, M.Prawn. 2006/16/849)

W konsekwencji powód, jako strona przegrywająca, został obciążony całością powstałych w sprawie kosztów procesu, o czym orzeczono na mocy art. 98 kpc w zw. z art. 99 kpc i art. 108 kpc. Z uwagi na powyższe Sąd zasądził na rzecz pozwanego przysługujący mu od powoda zwrot kosztów procesu w postaci zwrotu wynagrodzenia reprezentującego go pełnomocnika. Wysokość tego kosztu została ustalona zgodnie obowiązującym w dniu wniesienia pozwu, tj. w dniu 26 października 2016 r. brzmieniem pkt. 3 §2 rozp. MS z dnia 22 października 2015 r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych (Dz.U. 2015, poz. 1804), który stawkę minimalną tej opłaty ustalał w wysokości 900 zł. Na zasądzoną na rzecz pozwanego sumę kosztów procesu składała się kwota 17 zł stanowiąca zwrot wydatków poniesionych w związku z uiszczoną opłatą skarbową z uwagi na fakt złożenia do akt sprawy dokumentu pełnomocnictwa procesowego udzielonego przez pozwanego.