Portal Orzeczeń Sądów Powszechnych

UZASADNIENIE

Powódka (...) Agencja (...) w W. wniosła o zasądzenie od pozwanej E. P. na swoją rzecz kwoty 2.639,46 zł wraz z ustawowymi odsetkami od dnia wniesienia pozwu do dnia zapłaty oraz kosztów procesu. W uzasadnieniu podała, że pozwana zajmuje lokal mieszkalny wchodzący w skład zasobu powódki i z tego względu była zobowiązana do uiszczania opłat za jego używanie. Powódka wskazała, że pozwana nie regulowała swych zobowiązań doprowadzając do zaległości w łącznej wysokości 2.639,46 zł.

Nakazem zapłaty w elektronicznym posterowaniu upominawczym z dnia 18 stycznia 2013 r. orzeczono zgodnie z żądaniem pozwu.

Sprzeciw od powyższego nakazu wniosła pozwana zaskarżając go w całości. Wskazała, że powódka nie udowodniła, iż pozwana mieszkała w spornym lokalu i nie opłacała należności. Ponadto podała, że w protokole zdania lokalu nie odnotowano jakiegokolwiek zadłużenia, co oznacza, że gdyby ono nawet istniało, to doszło do zwolnienia jej z długu w rozumieniu art. 508 k.c.

Wyrokiem z dnia 30 października 2013 r. Sąd Rejonowy w Bydgoszczy zasądził od pozwanej na rzecz powódki kwotę 2.639,46 zł z odsetkami ustawowymi od dnia 14 grudnia 2012 r. do dnia zapłaty (punkt 1) oraz kwotę 633 zł tytułem zwrotu kosztów procesu (punkt

2).

Sąd Rejonowy oparł swoje rozstrzygnięcie na następujących ustaleniach oraz rozważaniach prawnych:

Pozwana zajmowała lokal mieszkalny wchodzący w skład zasobu mieszkaniowego powódki w B. przy ul. (...) w okresie od 1 kwietnia 2012r. do 3 września 2012 r.

Pozwana była zobowiązana uiszczać na rzecz powódki opłaty za używanie lokalu oraz zaliczki na poczet opłat pośrednich, jednak nie regulowała tych należności mimo, że zamieszkiwała w spornym lokalu. Na zadłużenie pozwanej składają się następujące należności:

-

602,14 zł tytułem opłat za używanie lokalu mieszkalnego oraz opłat pośrednich za miesiąc kwiecień 2012 r.,

-

846,11 zł tytułem opłat za używanie lokalu mieszkalnego oraz opłat pośrednich za miesiąc maj 2012 r.,

1

-

846,11 zł tytułem opłat za używanie lokalu mieszkalnego oraz opłat pośrednich za miesiąc czerwiec 2012 r.,

-

38,11 zł tytułem opłat za używanie lokalu mieszkalnego oraz opłat pośrednich za miesiąc lipiec 2012 r.,

-

38,11 zł tytułem opłat za używanie lokalu mieszkalnego oraz opłat pośrednich za miesiąc sierpień 2012 r.,

-

26,91 zł tytułem opłat za używanie lokalu mieszkalnego oraz opłat pośrednich za miesiąc wrzesień 2012 r.,

-

49,28 zł tytułem rozliczenia wody do dnia zdania lokalu,

-

192,69 zł tytułem odsetek ustawowych naliczonych przez powoda na dzień 13 grudnia 2012 r.

Mimo wezwań do zapłaty należności pozwana ich nie uiściła.

Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił na podstawie dokumentów urzędowych i prywatnych, które uznał za wiarygodne.

Na wstępie swoich rozważań Sąd zaznaczył, że nie może budzić wątpliwości okoliczność, że pozwana do września 2012 r. zajmowała sporny lokal pozostający w zasobach powódki, co wynika między innymi z przedłożonego przez samą pozwaną protokołu zdania lokalu z dnia 3 września 2012 r. Dowód mający świadczyć o tym, że wcześniej opuściła lokal nie został przez nią przedstawiony.

Następnie Sąd Rejonowy zwrócił uwagę na treść art. 36 ustawy o zakwaterowaniu Sił Zbrojnych Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 22 czerwca 1995r. po czym wskazał, że powódka na okoliczność wysokości należnych opłat przedłożyła kartotekę konta pozwanej oraz wezwania do zapłaty ze wskazaniem konkretnych kwot zadłużenia. Pozwana zarzucała, że wspomniane dokumenty mają charakter prywatny, wobec tego powódka nie wykazała wysokości roszczenia. Jednakże poza tak ogólnym zarzutem pozwana nie zakwestionowała wysokości opłat wyszczególnionych w tych dokumentach, przykładowo stawek za używanie lokalu i media, czy sposobu rozliczenia dokonanych wpłat. Wobec tego - zdaniem Sądu -dokumenty przedłożone przez powódkę były wystarczające dla ustalenia wysokości opłat obciążających pozwaną za sporny okres. Pozwana nie wykazała również, aby za ten okres uiściła powódce jakiekolwiek należności.

Nadto Sąd zaznaczył, że wbrew twierdzeniom pozwanej kwoty egzekwowane w sprawie I C 4971/12 nie dotyczyły należności objętych niniejszym pozwem. We wskazanej sprawie powódka domagała się uregulowania zadłużenia za okres od 1 czerwca do 30 listopada 2011 r. Tymczasem w rozpoznawanej sprawie chodzi o zaległości za okres od 1

2

kwietnia do 3 września 2012 r. Nie zachodzi zatem powaga rzeczy osądzonej, a w konsekwencji brak podstaw do odrzucenia pozwu.

Nieskuteczny okazał się także zarzut potrącenia zgłoszony przez pozwaną w sprzeciwiez tytułu kosztów wymiany okien w lokalu, albowiem nie wykazała, że przysługuje jej wierzytelność względem powódki, tym samym nie udowodniła również uprawnienia do zgłoszenia takiego zarzutu zgodnie z art. 498 § 1 k.c. Wiarygodnym dowodem w tym zakresie nie jest dokument WZ z dnia 19 października 2005 r., albowiem wynika z niego jedynie to, że określone w nim materiały zostały wydane A. P.. Nie wiadomo natomiast jaka była cena tych materiałów. Pozwana nie wykazała również, że jest spadkobierczynią A. P.. Niezależnie od powyższego Sąd Rejonowy podkreślił, że pozwana dopiero w toku sprawy cywilnej dokonała potrącenia. W tej sytuacji wskazana czynność prawna ma podwójny charakter: jest oświadczeniem woli w rozumieniu Kodeksu cywilnego, a jednocześnie stanowi czynność procesową. Wobec tego zasadny jest wniosek, że pełnomocnictwo procesowe ogólne udzielone przez pozwaną nie uprawniało jej pełnomocnika do złożenia materialnoprawnego oświadczenia o potrąceniu, gdyż nie jest ono objęte treścią art. 91 k.p.c. Pozwana zaś nie wykazała, aby udzieliła swojemu pełnomocnikowi stosownego pełnomocnictwa materialnego. Jednocześnie pełnomocnik powódki w myśl art. 91 k.p.c. nie był uprawniony do przyjęcia w imieniu mocodawcy powyższego oświadczenia kształtującego, gdyż nie jest on pełnomocnikiem w rozumieniu art. 95 k.c, który mógłby zastąpić powódkę w skutecznym zapoznaniu się z oświadczeniem o potrąceniu.

Chybione było również twierdzenie pozwanej, że treść protokołu zdawczo-odbiorczego świadczy o rzekomym zwolnieniu jej z długu, gdyż nie zostało w nim odnotowane zadłużenie. Sąd Rejonowy po przytoczeniu treści art. 508 k.c. wskazał, że do zwolnienia z długu może dojść tylko przez umowę zawartą pomiędzy wierzycielem a dłużnikiem, na mocy której wierzyciel zwalnia dłużnika z długu, a dłużnik to zwolnienie przyjmuje. Nawet gdyby przyjąć, że oświadczenie każdej ze stron może być złożone również w sposób dorozumiany, to jednak z zachowania powódki nie sposób wyprowadzić wniosek o wyrażeniu przez nią woli zwolnienia pozwanej z długu. Mając na uwadze fakt, że strony pozostawały w sporze sądowym odnośnie zadłużenia także za okres wcześniejszy, oczywistym jest, że powódka nie miała zamiaru zwalniać pozwanej z długu. Wniosek wyciągnięty przez pozwaną z okoliczności braku zaznaczenia zadłużenia w protokole Sąd ocenił jako zbyt daleko idący, albowiem nie ma on żadnego potwierdzenia w faktach i

3

zachowaniu powódki. Ponadto powódka nie miała żadnego obowiązku wskazywania w protokole zdawczo-odbiorczym zadłużenia.

W tym stanie rzeczy Sąd Rejonowy na podstawie art. 36 ustawy o zakwaterowaniu Sił Zbrojnych Rzeczypospolitej Polskiej orzekł jak w punkcie 1 sentencji wyroku, jednocześnie zaznaczając, że o odsetkach orzekł w oparciu o art. 481 k.c. w zw. z art. 482 k.c. O kosztach procesu Sąd orzekł kierując się dyspozycją art. 98 k.p.c.

Apelację od powyższego wyroku wniosła pozwana. Zarzuciła ona Sądowi pierwszej instancji:

1. naruszenie przepisów prawa procesowego, które mogły mieć wpływ na treść
rozstrzygnięcia, w postaci:

a)  art. 245 § 1 k.p.c. poprzez jego niewłaściwe zastosowanie, a tym samym przyjęcie, iż wyciąg z dokumentacji księgowej oraz wezwanie do zapłaty będące dokumentami prywatnymi, stanowią nie tylko dowód tego, że osoba pod nimi podpisana złożyła oświadczenie w nich zawarte, lecz także okoliczności w tych dokumentach stwierdzonych, takich jak istnienie wierzytelności pomimo, iż nie jest dokumentem urzędowym i nie cieszy się domniemaniem prawdziwości, ani autentyczności,

b)  art. 244 § 1 k.p.c. poprzez jego niewłaściwe zastosowanie, a tym samym pośrednie uznanie, iż wyciąg z dokumentacji księgowej oraz wezwanie do zapłaty stanowią dowody co do wartości roszczenia,

-c) art. 232Lp.c. w zw. -z art, 6 k.c. poprzez jego-niewłaściwe zastosowanie,-a tym

samym przyjęcie, iż powódka, która wytoczyła powództwo nie jest zobowiązania do wykazania podstaw powództwa takich jak: istnienie wierzytelności i jej wysokość,

2. naruszenie przepisu prawa materialnego w postaci art. 508 k.c. poprzez jego
niezastosowanie, a tym samym przyjęcie, że powódka nie zwolniła pozwanej z
długu w taki sposób, iż przyjęła od niej lokal wolny od zobowiązań związanych z
jego zajmowaniem.

Wskazując na powyższe pozwana wniosła o zmianę zaskarżonego wyroku poprzez oddalenie powództwa w całości oraz zasądzenie od powoda na jej rzecz zwrotu kosztów procesu za obie instancje, ewentualnie o uchylenie wyroku i przekazanie sprawy do ponownego rozpatrzenia Sądowi Rejonowemu w Bydgoszczy.

4

Powódka w odpowiedzi na apelację pozwanej wniosła o jej oddalenie oraz o zasądzenie na jej rzecz kosztów postępowania apelacyjnego.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Apelacja pozwanej nie jest zasadna.

Sąd Okręgowy po dokonaniu analizy akt sprawy, jak i po zapoznaniu się z motywacją Sądu Rejonowego w zakresie wydanego rozstrzygnięcia, nie dostrzegł uchybień proceduralnych, eksponowanych przez skarżącą w wywiedzionej apelacji. Przeprowadzona przez Sąd pierwszej instancji ocena materiału dowodowego nie wykazuje błędów logicznych i nie wykracza poza ramy swobodnej oceny dowodów, chronionej dyspozycją art. 233 § 1 k.p.c. W związku z powyższym poczynione przez ten Sąd ustalenia faktyczne Sąd Odwoławczy akceptuje i przyjmuje za podstawę także swojego orzeczenia.

Przechodząc do oceny poszczególnych zarzutów podniesionych w złożonym środku odwoławczym Sąd Okręgowy wskazuje, iż nie można zgodzić się ze stanowiskiem pozwanej, że dokument księgowy oraz wezwania do zapłaty przedłożone przez powódkę nie mogą stanowić dowodów potwierdzających istnienie roszczenia. Nie ulega wątpliwości, że dokumenty, o których mowa, są dokumentami prywatnymi w rozumieniu art. 245 k.p.c. Zgodnie z tym przepisem dokument prywatny stanowi dowód tego, że osoba, która go podpisała, złożyła oświadczenie w nim zawarte. Zatem stwierdzić należy, że dokument prywatny jest jednym z dowodów przewidzianych przepisami Kodeksu postępowania

cywilnego i-podlega ocenie tak, jak wszystkie inne dowody.-Tym samym może stanowić

podstawę ustaleń faktycznych i wyrokowania (wyrok Sądu Najwyższego z dnia 3 października 2000 r., I CKN 804/98, LEX nr 50890). Materialna moc dowodowa dokumentu prywatnego zależy od jego treści merytorycznej, i o tej materialnej mocy dowodowej rozstrzyga sąd według ogólnych zasad oceny dowodów (art. 233 § ł k.p.c). Podobnie jak w wypadku innych dowodów, sąd ocenia, czy dowód ten ze względu na jego indywidualne cechy i okoliczności obiektywne zasługuje na wiarę, czy nie. Wynikiem tej oceny jest przyznanie lub odmówienie dowodowi z dokumentu waloru wiarygodności, ze stosownymi konsekwencjami w zakresie jego znaczenia dla ustalenia podstawy faktycznej orzeczenia (wyrok Sądu Najwyższego z dnia 15 września 2011 r., IICSK 712/10, LEXnr 1129100).

Wobec powyższego, biorąc pod uwagę całokształt materiału dowodowego zgromadzonego w sprawie, Sąd Rejonowy - postępując w zgodzie z regułami postępowania dowodowego - doszedł do uprawnionego wniosku, że roszczenie powódki jest wykazane za

5

pomocą dokumentu księgowego (kartoteki konta) oraz wezwań do zapłaty. Sąd pierwszej instancji słusznie przy tym zaznaczył, że pozwana nie przedstawiła żadnego dowodu, który podważyłby wiarygodność treści tych dokumentów. Pozwana nie zakwestionowała przykładowo sposobu naliczenia opłat, ograniczając swój sposób obrony w sprawie do twierdzenia, że przedłożone dokumenty prywatne nie mogą stanowić dowodu uzasadniającego dochodzone roszczenie. Tym twierdzeniom nie towarzyszyła żadna inicjatywa dowodowa ukierunkowana na wykazaniu bezzasadności żądania zapłaty np. przedłożenie dowodów dokonanych wpłat przez pozwaną z tytułu zajmowania lokalu. Wobec tego ocena przedłożonych dokumentów prywatnych, będących samodzielnymi środkami dowodowymi, przeprowadzona w granicach zasady swobodnej oceny dowodów wyrażonej w art. 233 § 1 k.p.c, a więc w zgodzie z regułami logicznego rozumowania i zasadami współżycia społecznego, nie mogła być inna od tej dokonanej przez Sąd pierwszej instancji. W konsekwencji zarzuty naruszenia art. 245 k.p.c. nie był zasadny.

Z tych samych przyczyn chybiony był również zarzut naruszenia art. 244 k.p.c. Sąd Rejonowy w żadnym wypadku nie potraktował przedłożonych przez powódkę dowodów z dokumentów jako dokumenty urzędowe, co wprost wynika z treści uzasadnienia zaskarżonego wyroku. Natomiast na ich podstawie, jak już była o tym mowa wyżej, był uprawniony do dokonania ustaleń faktycznych w sprawie i uznania, że powódce przysługuje wierzytelność względem pozwanej z tytułu opłat za używanie lokalu mieszkalnego oraz zaliczek na poczet opłat pośrednich za okres od 1 kwietnia do 3 września 2012 r., w wysokości wskazanej w pozwie.

Powyższe wywody czynią niezasadnym także kolejny zarzut zawarty w apelacji, a

mianowicie dotyczący naruszenia przez Sąd pierwszej instancji art. 232 k.p.c. w zw. z art. 6 k.c. Wbrew twierdzeniom pozwanej, powódka w sposób wystarczający wykazała swoje roszczenie za pomocą dowodów z dokumentów prywatnych, które podlegały ocenie tak, jak inne dowody przewidziane przepisami Kodeksu postępowania cywilnego.

Sąd Okręgowy w pełni podziela pogląd Sądu Rejonowego, że nie ma jakichkolwiek podstaw do przyjęcia, iż powódka zwolniła pozwaną z długu w rozumieniu art. 508 k.c. poprzez nieumieszczenie wzmianki o istniejącym zadłużeniu w treści protokołu zdawczo-

odbiorczego z dnia 3 września 2012 r., na podstawie którego doszło do przekazania lokalu mieszkalnego. Przede wszystkim zaznaczyć należy, że protokół, o którym mowa, ma na celu jedynie określenie stanu technicznego zdawanego lokalu. Wobec tego powódka nie była zobowiązana do wskazania w jego treści faktu zadłużenia pozwanej względem niej z tytułu używania tego lokalu. Nadto zaznaczyć należy, że instytucja zwolnienia z długu przybiera

6

postać umowy, na mocy której wierzyciel zwalnia z długu, a dłużnik zwolnienie to przyjmuje. Z zachowania powódki jako wierzyciela nie sposób wyciągnąć wniosek, aby złożyła ona pozwanej oświadczenie o wskazanej wyżej treści, choćby w sposób dorozumiany, albowiem powódka najpierw kierowała do pozwanej wezwania do zapłaty, następnie wniosła pozew i przedstawiła dowody na poparcie swoich twierdzeń, zaś przez cały tok postępowania w sposób konsekwentny zaprzeczała twierdzeniom pozwanej o domniemanym zwolnieniu z długu. Dla oceny powyższej kwestii nie bez znaczenia była również okoliczność, że pomiędzy stronami toczył się już spór sądowy odnośnie zadłużenia pozwanej również za okres wcześniejszy. Wobec tego zarzut naruszenia art. 508 k.c. również nie zasługiwał na uwzględnienie.

Mając powyższe na uwadze, Sąd Okręgowy na podstawie art. 385 k.p.c. oddalił apelację pozwanej jako niezasadną.

O kosztach postępowania apelacyjnego Sąd Okręgowy orzekł na podstawie art. 108 § 1 k.p.c. w zw. z art. 98 § 1 i 3 k.p.c. zasądzając od pozwanej na rzecz powódki kwotę 300 zł (§ 6 pkt 3 w zw. z § 12 ust. 1 pkt 1 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002 r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów pomocy prawnej udzielonej przez radcę prawnego ustanowionego z urzędu -t.j.Dz.U. 2013 r., 490).

7