Portal Orzeczeń Sądów Powszechnych

UZASADNIENIE

Powódka (...) spółka z ograniczoną odpowiedzialnością wniosła o zasądzenie od pozwanego J. W. kwoty 12.431,46 zł z ustawowymi odsetkami od dnia 30 sierpnia 2011 r. do dnia zapłaty oraz kosztów procesu, w tym kosztów zastępstwa prawnego według norm przepisanych. W uzasadnieniu powódka podała, że strony zawarły umowę sprzedaży artykułów papierniczych, za które pozwany nie dokonał zapłaty.

W dniu 13 kwietnia 2012 r. w sprawie o sygn. akt VI Ne - e 352281/12 Sąd Rejonowy Lublin - Zachód w Lublinie wydał nakaz zapłaty w elektronicznym postępowaniu upominawczym.

Pozwany w ustawowym terminie złożył sprzeciw od wskazanego nakazu zapłaty, a postanowieniem z dnia 25 czerwca 2012 r. w/w Sąd stwierdził skuteczne wniesienie sprzeciwu i utratę mocy nakazu zapłaty w całości oraz przekazał sprawę do rozpoznania Sądowi Rejonowemu w Bydgoszczy.

Pozwany wnosił następnie o oddalenie powództwa i zasądzenie kosztów procesu.

Zaskarżonym wyrokiem z dnia 19 czerwca 2013 r. Sąd Rejonowy w Bydgoszczy zasądził od pozwanego na rzecz powódki kwotę 12431,46 zł z ustawowymi odsetkami od dnia 20 grudnia 2011 r. do dnia zapłaty, pozostałej części powództwo oddalił i zasądził od pozwanego na rzecz powódki kwotę 3028,00 zł tytułem zwrotu kosztów procesu.

Sąd I instancji ustalił, że strony, od co najmniej 8 lat prowadziły współpracę handlową, a obsługą zamówień składnych przez pozwanego zajmowała się pracownik powódki A. I.. Pozwany złożył u powódki zamówienie na dwa rodzaje towaru, z których jeden był dostępny standardowo na magazynie, a drugi wymagał złożenia odpowiednio wcześniej. Po upływie około miesiąca od złożenia przez powódkę zamówienia na „niestandardowy" towar został on jej dostarczony i był dostępny na magazynie. A. I. otrzymała od pracownika pozwanego, M. W. w dniu 30 czerwca 2011 r. zamówienie na dostarczenie pozwanemu przedmiotowego towaru. Termin dostawy ustalono na

dzień 1 lipca 2011 r. Powódka wydała pozwanemu zamówiony towar i wystawiła fakturę VAT nr (...) na kwotę 12431,46 zł. Na fakturze oznaczono termin zapłaty do dnia 29 sierpnia 2011 r. Powódka nie otrzymała od pozwanego informacji, iż towar nie dotarł, jak i pozwany nie domagał się korekty faktury. Towar był zawsze dowożony do klientów transportem podnajmowanym przez powodową firmę. W wypadkach, gdy zamówiony towar nie docierał do pozwanego, pozwany składał u powoda reklamację. Powód interweniował u przewoźnika i zamówiony towar zawsze był dostarczany do pozwanego. Wydanie towaru było poświadczane wystawieniem i wydaniem dokumentu WZ. Pozwany nie zapłacił powódce ceny za rzeczy ujęte w fakturze VAT nr (...). Powódka wezwała pozwanego do zapłaty tej wierzytelności w dniu 9 grudnia 2013 r. wyznaczając pozwanemu termin 3 dni na spełnienie świadczenia. Pozwany nie spełnił żądania powódki.

Sąd I instancji stan faktyczny w niniejszej sprawie ustalił w oparciu o przedłożone przez strony dowody z dokumentów prywatnych, których prawdziwość, autentyczność i moc dowodowa nie budziły jego wątpliwości. Sąd dał też wiarę w całości zeznaniom świadków: A. I. K. K. i M. W., które ocenił jako szczere, logiczne, korespondujące ze sobą wzajem nie.

Sąd Rejonowy wysnuł wniosek, że strony zawarły umowę sprzedaży, przez którą, zgodnie z art. 535 k.c. sprzedawca zobowiązuje się przenieść na kupującego własność rzeczy i wydać mu rzecz, a kupujący zobowiązuje się rzecz odebrać i zapłacić sprzedawcy cenę. Obok przeniesienia własności rzeczy, podstawowym obowiązkiem sprzedawcy jest jej wydanie, co oznacza przeniesienie posiadania rzeczy. Podstawowym obowiązkiem kupującego jest zapłata świadczenia pieniężnego - ceny, a spełnienie tego obowiązku powoduje wygaśnięcie zobowiązania dopiero wówczas, gdy sprzedawca otrzymał gotówkę, lub też uznany został jego rachunek bankowy albo obciążony został rachunek kupującego. Sad Rejonowy podkreślił także, iż faktura jest dokumentem księgowym, rozliczeniowym, jednym z tzw. dowodów źródłowych, stwierdzających dokonanie danej operacji gospodarczej i w połączeniu z dowodami potwierdzającymi wydanie towaru czy wykonanie usługi (np. zeznania świadków, dokumenty WZ) stanowi wystarczający dowód spełnienia przez powoda świadczenia. Powódka w niniejszej sprawie, poza przedłożeniem faktury VAT, wniosła o przesłuchanie świadków, z których zeznań wynikało, że towar został pozwanemu wydany. Powódka udowodniła więc, że strony zawarły umowę sprzedaży oraz wydanie pozwanemu umówionych

rzeczy. Wbrew stanowisku pozwanego dokument WZ nie przesądzał faktu, czy sprzedawca wydał kupującemu towar będący przedmiotem umowy sprzedaży. Powyższa okoliczność może zostać wykazana za pomocą innych środków dowodowych, co powódka uczyniła w niniejszej sprawie.

Sąd I instancji oddalił roszczenie powódki o zapłatę odsetek ustawowych od kwoty 12.431,46 zł za okres od dnia 30 sierpnia 2011 r. do dnia 19 grudnia 2011 r. Powódka nie udowodniła kiedy doręczyła powodowi fakturę VAT nr (...), więc nie mogła żądać od pozwanego zapłaty odsetek za zwłokę w zapłacie ceny w terminie określonym w tej fakturze. Wobec powyższego Sąd I instancji uznał, iż termin do zapłaty ceny stał się wymagalny po doręczeniu pozwanemu wezwania do zapłaty. Powódka wezwała pozwanego do zapłaty ceny w terminie 3 dni, a wezwanie zostało wysłane do pozwanego w dniu 9 grudnia 2011 r.,

Apelację od tego wyroku wniósł pozwany, który zarzucił:

1)  błąd w ustaleniach faktycznych poprzez przyjęcie, iż doszło do wydania rzeczy,

2)  naruszenie prawa procesowego, tj. art 233 § 1 k.p.c. poprzez naruszenie zasady swobodnej oceny dowodów i uznanie na podstawie zeznań świadków: K. K. i A. I., że doszło do wydania towaru pozwanemu, art. 233 § 2 k.p.c. poprzez brak oceny nie przedstawienia przez powoda dowodu WZ, art. 248 § 1 k.p.c. poprzez nie wydanie zarządzenia zobowiązującego powoda do przedstawienia dokumentu WZ,

3)  naruszenia prawa materialnego, tj. art. 535 § 1 k.c. poprzez przyjęcie, że doszło do wykonania umowy sprzedaży przez stronę powodową

Pozwany domagał się zmiany zaskarżonego wyroku poprzez oddalenie powództwa w całości, ewentualnie o uchylenie zaskarżonego wyroku i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania Sądowi Rejonowemu w Bydgoszczy oraz zasądzenia kosztów postępowania apelacyjnego według norm przepisanych.

W uzasadnieniu apelacji pozwany argumentował, że zeznania świadków: A. I. i K. K. nie potwierdziły wydania pozwanemu sprzedanych rzeczy. Z zeznań tych świadków wynikał wyłącznie fakt przekazania do magazynu zlecenia do dystrybucji przesyłki. Świadkowie nie byli natomiast obecni przy wydaniu towaru, ani nawet przy jego kompletowaniu i wysyłce. Ponadto, świadkowie przyznali, że towar został wydany za dowodem WZ, a bez dokumentu WZ towar nie mógł opuścić magazynu dystrybucyjnego. Pozwany zarzucał, iż

powódka nie przedłożyła dokumentu WZ , który rzekomo zaginął, ani nie przedłożyła listu przewozowego jako dowodu dostarczenia sprzedanych rzeczy za pośrednictwem przewoźnika. W ocenie pozwanego dowód WZ ma charakter pokwitowania w rozumieniu art. 462 § 1 k.c. i jest to jedyny dowód spełnienia świadczenia. Tak wiec bez dokumentu WZ brak jest możliwości weryfikacji, czy dana dostawa nastąpiła, czy powódka wydała pozwanemu sprzedane rzeczy. W konsekwencji w ocenie pozwanego Sąd I instancji dopuścił się błędu w ustaleniach faktycznych, przyjmując wyłącznie w oparciu o zeznania świadków, iż doszło do wydania towaru,. Dokumenty WZ są dokumentami ścisłego zarachowania, które powinny być przechowywane przez tak długi okres jak faktury. Tym samym, w ocenie pozwanego ustalenie Sądu Rejonowego były sprzeczne z treścią zebranego materiału, albowiem świadkowie nie będąc obecnymi przy wydaniu towaru, nie mogli potwierdzić jego wydania. Pozwany zarzucał, w związku z tym również, że ustalając na podstawie zeznań świadków fakt wydania towaru, Sąd I instancji przekroczył granice swobodnej oceny dowodów.

W odpowiedzi na apelację powódka wnosiła o oddalenie apelacji pozwanego oraz o zasadzenie kosztów postępowania apelacyjnego według norm przepisanych. W uzasadnieniu powódka podała, iż wyrok Sądu I instancji w pełni odpowiada przepisom prawa, a Sąd Rejonowy nie dopuścił się uchybień wskazanych w apelacji.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Apelacja nie była uzasadniona i podlegała oddaleniu.

Sąd Rejonowy poczynił prawidłowe ustalenia faktyczne z rozważeniem całokształtu materiału dowodowego, które to ustalenia Sąd Okręgowy przyjmuje za własne. Wbrew argumentacji pozwanego nie miały miejsca podniesione w apelacji uchybienia przybierające postać błędnych ustaleń faktycznych ani uchybienia o charakterze proceduralnym.

W ocenie Sądu Okręgowego niezasadny był zarzut obrazy art. 233 k.p.c. W orzecznictwie utrwalony jest pogląd, który Sąd Okręgowy podziela, iż dla skuteczności zarzutu naruszenia tego przepisu konieczne jest wykazanie, że Sąd pierwszej instancji uchybił podstawowym regułom służącym ocenie wiarygodności i mocy dowodowej poszczególnych dowodów, tj. zasadom logicznego myślenia, doświadczenia życiowego, właściwego kojarzenia faktów lub też nie uwzględnił

całokształtu zebranego materiału dowodowego bądź przeprowadził dowody z naruszeniem przepisów procedury cywilnej (por. m.in. wyroki Sądu Najwyższego z dnia 16 grudnia 2005 r., III CK 314/05,Lex nr 172176 i z dnia 13 października 2004 r, III CK 245/04, Lex nr 174185). Sąd drugiej instancji takich naruszeń nie stwierdził, o czym w dalszej treści uzasadnienia. W ocenie Sądu Okręgowego Sąd I instancji prawidłowo ustalił stan faktyczny sprawy to jest w oparciu o wszechstronną analizę materiału dowodowego, nie naruszającą zasady swobodnej oceny dowodów z art. 233 § 1 k.p.c. i z analizy tego materiału wyprowadził logicznie poprawne wnioski. W uzasadnieniu wyroku w sposób wyczerpujący wyjaśnił, jakie konkretnie dowody mające istotne znaczenie dla rozstrzygnięcia sprawy uznał za wiarygodne i mające moc dowodową, a którym dowodom takiego waloru odmówił i dlaczego. Należy przy tym podkreślić, że kwestionowanie dokonanej przez Sąd oceny dowodów nie może polegać jedynie na zaprezentowaniu własnych, korzystnych dla skarżącego ustaleń stanu faktycznego, dokonanych na podstawie własnej, korzystnej dla skarżącego oceny materiału dowodowego (zob.: wyrok Sądu Apelacyjnego w Białymstoku z dnia 28 czerwca 2013 r., I ACa 221/13, LEX nr 1353604 i postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 10 stycznia 2002 r. sygn. II CKN 572/99, Lex nr 53136).

W przedmiotowej sprawie pozwany nie stwierdził nawet jasno, czy otrzymał zamówione rzeczy, odwołując się do argumentu związanego z brakiem pokwitowania (dowodu WZ), którego zażądał w piśmie z 18 kwietnia 2012 r. Powódka nie przedstawiła wprawdzie dokumentu WZ (przyznała, że zaginął) zaoferowała natomiast inne dowody które wzajemnym powiązaniu prowadziły do stanowczego wniosku, że powódka wydała zamówione rzeczy. Z zeznań świadków: A. I., K. K. oraz M. W. wynikało, bowiem iż pozwany złożył u powódki zamówienie na określone rzeczy, po czym nie otrzymała od pozwanego informacji, iż towar nie dotarł, pozwany nie domagał się też korekty faktury. Tymczasem ukształtowane zasady postępowania między stronami wskazywały, że w wypadku braku dostawy, pozwany zawsze zawiadamiał o tym powoda. Niewątpliwie tym bardziej uczyniłby tak w przypadku, w którym chodziło o materiały trudnodostępne, na które wymagane było przez powoda złożenia zamówienia z dużym wyprzedzeniem. W tym wypadku zawiadomienia takiego nie złożył, co jednoznacznie i stanowczo wynikało z zeznań świadka M. W., która pracowała od 2008 r. do 2012 r. u pozwanego, a od lutego 2011 r. zajmowała się zamówieniami towaru.

Jakkolwiek więc wydanie towaru nie zostało w procesie potwierdzone dokumentem WZ, wskazać należy, że brak pokwitowania nie oznacza, że dłużnik nie spełnił świadczenia, gdyż dłużnik może powyższą okoliczność wykazać za pomocą innych dowodów (por. wyrok SN z dnia 20 listopada 2007 r., II PK 81/2007, OSNP 2009, nr 1-2, poz. 5; wyrok SN z dnia 5 grudnia 2007 r., II PK 95/07, l_EX nr 465927). Stąd też w ocenie Sądu Okręgowego, Sąd I instancji słusznie przyjął, iż powódka wykazała; że wydała pozwanemu rzeczy będące przedmiotem sprzedaży, a w konsekwencji, nie sposób przyjąć naruszenia w związku z tym art. 535 k. c.

Mając na względzie powyższe okoliczności Sąd Okręgowy uznał apelację powódki od wyroku z dnia 19 czerwca 2013 r. w sprawie o sygn. akt 1668/12 za nieuzasadnioną i orzekł o jej oddaleniu na podstawie 385 k.p.c.

O kosztach postępowania odwoławczego w tej sprawie Sąd orzekł na mocy art. 98 k.p.c. stosując zasadę odpowiedzialności za wynik procesu. W myśl tej zasady strona przegrywająca sprawę obowiązana jest zwrócić przeciwnikowi na jego żądanie koszty niezbędne do celowego dochodzenia praw i celowej obrony.

W niniejszej sprawie, koszty poniesione przez pozwanego wyniosły kwotę 1.200,00 złotych, a ich wysokość stanowiła wynagrodzenie radcy prawnego pozwanego ustalone na podstawie § 2 w zw. z § 6 pkt 5 w zw. § 13 ust. 1 pkt 1 Rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002 r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów pomocy prawnej udzielonej przez radcę prawnego ustanowionego z urzędu.

Si