Portal Orzeczeń Sądów Powszechnych

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 14 stycznia 2014 r.

Sąd Okręgowy w Bydgoszczy VI Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

w składzie:

Przewodniczący SSO Ewa Milczarek

Protokolant – sekr. sądowy Sylwia Sawicka

po rozpoznaniu w dniu 14 stycznia 2014 r. w Bydgoszczy

na rozprawie

odwołania: A. B.

od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddziału w B.

z dnia 10 stycznia 2013 r., znak: (...)

w sprawie: A. B.

przeciwko: Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych Oddziałowi w B.

o emeryturę

1)  zmienia zaskarżoną decyzję w ten sposób, że przyznaje ubezpieczonemu A. B. prawo do emerytury od dnia (...)r.,

2)  stwierdza, że organ rentowy nie ponosi odpowiedzialności za nieustalenie ostatniej okoliczności niezbędnej do wydania decyzji.

Na oryginale właściwy podpis.

UZASADNIENIE

Zaskarżoną decyzją Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w B. odmówił ubezpieczonemu A. B. prawa do emerytury na podstawie art. 184 ustawy z dnia 17.12.1998r. o emeryturach i rentach z FUS.

W uzasadnieniu decyzji wskazano, że powód nie spełnił warunku posiadania 15 letniego stażu pracy w szczególnych warunkach, bowiem nie zaliczono mu jako takiej pracy w okresie od 17.06.1975 r. do 31.05.1983 r. i od 1.07.1983r. do 31.12.1998 r. w(...) Zakładach (...)( następnie (...).) z uwagi na rozbieżności w treści świadectwa pracy oraz świadectwa pracy w szczególnych warunkach dotyczących tego okresu zatrudnienia.

W odwołaniu od tej decyzji ubezpieczony wniósł o jej zmianę i przyznanie prawa do emerytury z uwagi na to, że w spornym okresie pracował stale i w pełnym wymiarze czasu w warunkach szczególnych jako ślusarz, hydraulik, monter na oddziale będącym w ruchu, palacz i obsługiwał maszyny do schładzania amoniaku.

W odpowiedzi na odwołanie pozwany wniósł o jego oddalenie podtrzymując argumentację zawartą w uzasadnieniu zaskarżonej decyzji.

Sąd Okręgowy ustalił następujący stan faktyczny:

Ubezpieczony A. B., urodzony (...), zatrudnił się w (...) r. w(...)Zakładach (...)( następnie (...).) jako ślusarz-mechanik. Przez okres 7,8 lat ubezpieczony stale i w pełnym wymiarze czasu pracy pracował na Stacji (...), gdzie przerabiano wodę potrzebną do produkcji materiałów światłoczułych, następnie przeszedł do działu Głównego (...), w którym pracował przy usuwaniu awarii maszyn służących do cięcia materiałów światłoczułych. Pracę tę ubezpieczony wykonywał na oddziale, który pozostawał w okresie pracy ubezpieczonego w ruchu i na którym wszelkie prace wykonywane były w szczególnych warunkach. Okresowemu wyłączeniu podlegały tylko te urządzenia, które były w danym momencie naprawiane. Taka pracę ubezpieczony wykonywał stale i w pełnym wymiarze czasu pracy przez cały okres zatrudnienia w tym dziale. Następnie, po podziale działu ubezpieczony został przeniesiony do działu energetycznego i do jego obowiązków należała konserwacja instalacji i usuwanie awarii instalacji wod-kan. na wydziałach będących w ruchu, na których praca wykonywana była w szczególnych warunkach. Taką prace stale i w pełnym wymiarze czasu pracy wykonywał ubezpieczony pod nadzorem P. M.-mistrza do końca spornego okresu zatrudnienia. W okresie od 1.10.1999 r. do 30.04.2000 r. ubezpieczony pracował w (...) S.A. jako maszynista maszyn chłodniczych i obsługiwał chłodnię amoniakalną jako element procesu technologicznego produkcji materiałów światłoczułych a od 2.10.2000 r. do 17.10.2000 r. jako palacz, obsługując kotłownię gazową. Były to piece do wytwarzania pary i gazu służące do wprawiania w ruch urządzeń zakładu. Ubezpieczony otrzymywał w trakcie pracy posiłki regeneracyjne. Nie korzystał w okresie zatrudnienia z urlopów bezpłatnych. W spornym okresie razem z ubezpieczonym pracowali świadkowie P. M.-przełożony ubezpieczonego oraz L. B. p.działu utrzymania ruchu.

dowód: świadectwa pracy w aktach rentowych, zeznania świadków P. M. i L. B., zeznania ubezpieczonego zapis A/V protokołu rozprawy k.(...)

W świadectwie wykonywania prac w szczególnych warunkach wydanym przez (...) S.A. w B. potwierdzono natomiast, że w okresie od 17.06.1975 r. do 31.05.1983 r. i od 1.07.1983r. do 31.12.1998 r. ubezpieczony stale i w pełnym wymiarze wykonywał pracę konserwatora agregatów i urządzeń oraz prace budowlano-montażowe i remontowe na oddziałach będących w ruchu na stanowisku ślusarza, montera i hydraulika o której mowa w wykazie A dział XIV poz.25 pkt 1 d załącznika do zarządzenia resortowego wydanego na podstawie upoważnienia wynikającego z rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 7.02.1983 r. w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze.

Ubezpieczony złożył wniosek o emeryturę (...)r.

dowód: wniosek w aktach rentowych powoda, świadectwo wykonywania pracy w szczególnych warunkach w aktach rentowych

Sąd Okręgowy zważył co następuje:

Powyższy stan faktyczny Sąd Okręgowy ustalił na podstawie dokumentów w aktach osobowych powoda oraz w jego aktach rentowych , których prawdziwości strony nie kwestionowały oraz zeznań świadków, bowiem były one zgodnie spójne, wzajemnie się uzupełniały z zeznaniami powoda i znajdowały potwierdzenie w dokumentach zgromadzonych w aktach sprawy. Świadkowie pracowali razem z ubezpieczonym, a jeden z nich P. M. był jego przełożonym, kontrolującym jego pracę stąd ich zeznania stanowiły miarodajny dla ustalenia stanu faktycznego w sprawie dowód. Zeznania ubezpieczonego jako zgodne z zeznaniami świadków i znajdujące potwierdzenie w zebranych w sprawie dowodach z dokumentów również zasługiwały na wiarę.

Z zebranego w sprawie materiału dowodowego wynika, zdaniem Sądu Okręgowego, w sposób niebudzący wątpliwości, że ubezpieczony w spornym okresie od 17.06.1975 r. do 31.05.1983 r. i od 1.07.1983r. do 31.12.1998 r. wykonywał pracę w szczególnych warunkach wymienioną w dziale XIV pkt. 25 wykazu A stanowiącego załącznik do rozporządzenia Rady Ministrów z 8.02.1983r. w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze.

Pozycja 25 działu XIV do prac w szczególnych warunkach zalicza bieżącą konserwację agregatów i urządzeń oraz prace budowlano-montażowe i budowlano-remontowe na oddziałach będących w ruchu, w których jako podstawowe wykonywane są prace wymienione w wykazie.

Sąd dokonał następnie oceny ustalonego stanu faktycznego w kontekście przepisów art.184 i 32 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 roku o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych oraz rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 7 lutego 1983 r. w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze.

Zgodnie z treścią art. 184. ust. 1 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 roku ubezpieczonym urodzonym po dniu 31 grudnia 1948 r. przysługuje emerytura po osiągnięciu wieku przewidzianego w art. 32-34, 39 i 40, jeżeli w dniu wejścia w życie ustawy osiągnęli:

1) okres zatrudnienia w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze wymaganym w przepisach dotychczasowych do nabycia prawa do emerytury w wieku niższym niż 60 lat - dla kobiet i 65 lat - dla mężczyzn oraz

2) okres składkowy i nieskładkowy, o którym mowa w art. 27.

Emerytura, o której mowa w ust. 1, przysługuje pod warunkiem nieprzystąpienia do otwartego funduszu emerytalnego oraz rozwiązania stosunku pracy - w przypadku ubezpieczonego będącego pracownikiem.( art. 184 ust. 2)

Zgodnie z treścią art.32 ust. 1 cytowanej wyżej ustawy -ubezpieczonym urodzonym przed dniem 1 stycznia 1949 r., będącym pracownikami, o których mowa w ust. 2-3, zatrudnionymi w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze, przysługuje emerytura w wieku niższym niż określony w art. 27 pkt 1 ( 65 lat dla mężczyzn, 60 lat dla kobiet.) W myśl ustępu 2 art.32 cytowanej ustawy dla celów ustalenia uprawnień, o których mowa w ustępie 1, za pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach uważa się pracowników zatrudnionych przy pracach o znacznej szkodliwości dla zdrowia oraz o znacznym stopniu uciążliwości lub wymagających wysokiej sprawności psychofizycznej ze względu na bezpieczeństwo własne lub otoczenia. Przepisy rozporządzenia wykonawczego Rady Ministrów z dnia 7 lutego 1983r, które nadal zachowały swoją moc na warunkach określonych w art. 32 ust. 4 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych, mają zastosowanie do wszystkich pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze. Zgodnie z § 2 tego rozporządzenia, okresami pracy uzasadniającymi prawo do świadczeń na zasadach określonych w rozporządzeniu są okresy, w których praca w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze jest wykonywana stale i w pełnym wymiarze czasu pracy obowiązującym na danym stanowisku, a okresy te stwierdza zakład pracy, na podstawie posiadanej dokumentacji, w świadectwie wykonywania prac w szczególnych warunkach, wystawionym według wzoru stanowiącego załącznik do przepisów wydanych na podstawie § 1 ust. 2 rozporządzenia, lub w świadectwie pracy. Niemniej jednak należy wskazać, iż w przypadku, gdy zainteresowany wykaże, że nie może przedstawić zaświadczeń potwierdzających okresy wykonywania pracy w szczególnych warunkach z przyczyn od siebie niezależnych, art. 472 i 473 k.p.c. umożliwiają ustalenie tych okoliczności w drodze postępowania odwoławczego przed sądem pracy i ubezpieczeń społecznych. Zgodnie z powołanymi przepisami w postępowaniu w sprawach z zakresu prawa pracy i ubezpieczeń społecznych każdy fakt mający wpływ na prawo do świadczenia lub jego wysokość może być dowodzony wszelkimi środkami, które sąd uzna za pożądane, a ich dopuszczenie za celowe. Zaliczenie nieudokumentowanych, spornych okresów pracy w szczególnych warunkach do stażu pracy uprawniającego do wcześniejszej emerytury wymaga dowodów niebudzących wątpliwości, spójnych i precyzyjnych. Nie ulega wątpliwości, że w postępowaniu o świadczenie emerytalno-rentowe dopuszczalne jest – jak wyjaśnił Sąd Najwyższy w uchwale z 27 maja 1985 r. (III UZP 5/85, LEX nr14635) – przeprowadzenie przed sądem pracy i ubezpieczeń społecznych dowodu z zeznań świadków na okoliczność zatrudnienia w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze, jeżeli zainteresowany wykaże, że nie może przedstawić zaświadczenia zakładu pracy z powodu jego likwidacji lub zniszczenia dokumentów dotyczących zatrudnienia.

Okres pracy w warunkach szczególnych można również ustalić w postępowaniu sądowym na podstawie akt osobowych pracownika.

W myśl § 4 ust.1 rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 7 lutego 1983r. pracownik, który wykonywał prace w szczególnych warunkach, wymienione w wykazie A, nabywa prawo do emerytury, jeżeli spełnia łącznie następujące warunki: osiągnął wiek emerytalny wynoszący: 55 lat dla kobiet i 60 lat dla mężczyzn, ma wymagany okres zatrudnienia, w tym co najmniej 15 lat pracy w szczególnych warunkach.

Skoro postępowanie dowodowe potwierdziło fakt pracy powoda od 17.06.1975 r. do 31.05.1983 r. i od 1.07.1983r. do 31.12.1998 r. w (...) Zakładach (...)( następnie (...) S.A.) w szczególnych warunkach o których mowa w dziale XIV pkt. 25, to okres ten przekracza 15 letni okres wymagany do uzyskania prawa do emerytury w obniżonym wieku. Organ rentowy nie kwestionował spełnienia przez powoda pozostałych warunków uzyskania prawa do emerytury i dlatego, biorąc pod uwagę fakt, że wymagany wiek osiągnął ubezpieczony (...) r., Sąd Okręgowy na podstawie art. 477 ^{( 14)}§2 k.p.c. zmienił zaskarżona decyzję i orzekł jak w punkcie 1 wyroku.

Na zasadzie art. 118 ust 1 a ustawy z 17.12.1998r. o emeryturach i rentach z FUS Sąd Okręgowy orzekł o braku odpowiedzialności organu rentowego za nieustalenie ostatniej okoliczności niezbędnej do wydania decyzji z uwagi na braki formalne świadectwa wykonywania pracy w szczególnych warunkach, których usunięcie wymagało przeprowadzenia postępowania dowodowego przed Sądem.

SSO Ewa Milczarek