Portal Orzeczeń Sądów Powszechnych

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 17 kwietnia 2014 r.

Sąd Rejonowy w Olsztynie IV Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

w składzie:

Przewodniczący:	SSR Grażyna Giżewska Rozmus
Protokolant:	stażysta Tomasz Miłosz

po rozpoznaniu w dniu 17 kwietnia 2014 r. w Olsztynie

sprawy A. K.

przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych Oddział w O.

o zasiłek chorobowy

na skutek odwołania A. K.

od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w O.

z dnia 4 lipca 2013 nr (...)

orzeka:

zmienia zaskarżoną decyzję i przyznaje odwołującemu prawo do zasiłku chorobowego z ubezpieczenia wypadkowego za okres od 10 maja 2013 roku do 21 maja 2013 roku.

SSR Grażyna Giżewska Rozmus

Sygn. akt IV U 451/13

UZASADNIENIE

Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w O. decyzją z dnia 04 lipca 2013 roku znak: (...) – na podstawie art. 3, art. 6 ust. 1 pkt 1 i art. 21 ust. 1 ustawy z dnia 30 października 2002r. o ubezpieczeniu społecznym z tytułu wypadków przy pracy i chorób zawodowych (Dz.U. Nr 199, poz. 1673) – odmówił A. K. wypłaty zasiłku chorobowego z ubezpieczenia wypadkowego za okres od 10.05.2013r. do 21.05.2013r.

W uzasadnieniu decyzji wskazano, iż zasiłek chorobowy z ubezpieczenia wypadkowego nie przysługuje ubezpieczonemu, gdy wyłączną przyczyną wypadku było udowodnione naruszenie przez ubezpieczonego przepisów, dotyczących ochrony życia i zdrowia, spowodowane przez niego umyślnie lub wskutek rażącego niedbalstwa.

Od powyższej decyzji – A. K. wniósł odwołanie do Sądu Rejonowego w Olsztynie IV Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych wskazując, iż zdarzenie z dnia 10.05.2013r. było nagłe wywołane przyczyną zewnętrzną i nie doszło do niego wskutek działania umyślnego bądź niedbalstwa z jego strony.

Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w O. w odpowiedzi na odwołanie wskazał, że wyłączną przyczyną zdarzenia z dnia 10.05.2013r. było uwodnione naruszenie przez ubezpieczonego przepisów dotyczących ochrony życia i zdrowia spowodowane przez niego na skutek rażącego niedbalstwa. Z protokołu wynika, że w trakcie wykonywania czynności zawodowych przez ubezpieczonego tj. podnoszenia pojazdu na podnośniku hydraulicznym w celu skręcenia miski olejowej, podnosił silnik i w tym momencie belka odpięła się od silnika i uderzyła go w głowę. Zespół powypadkowy ustalił, że A. K. nie zabezpieczył silnika łańcuchami ani podpórką, która uniemożliwiałaby wypięcie się belki i stwierdził, że pracownik nie zastosował zabezpieczeń, które znajdują się na wyposażeniu warsztatu.

Sąd ustalił, co następuje:

A. K. był zatrudniony w (...) Technika s.c. w B. na stanowisku mechanika.

(dowód: akta rentowe protokół nr (...)r. k: 2—3 karta wypadku 4-5; protokół przesłuchanie poszkodowanego i świadka k: 6-7)

W dniu 10 maja 2013r. pracował w warsztacie przy naprawie samochodu osobowego, który znajdował się uniesiony na podnośniku hydraulicznym marki G.. Silnik zawieszony był na belce montażowej marki P., która posiadała podgumowane podpórki do ustawiania na błotnikach samochodu, łańcuchy, pokrętła regulacyjne oraz haki z prętu metalowego wygięte do góry. Podczas podnoszenia silnika od dołu za pomocą lewarka hydraulicznego, belka montażowa przytrzymująca silnik odpięła się od silnika i spadając z samochodu uderzyła ubezpieczonego w głowę. Kolega odwołującego F. J., który w chwili zdarzenia obecny był w warsztacie i pracował na sąsiednim stanowisku – widział jak belka z samochodu spada na głowę poszkodowanego i usłyszał tylko odgłos odwołującego w chwili kiedy doszło do wypadku. Następnie udzielił mu pomocy.

W wyniku wypadku poszkodowany doznał urazu głowy z raną tłuczoną. Był hospitalizowany w Szpitalu w B. na Oddziale (...) w dniach od 10.05. do 11.05.2013r. W konsekwencji wystąpił u niego na skutek wypadku trwały uszczerbek na zdrowiu w wysokości 1 %.

Sposób w jaki w dniu zdarzenia ubezpieczony naprawiał silnik – był powszechnie przyjęty w zakładzie pracy.

(dowód: zeznania odwołującego k: 17-17v; zeznania F. J. k: 16v; protokół nr 001/2013 akta rentowe k: 2-3v; opinia biegłego k: 61-62)

Zespół powypadkowy w składzie dwóch współwłaścicieli spółki – (...) i M. P. uznał zdarzenie za wypadek przy pracy. Jako przyczynę wypadku wskazano: pracownik A. K. nie zabezpieczył silnika łańcuchami, ani podpórką, która uniemożliwiałaby wypięcie się belki”. Jednocześnie zespół powypadkowy stwierdził, że wyłączną przyczyną wypadku było naruszenie przez poszkodowanego pracownika przepisów dotyczących ochrony życia i zdrowia, spowodowane przez niego umyślnie lub wskutek rażącego niedbalstwa, tj.: pracownik nie zastosował zabezpieczeń, które znajdują się na wyposażeniu warsztatu. (dowód: akta rentowe - protokół nr (...) k: 2-3v)

Odwołujący posiadał aktualne zaświadczenie lekarskie o zdolności do pracy na stanowisku mechanika samochodowego wydane w dniu 27.04.2012r. i ważne do 30.04.2014r. Przeszedł instruktaż ogólny z zakresu bhp przeprowadzony w dniu 01.09.2005r. Posiadał zaświadczenie o ukończeniu szkolenia okresowego w dziedzinie bezpieczeństwa i higieny pracy dla pracowników zatrudnionych na stanowiskach robotniczych wystawione w dniu 29.09.2012r.

(dowód: zaświadczenie k: 43; karta szkolenia k: 44; zaświadczenie k: 45)

Postanowieniem z dnia 16.09.2013r. Sąd dopuścił dowód z opinii biegłego z zakresu BHP na okoliczność przyczyn zaistnienia zdarzenia z dnia 10.05.2013 r. tj. jakie były przyczyny tego zdarzenia, w szczególności, czy odwołujący dopuścił się naruszenia przepisów i zasad BHP, jeżeli tak, to jakich, czy też wystąpiły inne okoliczności wpływające na zaistnienie zdarzenia.

Biegły wskazał, że przyczyny analizowanego wypadku były: organizacyjne oraz ludzkie. I tak do organizacyjnych zaliczył:

a)  niewłaściwe przypięcie silnika do belki – zdaniem biegłego bowiem prawdopodobnym jest, że poszkodowany nie używał do podwieszenia silnika ani też innych zawiesi np. pasków klinowych, a robił to bezpośrednio za pomocą haków belki o bliżej nieustalone części silnika. W sytuacji zastosowania łańcuchów – w ocenie biegłego - wypięcie się z haków belki dwóch łańcuchów jednocześnie jest wielce nieprawdopodobne. Wówczas nawet ześlizgnięcie się belki z komory silnikowej – spowodowałoby jej zawiśnięcie na łańcuchach, albo na jednym z nich. W związku z tym – haki belki zaczepiono prawdopodobnie bezpośrednio o elementy silnika, co stworzyło mocowania niepewne oraz możliwość wypięcia się haków przy wstrząsach silnika;

b)  niewłaściwa kolejność prac tj. podnoszenie silnika od spodu przed jego przykręceniem do pojazdu oraz przed zdjęciem belki podtrzymującej silnik od góry. Jeżeli bowiem samochód stał przez kilka dni na podnośniku to poszkodowany powinien najpierw sprawdzić ustawienie belki i sposób przymocowania do niej silnika, i wówczas przystąpić do czynności naprawczych;

c)  brak właściwego przeszkolenia w zakresie bhp oraz instrukcji obsługi belki – w zakładzie pracy nie ma bowiem instrukcji obsługi belki do podtrzymywania silnika, w związku z powyższym poszkodowany nie miał możliwości zapoznania się z zaleceniami producenta belki dotyczącymi jej bezpiecznej obsługi;

d)  nieodpowiedni nadzór nad wykonywaną pracą tj. tolerowanie w zakładzie niewłaściwych metod pracy. Poszkodowany bowiem przyznał, że „ w chwili zdarzenia właściciela firmy nie było na miejscu, on widział wcześniej, ze tak naprawialiśmy miski olejowe”. Biegły uznał, że osoba nadzorująca niewłaściwie egzekwowała przestrzeganie zasad bezpiecznego wykonywania pracy z użyciem belki do podtrzymywania silnika.

Do przyczyn ludzkich biegły zaliczył:

e)  zaskoczenie niespodziewanym zdarzeniem tj. nagły upadek belki na głowę poszkodowanego. Belka przed wypadkiem znajdowała się nad komorą silnika. Naprawiany pojazd uniesiony był na podnośniku hydraulicznym na wysokości ok. 150 cm już od kilku dni, belka była wówczas poza zasięgiem wzroku pracownika tj. na wysokości ok. 200 cm i zdaniem biegłego jej nagły upadek mógł być zaskoczeniem dla poszkodowanego;

f)  nieznajomość zagrożenia spowodowana m.in. brakiem instrukcji obsługi belki oraz tym, że poszkodowany zapomniał o belce znajdującej się nad silnikiem. Właściciel warsztatu nie posiadał bowiem instrukcji belki. Na korpusie belki umieszczono napis informacyjny o konieczności zapoznania się z instrukcją obsługi przed jej użyciem. Zdaniem biegłego prawdopodobnie pośpiech poszkodowanego spowodował, ze nie upewnił on się co do bezpiecznego ustawienia belki i mocowania do niej silnika w samochodzie, który stał na podnośniku.

Reasumując biegły wskazał, że ubezpieczony dopuści się naruszenia przepisów i zasad bhp poprzez zastosowanie niewłaściwej kolejności pracy. Wystąpiły jednak inne okoliczności wpływające na zaistnienie tego zdarzenia które nie wynikały z błędnego zachowania poszkodowanego tj. brak właściwego przeszkolenia w zakresie bhp oraz brak w zakładzie pracy instrukcji obsługi belki, nieodpowiedni nadzór nad wykonywaną pracą, zaskoczenie poszkodowanego niespodziewanym zdarzeniem oraz nieznajomość przez poszkodowanego zagrożenia.

Biegły podkreślił, że z uwagi na brak w zakładzie pracy – instrukcji obsługi belki i tolerowanie przez pracodawcę – mocowania silnika do belki bez użycia łańcuchów lub zawiesi – poszkodowany mógł nie mieć świadomości powstania ujemnych skutków swojego postępowania w chwili wypadku.

(dowód: opinia biegłego k: 20-34)

Biegły ortopedy w sporządzonej opinii potwierdził, iż w wyniku zdarzenia doszło u odwołującego do uszczerbku na zdrowiu.

( dowód: opinia k. 61-62)

Sąd zważył, co następuje:

Odwołanie A. K. jest zasadne i zasługuje na uwzględnienie.

W pierwszej kolejności wskazać wypada, iż pozostaje w zasadzie poza sporem, że zdarzenie było wypadkiem przy pracy w rozumieniu art. 3 ust.1 ustawy z dnia 30 października 2002 roku o ubezpieczeniu społecznym z tytułu wypadków przy pracy i chorób zawodowych.

Sporne natomiast miedzy stronami były kwestie, dotyczące okoliczności wyłączających prawo ubezpieczonego do świadczeń z tytułu wypadku przy pracy sformułowane w art. 21 ust.1 powyżej ustawy.

W tym stanie rzeczy drobiazgowej analizy wymagał art. 21 ust.1 wskazanej ustawy, który stanowi, iż świadczenia z ubezpieczenia wypadkowego nie przysługują ubezpieczonemu, gdy wyłączną przyczyną wypadków, o których mowa w art. 3 było udowodnione naruszenie przez ubezpieczonego przepisów, dotyczących ochrony życia i zdrowia spowodowane przez niego umyślnie lub wskutek rażącego niedbalstwa. Zgodnie z treścią cytowanego przepisu, należało zatem dla stwierdzenia, czy istnieją przesłanki do wyłączenia prawa do świadczenia z tytułu wypadku przy pracy, ustalić w pierwszej kolejności, czy przyczyny wypadku przy pracy leżą wyłącznie po stronie ubezpieczonego.

ZUS w swojej decyzji w zakresie zasiłku chorobowego z ubezpieczenia wypadkowego powoływał się na to, że wyłączną przyczyną wypadku było udowodnione naruszenie przez ubezpieczonego przepisów, dotyczących ochrony życia i zdrowia, spowodowane przez niego umyślnie lub wskutek rażącego niedbalstwa.

Na gruncie niniejszej sprawy - dla rozważenia, jakie były rzeczywiste przyczyny zdarzenia z dnia 10.05.2013r. - pierwszoplanowe znaczenie miała opinia biegłego z zakresu BHP właśnie na okoliczność przyczyn zaistnienia zdarzenia z dnia 10.05.2013 r. tj. jakie były przyczyny tego zdarzenia, w szczególności, czy odwołujący dopuścił się naruszenia przepisów i zasad BHP, jeżeli tak, to jakich, czy też wystąpiły inne okoliczności wpływające na zaistnienie zdarzenia.

Biegły bardzo szczegółowo i konkretnie wskazał, że przyczyny analizowanego wypadku były: organizacyjne oraz ludzkie. I tak do organizacyjnych zaliczył: niewłaściwe przypięcie silnika do belki, niewłaściwą kolejność prac, brak właściwego przeszkolenia w zakresie bhp oraz instrukcji obsługi belki, nieodpowiedni nadzór nad wykonywaną pracą tj. tolerowanie w zakładzie niewłaściwych metod pracy. Do przyczyn ludzkich zaś biegły zaliczył: zaskoczenie niespodziewanym zdarzeniem tj. nagły upadek belki na głowę poszkodowanego, nieznajomość zagrożenia spowodowaną m.in. brakiem instrukcji obsługi belki oraz tym, że poszkodowany zapomniał o belce znajdującej się nad silnikiem.

Reasumując biegły wskazał, że ubezpieczony dopuścił się naruszenia przepisów i zasad bhp poprzez zastosowanie niewłaściwej kolejności pracy. Wystąpiły jednak inne okoliczności, wpływające na zaistnienie tego zdarzenia, które nie wynikały z błędnego zachowania poszkodowanego tj. brak właściwego przeszkolenia w zakresie bhp oraz brak w zakładzie pracy instrukcji obsługi belki, nieodpowiedni nadzór nad wykonywaną pracą, zaskoczenie poszkodowanego niespodziewanym zdarzeniem oraz nieznajomość przez poszkodowanego zagrożenia. Biegły podkreślił bowiem, że z uwagi na brak w zakładzie pracy – instrukcji obsługi belki i tolerowanie przez pracodawcę – mocowania silnika do belki bez użycia łańcuchów lub zawiesi – poszkodowany mógł nie mieć świadomości powstania ujemnych skutków swojego postępowania w chwili wypadku.

Podnieść w tym miejscu również należy, jak niejednokrotnie podkreślał Sąd Najwyższy, iż „ do pozbawienia pracownika świadczenia z tytułu wypadku przy pracy nie jest wystarczające stwierdzenie, że zachowanie pracownika było decydującą przyczyną wypadku, jeżeli nie było ono wyłączną jego przyczyną” – (por. wyrok SN z dnia 9 września 1998 roku II UKN 186/98.

Tym samym nie można pozbawić A. K. prawa do świadczeń z ustawy wypadkowej, skoro jego zachowanie w dniu zdarzenia 10.05.2013r. nie było wyłączną przyczyną tegoż wypadku.

Sąd w pełni podzielił stanowisko wyrażone w opracowanej opinii, gdyż jest ono jasne, rzeczowe, bardzo szczegółowe oraz wyczerpujące i zawiera przekonujące uzasadnienie sformułowanych w niej wniosków.

Biegły ortopeda powołany w niniejszej sprawie potwierdził, że poszkodowany w dniu zdarzeniu doznał urazu głowy z raną, co spowodowało trwały uszczerbek na jego zdrowiu w wysokości 1%.

W tej sytuacji, na podstawie przepisów powołanych i art. 477 ¹⁴§2 kpc Sąd orzekł jak w pkt I – przyznając odwołującemu zasiłek chorobowy z ubezpieczenia wypadkowego za okres od 10 maja 2013r. do 21 maja 2013r.

S SR Grażyna Giżewska-Rozmus