Portal Orzeczeń Sądów Powszechnych

UZASADNIENIE

W oparciu o zgromadzony w toku postępowania i ujawniony na rozprawie głównej materiał dowodowy Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

W dniu 28 października 2017 r. J. C. od godziny 16.00 uczestniczył w imprezie rodzinnej – imieninach teścia. W czasie jej trwania spożywał alkohol w postaci wódki, a potem wypił jeszcze 2-3 drinki. Około godziny 2.30 29 października 2017 r. udał się do domu, pozostawiając na posesji teścia swój samochód R. (...) nr rej. (...). Oskarżony obudził się około godz. 11.00, a o godz. 11.30 otrzymał telefon od teścia z prośbą o przestawienie samochodu. W związku z tym udał się na posesję teścia, odebrał od niego kluczyki od samochodu, którym następnie udał się do swojego miejsca zamieszkania. W czasie drogi powrotnej o godz. 12.50 na drodze (...) w N. został poddany kontroli drogowej przez przejeżdżający patrol Policji. W jej trakcie J. C. został poddany badaniom na zawartość alkoholu w wydychanym powietrzu. W jej wyniku stwierdzono, że posiadał w wydychanym powietrzu 0,58 mg/l alkoholu w wydychanym powietrzu.

(dowód: wyjaśnienia oskarżonego J. C. – k.21, 61-62, 129-130, protokół z przebiegu badania stanu trzeźwości – k.2, świadectwo wzorcowania – k.3-4)

Oskarżony J. C. przyznał się do popełnienia zarzucanego mu czynu i złożył wyjaśnienia zgodne z ustalonym przez Sąd stanem faktycznym. Oskarżony nie był dotychczas karany.

W toku postępowania przygotowawczego oskarżony został poddany badaniu psychiatrycznemu. Biegli orzekli, iż J. C. nie jest chory psychicznie ani upośledzony umysłowo. Nie stwierdzili u niego również cech uzależnienia od alkoholu lub innych substancji psychostymulujących. W ocenie biegłych tempore criminis oskarżony miał zachowaną zdolność rozpoznania znaczenia czynu oraz pokierowania swoim postępowaniem – warunki z art. 31 § 1 i 2 kk nie zachodzą.

(dowód: dane o karalności – k.10, 59, dane osobopoznawcze – k.22, opinia psychiatryczna – k.50)

J. C. z zawodu jest technikiem budowlanym, utrzymuje się z emerytury w wysokości 2.300 zł oraz prac dorywczych. Oskarżony obecnie się rozwodzi, ciąży na nim obowiązek alimentacyjny na dwójkę małoletnich dzieci w łącznej wysokości 1300 zł miesięcznie. J. C. aktywnie udziela się w życiu społecznym, w miejscu swego zamieszkania cieszy się pozytywna opinią. Oskarżony nie był dotychczas karany.

(dowód: dane o karalności – k.10, 59, zaświadczenia – k.126-127)

Sąd zważył, co następuje:

W świetle zebranych w sprawie dowodów, tak sprawstwo oskarżonego, jak i jego wina wątpliwości Sądu nie budzą.

Czyniąc ustalenia faktyczne Sąd uwzględnił w pełnym zakresie wyjaśnienia oskarżonego J. C.. Oskarżony przyznał się do postawionego mu zarzutu i złożył wyjaśnienia, w których przedstawił okoliczności popełnienia zarzucanego przestępstwa, swe motywy i pobudki. Treść wyjaśnień oskarżonego znajduje stosowne odzwierciedlenie w zebranych w sprawie dowodach, tj. protokole z przebiegu badania stanu trzeźwości urządzeniem elektronicznym wraz z świadectwem wzorcowania. Brak jest zatem okoliczności, które poddałyby w wątpliwość treść wyjaśnień oskarżonego. Oświadczenia oskarżonego należy uznać za przekonujące i wiarygodne.

Sąd uwzględnił również dowody w postaci: protokołu z przebiegu badania stanu trzeźwości, świadectwa wzorcowania, danych o karalności, danych osobopoznawczych, informacji z ewidencji kierowców, zaświadczeń wydanych przez proboszcza Parafii (...)w N. oraz sołtysa N.. Dowody te stanowią materiał uzupełniający. Dokumenty te sporządzone zostały przez osoby uprawnione do tego. Brak w sprawie również innych dokumentów, które mogłyby podważać ich prawdziwość. Ich treść nie była również kwestionowana przez oskarżonego.

Podobnie za w pełni wiarygodną Sąd uznał opinię sporządzoną na potrzeby niniejszego postępowania opinię psychiatryczną. Opinia została wydana w oparciu o przeprowadzone badanie, biegli odnieśli się do wszystkich postawionych im zagadnień, a swe stanowisko należycie i przekonująco umotywowali.

Mając na względzie poczynione przez Sąd ustalenia faktyczne i całokształt materiału dowodowego zgromadzonego w niniejszej sprawie Sąd uznał, że okoliczności popełnienia zarzucanego oskarżonemu czynu, jak i jego wina nie budzą wątpliwości.

Oskarżony będąc w stanie nietrzeźwości kierował pojazdem mechanicznym – samochodem marki R. (...) o nr rej. (...). Zgodnie zaś z art. 115 § 16 kk stan nietrzeźwości zachodzi, gdy zawartość alkoholu we krwi przekracza 0,5 promila albo prowadzi do stężenia przekraczającego tę wartość lub zawartość alkoholu w 1 dm ³ wydychanego powietrza przekracza 0,25 mg albo prowadzi do stężenia przekraczającego tę wartość. U oskarżonego badanie na zawartość alkoholu wykazało 0,58 mg/l alkoholu w wydychanym powietrzu, nie ulega zatem wątpliwości, że oskarżony J. C. znajdował się w stanie nietrzeźwości. Pomimo tego oskarżony zdecydował się na prowadzenie samochodu. Wobec powyższego należało uznać, iż oskarżony swym zachowaniem wyczerpał znamiona występku z art. 178a § 1 kk, zgodnie z którym karze podlega ten, kto w stanie nietrzeźwości lub pod wpływem środka odurzającego prowadzi pojazd mechaniczny w ruchu lądowym. Przestępstwo z art. 178a § 1 kk jest zagrożone karą grzywny, ograniczenia wolności albo pozbawienia wolności do lat 2.

Sąd, na podstawie art. 178a § 1 kk w zw. z art. 33 § 1 i 3 kk wymierzył oskarżonemu karę 100 stawek dziennych grzywny, ustalając wysokość jednej stawki dziennej na kwotę 20 zł.

Sąd miał na względzie dyrektywy wymiaru kary wskazane w art. 53 kk. Zgodnie z art. 53 § 1 kk górną granicę wymiaru kary wyznacza wina sprawcy. Pełni ona nie tylko funkcję legitymizującą odpowiedzialność karną, ale również limitującą w tym sensie, że kara nie może swoją dolegliwością przekroczyć stopnia winy.

Oskarżony J. C. zna obowiązujące normy i zasady współżycia społecznego i wie, jakie konsekwencje wynikają z ich nieprzestrzegania, zatem miał możliwość przeprowadzenia prawidłowego procesu motywacyjnego i zachowania się zgodnie z obowiązującym prawem. Oskarżony, któremu muszą być znane zasady prawne i etyczne zabraniające prowadzenia pojazdu w stanie nietrzeźwości, podjął wadliwy proces decyzyjny i w konsekwencji popełnił przestępstwo przeciwko bezpieczeństwu w komunikacji. J. C. jest osobą dojrzałą, znającą skutki wpływu alkoholu na organizm ludzki, wprawił się w stan nietrzeźwości z własnej woli oraz samodzielnie.

W ramach wyznaczonej przez stopień winy górnej granicy dolegliwości karnej, rodzaj i wymiar kary współwyznacza stopień społecznej szkodliwości konkretnego czynu zabronionego przypisanego sprawcy. Oceniając stopień społecznej szkodliwości tego czynu należy kierować się definicją tego pojęcia zawartą w art. 115 § 2 kk. W przedmiotowej sprawie należy stwierdzić, iż jest on znaczny, co wynika z rodzaju i charakteru naruszonych dóbr prawnych, w które ten czyn godzi /bezpieczeństwo w komunikacji/ oraz sposobu i okoliczności popełnienia czynu - oskarżony miał świadomość spożywania alkoholu podczas wieczoru poprzedzającego kontrolę drogową, nadto zwrócić trzeba uwagę na stopień stężenia alkoholu, który miał oskarżony, tj. 0,58 mg/l alkoholu w wydychanym powietrzu (stężenie to rosło) – nie była to zatem wartość graniczna, lecz zdecydowanie powyżej poziomu pozwalającego na zakwalifikowanie zachowania jako już przestępstwo, a nie wykroczenie. Uznać trzeba, iż oskarżony prowadząc w takim stanie samochód stanowił poważne i rzeczywiste zagrożenie dla bezpieczeństwa w ruchu lądowym. Pokreślenia wymaga, że w przekonaniu nietrzeźwych kierujących popełnienie występku z art.178a§1 kk /tj. prowadzenia pojazdu mechanicznego w stanie nietrzeźwości/ nie jest czymś wysoce nagannym. Jest to spostrzeżenie Sądu wynikające z doświadczenia zawodowego. Dostrzec można, że sprawcy tego przestępstwa bagatelizują je, a nie rzadko się zdarza, że popełniają je ponownie. Tymczasem często takie ich zachowanie prowadzi do tragicznych wypadków drogowych, w których śmierć lub ciężki uszczerbek na zdrowiu ponoszą ludzie.

Jako okoliczność łagodzącą Sąd potraktował uprzednią niekaralność oskarżonego, dobrą opinię z miejsca zamieszkania.

Mając powyższe na względzie Sąd uznał, iż karą adekwatną tak do stopnia zawinienia, jak i społecznej szkodliwości czynu jest kara grzywny w wymiarze 100 stawek dziennych przy ustaleniu wysokości stawki dziennej na kwotę 20 zł. Wymierzona ilość stawek dziennych oddaje szkodliwość społeczną przypisanego czynu, zaś wysokość stawki dziennej odpowiada możliwościom majątkowym oskarżonego. Orzeczona kara jest najłagodniejszą z przewidywanych przepisem art. 178 § 1 kk, a przy tym na tyle dotkliwą, by skutecznie powstrzymać oskarżonego od wykraczania przeciwko porządkowi prawnemu w przyszłości.

Na mocy art. 42 § 2 kk orzeczono zakaz prowadzenia wszelkich pojazdów mechanicznych w ruchu lądowym na okres 3 lat. Przy ustalaniu okresu, w którym oskarżony jest pozbawiony możliwości prowadzenia pojazdów Sąd miał na uwadze przede wszystkim zawartość alkoholu w wydychanym powietrzu, a zatem wagę i stopień naruszenia zasad ostrożności w ruchu. Istotnym jest, że kierując w stanie nietrzeźwości oskarżony narażał na niebezpieczeństwo nie tylko siebie, ale także pozostałych uczestników ruchu drogowego. Orzeczenie tego środka karnego w takim rozmiarze nie jest wysokie, skoro zostało wymierzone w dolnej – minimalnej granicy ustawowego zagrożenia. Niemniej jednak przynajmniej na ten czas wykluczy oskarżonego z ruchu drogowego, co spowoduje wzmożenie bezpieczeństwa na drogach. Takie jest przecież ratio legis tegoż przepisu. Trzyletni okres zakazu w ocenie Sądu będzie wystarczającym, by wdrożyć oskarżonego do przestrzegania i podporządkowania się obowiązującym zasadom bezpieczeństwa w ruchu.

Na podstawie art. 63 § 4 kk na poczet tego środka karnego zaliczono okres zatrzymania prawa jazdy od dnia 29.10.2017 r.

Nadto Sąd na podstawie art. 43a § 2 kk w zw. z art. 39 pkt 7 kk orzekł wobec oskarżonego środek karny w postaci świadczenia pieniężnego w kwocie 5.000 złotych na rzecz Funduszu Pomocy Pokrzywdzonym oraz Pomocy Postpenitencjarnej. Biorąc pod uwagę sytuację majątkową oskarżonego, także ten środek karny nie może być uznany za surowy, zwłaszcza, ze orzeczono go w minimalnym rozmiarze.

Zważywszy na konsekwentną postawę oskarżonego J. C. koniecznym jest odniesienie się do sugerowanego wniosku o warunkowe umorzenie postępowania karnego. Oskarżony jest osobą niekaraną, która dotychczas poprawnie funkcjonowała w społeczeństwie. Rozważając jednakże możliwość warunkowego umorzenia postępowania karnego Sąd bada stopień winy sprawcy, jak również stopień społecznej szkodliwości czynu, które winny nie być znaczne.

Dla oceny stopnia społecznej szkodliwości czynu Sąd wziął pod uwagę przesłanki art. 115 § 2 kk, tj. rodzaj i charakter naruszonego dobra, rozmiar wyrządzonej lub grożącej szkody, sposób i okoliczności popełnienia czynu, jak również postać zamiaru sprawcy. W tym wypadku Sąd wziął pod uwagę w szczególności przebieg wydarzeń, to jest fakt poruszania się przez oskarżonego po drodze publicznej pojazdem mechanicznym, wprawdzie w godzinach południowych, ale w porze, ale gdy już nasila się ruch pojazdów i rowerów. W tej sytuacji oskarżony poruszający się samochodem niewątpliwie stwarzał istotne zagrożenie dla innych uczestników ruchu. Ponadto stężenie alkoholu w jego organizmie przekroczyło stężenie nakazujące kwalifikować to zachowanie, jako przestępstwo i nie było to przekroczenie nieznaczne. Oskarżony posiadał, jak wspomniano, 0,58 mg/l do granicznych 0,25 mg/dm ³ alkoholu w wydychanym powietrzu. Stężenie to dodatkowo rosło: ostatni wynik badania to 0,59 mg/l alkoholu w wydychanym powietrzu. Nie sposób przecież zaprzeczyć, że w tego rodzaju sytuacji, przy braku pewności co do stanu trzeźwości, J. C. nie powinien był zdecydować się na prowadzenie samochodu, zwłaszcza, że nie znajdował się w sytuacji przymusowej, nie musiał bezwzględnie korzystać z tego środka transportu. Taki kierujący stanowi zagrożenie dla ruchu kołowego, ale i pieszych, a spowodowane przez niego kolizje mogą być dotkliwe dla pokrzywdzonych. Sąd uznał zatem, że w świetle powyższego trudno ocenić, by społeczna szkodliwość czynu oskarżonego nie była znaczna. Był to czyn przeciwko bezpieczeństwu w komunikacji zasługujący na dezaprobatę i potępienie. Trzeba pamiętać nie tylko o ewentualnym zagrożeniu, jakie mógł stanowić oskarżony w tej jednej indywidualnej sytuacji, ale także o szerszym kontekście społecznym, w tym o wyjątkowej nagminności takich zachowań.

Trudno również jako nieznaczny ocenić stopień winy J. C.. Oskarżony jest osobą dojrzałą, dysponującą odpowiednim doświadczeniem życiowym, ale też i wiedzą odnośnie zakazu prowadzenia pojazdu po spożyciu alkoholu, wpływu alkoholu na organizm, co z kolei powinno skutecznie powstrzymać go przed kierowaniem samochodem po spożyciu alkoholu. Taka refleksja jednak nie miała miejsca.

Sąd jest pełen zrozumienia dla sytuacji życiowej i rodzinnej oskarżonego, tym niemniej ona sama w sobie nie może być jedynym czynnikiem decydującym o zastosowaniu dobrodziejstwa warunkowego umorzenia postępowania. Z popełnieniem przestępstwa zawsze wiążą się negatywne skutki, a oskarżony jako osoba dorosła, dojrzała powinien nie tylko o tym wiedzieć, ale też przewidywać konsekwencje swoich zachowań. W ocenie Sądu warunki rodzinne i osobiste oskarżonego nie należą do kategorii wyjątkowych, specyficznych, nakazujących potraktowanie go w sposób szczególny, uprawniony, a tym bardziej pobłażliwy. Oczywistym jest, że wyrok skazujący i orzeczone nim środki karne spowodują znaczne dolegliwości dla oskarżonego. Nie ulega natomiast wątpliwości, iż jest to konsekwencja wyłącznie niewłaściwej decyzji i nagannego zachowania samego J. C.. Bezspornie każda kara czy środek karny pociąga za sobą dla osoby skazanej, jego najbliższych negatywne następstwa, z którymi jednak osoba decydująca się na popełnienie przestępstwa winna się liczyć, natomiast w tej sytuacji względy prewencji ogólnej mają zdecydowany prymat.

Tym samym Sąd nie dopatrzył się możliwości warunkowego umorzenia postępowania wobec oskarżonego J. C..

Z kolei na mocy art. 624 § 1 kpk Sąd zwolnił oskarżonego z obowiązku uiszczenia kosztów sądowych, uznając, że stanowiłoby to dlań zbytnią dolegliwość.