Portal Orzeczeń Sądów Powszechnych

POSTANOWIENIE

Dnia 31 października 2017r.

Sąd Rejonowy w Piszu I Wydział Cywilny

w składzie:

Przewodniczący: SSR Anna Lisowska

Protokolant : sekr. sądowy Judyta Masłowska

po rozpoznaniu w dniu 17 października 2017r. w Piszu

na rozprawie

sprawy z wniosku M. C. (1)

z udziałem J. C. (1)

o podział majątku wspólnego

p o s t a n a w i a :

I.  Ustalić, że w skład majątku wspólnego M. C. (1) i J. C. (1) wchodzą:

1. niezabudowana działka gruntu o nr geod. (...), położona w O., dla której Sąd Rejonowy w Piszu prowadzi księgę wieczystą Kw. Nr (...) o wartości 30 000 zł (trzydzieści tysięcy złotych),

2. udział 18/100 części w zabudowanej działce gruntu o nr geod. (...), położonej w O., dla której Sąd Rejonowy w Piszu prowadzi księgę wieczystą Kw. Nr (...) o wartości 45 000 zł (czterdzieści pięć tysięcy złotych),

3. niezabudowana działka gruntu o nr geod. (...), położona w N., dla której Sąd Rejonowy w Piszu prowadzi księgę wieczystą Kw. Nr (...) o wartości 196 000 zł (sto dziewięćdziesiąt sześć tysięcy złotych),

4. zabudowana działka gruntu o nr geod. (...), położona w N., dla której Sąd Rejonowy w Piszu prowadzi księgę wieczystą o Kw. Nr (...) o wartości 197 000 zł (sto dziewięćdziesiąt siedem tysięcy złotych),

5. niezabudowana działka gruntu o nr geod. (...), położona w N., dla której Sąd Rejonowy w Piszu prowadzi księgę wieczystą Kw. Nr (...) o wartości 101 000 zł (sto jeden tysięcy złotych),

6. nieruchomość rolna zabudowana składająca się z działek gruntu o nr geod. (...) ( działka nr (...) powstała z działek gruntu o nr (...) i (...)) , położona w miejscowościach E. i S., gm. N., dla której Sąd Rejonowy w Bielsku Podlaskim IX Zamiejscowy Wydział Ksiąg Wieczystych w Hajnówce prowadzi księgę wieczystą Kw. Nr (...) o wartości 238 000 zł (dwieście trzydzieści osiem tysięcy złotych) ,

7. prawo najmu lokalu mieszkalnego nr (...) położonego w O. w budynku nr (...) o wartości 42 466 zł (czterdzieści dwa tysiące czterysta sześćdziesiąt sześć złotych)

II. Dokonać podziału majątku wspólnego M. C. (1) i J. C. (1) w ten sposób, że:

1. prawa wymienione w pkt. I ppkt. 1,2, 5, 6,7 orzeczenia przyznać na własność J. C. (1),

2.  prawa wymienione w pkt. I ppkt. 3,4 przyznać na własność M. C. (1),

III. Zasądzić od wnioskodawczyni M. C. (1) na rzecz uczestnika J. C. (1) tytułem dopłaty kwotę 5 813,32 zł (pięć tysięcy osiemset trzynaście złotych) płatną w terminie jednego miesiąca od dnia uprawomocnienia się orzeczenia z odsetkami ustawowymi za opóźnienie w razie zwłoki w płatności tej kwoty;

IV. Nakazać pobrać od wnioskodawczyni na rzecz Skarbu Państwa- Sądu Rejonowego w Piszu kwotę 1 034,04 zł tytułem brakującej zaliczki pokrytej tymczasowo ze środków Skarbu Państwa – Sądu Rejonowego w Piszu.

IV.  Nakazać pobrać od uczestnika J. C. (1) na rzecz Skarbu Państwa- Sądu Rejonowego w Piszu kwotę 2 034,04 zł tytułem brakującej zaliczki pokrytej tymczasowo ze środków Skarbu Państwa – Sądu Rejonowego w Piszu.

V.  Ustalić, że zainteresowani ponoszą pozostałe koszty postępowania związane ze swym udziałem w sprawie we własnym zakresie.

Sygn. akt I Ns 29/15

UZASADNIENIE

Wnioskodawczyni M. C. (2) wystąpiła z wnioskiem o podział majątku wspólnego byłych małżonków wskazując jako uczestnika postępowania J. C. (1).

Wskazała, że w skład majątku mającego ulec podziałowi wchodzą:

- niezabudowana działka gruntu o nr geod. (...), położona w O., dla której Sąd Rejonowy w Piszu prowadzi księgę wieczystą Kw. Nr (...) o wartości 30 000 zł,

- udział 18/100 części w zabudowanej działce gruntu o nr geod. (...), położonej w O., dla której Sąd Rejonowy w Piszu prowadzi księgę wieczystą Kw. Nr (...) o wartości 45 000 zł,

- niezabudowana działka gruntu o nr geod. (...), położona w N., dla której Sąd Rejonowy w Piszu prowadzi księgę wieczystą Kw. Nr (...) o wartości 60 000 zł,

- zabudowana działka gruntu o nr geod. (...), położona w N., dla której Sąd Rejonowy w Piszu prowadzi księgę wieczystą o Kw. Nr (...) o wartości 55 000 zł,

- niezabudowana działka gruntu o nr geod. (...), położona w N., dla której Sąd Rejonowy w Piszu prowadzi księgę wieczystą Kw. Nr (...) o wartości 45 000 zł.

Wnioskodawczyni wskazała, że ruchomości wchodzące w skład majątku wspólnego stron zostały podzielone według stanu ich posiadania i wniosła o pominięcie ruchomości przy ustalaniu składu majątku wspólnego stron podlegającego podziałowi.

Wnioskodawczyni wniosła o dokonanie podziału opisanego wyżej majątku wspólnego poprzez przyznanie wszystkich jego składników na wyłączną własność wnioskodawczyni z obowiązkiem spłaty na rzecz uczestnika postępowania, który wnioskodawczyni wykona poprzez przeniesienie na rzecz uczestnika własności nieruchomości stanowiącej majątek odrębny wnioskodawczyni.

Uczestnik postępowania J. C. (1) co do zasady przychylił się do wniosku o podział majątku wspólnego. Wniósł o ustalenie, że w skład majątku wspólnego zainteresowanych wchodzi także nieruchomość rolna zabudowana położona w miejscowościach E. i S., gm. N., dla której Sąd Rejonowy w Bielsku Podlaskim IX Zamiejscowy Wydział Ksiąg Wieczystych w Hajnówce prowadzi księgę wieczystą Kw. Nr (...) przekazana przez rodziców uczestnika M. C. (1) na podstawie „Umowy przekazania gospodarstwa rolnego”. Uczestnik wniósł o rozliczenie nakładu poniesionego z majątku osobistego uczestnika na majątek wspólny zainteresowanych po rozwodzie w kwocie 81 500 zł tytułem spłaty wspólnie zaciągniętego kredytu, rozliczenie darowizny otrzymanej przez uczestnika postępowania przeznaczonej przez uczestnika na zakup nieruchomości stanowiącej majątek wspólny zainteresowanych w kwocie 25 135 000 zł ( w starej walucie), rozliczenie nakładu poniesionego przez uczestnika na opłaty podatków i ubezpieczenia majątku wspólnego zainteresowanych po rozwodzie., rozliczenie nakładu na pokrycie strat powstałych we wspólnie dzierżawionym gospodarstwie w latach 1999, 2000, 2001 wobec ZUS, a pokrytych przez uczestnika po rozwodzie tj. w latach 2010, 2011, 2012 w kwocie 14 000 zł, a po dokonanej korekcie w kwocie 14 320,57 zł. W toku postępowania uczestnik sprecyzował ,żądanie rozliczenia nakładu z majątku osobistego na majątek wspólny w postaci spłaty wspólnie zaciągniętego kredytu, wskazując że po ustaniu wspólności ustawowej tytułem spłaty kredytu spłacił kwotę 65 000 zł.

W toku postępowania wnioskodawczyni wniosła ponadto o ustalenie , iż w skład majątku wspólnego prawo najmu lokalu mieszkalnego nr (...) położonego w O. w budynku nr (...). Przyznała, że w skład majątku wspólnego wchodzi także gospodarstwo rolnego położone w miejscowościach E. i S..

W piśmie procesowym z dnia 15 lutego 2017r. wnioskodawczyni sprecyzowała ostatecznie sposób podziału majątku wspólnego w ten sposób , że w pierwszej kolejności wniosła o przyznanie jej wszystkich nieruchomości położonych w N., a uczestnikowi wszystkich pozostałych składników majątku bez obowiązku dokonywania spłat wyrównawczych. W braku zgody uczestnika na taki podział wniosła o przyznanie uczestnikowi wszystkich nieruchomości położonych w N. , a wnioskodawczyni wszystkich pozostałych składników majątku bez obowiązku dokonywania spłat wyrównawczych. W braku zgody uczestnika na taki podział wniosła o przyznanie wnioskodawczyni prawa najmu lokalu mieszkalnego oraz nieruchomości zabudowanej położonej w N., co do pozostałych składników majątku wniosła o ich podział proporcjonalnie z uwzględnieniem ich wartości , w taki sposób ,który nie będzie rodził obowiązku spłat.

Wnioskodawczyni sprzeciwiła się, aby zobowiązania finansowe związane z prowadzeniem działalności przez uczestnika postępowania były rozliczane w podziale majątku wskazując, iż nie powstały one za wiedzą i zgodą wnioskodawczyni , która w żaden sposób nie była beneficjentem dochodów z gospodarstwa rolnego. Wszystkimi pożytkami z prowadzonej działalności gospodarczej dysponował uczestnik i je wykorzystywał , a co za tym idzie wskazana aktywność uczestnika nie wpływała na zwiększenie majątku stron. Wnioskodawczyni wskazała, iż zobowiązania związane z działalnością gospodarczą uczestnika nie mogą być rozliczanie w rama mach podziału majątku wspólnego , zwłaszcza iż zobowiązanie kredytowe dotyczyło kredytu obrotowego. Ponadto działalność gospodarczą, która skutkowała powstaniem zadłużenia, uczestnik prowadził w czasie, kiedy strony nie tylko nie prowadziły wspólnego gospodarstwa domowego, ale pozostawały w separacji faktycznej.

Uczestnik postępowania ostateczny sposób podziału majątku przedstawił w piśmie procesowym z dnia 12 października 2015r. Uczestnik wniósł o ustalenie, iż prawo najmu lokalu mieszkalnego stanowi jego majątek osobisty. Wniósł o przyznanie uczestnikowi nieruchomości położonych w O. stanowiących działki grunty nr (...), nieruchomości położonej w N. stanowiącej działkę gruntu nr (...) oraz gospodarstwa rolnego położonego w miejscowościach E. i S.. W przypadku uznania przez Sąd, że dochody z działalności gospodarczej uczestnika stanowią jego majątek osobisty z ostrożności procesowej wniósł również o przyznaje nieruchomości położonej w N. stanowiącej działkę gruntu nr (...). Uczestnik wniósł o przyznanie pozostałych nieruchomości wnioskodawczyni (k. 354-356). Uczestnik wskazał, że wnioskodawczyni nigdy nie była najemcą lokalu mieszkalnego oraz nigdy nie była pracownikiem PAN. Prawo do zamieszkiwania wnioskodawczyni we wskazanym lokalu wynikało z faktu, że była żoną pracownika zakładu. Uczestnik będący wieloletnim pracownikiem Polskiej Akademii Nauk otrzymał przedmiotowy lokal na mocy „decyzji o przydziale lokalu funkcyjnego” z dnia 26 stycznia 1984 roku. Uczestnik stale zamieszkuje w tym lokalu i nie posiada innego mieszkania. Natomiast wnioskodawczyni wyprowadziła się z przedmiotowego lokalu mieszkalnego i zamieszkuje u swojego życiowego partnera. W toku postępowania zainteresowani zgodnie ustalali wartość nieruchomości : niezabudowanej działka gruntu o nr geod. (...), położona w O., dla której Sąd Rejonowy w Piszu prowadzi księgę wieczystą Kw. Nr (...) na kwotę 30 000 zł, udziału 18/100 części w zabudowanej działce gruntu o nr geod. (...), położonej w O., dla której Sąd Rejonowy w Piszu prowadzi księgę wieczystą Kw. Nr (...) na kwotę 45 000 zł.

Sąd ustalił, co następuje:

M. C. (1) i J. C. (1) zawarli związek małżeński 19 sierpnia 1981 roku. Małżonków łączył system małżeńskiej wspólności ustawowej.

Małżeństwo zainteresowanych rozwiązane zostało przez rozwód wyrokiem Sądu Okręgowego w Olsztynie z dnia 22 czerwca 2009 roku wydanym w sprawie VI RC 2411/08. Wyrok uprawomocnił się 14 lipca 2009 roku.

(dowód: wyrok Sądu Okręgowego w Olsztynie z dnia 04.10.2011r. k. 69)

W skład majątku wspólnego zainteresowanych wchodzą:

1. niezabudowana działka gruntu o nr geod. (...), położona w O., dla której Sąd Rejonowy w Piszu prowadzi księgę wieczystą Kw. Nr (...) o wartości 30 000 zł (trzydzieści tysięcy złotych),

2. udział 18/100 części w zabudowanej działce gruntu o nr geod. (...), położonej w O., dla której Sąd Rejonowy w Piszu prowadzi księgę wieczystą Kw. Nr (...) o wartości 45 000 zł (czterdzieści pięć tysięcy złotych),

3. niezabudowana działka gruntu o nr geod. (...), położona w N., dla której Sąd Rejonowy w Piszu prowadzi księgę wieczystą Kw. Nr (...) o wartości 196 000 zł (sto dziewięćdziesiąt sześć tysięcy złotych),

4. zabudowana działka gruntu o nr geod. (...), położona w N., dla której Sąd Rejonowy w Piszu prowadzi księgę wieczystą o Kw. Nr (...) o wartości 197 000 zł (sto dziewięćdziesiąt siedem tysięcy złotych),

5. niezabudowana działka gruntu o nr geod. (...), położona w N., dla której Sąd Rejonowy w Piszu prowadzi księgę wieczystą Kw. Nr (...) o wartości 101 000 zł (sto jeden tysięcy złotych),

6. nieruchomość rolna zabudowana składająca się z działek gruntu o nr geod. (...) ( działka nr (...) powstała z działek gruntu o nr (...) i (...)) , położona w miejscowościach E. i S., gm. N., dla której Sąd Rejonowy w Bielsku Podlaskim IX Zamiejscowy Wydział Ksiąg Wieczystych w Hajnówce prowadzi księgę wieczystą Kw. Nr (...) o wartości 238 000 zł (dwieście trzydzieści osiem tysięcy złotych) ,

7. prawo najmu lokalu mieszkalnego nr (...) położonego w O. w budynku nr (...) o wartości 42 466 zł (czterdzieści dwa tysiące czterysta sześćdziesiąt sześć złotych).

(dowody: odpisy z ksiąg wieczystych k. 608,609, 610, 611, 674 akt notarialny umowa sprzedaży k. 208-212, akta księgi wieczystej Kw. Nr (...), opinia biegłego z zakresu szacowania nieruchomości A. K. k. 270-305, informacja z PAN w P. k. 335, 339, 340, 370-371, pismo J. C. (1) do PAN w P. k. 336-337,341-342, 368-369, decyzja o przydziale mieszkania funkcyjnego k. 372-373, umowa najmu z dnia 26 stycznia 1984r. k. 374-376, informacja z PAN Stacji Badawczej w P. k. 381, 396, 662umowa najmu lokalu mieszkalnego k. 392, faktura k. 397, opinia biegłego z zakresu szacowania nieruchomości A. D. k. 411-457, opinia biegłego z zakresu szacowania nieruchomości A. K. dotycząca wartości prawa najmu lokalu mieszkalnego oraz opinia uzupełniającą k. 502-535 , 580-586, informacja ze Starostwa Powiatowego w H. k. 683, 692, operat techniczny k. 702-703 ).

W trakcie trwania wspólności ustawowej J. C. (1) prowadził działalność gospodarczą w postaci gospodarstwa hodowlano – rolnego oraz był pracownikiem Polskiej Akademii Nauk w P. . W pracy na dzierżawionym przez uczestnika gospodarstwie rolnym pomagała uczestnikowi wnioskodawczyni oraz dzieci zainteresowanych. Wnioskodawczyni w początkowym okresie małżeństwa przez 6 lat pozostawała na urlopie wychowawczym ,sprawowała opiekę nad małoletnimi wówczas dziećmi zainteresowanych oraz zajmowała się prowadzeniem gospodarstwa domowego. Po powrocie z urlopu wychowawczego M. C. (1) pracowała jako nauczyciel, w dalszym ciągu zajmowała się domem , opieką nad dziećmi oraz pomagała uczestnikowi w pracy w dzierżawionym gospodarstwie rolnym. Byli małżonkowie wspólnie ponosili wydatki związane z gospodarstwem domowym.

W trakcie trwania związku małżeńskiego 24 listopada 1997r. zainteresowani zawarli umowę o udzielenie kredytu w rachunku bieżącym .W dniu 22 stycznia 2007r. J. C. (1) zawarł umowę ugody spłaty wierzytelności powstałej w wyniku zaciągnięcia w/w kredytu, zgodnie z którą wysokość niespłaconego zobowiązania wynosiła na dzień 30 listopada 2006r. 87 322,77 zł. Strony ugody ustaliły, że spłata wierzytelności będzie następować w ratach miesięcznych po 500 zł każda począwszy od miesiąca stycznia 2007r. , dodatkowo w ratach rocznych płatnych do 30 czerwca każdego roku w następujący sposób: 4000 zł w 2007r., 8000 zł w 2008r., 10 000 zł w latach 2009 do 2013r., pozostała kwota regulująca całkowitą spłatę zadłużenia w 2014r. M. C. (1) wyraziła zgodę na zawarcie umowy ugody. Po ustaniu wspólności ustawowej J. C. (1) spłacił z tytułu zaciągniętego kredytu kwotę 60 000 zł oraz zobowiązania wobec ZUS w kwocie 14 177,64 zł i opłacił ubezpieczenia nieruchomości w kwocie 915 zł.

(dowody: potwierdzenia przelewów k. 116 do 147, 169, informacja z ZUS k. 148 do 150 , polisy ubezpieczeniowe k. 175-181, potwierdzenia przelewów k. 182, 184, 185, 189, 190, 191, 192, 193, akt notarialny umowa dzierżawy k. 222-224, dokumenty w kopercie k. 269 – akty notarialne umów sprzedaży, umowa dzierżawy, polisy ubezpieczeniowe, potwierdzenia przelewów, informacja z ZUS, umowa ugody z dnia 22 stycznia 2007r. , umowa kredytu z dnia 24 listopada 1997r. wraz z aneksem , odpis z księgi wieczystej, częściowo zeznania świadków: J. C. (2) k. 306, E. D. k. 307, M. G. k. 307-308, E. M. k. 308, J. C. (3) k. 328-329 częściowo zeznania wnioskodawczyni k. 329-330, częściowo zeznania uczestnika k. 330- 331, zeznania świadka B. K. akta I Cps 59/15 SR w Bielsku Podlaskim, częściowo zeznania świadka E. K. akta I Cps 34/15 SR w Bielsku Podlaskim, zestawienie dokumentów w kopercie k. 347 tj. potwierdzenie przekazów na rzecz J. C. (1) , polisy ubezpieczenie , potwierdzenia przelewów podatku od nieruchomości - za gospodarstwo rolne (...), decyzje w przedmiocie podatku od nieruchomości, potwierdzenia przelewów (...), polisa ubezpieczeniowa k. 644, potwierdzenia spłat zaległości abonamentowych k. 645-647, pismo z Poczty Polskiej k. 648, świadectwo pracy J. C. (1) k. 649-650, wypowiedzenie umowy o pracę przez pracodawcę k. 651, pisma – wezwania uczestnika do wnioskodawczyni z potwierdzeniami odbioru k. 652-659, )

Sąd zważył, co następuje:

Zgodnie z art. 31 § 1 k.r.o. majątkiem wspólnym małżonków są przedmioty majątkowe nabyte w czasie trwania wspólności ustawowej przez oboje małżonków lub przez jednego z nich. Treść art. 43 § 1 k.r.o. zawiera domniemanie, iż oboje małżonkowie mają równe udziały w majątku wspólnym.

Skład i wartość majątku ulegającego podziałowi ustala Sąd (art. 567 § 3 k.p.c. w zw. z art. 684 k.p.c.). Zasadą jest, iż podział majątku wspólnego obejmuje składniki należące do danego majątku w dacie ustania wspólności oraz istniejące w chwili dokonywania podziału.

W przedmiotowej sprawie bezspornym było, iż w skład majątku wspólnego stron wchodzą wszystkie nieruchomości objęte przez Sąd podziałem. Nadto zainteresowani byli zgodni co do wartości działki gruntu o nr geod. (...), położonej w O., dla której Sąd Rejonowy w Piszu prowadzi księgę wieczystą Kw. Nr (...) i udziału 18/100 części w zabudowanej działce gruntu o nr geod. (...), położonej w O., dla której Sąd Rejonowy w Piszu prowadzi księgę wieczystą Kw. Nr (...) oraz zgodnie przyznali, że dokonali już podziału ruchomych składników majątku.

Spór koncentrował się na ustaleniu czy w skład majątku wspólnego stron wchodzi prawo najmu lokalu mieszkalnego położonego w O. oraz wartości tego prawa, wartości pozostałych nieruchomości , a także czy przedmiotem rozliczeń między byłymi małżonkami stanowią zgodnie z twierdzeniem uczestnika rozliczenia: nakładu poniesionego z majątku osobistego uczestnika na majątek wspólny zainteresowanych po rozwodzie w kwocie 65 500 zł tytułem spłaty wspólnie zaciągniętego kredytu, darowizny otrzymanej przez uczestnika postępowania i przeznaczonej przez niego na zakup nieruchomości stanowiącej majątek wspólny zainteresowanych w kwocie 25 135 000 zł ( w starej walucie), nakład poniesiony przez uczestnika na opłaty podatków i ubezpieczenia majątku wspólnego zainteresowanych po rozwodzie., nakład na pokrycie strat powstałych w dzierżawionym gospodarstwie w latach 1999, 2000, 2001 wobec ZUS, a pokrytych przez uczestnika po rozwodzie tj. w latach 2010, 2011, 2012 w kwocie 14 320,57 zł.

Wartość nieruchomości położonych w N. Sąd ustalił w oparciu o opinię biegłego sądowego z zakresu szacowania nieruchomości A. K., a wartości gospodarstwa rolnego położonego w miejscowościach E. i L. biegłego sądowego z zakresu szacowania nieruchomości A. D..

Zainteresowani ostatecznie nie kwestowali wartości nieruchomości ustalonych przez biegłych.

Sąd ustalił, że w skład majątku wspólnego byłych małżonków wchodzi również prawo najmu lokalu mieszkalnego położonego w miejscowości O.. Sąd Najwyższy w orzeczeniu z dni 21 lutego 2002 roku wskazał, że zarówno pod rządem Kodeksu rodzinnego z 1950r. , jak i pod rządem Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego z 1964r. prawa wynikające ze stosunku najmu, uzyskane w czasie trwania małżeństwa, stanowią dorobek wchodzący w skład majątku objętego wspólnością ustawową . Jeżeli umowa najmu została zawarta tylko przez jednego z małżonków lub na rzecz tylko jednego z nich została wydania decyzja o przydziale lokalu, to prawo do lokalu przysługuje obojgu małżonkom łącznie jako prawa niepodzielne. Umowa najmu lokalu mieszkalnego z J. C. (1) zwarta została w dniu 26 stycznia 1984r., a więc w trakcie trwania małżeństwa zainteresowanych. Zgodnie z informacją udzieloną w toku postępowania przez Dyrektora S. (...) w P. zainteresowani korzystają obecnie z lokalu mieszkalnego położonego w Onufryjewie (...) na podstawie umowy najmu z dnia 26 stycznia 1984r. , która sporządzona została na podstawie decyzji o przydziale mieszkania funkcyjnego również z dnia 26 stycznia 1984r. (k. 381). Biegły z zakresu szacowania nieruchomości A. K. ustalił wartość prawa najmu lokalu mieszkalnego przy założeniu kontynuowania najmy przez wnioskodawczynię na kwotę 47 604 zł i przy założeniu kontynuowania najmu przez uczestnika na kwotę 42 466 zł. Na skutek zarzutów do opinii zgłoszonych przez uczestnika polegających na błędnym przyjęciu przez biegłego dalszego trwania życia oraz ustalenia zawyżonej średniej stawki najmu lokalu, biegły sporządził opinię uzupełniającą, w której podtrzymał swojej stanowisko. Biegły wskazał, iż przyjecie okresu dalszego trwania życia jest czynnością pomocniczą w obliczeniach, ale istotnie wpływa na określoną wartość prawa najmu. Do ustalenia długości życia biegły przyjął pomocniczo załącznik do komunikatu GUS w sprawie dalszego trwania życia kobiet i mężczyzn. Biegły wskazał , iż do jego kompetencji należy decyzja o wykorzystaniu konkretnych opracowań. Nadto biegły wskazał , że przy ustaleniu wartości stawek czynszu , dążył do określenia wartości jak najbardziej zbliżonych do poziomu rynkowego. Zdaniem biegłego przyjęcie średniej stawki czynszu z całego powiatu pozwala w pewnym stopniu zlikwidować przypadkowość w ustalaniu wysokości czynszu. Natomiast sugerowane przez uczestnika przyjęcie stawek czynszu stosowanych tylko przez niektóre gminy mogłoby tylko ten efekt zakłócić. W ocenie Sądu sporządzona przez biegłego opinia cechuje się wysokim profesjonalizmem. Jest to opinia jasna i fachowa, w przejrzysty sposób uzasadniająca przedstawione w niej wnioski i dokonane wyliczenia. Biegły sporządził ją przy wykorzystaniu specjalistycznej wiedzy z zakresu swojej specjalności. Ponadto w opinii uzupełniającej biegły w sposób rzeczowy i szczegółowy ustosunkował się do zarzutów uczestnika , co skutkowało oddaleniem przez Sąd wniosku uczestnika o dopuszczenie dowodu z opinii innego biegłego celem ustalenia wartości prawa najmu.

Odnosząc się do twierdzeń uczestnika w zakresie spłaconych po ustaniu wspólności ustawowej długów związanych z majątkiem wspólnym, to podstawę ich rozliczenia stanowi odpowiednio zastosowany art. 207 kc, albowiem przepis art. 686 kpc znajduje zastosowanie także w postępowaniu o podział majątku poprzez odesłanie zawarte w art. 567§3 kpc . Na podstawie przedłożonych przez uczestnika dowodów w postaci umowy kredytu dnia 24 listopada 1993r. , umowy ugody z dnia 22 stycznia 2007r. oraz przelewów wpłat , Sąd ustalił ,iż w trakcie trwania związku małżeńskiego zainteresowani zawarł umowę kredytu w rachunku bieżącym w związku z działalnością gospodarczą prowadzoną przez uczestnika postępowania. Po ustaniu związku małżeńskiego uczestnik J. C. (1) spłacił z tytułu zaciągniętego kredytu kwotę 60 000 zł. Sąd nie podzielił twierdzeń wnioskodawczyni , aby zobowiązania finansowe związane z prowadzeniem działalności gospodarczej przez uczestnika postępowania nie mogły być rozliczone w postępowaniu o podział majątku, albowiem nie powstały one za wiedzą i zgodą wnioskodawczyni , która w żaden sposób nie była beneficjentem dochodów z gospodarstwa rolnego. Ponadto wnioskodawczyni nie udowodniła , iż działalność gospodarczą, która skutkowała powstaniem zadłużenia, uczestnik prowadził w czasie, kiedy strony pozostawały w separacji faktycznej.

Przesłuchani na wskazane okoliczności świadkowie J. C. (2) (k. 306), E. D. (k. 307), M. G. (k. 307-308), E. M. (k. 308), J. C. (3) (k. 328-329) zeznali, że wszyscy członkowie rodziny pracowali i pomagali uczestnikowi w dzierżawionym gospodarstwie rolnym i w tym zakresie zeznania świadków Sąd uznał za wiarygodne. Z zeznań wskazanych świadków nie wynika dokładna data kiedy pomiędzy byłymi małżonkami miała nastąpić separacja faktyczna oraz aby wnioskodawczyni była zmuszana do zaciągnięcia kredytu. Same zeznania wnioskodawczyni , iż została pobita przez uczestnika i w ten sposób zmuszona do podpisania umowy kredytowej nie były wystarczającym dowodem celem na wskazaną okoliczność. Natomiast, jak wynika z przedłożonych przez uczestnika dowodów: umowy kredytu dnia 24 listopada 1993r. , umowy ugody z dnia 22 stycznia 2007r., podpisanych także przez wnioskodawczynię, wnioskodawczyni wyraziła zgodę na zawarcie obydwu umów. Wskazać również należy na dyspozycję przepisu art. 36§3 krio, zgodnie z którym przedmiotami majątkowymi służącymi małżonkom do wykonywania zawodu lub prowadzenia działalności zarobkowej małżonek ten zarządza samodzielnie. W razie przemijającej przeszkody drugi małżonek może dokonywać niezbędnych bieżących czynności. Uczestnik był zatem uprawniony do samodzielnego podejmowania decyzji w zakresie zarządu dzierżawionym gospodarstwem hodowlano – rolnym. W dniu 22 stycznia 2007r. J. C. (1) zawarł umowę ugody spłaty wierzytelności powstaje w wyniku zaciągnięcia w/w kredytu, zgodnie z którą wysokość niespłaconego zobowiązania wynosiła na dzień 30 listopada 2006r. 87 322,77 zł. M. C. (1) wyraziła zgodę na zawarcie umowy ugody. Po ustaniu wspólności ustawowej J. C. (1) spłacił z tytułu zaciągniętego kredytu kwotę 60 000 zł, co zostało udowodnione przedłożonymi przez uczestnika dowodami wpłat. Po ustaniu wspólności majątkowej uczestnik spłacił na rzecz Zakładu Ubezpieczeń Społecznych kwotę 14 177,64 zł wynikającą z nieopłaconych składek na Fundusz Ubezpieczeń Społecznych , Fundusz Ubezpieczeń Zdrowotnych oraz Fundusz Pracy i Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych powstałych związku z prowadzoną działalnością gospodarczą oraz opłacił ubezpieczenia nieruchomości w kwocie 915 zł.

Uczestnik nie udowodnił natomiast, aby otrzymał od rodziców darowiznę w kwocie 25 135 000 zł przed denominacją, którą przeznaczył na zakup udziału w nieruchomości w postaci działki gruntu nr (...) położonej w O. oraz zakup zabudowanej działki gruntu nr (...) położonej w N.. Nie udowodnił także , aby przedstawione przez niego pozostałe przelewy dotyczyły zapłaty za podatki od nieruchomości wchodzące w skład majątku wspólnego. Z przedstawionych dowodów nie wynika bowiem za jakie nieruchomości zostały opłacone podatki .

Wbrew twierdzeniom wnioskodawczyni uczestnik udowodnił , że ponosił ciężary związane prowadzeniem gospodarstwa domowego i posiadaniem rodziny. Wnioskodawczyni w miarę możliwości pomagała uczestnikowi w pracy w dzierżawionym gospodarstwie rolnym, pracowała zawodowo jako nauczycielka, zajmowała się prowadzeniem domu i opieką nad dziećmi. Uczestnik pracował zawodowo w s. (...) w P.. Prócz tego pracował w wydzierżawionym od PAN gospodarstwie rolnym. Uczestnik ponosił opłaty m.in. podatków od nieruchomości - gospodarstwa rolnego położonego w E. i S.. Z przedstawionych przez uczestnika przekazów i potwierdzeń przelewów bezspornie wynika, że także łożył na utrzymanie dzieci stron , opłacał czynsz za mieszkanie dzieci na studiach, przelewał kieszonkowe, płacił dzieciom za pomoc w pracach w gospodarstwie rolnym.

W konsekwencji Sąd ustalił, że w skład majątku wspólnego zainteresowanych wchodzą nieruchomości wskazane we wniosku i odpowiedzi na wniosek oraz prawo najmu lokalu mieszkalnego. Sąd ustalił , że uczestnik po ustaniu wspólności ustawowej spłacił kredyt zaciągnięty przez małżonków w kwocie 60 000 zł, zobowiązanie wobec ZUS powstałe w trakcie trwania wspólności ustawowej w kwocie 14 177,64 zł oraz opłacił podatki za nieruchomości w kwocie 915 zł. Łącznie uczestnik wydatkował z majątku osobistego kwotę 75 092,64 zł. Z uwagi na powyższe wnioskodawczyni zobowiązania jest do zwrotu uczestnikowi połowy tej kwoty to jest 37 546,32 zł.

Priorytetowym sposobem podziału majątku jest podział rzeczy wspólnej (art. 211 kc), który następuje przez podział fizyczny rzeczy pomiędzy byłych małżonków z ewentualnym wyrównaniem różnicy wartości majątków powstałych z przez dopłaty. Zainteresowani prezentowali różne stanowiska w zakresie podziału majątku , które nadto niosły za sobą znaczne dopłaty tytułem wyrównania majątków.

W tym stanie rzecz Sąd dokonał podziału majątku zainteresowanych w taki sposób, aby uwzględniał chociażby częściowo stanowiska wnioskodawczyni i uczestnika co do sposobu podziału majątku, a jednocześnie generował jak najniższą dopłatę .

Z uwagi na powyższe Sąd przyznał wnioskodawczyni nieruchomości wskazane w pkt. I ppkt. 3,4 orzeczenia , zaś uczestnikowi prawa wymienione w pkt. I ppkt. 1,2, 5, 6,7 orzeczenia.

Wartość majątku zainteresowanych wyniosła 849 466 zł, udziały zainteresowanych w majątku wspólnym są równe i wynoszą 424 733 zł (art. 43 § 1 krio),. Wnioskodawczyni otrzymała majątek o wartości 393 000 zł , a uczestnik o wartości 456 466 zł. Należna wnioskodawczyni dopłata wyniosła by zatem 31 733 zł. Ponieważ wnioskodawczyni zobowiązania jest do zwrotu uczestnikowi kwoty 37 546,32 zł Sąd zasądził od wnioskodawczyni M. C. (1) na rzecz uczestnika J. C. (1) tytułem dopłaty kwotę 5 813,32 zł płatną w terminie jednego miesiąca od dnia uprawomocnienia się orzeczenia z odsetkami ustawowymi za opóźnienie w razie zwłoki w płatności tej kwoty (37 546,32 zł – 31 733 zł = 5 813,32 zł)

O kosztach postępowania Sąd orzekł na podstawie art. 520 § 2 kpc i art. 113 ustawy o kosztach sądowych w sprawach cywilnych rozdzielając je stosunkowo między zainteresowanych, przy uwzględnieniu wniesionych zaliczek na opnie biegłych.

Natomiast o pozostałych kosztach postępowania związanych z udziałem uczestników w postępowaniu Sąd rozstrzygnął w myśl art. 520 § 1 kpc.