Portal Orzeczeń Sądów Powszechnych

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 21 maja 2019r.

Sąd Okręgowy w Suwałkach I Wydział Cywilny w składzie następującym:

Przewodniczący:	SSO Alicja Wiśniewska
Sędziowie:	SO Mirosław Krzysztof Derda (spr.) SO Aneta Ineza Sztukowska
Protokolant:	sekr. sądowy Ewa Andryszczyk

po rozpoznaniu w dniu 8 maja 2019 roku w Suwałkach

na rozprawie

sprawy z powództwa P. K.

przeciwko W. K.

zmianę orzeczenia alimentacyjnego

na skutek apelacji pozwanego W. K. od wyroku Sądu Rejonowego w Suwałkach z dnia 18 stycznia 2019 r. sygn. akt III RC 147/18

oddala apelację.

SSO Alicja Wiśniewska SSO Mirosław Krzysztof Derda SSO Aneta Ineza Sztukowska

Sygn. akt I Ca 123/19

UZASADNIENIE

Powódka P. K. domagała się podwyższenia alimentów zsądzonych od pozwanego W. K. z kwoty 750 złotych do kwoty 1200 złotych miesięcznie.

Uzasadniając powództwo podała, iż dotychczas zasądzona kwota nie pokrywa nawet w minimalnym stopniu jej potrzeb, z uwagi na fakt, iż jest osobą studiującą w systemie dziennym na Uniwersytecie w B. na kierunku pedagogiki (na etapie licencjatu), co wiąże się z koniecznością opłacania nie tylko przyborów i pomocy naukowych, wynajęcia mieszkania i systematycznego pokrywania rachunków z tym związanych.

Pozwany W. K. wniósł o oddalenie powództwa w całości. Wskazał, iż nie stać go na łożenie alimentów w jakkolwiek podwyższonej kwocie. Jego zdaniem córka w obecnym stanie faktycznym powinna pójść do pracy i zacząć utrzymywać się samodzielnie. Potwierdził jedynie, iż faktycznie w/w od wielu już lat mieszka zagranicą, w USA.

Wyrokiem z dnia 18 stycznia 2019 roku Sąd Rejonowy w Suwałkach w sprawie sygn. akt III. RC 147/18 podwyższył alimenty zasądzone wyrokiem Sądu Rejonowego w Suwałkach z dnia 18 maja 2006 roku w sprawie sygn. akt III. RC. 151/06 od pozwanego W. K. na rzecz powódki P. K. do kwot po 1.200 zł, poczynając od dnia 30 maja 2018 roku oraz rozstrzygnął o kosztach procesu i rygorze natychmiastowej wykonalności.

Z ustaleń dokonanych przez ten Sąd wynika, iż Sąd Rejonowy w Suwałkach wyrokiem z dnia 18 maja 2006 roku w sprawie III.RC 151/06 podwyższył wcześniej ustalone świadczenie alimentacyjne na rzecz małoletniej wówczas P. K. do kwoty po 750 złotych miesięcznie. W dacie uprzedniego orzeczenia alimentacyjnego P. K. miała 10 lat, uczyła się w szkole podstawowej. Zamieszkiwała razem z matką, która wtedy nie pracowała zawodowo. Pozwany W. K. już wówczas zamieszkiwał w USA.

Obecnie powódka P. K. ma 22 lata, jest studentką na Uniwersytecie B. na kierunku resocjalizacja na czwartym roku (studnia dzienne) i na pierwszym roku na w/w Uniwersytecie na kierunku psychologia (studia zaoczne). Nigdzie nie pracuje zawodowo na stałe, jedynie sporadycznie w formie wolontariatu. Ponosi koszty związane z wynajmowanym mieszkaniem w wysokości ok 500 złotych tytułem odstępnego. Koszt biletu miesięcznego to 50 złotych, koszty odjazdu do domu rodzinnego w/w oszacowała na kwotę ok 40 złotych miesięcznie. Za studia zaoczne opłaca miesięcznie kwotę 450 złotych. Uczy się bardzo dobrze, nie przysługuje jej jednak stypendium naukowe. Łączy koszt miesięczny swojego utrzymania w/w oszacowała na kwotę ok 2000 złotych. Nie ma swojego majątku, zamieszkuje wspólnie z matką – R. Z. przy ul. (...) w S.. Nie korzysta z żadnych form pomocy społecznej.

Pozwany W. K. w dalszym ciągu zamieszkuje w USA, nie wskazał jednak z czego się obecnie utrzymuje. Nie powiodła się, z przyczyn niezależnych do Sądu, także próba bezpośredniego przesłuchania w/w w jego miejscu zamieszkania.

Sąd Rejonowy wskazał, iż w świetle art. 138 kro w razie zmiany stosunków można żądać zmiany orzeczenia lub umowy dotyczącej obowiązku alimentacyjnego. Zmiana stosunków powinna być rozpatrywana w kontekście zmiany okoliczności istotnych z punktu widzenia ustawowych przesłanek zakresu obowiązku alimentacyjnego, uregulowanego w art. 135 kro, które stanowią z jednej strony usprawiedliwione potrzeby uprawnionego, z drugiej zaś zarobkowe i majątkowe możliwości zobowiązanego. Przez zmianę stosunków należy rozumieć istotne zmniejszenie lub ustanie możliwości zarobkowych i majątkowych zobowiązanego do alimentacji albo istotne zwiększenie się usprawiedliwionych potrzeb uprawnionego, wskutek czego ustalony zakres obowiązku alimentacyjnego wymaga odpowiedniego skorygowania. Dla stwierdzenia czy nastąpiła istotna zmiana stosunków w rozumieniu art. 138 kro należy brać pod uwagę, czy istniejące warunki i okoliczności – na tle sytuacji ogólnej – mają charakter trwały, dotyczą okoliczności zasadniczych, ilościowo znacznych oraz czy wyczerpują te przesłanki, które w istotny sposób uzasadniają konieczność zmniejszenia zakresu obowiązku alimentacyjnego powoda. Współzależność między usprawiedliwionymi potrzebami uprawnionego a zarobkowymi możliwościami zobowiązanego wyraża się w tym, że usprawiedliwione potrzeby uprawnionego powinny być zaspokojone w takim zakresie, a jakim pozwalają na to możliwości zarobkowe i majątkowe zobowiązanego.

Sąd Rejonowy stwierdził, iż po stronie powódki nastąpiła zmiana stosunków, uzasadniająca zmianę orzeczenia alimentacyjnego poprzez jego podwyższenie. W/w jest obecnie już osobą dorosłą, kontynuuje naukę na studiach stacjonarnych dziennych, a tym samym nie ma możliwości podjęcia pracy zarobkowej, w pełnym czy chociażby w niepełnym wymiarze godzin, z uwagi na częstotliwość i godziny rozpoczęcia i zakończenia zajęć. Oprócz już ustalonych na jej rzecz alimentów od pozwanego W. K., innym źródłem jej utrzymania pozostaje jedynie pomoc finansowa, którą otrzymuje od matki, z którą zamieszkuje, i która niewątpliwie pokrywa jej koszty związane z utrzymaniem mieszkania, zakupem wyżywienia, ubrań, kosmetyków itp.. W dalszym ciągu na to niej spoczywa praktycznie cały ciężar utrzymania córki na studiach, ponieważ ojciec nie utrzymuje z w/w kontaktów, za wyjątkiem uiszczania zasądzonych już alimentów.

Z kolei dochody, czy szerzej wskazując możliwości zarobkowe pozwanego nie zostały wskazane przez samego zainteresowanego, co z oczywistych względów spowodowało, iż Sąd za ustalenia faktycznie w sprawie przyjął treści zawarte w wyjaśnieniach informacyjnych powódki i w zeznaniach świadka R. Z., które Sąd obdarzył wiarygodnością w całej rozciągłości, nie znajdując żadnych powodów do ich zakwestionowania, tym bardziej, że znalazły one potwierdzenie w pozostałym materiale dowodowym zgromadzonym w sprawie. Nie ulega wątpliwości, iż pozwany w dalszym ciągu zamieszkuje na terenie Stanów Zjednoczonych Ameryki. Jest stosunkowo młodym mężczyzną, co wskazuje, że ma możliwości zarobkowania. Pozwany nie wykazał ich braku żadnymi dowodami złożonymi do akt niniejszej sprawy, a tym samym i możliwości utrzymania własnej córki przynajmniej do czasu ukończenia przez nią studiów magisterskich na kierunku pedagogiki opiekuńczo-wychowawczej.

Zdaniem Sądu Rejonowego alimenty na rzecz powódki, w wysokości po 750 złotych miesięcznie nie pozwalają na zaspokojenie jej usprawiedliwionych potrzeb, które bez wątpienia są znaczne, z uwagi na kontynuowanie studiów w innym mieście niż miejsce zamieszkania. Sąd Rejonowy uznał, iż długi okres jaki upłynął od zapadnięcia poprzedniego orzeczenia alimentacyjnego (ponad 12 lat) jest również okolicznością uzasadniającą podwyższenie alimentów. Dochodzona przez powódkę kwota jest adekwatna do potrzeb powódki, osoby wprawdzie dorosłej, ale która z powodu kontynowania edukacji na studiach dziennych nie jest jeszcze w stanie utrzymywać zupełnie samodzielnie. Sąd miał na uwadze także to, iż cały ciężar utrzymania powódki, poza kwotą 750 złotych alimentów (jak do tej pory) obciążał wyłącznie jej matkę.

Zdaniem Sadu Rejonowego zasądzona kwota odpowiada też aktualnym możliwościom płatniczym pozwanego, mężczyzny w sile wieku, od kilkunastu lat mieszkającego na terenie USA. Pozwany W. K. winien partycypować, co najmniej w połowie kosztów utrzymania swojej pełnoletniej, uczącej się córki, której miesięczny koszt utrzymania się na studiach w B. wynosi około 2000 złotych.

Pozwany zaskarżył powyższy wyrok w całości, zarzucając mu:

1. naruszenie prawa materialnego poprzez jego niewłaściwe zastosowanie:

- art. 129 § 2 kro - poprzez całkowite pominięcie możliwości zarobkowych i majątkowych matki powódki R. Z.;

2. naruszenie przepisów postępowania, które miało wpływ na wynik sprawy,

a) art. 217 § 1 kpc w zw. z art. 299 kpc - poprzez bezpodstawny brak przeprowadzenia dowodu z przesłuchania pozwanego;

b) art. 233 § 1 kpc - poprzez dowolną ocenę zebranego materiału dowodowego, czego skutkiem było niewłaściwe uznanie, iż:

- niezaspokojone potrzeby powódki kształtują się na poziomie 2.000 zł, podczas gdy w związku z posiadaniem przez nią możliwości i czasu na pracę odpowiednią do statusu studenta jej potrzeby kształtują się na poziomie co najwyżej 1.500 zł;

- możliwości zarobkowe i majątkowe pozwanego umożliwiają mu zapłatę alimentów w kwocie 1.200 zł, podczas gdy możliwości te nie przekraczają kwoty 750 zł alimentów płaconych miesięcznie na rzecz powódki; 

Wskazując na powyższe wniósł o zmianę zaskarżonego wyroku i oddalenie powództwa w całości.

W przypadku stwierdzenia, iż Sąd I instancji nie rozpoznał istoty sprawy, albo gdy wydanie wyroku wymaga przeprowadzenia postępowania dowodowego w całości wniósł o uchylenie zaskarżonego postanowienia i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania Sądowi I instancji.

Ponadto domagał się zasądzenia od powódki na rzecz pozwanego kosztów postępowania sądowego za obie instancje według norm przepisanych, w tym kosztów zastępstwa procesowego.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Apelacja okazała się niezasadna.

Pomimo tego, iż Sąd Rejonowy nie dysponował protokołem z przesłuchania pozwanego i dowodami przedłożonymi w toku postępowania apelacyjnego, ustalenia tyczące się sytuacji majątkowej i zarobkowej pozwanego były prawidłowe.

Z zeznań pozwanego wynika, iż wydaje on znacznie więcej niż zarabia. Pełnomocnik pozwanego wskazał, iż wydatki mieszkaniowe ponoszone przez pozwanego w istocie pokrywane są przez dwie osoby, tj. pozwanego i jego partnerkę.

Sąd I instancji uznał, że łączny koszt miesięczny utrzymania powódki przekracza 2.000 zł. Konstatacja ta jest prawidłowa, zważywszy że powódka wynajmuje mieszkanie w innej miejscowości i dojeżdża na weekendy do S..

Oczekiwanie aby studentka studiów stacjonarnych podjęła zatrudnienie jest nierealne, zwłaszcza że powódka podnosi również swoje kwalifikacje uczęszczając na zajęcia na drugim kierunku tej samej uczelni w systemie zaocznym. Celowość takich działań nie nasuwa żadnych wątpliwości w kontekście przyszłej perspektywy zatrudnienia.

Rozłożenie proporcji w jakich rodzice pokrywają finansowe koszty utrzymania dziecka następuje z uwzględnieniem stopnia ich zaangażowania w proces wychowawczy. W sytuacji gdy uprawniony do alimentacji jest osobą dorosłą i nie wymaga stałej pieczy czy pomocy te dysproporcje nie powinny być znaczące. Zastosowane przez Sąd Rejonowy wskaźniki wymogi te spełniają, bowiem poziom zaangażowania matki powódki w pokrywanie finansowych potrzeb jej utrzymania będzie zbliżony do wysokości zasądzonych świadczeń od pozwanego.

Należy też zauważyć, że pozwany zarabia bardzo dobrze na terenie USA (2550 USD netto miesięcznie), zatem łożenie alimentów w wysokości około 300 USD, nie będzie stanowiło dla niego znaczącego obciążenia. Niewątpliwie pozwany będzie musiał podjąć decyzję o restrukturyzacji swoich wydatków (wydaje prawie dwa razy więcej niż zarabia) aby podołać obowiązkowi alimentacyjnemu. Wystarczy przeanalizować chociażby wysokość rat kredytu na zakup pojazdu zaciągniętego przez pozwanego, aby zrozumieć przyczyny wysokich obciążeń finansowych po jego stronie.

Ponadto, co już wcześniej wyjaśniono, wydatki mieszkaniowe pozwany ponosi wspólnie z partnerką, zatem w swoim zestawieniu cześć wydatków pozwany znacząco zawyżył.

Mając powyższe na uwadze ogólna konstatacja Sądu Rejonowego, iż zasądzona kwota alimentów jest adekwatna do potrzeb powódki i możliwości zarobkowych pozwanego jest prawidłowa.

Apelację zatem, jako niezasadną, należało oddalić na podstawie przepisu art. 385 kpc.

SSO Mirosław Krzysztof Derda SSO Alicja Wiśniewska SSO Aneta Ineza Sztukowska