Portal Orzeczeń Sądów Powszechnych

UZASADNIENIE

Postanowieniem z dnia 28 marca 2013 r. Sąd Rejonowy w Lublinie w punkcie II przekazał rozpoznanie przedmiotowej sprawy do Sądu Rejonowego w Bydgoszczy. Orzeczenie to Sąd oparł na postanowieniach przepisu art. 505 ³⁶ § 1 kpc.

Zarządzeniem Sądu Rejonowego w Bydgoszczy z dnia 29 maja 2013 r. pełnomocnik powoda został wezwany do usunięcia braków formalnych pozwu. W odpowiedzi pełnomocnik powoda nadesłał pozew z załącznikami, ponadto w piśmie przewodnim złożył wniosek o przekazanie niniejszej sprawy do rozpoznania Sądowe Rejonowemu dla Łodzi-Śródmieścia w Łodzi. W uzasadnieniu powołał się na postanowienia § 9 pkt 2 ogólnych warunków umowy najmu odnośnie wyznaczenia sądu wynajmującego do rozstrzygania sporów. Ponieważ w pozwie dochodzi zapłaty, czyli zobowiązania pieniężnego o charakterze długu oddawczego to zapłata należności powinna nastąpić zgodnie z jego siedzibą w Łodzi. Powołał się na postanowienia art. 46 § 1 kpc, że strony mogą umówić się na piśmie co do poddania się sądowi pierwszej instancji, który według ustawy nie jest miejscowo właściwy, sporu już wynikłego, lub sporów mogących w przyszłości wyniknąć z oznaczonego stosunku prawnego. Sąd ten będzie wówczas wyłącznie właściwy, jeżeli strony nie postanowiły inaczej.

Zaskarżonym postanowieniem Sąd Rejonowy w Bydgoszczy uwzględnił wniosek powoda, postanowił stwierdzić swoją niewłaściwość miejscową i sprawę przekazać Sądowi Rejonowemu Łódź – Śródmieście w Łodzi. W uzasadnieniu orzeczenia powołał się na dyspozycję przepisu art. 202 kpc, z którego wynika, że niewłaściwość miejscową, jeżeli jest ona wynikiem właściwości wyłącznej innego sądu, sąd bierze pod uwagę tylko na zarzut pozwanego, zgłoszony przed wdaniem się w spór co do istoty sprawy. Wskazał, że zarzut taki zgłosił powód, a sąd uznał go za zasadny. Powołał się na treść umowy łączącej strony - § 9 ust. 2 owu.

Pozwany pismem z dnia 3 września 2013 r. wniósł zażalenie na powołane postanowienie oraz złożył wniosek o jego uchylenie. Zarzucił naruszenie przepisów art. 202 kpc oraz art. 30 kpc, a także art. 505 ³⁶ § 2 kpcw zw. z art. 46 § 1 kpc poprzez stwierdzenie braku właściwości Sądu w Bydgoszczy mimo, iż jest to sąd właściwy ze względu na siedzibę pozwanego (właściwość ogólna), a jednocześnie mimo braku zarzutu pozwanego co do braku właściwości Sądu w Bydgoszczy, a ponadto mimo braku właściwości zarówno ogólnej, jak i przemiennej, jak i wyłącznej Sądu w Łodzi. Wywodził, że przepis art. 202 kpc upoważnia sąd do stwierdzenia własnej niewłaściwości miejscowej jedynie na zarzut pozwanego. Podkreślił, iż nie składał takiego zarzutu, ale przeciwnie wniósł w sprzeciwie o przekazanie sprawy właśnie Sądowi w Bydgoszczy, podnosząc jedynie zarzut niewłaściwości Sądu w Lublinie. W konsekwencji braku zarzutu niewłaściwości Sądu w Bydgoszczy nie mógł on samodzielnie takiego zarzutu stawiać i stwierdzić na tej podstawie swoją niewłaściwość. Sąd nie mógł stosować przepisów art. 202 kpc i art. 505 ³⁶ § 2 kpc jako przepisu szczególnego, który również wyraźnie odwołuje się do zarzutu pozwanego na podstawie umowy prorogacyjnej zgłoszonego w sprzeciwie, którego to pozwany nie zgłosił. Podkreśli, że w sprzeciwie pozwany zakwestionował, aby był stroną umowy z powodem.

Sąd Okręgowy zważył, że:

Zażalenie zasługuje na uwzględnienie.

Postanowieniem Sądu Rejonowego w Lublinie wydanym na podstawie przepisu art. 505 ³⁶ § 1 kpc sprawa została przekazana do Sądu Rejonowego w Bydgoszczy. Pamiętać należy, że zgodnie z dyspozycją art. 200 § 2 kpc sąd, któremu sprawa została przekazana, jest związany postanowieniem o przekazaniu sprawy. Od tej zasady ustawodawca wprowadził wyjątek, który wynika z art. 505 ³⁶ § 2 kpc, że Sąd, któremu sprawa została przekazana, nie jest związany postanowieniem o przekazaniu sprawy w razie zgłoszenia w sprzeciwie zarzutu pozwanego dotyczącego właściwości sądu określonej zgodnie z art. 46 § 1 kpc. Słusznie skarżący wskazuje, że przepis ten koresponduje z ogólną regulacją wynikającą z dyspozycji art. 202 kpc zdanie pierwsze. Takiego zarzuty pozwany w sprzeciwie wniesionym do Sądu Rejonowego w Lublinie nie zgłosił, zaprzeczył aby strony łączyła umowa, z której ma wynikać właściwość sądu innego niż właściwości ogólnej. Twierdzenia te podtrzymał w zażaleniu. Rację ma zatem skarżący, że Sąd I instancji, który jest sądem właściwym na podstawie przepisów o właściwości ogólnej – art. 30 kpc, nie miał podstaw do badania swojej właściwości bez zarzutu pozwanego. Ustawodawca nie przyznał uprawnienia dla powoda do podniesienia takiego zarzutu.

Mając powyższe okoliczności faktyczne i prawne na uwadze Sąd Okręgowy uchylił zaskarżone postanowienie na podstawie przepisów art. 386 § 4 kpc w zw. z art. 397 § 2 kpc .