Portal Orzeczeń Sądów Powszechnych

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 4 kwietnia 2013 r.

Sąd Okręgowy	w Ostrołęce	Wydział III
Sąd Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

w składzie:

Przewodnicząca: SSO Grażyna Załęska-Bartkowiak

Protokolant: sekretarz sądowy Emilia Kowalczyk

po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 4 kwietnia 2013 r. w O.

sprawy z odwołania J. P.

przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych Oddziałowi w P.

o wysokość emerytury

na skutek odwołania J. P.

od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddziału w P.

z dnia 18.11.2011r. znak (...)-1/25/E

i z dnia 02.12.2011r. znak (...)-1/25/E

orzeka:

oddala odwołania.

UZASADNIENIE

Decyzją z dnia 18.11.2011. Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w P. zmniejszył wysokość pobieranej przez J. P. emerytury na skutek egzekucji kwoty 208,45zł z tytułu zaległych składek na ubezpieczenie społeczne.

Następnie decyzją z dnia 02.12.2011r. ZUS przeliczył emeryturę J. P. od dnia 01.11.2011r. zwiększając jej wysokość o 14 groszy.

J. P. wniósł odwołanie od tych decyzji .

Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w P. wniósł o oddalenie odwołań.

Sąd na mocy art.219 kpc połączył sprawy zainicjowane odwołaniami od tych decyzji celem ich wspólnego rozpoznania i rozstrzygnięcia.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

J. P. jest radcą prawnym.

Dnia 30.04.2003r. złożył wniosek o przyznanie mu prawa do emerytury. W kwestionariuszu dotyczącym okresów składkowych i nieskładkowych wskazał jako ostatni okres składkowy zatrudnienie na ½ etatu na podstawie umowy o pracę w (...) Przedsiębiorstwie Budowlanym (...) w W.. Stosunek pracy trwał do dnia 31.01.2003r., co wynikało ze złożonego świadectwa pracy (k.6 a.e.). Z tego tytułu podlegał ubezpieczeniom społecznym i zdrowotnym, a pracodawca odprowadzał za niego składki.

Decyzją z dnia 10.06.2003r. ZUS przyznał J. P. prawo do emerytury począwszy od dnia 01.04.2003r. Przy obliczaniu stażu pracy, ZUS uznał jako okres składkowy okres m.in. od dnia 01.01.2003r. do dnia 31.03.2003r. Wobec powyższego ZUS uznał, że J. P. zgromadził 39 lat i 3 miesiące okresów składkowych oraz 5 lat, 11 miesięcy i 17 dni okresów nieskładkowych. Przy czym ZUS zawiesił wypłatę emerytury w związku z tym, że J. P. kontynuował zatrudnienie. Na skutek odwołania wniesionego przez J. P. ZUS decyzją z dnia 09.07.2003r. podjął wypłatę emerytury od dnia jej przyznania, przy czym jednocześnie zweryfikował okres składkowy J. P., ustalając, że w 2003r. należy mu zaliczyć okres jedynie do dnia 31.01.2003r. Tym samym okres składkowy J. P. wyniósł 39 lat i 1 miesiąc.

Dnia 28.04.2011r. ZUS zawiadomił o wszczęciu postępowania w sprawie ustalenia podlegania przez J. P. ubezpieczeniu społecznemu z tytułu prowadzenia pozarolniczej działalności gospodarczej w formie kancelarii radcy prawnego w okresie od dnia 01.01.2003r. do dnia 31.03.2003r. J. P. dnia 10.06.2011r. złożył dokumenty deklarujące prawidłowe podstawy wymiaru składek za styczeń, luty i marzec 2003r. z tytułu prowadzonej pozarolniczej działalności gospodarczej. J. P. dokonał też wpłaty kwoty, która w jego przekonaniu pokrywała wszystkie należności związane ze składkami z tytułu prowadzonej pozarolniczej działalności gospodarczej za luty i marzec 2003r. J. P. uważał, że nie ma obowiązku uiszczania składek za styczeń 2003r. z tytułu prowadzonej pozarolniczej działalności gospodarczej, gdyż w tym okresie pozostawał jeszcze w stosunku pracy w (...) Przedsiębiorstwie Budowlanym (...) w W. i z tego tytułu podlegał ubezpieczeniom, a pracodawca odprowadzał za niego składki.

Dnia 09.02.2012r. ZUS wydał decyzję, w której stwierdził, że J. P. podlegał obowiązkowo ubezpieczeniom emerytalnemu, rentowym i wypadkowemu z tytułu prowadzonej pozarolniczej działalności gospodarczej w okresie od dnia 01.01.2003r. do dnia 31.03.2003r. J. P. odwołał się od tej decyzji, kwestionując podleganie tym ubezpieczeniom w styczniu 2003r. Stał na stanowisku, że skoro w okresie od dnia 01.01.2003r. do dnia 31.01.2003r. podlegał ubezpieczeniom z tytułu stosunku pracy – to tym samym nie podlegał w tym okresie obowiązkowym ubezpieczeniom z tytułu prowadzonej pozarolniczej działalności gospodarczej. Sprawa toczyła się w Sądzie Okręgowym w Ostrołęce pod sygn. akt IIIU 182/12. Wyrokiem z dnia 04.04.2013r. odwołanie J. P. zostało oddalone. Sąd uznał bowiem, że w styczniu 2003r. nastąpił zbieg tytułów do ubezpieczenia obowiązkowego z tytułu stosunku pracy oraz pozarolniczej działalności gospodarczej. Ponieważ J. P. w styczniu 2003r. uzyskał ze stosunku pracy wynagrodzenie niższe aniżeli minimalne, to zgodnie z art.9 ust.1a i art.12 ust.1 ustawy z dnia 13.10.1998r. o systemie ubezpieczeń społecznych (tekst jedn. Dz.U. z 2009r., Nr 205, poz.1585 ze zm.) - podlegał obowiązkowo zarówno ubezpieczeniom emerytalnemu, rentowym i wypadkowemu z tytułów stosunku pracy oraz z tytułu pozarolniczej działalności gospodarczej. W konsekwencji – J. P. zobowiązany był do odprowadzenia za siebie składek na powyższe ubezpieczenia za styczeń 2003r. z tytułu prowadzenia pozarolniczej działalności gospodarczej. Dlatego ZUS uiszczoną przez J. P. kwotę tytułem zaległych składek na luty i marzec 2003r. zaliczył na następujące okresy: od dnia 01.01.2003r. do dnia 10.01.2003r., od dnia 01.02.2003r. do dnia 15.02.2003r. i od dnia 01.03.2003r. do dnia 14.03.2003r.

W konsekwencji tego ZUS uznał, że J. P. nie uiścił składek za następujące okresy: od dnia 11.01.2003r. do dnia 31.01.2003r., od dnia 16.02.2003r. do dnia 28.02.2003r. i od dnia 15.03.200r. do dnia 31.03.2003r. pomimo złożonych przez siebie deklaracji. Wobec powyższego w dniu 02.11.2011r. ZUS wystawił tytułu wykonawcze dotyczące składek na wskazane okresy (k.24-29 a.s.). Zostało wszczęte wobec J. P. postępowanie egzekucyjne. Zajęto rachunek bankowy i emeryturę J. P.. J. P. złożył wniosek o zwolnienie od egzekucji rachunku i emerytury i tego dotyczyły postępowania przed Wojewódzkim Sądem Administracyjnym w W.. Skargi J. P. nie zostały uwzględnione, a część skarg J. P. cofnął i postępowanie przed sądem administracyjnym zostało umorzone (dokumenty znajdujące się przy piśmie k.50 a.s.).

Konsekwencją wystawienia opisanych powyżej tytułów egzekucyjnych było zajęcie emerytury i wydanie zaskarżonej decyzji z dnia 18.11.2011r., którą ZUS pomniejszył wypłatę emerytury w grudniu 2011r. o kwotę 208,45zł tytułem zaległych składek. Natomiast w decyzji z dnia 13.12.2011r. ZUS, wobec zakończenia potrąceń ustalił, że od dnia 01.01.2012r. emerytura będzie wypłacana w dotychczasowej wysokości. J. P. zaskarżył także tę decyzję i sprawa zawisła przed Sądem Okręgowym w Ostrołęce pod sygn. akt IIIU 49/12, jednakże wobec cofnięcia odwołania, Sąd umorzył postępowanie w tej sprawie.

Dnia 10.11.2011r. J. P. złożył wniosek o przeliczenie jego emerytury począwszy od dnia 01.04.2003r., przy uwzględnieniu, że podlegał obowiązkowo ubezpieczeniu społecznemu z tytułu prowadzonej pozarolniczej działalności gospodarczej w okresie od dnia 01.01.2003r. do dnia 31.03.2003r. W konsekwencji ZUS wydał decyzję z dnia 02.12.2003r., w której nie uwzględnił wniosku J. P.. Wprawdzie ZUS doliczył dodatkowo do okresów składkowych okresy: od dnia 01.02.2003r. do dnia 15.02.2003r. i od dnia 01.03.2003r. do dnia 14.03.2003r., jednakże przy uwzględnieniu tych okresów – okres składkowy wyniósł 39 lat, 1 miesiąc i 29 dni, a zatem nadal emerytura obliczana była przy uwzględnieniu 39 lat i 1 miesiąca. Zwiększenie emerytury nastąpiło jedynie o 14 groszy, co jak wynika z wyjaśnień ZUS-u, było spowodowane sposobem obliczenia wysokości emerytury przez system komputerowy i może wynikać z zaokrąglenia kwot.

J. P. wniósł odwołanie także od tej decyzji, uznając, że powinno nastąpić przeliczenie jego emerytury od dnia 01.04.2003r. przy uwzględnieniu w stażu dodatkowych okresów ubezpieczenia z tytułu prowadzenia pozarolniczej działalności gospodarczej tj. od dnia 16.02.2003r. do dnia 28.02.2003r. i od dnia 15.03.2003r. do dnia 31.03.2003r.

Sąd zważył, co następuje:

W niniejszej sprawie spór pomiędzy stronami wynikał z tego, że J. P. kwestionował swój obowiązek uiszczenia składek za okres od dnia 01.01.2003r. do dnia 31.01.2003r. z tytułu prowadzenia pozarolniczej działalności gospodarczej.

Odwołujący stoi bowiem na stanowisku, że skoro w okresie od dnia 01.01.2003r. do dnia 31.01.2003r. podlegał ubezpieczeniom z tytułu stosunku pracy – to tym samym nie podlegał w tym okresie obowiązkowym ubezpieczeniom z tytułu prowadzonej pozarolniczej działalności gospodarczej.

W konsekwencji uznaje, że kwoty uiszczone przez niego na rzecz ZUS w wyniku złożenia deklaracji w czerwcu 2011r., winny być zaliczone na poczet składek za luty i marzec 2003r. z tytułu prowadzonej pozarolniczej działalności gospodarczej. Tymczasem ZUS, uznając, że odwołujący winien je zapłacić za okres od dnia 01.01.2003r. do dnia 31.03.2003r. – zarachował je częściowo także na styczeń 2003r., co spowodowało, że wpłacona przez odwołującego kwota okazała się niewystarczająca i ZUS wystawił administracyjne tytuły wykonawcze za składki dotyczące okresów: od dnia 11.01.2003r. do dnia 31.01.2003r., od dnia 16.02.2003r. do dnia 28.02.2003r. i od dnia 15.03.200r. do dnia 31.03.2003r. (k.24-29 a.s.).

Dalszą konsekwencją tego stanu – było wydanie zaskarżonej decyzji z dnia 18.11.2011r.

Odnosząc się do odwołania J. P. od tej decyzji podnieść należy, że w przedmiotowym postępowaniu Sąd nie był uprawniony do badania, czy były podstawy do wystawienia tych tytułów wykonawczych, na podstawie których dokonano zajęcia emerytury odwołującego. W postępowaniu tym Sąd mógł jedynie analizować, czy potrącenie było dokonane w dozwolonej wysokości.

W myśl bowiem art.79§1 ustawy z dnia 17.06.1966r. o postępowaniu egzekucyjnym w administracji (tekst jedn. Dz.U. z 2012r. Nr 1015 ze zm.) – ZUS nie może dokonywać wypłaty zajętej części świadczenia, lecz musi ją przekazać organowi egzekucyjnemu aż do pełnego pokrycia zobowiązań pieniężnych. Przy czym w ustawie z dnia 17.12.1998r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (tekst jedn. Dz.U. z 2009r., Nr 153, poz.1227 ze zm.) określone są kwoty graniczne, do których może być dokonywane potrącenie emerytury lub renty.

Zgodnie z art.139 ust.1 pkt 5 w zw. Z art.141 ust.1 pkt 1 lit.c w/w ustawy – ze świadczeń pieniężnych określonych w ustawie podlegają potrąceniu sumy egzekwowane na mocy tytułów wykonawczych na pokrycie należności innych niż świadczenia alimentacyjne. Emerytury i renty są wolne od egzekucji i potrąceń w części odpowiadającej 50% kwoty najniższej emerytury lub renty przy potrąceniu należności innych niż świadczenia alimentacyjnie, wraz z kosztami i opłatami egzekucyjnymi.

W ocenie Sądu decyzja z dnia 18.11.2011r. jest prawidłowa, bowiem zmniejszenie emerytury nastąpiło na podstawie tytułów wykonawczych oraz w prawidłowej wysokości. Wysokość emerytury odwołującego wynosiła 2.960,94zł, natomiast egzekwowana kwota wynosiła 208,45zł. Mieściła się zatem w granicach, o których mowa w przytoczonych powyżej przepisach.

Choć – jak wskazano powyżej – Sąd, rozpoznając odwołanie od decyzji z dnia 18.11.2011r., nie mógł analizować pod względem merytorycznym tytułów wykonawczych, będących podstawą egzekucji, to należy podnieść, że kwestii, czy J. P. winien zapłacić składki z tytułu prowadzonej pozarolniczej działalności gospodarczej za styczeń 2003r. – dotyczyła sprawa tocząca się pod sygn. akt IIIU 182/12. W sprawie tej Sąd ustalił, że odwołujący ma taki obowiązek. Tymczasem spór pomiędzy stronami wynikł z tego, że odwołujący stoi na stanowisku, że takiego obowiązku nie miał.

Kolejną kwestionowaną w niniejszym postępowaniu decyzją – była decyzja z dnia 02.12.2011r. Została ona wydana w związku z wnioskiem J. P. o doliczenie do stażu ubezpieczeniowego lutego i marca 2003r. Odwołujący powoływał się na to, że decyzją z dnia 07.07.2011r. ustalono, iż podlega on obowiązkowi ubezpieczeń społecznych także w lutym i marcu 2003r. (decyzja w aktach III U 182/12).

Rozpoznając ten wniosek, ZUS ustalił, że kwota uiszczona w 2011r. przez J. P. tytułem składek za luty i marzec 2003r. została zaliczona na następujące okresy: od dnia 01.01.2003r. do dnia 10.01.2003r., od dnia 01.02.2003r. do dnia 15.02.2003r. i od dnia 01.03.2003r. do dnia 14.03.2003r. Okresy te ZUS zaliczył w oparciu o analizę stopnia opłacenia składki na ubezpieczenie społeczne za badany miesiąc rozliczeniowy na koncie płatnika składek poprzez wyliczenie wskaźnika procentowego opłacenia składki na FUS. Wskaźnik procentowy pomnożony został przez liczbę dni podlegania obowiązkowym ubezpieczeniom, dla którego dokonywane jest poświadczenie, a otrzymany wynik zaokrąglony został w dół do pełnych dni kalendarzowych (k.23 a.s.).

Okres od dnia 01.01.2003r. do dnia 31.01.2003r. został zaliczony do stażu ubezpieczeniowego z tytułu stosunku pracy odwołującego. Natomiast ZUS dodatkowo zaliczył do okresów składkowych J. P. okresy od dnia 01.02.2003r. do dnia 15.02.2003r. i od dnia 01.03.2003r. do dnia 14.03.2003r. Łącznie zwiększyło to okresy składkowe odwołującego o 29 dni. To spowodowało, że okresy składkowe wyniosły: 39 lat, 1 miesiąc i 29 dni.

Zgodnie z art.53 ust.2 w/w ustawy – przy obliczaniu emerytury okresy składkowe ustala się z uwzględnieniem pełnych miesięcy.

Ponieważ w przedmiotowej sprawie doliczony okres składkowy nie wyniósł pełnego miesiąca, zatem prawidłowo ZUS nadal obliczał wysokość emerytury odwołującego przy uwzględnieniu 469 miesięcy.

Prawidłowo ZUS nie zaliczył natomiast w zaskarżonej decyzji z dnia 02.12.2011r. okresów od dnia 16.02.2003r. do dnia 28.02.2003r. i od dnia 15.03.2003r. do dnia 31.03.2003r.

Zgodnie bowiem z art.5 ust.4 w/w ustawy – przy ustalaniu prawa do emerytury lub renty dla płatników składek, zobowiązanych do opłacania składek na własne ubezpieczenia emerytalne i rentowe - nie uwzględnia się okresu, za który nie zostały opłacone składki, mimo podlegania obowiązkowo ubezpieczeniom emerytalnemu i rentowym w tym okresie. Nie jest zatem wystarczające wydanie przez ZUS decyzji o podleganiu J. P. obowiązkowym ubezpieczeniom z tytułu prowadzonej pozarolniczej działalności gospodarczej, ale konieczne jest uiszczenie składek za ten okres. Ponieważ J. P. na dzień złożenia wniosku o przeliczenie emerytury nie uiścił składek za wskazane powyżej okresy, zatem prawidłowo ZUS nie uwzględnił ich przy obliczaniu stażu ubezpieczeniowego odwołującego.

Z tych względów Sąd oddalił odwołania na mocy art.477 ¹⁴§1 kpc.