Portal Orzeczeń Sądów Powszechnych

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 22 października 2014r.

Sąd Okręgowy w Elblągu Wydział IV Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

w składzie następującym:

Przewodniczący: SSO Tomasz Koronowski

Protokolant: st. sekr. sądowy Anna Tomaszewska

po rozpoznaniu w dniu 22 października 2014r. w Elblągu na rozprawie

sprawy z odwołania E. J.

od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w E.

z dnia 30 czerwca 2014r. znak: SP5- (...)

o świadczenie przedemerytalne

I.  zmienia zaskarżoną decyzję w ten sposób, że przyznaje wnioskodawcy E. J. prawo do świadczenia przedemerytalnego od dnia 16 maja 2014r.;

II.  stwierdza odpowiedzialność organu rentowego za nieustalenie ostatniej okoliczności niezbędnej do wydania decyzji.

Sygn. akt IV U 711/14

UZASADNIENIE

Skarżący E. J. wniósł odwołanie do decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w E. z dnia 30 czerwca 2014r. znak: SP5- (...), odmawiającej mu prawa do świadczenia przedemerytalnego wskutek wniosku złożonego dnia 15 maja 2014r. Skarżący twierdził, że organ rentowy bezpodstawnie uznał, iż wykonywanie umowy zlecenia w okresie przypadającym pomiędzy dniem ustania zatrudnienia z przyczyn leżących po stronie pracodawcy, a uzyskaniem statusu osoby bezrobotnej, wyklucza możliwość przyznania świadczenia przedemerytalnego. Ubezpieczony wskazał ponadto na błędy proceduralne pozwanego.

Pozwany Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w E. w odpowiedzi na odwołanie wniósł o jego oddalenie. Organ rentowy wskazał, że wnioskowane świadczenie nie przysługuje z uwagi na to, że ubezpieczony wykonywał umowę zlecenia w okresie przypadającym między ustaniem zatrudnienia z przyczyn leżących po stronie pracodawcy, a uzyskaniem statusu osoby bezrobotnej. Wykonywanie przez ubezpieczonego pracy zarobkowej po rozwiązaniu stosunku pracy z przyczyn leżących po stronie pracodawcy świadczy o tym, że ubezpieczony posiadał źródło i możliwości uzyskiwania dochodu. Na poparcie tezy o wyjątkowości świadczenia przedemerytalnego pozwany przywołał wyroki Sądów Apelacyjnych w Lublinie i B..

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

Ostatni stosunek pracy wnioskodawcy ustał w dniu 31 sierpnia 2013r. z przyczyn dotyczących zakłady pracy w rozumieniu przepisów ustawy z dnia 20 kwietnia 2004r. o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy (Dz.U. z 2013r. poz. 674 ze zmianami) Do tego dnia ubezpieczony legitymował się stażem pracy wynoszącym 43 lata i 25 dni, w tym u ostatniego pracodawcy 1 rok i 4 m-ce.

(bezsporne, ponadto świadectwo pracy i raport ustalenia uprawnień do świadczenia k. 15 i 37-39 akt ZUS dot. świadczenia przedemerytalnego)

W okresie od dnia 2 września 2013r. do dnia 26 października 2013r. ubezpieczony był zatrudniony w oparciu o umowę zlecenia.

(bezsporne, ponadto zaświadczenie k. 16 akt ZUS dot. świadczenia przedemerytalnego)

W okresie od dnia 6 listopada 2013r. i nadal wnioskodawca jest zarejestrowany jako bezrobotny, przy czym w dniach od 14 listopada 2013r. do nie krócej niż dnia 15 maja 2014r. otrzymywał zasiłek dla bezrobotnych. W okresie pobierania zasiłku dla bezrobotnych ubezpieczony nie odmówił bez uzasadnionej przyczyny przyjęcia propozycji odpowiedniego zatrudnienia lub innej pracy zarobkowej, w rozumieniu ustawy o promocji zatrudnienia, albo zatrudnienia w ramach prac interwencyjnych lub robót publicznych.

(bezsporne, ponadto zaświadczenie PUP umieszczone pomiędzy k. 14 i 15 akt ZUS dot. świadczenia przedemerytalnego)

Wniosek o przyznanie świadczenia przedemerytalnego skarżący złożył w dniu 15 maja 2014r.

(bezsporne, ponadto wniosek k. 1-3 akt ZUS dot. świadczenia przedemerytalnego)

Sąd zważył, co następuje:

W ocenie Sądu odwołanie zasługiwało na uwzględnienie.

Warunki przyznania prawa do świadczenia emerytalnego określone zostały w ustawie z dnia 30 kwietnia 2004r. o świadczeniach przedemerytalnych (Dz.U. z 2013r. poz. 170 ze zmianami). Z art. 2 ust. 1 pkt 5 i ust. 3 powołanej ustawy wynika, że prawo do świadczenia przedemerytalnego przysługuje m.in. mężczyźnie, który do dnia rozwiązania stosunku pracy z przyczyn dotyczących zakładu pracy, w rozumieniu przepisów ustawy o promocji zatrudnienia, w którym był zatrudniony przez okres nie krótszy niż 6 miesięcy, posiada okres uprawniający do emerytury, wynoszący co najmniej 40 lat. Przy tym świadczenie przedemerytalne przysługuje po upływie co najmniej 180 dni pobierania zasiłku dla bezrobotnych, o którym mowa w ustawie o promocji zatrudnienia, jeżeli wnioskodawca spełnia jednocześnie łącznie następujące warunki:

1) nadal jest zarejestrowany jako bezrobotny;

2) w okresie pobierania zasiłku dla bezrobotnych nie odmówił bez uzasadnionej przyczyny przyjęcia propozycji odpowiedniego zatrudnienia lub innej pracy zarobkowej, w rozumieniu ustawy o promocji zatrudnienia, albo zatrudnienia w ramach prac interwencyjnych lub robót publicznych;

3) złoży wniosek o przyznanie świadczenia przedemerytalnego w terminie nieprzekraczającym 30 dni od dnia wydania przez powiatowy urząd pracy dokumentu poświadczającego 180-dniowy okres pobierania zasiłku dla bezrobotnych.

Skarżący niewątpliwie spełnia opisane przesłanki. Kwestią sporną w niniejszej sprawie było tylko to, czy okoliczność zatrudnienia ubezpieczonego na podstawie umowy zlecenia pomiędzy zakończeniem ostatniego stosunku pracy, a zarejestrowaniem w charakterze bezrobotnego, jest przeszkodą w przyznaniu wnioskowanego prawa.

W ocenie Sądu stanowisko pozwanego w spornej kwestii było nieprawidłowe, gdyż nie miało oparcia w przepisach prawa. Ustawa o świadczeniach przedemerytalnych w żadnym przepisie nie ustanawia przesłanki negatywnej powoływanej przez organ rentowy. W szczególności art. 2 ust. 1 pkt 5 i ust. 3 ustawy o świadczeniach przedemerytalnych nie określają ani konkretnego terminu, w którym były pracownik miałby zarejestrować się jako bezrobotny po ustaniu stosunku pracy, ani nie ustanawiają zakazu podjęcia kolejnego zatrudnienia (niezależnie od tytułu) przed takim zarejestrowaniem. Nie wskazuje się przecież w tych przepisach, że stosunek pracy opisywany w art. 2 ust. 1 pkt 5 ustawy o świadczenie przedemerytalne ma być ostatnim takim stosunkiem przed złożeniem wniosku o świadczenie.

Jest wprawdzie tak, jak wywodzi pozwany w oparciu o powołany wyrok Sądu Apelacyjnego w Lublinie, że świadczenie przedemerytalne to świadczenie o charakterze wyjątkowym, przysługujące ubezpieczonym o długim stażu ubezpieczeniowym, którzy z przyczyn od siebie niezależnych utracili źródło dochodu, a ze względu na wiek nie mogą jeszcze uzyskać emerytury, jednak skarżący ostatecznie, tj. po zakończeniu wykonywania zlecenia, warunki te bezspornie spełnia. W zakresie niemożności znalezienia zatrudnienia potwierdzeniem tej okoliczności jest dokument urzędowy w postaci zaświadczenia z dnia 15 maja 2014r., wystawionego przez powołany do tego organ, czyli Powiatowy Urząd Pracy w O.. Wnioskodawca zachował przy tym sekwencję opisywaną w drugim z powołanych wyroków (Sądu Apelacyjnego w Białymstoku), tj. przeszedł składający się z trzech etapów proces dochodzenia do wnioskowanego prawa.

Zagadnienie takie, jak rozpatrywane w niniejszej sprawie, było już przedmiotem orzekania. Jak wyjaśnił Sąd Apelacyjny w Katowicach w wyroku z dnia 14 maja 2009r. w sprawie III AUa 5014/08 „Art. 2 ust. 1 pkt 5 ustawy z 2004 roku o świadczeniach przedemerytalnych, ani inny przepis tej ustawy nie posługuje się warunkiem: "pozostawania w stosunku pracy bezpośrednio przez nabyciem statusu osoby bezrobotnej", zatem zawarcie umowy zlecenia po rozwiązaniu stosunku pracy z przyczyn dotyczących zakładu pracy nie ma znaczenia z punktu widzenia warunków opisanych w treści art. 2 ust. 1 pkt 5 ustawy.” Z przyczyn opisanych wyżej Sąd Okręgowy w Elblągu pogląd ten akceptuje w całości. Konsekwencją musiało być przyjęcie, że skarżący spełnia wszystkie przesłanki do przyznania wnioskowanego prawa, wobec czego Sąd zmienił zaskarżoną decyzję na podstawie art. 477 ¹⁴§2 kpc i przyznał wnioskodawcy to prawo od dnia 16 maja 2014r., czyli od dnia następnego po dniu złożenia wniosku, tj. zgodnie z art. 7 ust. 1 ustawy o świadczeniach przedemerytalnych (pkt I. wyroku).

Z uwagi na to, że decyzja odmowna była skutkiem jednoznacznie wadliwej wykładni prawa, na podstawie art. 118 ust. 1a ustawy emerytalnej w związku z art. 11 ust. 1 ustawy o świadczeniach przedemerytalnych, orzeczono jak w punkcie II. wyroku, tj. stwierdzono odpowiedzialność organu rentowego za nieustalenie ostatniej okoliczności niezbędnej do wydania decyzji.