Portal Orzeczeń Sądów Powszechnych

POSTANOWIENIE

Dnia 26 stycznia 2016 r.

Sąd Rejonowy w Olsztynie I Wydział Cywilny

w składzie następującym:

Przewodniczący:

SSR Piotr Żywicki

Protokolant:

sekretarz sądowy Małgorzata Karwacka

po rozpoznaniu w dniu 12 stycznia 2016 r. w Olsztynie na rozprawie

sprawy z wniosku B. K.

z udziałem P. K.

o podział majątku wspólnego

postanawia:

I.  umorzyć postępowanie w zakresie podziału środków uzyskanych za sprzedaż nieruchomości położonej w miejscowości B. oraz w zakresie ruchomości, za wyjątkiem prawa własności samochodu osobowego marki C. (...) o nr rej. (...) i udziału 95/100 w prawie własności samochodu osobowego marki F. (...) o nr rej. (...);

II.  ustalić, że w skład majątku wspólnego wnioskodawcy B. K. i uczestniczki P. K., między którymi małżeńska wspólność ustawowa ustała na mocy prawomocnego wyroku Sądu Okręgowego w Olsztynie z dnia 20 lutego 2014r. w sprawie (...) o rozwód, wchodzą:

1.  prawo własności samochodu osobowego marki C. (...) o nr rej. (...) o wartości 10.000 zł (dziesięciu tysięcy złotych);

2.  udział 95/100 w prawie własności samochodu osobowego marki F. (...) o nr rej. (...) o wartości 1.000 zł (tysiąca złotych złoty);

3.  środki zgromadzone przez wnioskodawcę w M. (...) w wysokości 236, (...) jednostek rozrachunkowych o wartości 8.502,24 zł (osiem tysięcy pięćset dwa złote 24/100);

4.  składki zaewidencjonowane na subkoncie Z. wnioskodawcy o wartości 10.347,88 zł (dziesięć tysięcy trzysta czterdzieści siedem złotych 88/100);

5.  środki zgromadzone przez uczestniczkę w O. N. N. w wysokości 105. (...) jednostek rozrachunkowych o wartości 4.182,95 zł (cztery tysiące sto osiemdziesiąt dwa złote 95/100);

6.  składki zaewidencjonowane na subkoncie Z. uczestniczki o wartości 8.637,65 zł (osiem tysięcy sześćset trzydzieści siedem złotych 65/100);

tj. składniki majątkowe o łącznej wartości 42.670,72 (czterdzieści dwa tysiące sześćset siedemdziesiąt złotych 72/100);

III.  dokonać podziału majątku wspólnego wnioskodawcy i uczestniczki w ten sposób, że przyznać:

1.  wnioskodawcy: prawo własności samochodu osobowego marki C. (...) o nr rej. (...) oraz połowę środków opisanych w pkt 3-6;

2.  uczestniczce: udział 95/100 w prawie własności samochodu osobowego marki F. (...) o nr rej. (...) oraz połowę środków opisanych w pkt 3-6;

IV.  zasądzić od uczestniczki P. K. na rzecz wnioskodawcy B. K. tytułem rozliczenia nakładów i wydatków kwotę 17.987,51 zł (siedemnaście tysięcy dziewięćset osiemdziesiąt siedem złotych 51/100);

V.  oddalić pozostałe wnioski wnioskodawcy i uczestniczki;

VI.  nakazać wnioskodawcy oraz uczestniczce wydanie sobie wzajemnie przyznanych w pkt III ruchomości w terminie 7 dni od daty uprawomocnienia się orzeczenia;

VII.  zasądzić od uczestniczki P. K. na rzecz wnioskodawcy B. K. kwotę 500 (pięćset złotych) tytułem zwrotu połowy opłaty od wniosku;

VIII.  oddalić wzajemne wnioski o zasądzenie kosztów postępowania w pozostałym zakresie;

IX.  ustalić, że wydatki poniesione tymczasowo ze środków Skarbu Państwa ponoszą wnioskodawca i uczestniczka po połowie, pozostawiając ich szczegółowe wyliczenie referendarzowi sądowemu.

/-/ SSR Piotr Żywicki

Sygn. akt I Ns 223/15

UZASADNIENIE

Wnioskodawca B. K. wniósł o dokonanie podziału majątku wspólnego jego oraz uczestniczki P. K.. Jako składniki majątku wspólnego wskazał:

1.  Udział wynoszący 95 % w własności samochodu osobowego marki seicento o numerze rejestracyjnym (...) o wartości 1.000 zł,

2.  Samochód osobowy marki C. (...) o numerze rejestracyjnym (...) o wartości 10.000 zł,

3.  Kwotę pobraną przez uczestniczkę ze wspólnego konta stron w dniu 4 października 2013 r. w wysokości 600 zł,

4.  Ruchomości o łącznej wartość ok. 10.000 zł,

5.  Środki zgromadzone na O. według stanu na dzień zniesienia wspólności majątkowej małżeńskiej i środki zewidencjonowane na subkontach w Z..

Wnioskodawca wniósł także o rozliczenie nakładów, które poniósł na majątek wspólny, tj. samochód osobowy marki C. (...) o numerze rejestracyjnym (...) w wysokości 836 zł oraz na zakup nieruchomości w B. w kwocie 7.000 zł. Ponadto domagał się rozliczenia kwoty 30.951,93 zł tytułem spłaty wspólnych zobowiązań stron, tj. pożyczki od ojca wnioskodawcy, jaką strony zaciągnęły w celu spłaty dwóch kredytów w kwotach 25.849,39 zł i 5.102,54 zł. Domagał się również rozliczenia kwoty 60.000 zł darowanej mu przez ojca, którą przeznaczył majątku osobistego na spłatę kredytu mieszkaniowego.

Wnioskodawca wskazał, że w dniu 9 grudnia 2009 r. za kwotę 250.000 zł uczestnicy zakupili dom w B., pieniądze na zakup nieruchomości pochodziły z kredytu oraz książeczki mieszkaniowej uczestniczki. W 2014r. dom został sprzedany za cenę 185.000 zł, uczestnicy z kwoty uzyskanej ze sprzedaży dokonali spłaty kredytu mieszkaniowego w wysokości 157.094,62 zł, opłacili prowizję pośrednika w wysokości 6.826,50 zł i do rozliczenia pozostała kwota 21.078,62 zł.

Wnioskodawca wniósł o przyznanie na rzecz uczestniczki samochodu osobowego marki S. o numerze rejestracyjnym (...), maszynki oraz kwoty 600 zł pobranej przez uczestniczkę ze wspólnego konta stron w dniu 4 października 2013 r., zaś na rzecz wnioskodawcy samochodu osobowego marki C. (...) o numerze rejestracyjnym (...). Po uwzględnieniu nakładów i wydatków domagał się zasądzenia od uczestniczki kwoty 50.000,65 zł, którą winna ona uiścić w terminie 3 miesięcy od wydania orzeczenia w sprawie (k. 2-7).

Uczestniczka P. K. poparła wniosek o dokonanie podziału majątku wspólnego wnosząc o ustalenie, iż w skład majątku wspólnego uczestników wchodzą:

1.  95 % udziałów we własności samochodu osobowego marki F. (...) o numerze rejestracyjnym (...) o wartości 1.000 zł,

2.  Prawo współwłasności samochodu osobowego marki C. (...) o numerze rejestracyjnym (...) o wartości 10.000 zł,

3.  Środki zgromadzone na O. według stanu na dzień zniesienia wspólności majątkowej małżeńskiej oraz środki zewidencjonowane na subkontach w Z.,

4.  Kwota pobrana przez wnioskodawcę od nabywców nieruchomości uczestników za odsprzedanie zrzyny tartacznej w wysokości 600 zł,

5.  Ruchomości o łącznej wartości ok. 3.750 zł.

Uczestniczka wniosła o dokonanie podziału majątku wspólnego małżonków poprzez:

-

zobowiązanie wnioskodawcy do sprzedaży samochodu osobowego marki F. (...) i podział uzyskanej kwoty pomiędzy uczestników postępowania,

-

przyznanie na własność wnioskodawcy samochodu osobowego marki C. (...) z obowiązkiem spłaty na rzecz uczestniczki kwoty 5.000 zł,

-

dokonanie podziału ruchomości zgodnie z złożoną odpowiedzią na wniosek,

-

dokonanie podziału środków zgormadzonych w O. i Z. po ½ części dla każdego z uczestników postępowania.

Uczestniczka wniosła nadto o rozliczenie nakładów poniesionych przez uczestniczkę na majątek wspólny w postaci kwoty 7.142,24 zł pochodzącej z polisy posagowej uczestniczki, kwot 2.075 zł stanowiącej dwie nagrody uczestniczki za szczególne osiągnięcia w pracy oraz kwoty 23.000 zł stanowiącej wkład książeczki mieszkaniowej.

W uzasadnieniu zaprzeczyła jakoby wnioskodawca posiadał jakiekolwiek środki finansowe zgormadzone przez zawarciem związku małżeńskiego. Uczestniczka przyznała, że kredyt studencki oraz kredyt na zakup samochodu został spłacony przez ojca wnioskodawcy (poza kwotą 917,40 zł), co stanowiło darowiznę na rzecz obojga byłych małżonków uczestników. Uczestniczka podniosła, że darowizna rodziców wnioskodawcy w wysokości 60.000 zł uczyniona została na rzecz obojga wówczas małżonków. Wskazała, iż z uwagi na fakt, że wszelkie wpłaty na książeczkę mieszkaniową uczestniczki były dokonane przed zawarciem małżeństwa to cały dochód pochodzący z jej likwidacji stanowi majątek odrębny uczestniczki. Odnosząc się do żądania wnioskodawcy w zakresie rozliczenia kwoty 600 zł pobranych z wspólnego konta uczestników, uczestniczka wyjaśniła że środki te zabezpieczyła na potrzeby wspólnych dzieci. Wskazała też, że wnioskodawca nie rozliczył się z nią z kwoty 600 zł uzyskanej z tytułu sprzedaży zrzyn tartacznych nabywcom nieruchomości (k. 140-146).

W toku postępowania o podział majątku wspólnego uczestniczka wystąpiła przeciwko wnioskodawcy z roszczeniem o zapłatę kwoty 312,30 zł tytułem zwrotu nienależnie pobranego zabezpieczenia na zaspokajanie potrzeb rodziny za miesiące wrzesień, październik i listopad 2013 r. (k. 79-82).

Postanowieniem Sądu Rejonowego w Olsztynie z dnia 4 marca 2015 r. w sprawie I C 2219/14 niniejszą sprawę przekazano do wspólnego rozpoznania z łącznie ze sprawą o podział majątku. (k. 131)

Na rozprawie wnioskodawca i uczestniczka uczestniczy zgodnie wyłączyli z podziału majątku wspólnego wszystkie zgłoszone w postępowaniu ruchomości za wyjątkiem dwóch samochodów osobowych, tj. F. (...) i C. (...). W uzasadnieniu wskazali, że w tym zakresie dokonali zgodnego podziału i nie wnoszą z tego tytułu żadnych roszczeń. Co do samochodów zgodnie wnieśli przyznanie na rzecz wnioskodawcy pojazdu marki C. (...) o wartości 10.000 zł za zapłatą połowy jego wartości na rzecz uczestniczki oraz o przyznanie na jej rzecz udziału 95/100 w prawie własności pojazdu matki F. (...) o wartości 1000 zł, za spłatą na rzecz wnioskodawcy kwoty 1 zł, przy czym uczestniczka dodatkowo zobowiązała się do pokrycia wszelkich kosztów związanych z tym samochodem oraz zrzekła się roszczeń wobec wnioskodawcy z tytułu jakichkolwiek kosztów które mogą powstać w związku z tym pojazdem (k. 318, 320v, 329).

Sąd ustalił, co następuje:

Uczestnicy zawarli związek małżeński 1 lipca 2006r. Z związku małżeńskiego uczestnicy posiadają dwoje małoletnich dzieci: A. K. (1) urodzonego (...) oraz H. K. urodzonego (...)

(okoliczność niesporna, vide: Odpis skrócony aktu małżeństwa oraz odpisy skróconych aktów urodzenia - k. 11, 12, 13 akt SO w Olsztynie w sprawie (...))

Prawomocnym wyrokiem Sądu Okręgowego w Olsztynie z dnia 20 lutego 2014r. w sprawie (...) o rozwód, małżeństwo uczestników zostało rozwiązane. Wyrok uprawomocnił się w dniu 14 marca 2014r.

(dowód: Wyrok Sądu Okręgowego w Olsztynie z dnia 20 lutego 2014 r. w sprawie (...) – k. 298 akt SO w Olsztynie o sygn. (...))

Do momentu uprawomocnienia się wyroku rozwodowego uczestników łączyła ustawowa wspólność małżeńska. Wnioskodawca i uczestniczka nie zawierali umów małżeńskich majątkowych.

(okoliczność niesporna)

Uczestnicy postępowania w chwili zawierania związku małżeńskiego byli osobami młodymi, jeszcze studiującymi, bez stałego źródła dochodu. W celu uzyskania środków na zaspokojenie potrzeb założonej rodziny uczestniczka w dniu 19 stycznia 2007r. za zgodą wnioskodawcy zaciągnęła kredyt studencki na kwotę 6.000 zł. Od sierpnia 2009r. uczestnicy rozpoczęli jego spłatę. W dniu 30 września 2008 r. wnioskodawca za zgodą uczestniczki, zaciągnął w (...) Banku (...) Spółce Akcyjnej z siedzibą w W. kredyt na zakup samochodu osobowego marki C. (...) o numerze rej. (...), rok prod. 2008r.

(okoliczności niesporne, nadto dowód: kserokopia dowodu rejestracyjnego – k. 12-13, dowód: Umowa kredytu – k. 64-66)

W 2009r. uczestnicy dokonali zakupu drugiego samochodu osobowego marki F. (...), rok prod. 2003. Z uwagi na chęć obniżenia wysokości składek ubezpieczeniowych umową darowizny z dnia 31 marca 2009r. uczestnicy przekazali na rzecz matki uczestniczki udział w wysokości 5/100 w prawie własności tego pojazdu.

( okoliczność niesporna, por.faktura Vat – k. 202, umowa darowizny – k. 203)

W tym samym roku małżonkowie powzięli zamiar nabycia własnej nieruchomości, której zakup planowali sfinansować z kredytu bankowego. Celem uzyskania zdolności kredytowej uczestnicy zmuszeni zostali do spłaty dotychczasowych kredytów.

(dowód: przesłuchanie stron k. 318v.-320v.)

W konsekwencji rodzice wnioskodawcy, tytułem darowizny poczynionej na rzecz obojga małżonków, dokonali w dniu 12 października 2009r. spłaty zadłużenia wynikającego z zawartych umów kredytu studenckiego oraz kredytu na zakup samochodu w kwotach odpowiednio 5.102,54 zł oraz 25.849,39 zł.

(dowód: potwierdzenie przyjęcia przelewu – k. 63, pismo (...) S.A. w W. – k. 220-221, dowód z zeznań uczestniczki – k. 319v-320; aneks nr (...) – k. 68, pismo (...) Bank S.A. – k. 227)

Po spłaceniu zobowiązań uczestnicy w dniu 9 grudnia 2009 r., nabyli do majątku wspólnego prawo własności lokalu mieszkalnego nr (...) wraz z przynależnymi 3 komórkami i piwnicą i udziałami w prawach związanych z jego własnością, położonego w budynku nr (...) w B. za cenę 250.000 zł.

(dowód: akt notarialny rep A (...) – k. 38-49)

Tytułem zaliczki na zakup nieruchomości małżonkowie uiścili na rzecz zbywców kwotę 7.000 zł, która pochodziła z darowizny poczynionej przez rodziców wnioskodawcy na rzecz obojga małżonków na dzień przed zwarciem umowy (tj. w dniu 08 grudnia 2009r.).

(dowód: dowód z zeznań uczestniczki – k. 319v-320, potwierdzenie wykonanej operacji – k. 37)

Pozostałe środki na zakup nieruchomości pochodziły z książeczki mieszkaniowej uczestniczki oraz z kredytu bankowego. Kredyt w kwocie 223.123,73 zł został zaciągnięty przez oboje małżonków w dniu 30 listopada 2009 r. w (...) Banku (...) Spółce Akcyjnej z siedzibą w W..

(dowód: umowa kredytu – k. 26-34)

Z tytułu likwidacji książeczki mieszkaniowej uczestniczki dokonanej w dniu 29 grudnia 2009r., na rzecz zbywców przekazana została kwota 22.668,85 zł, z czego wkład własny książeczki wynosił 12.300 zł, premia gwarancyjna 7.883,84 zł zaś odsetki bieżące i ubiegłe odpowiednio 63,35 zł i 2.451,66 zł. Na książeczkę mieszkaniową uczestniczki wpłaty były dokonywane przez jej rodzinę. W okresie od zawarcia przez nią związku małżeńskiego z wnioskodawcą wpłacona została kwota 3.900 zł. Do dnia ustania związku małżeńskiego (tj. do dnia 1 lipca 2006r.) na książeczce zgormadzone były odsetki w łącznej wysokości 1.733,75 zł.

(dowód: pismo (...) S.A. w W. – k. 220-221, k. 306, k. 324, k. 313, k. 324; dowód z zeznań uczestniczki – k. 319v-320)

W czasie trwania małżeństwa uczestniczka otrzymała nagrody uznaniowe w łącznej kwocie 1.448,55 zł netto. Uczestniczka posiadała również polisę posagową o wartości 7.142,24 zł, z której środki po zawarciu małżeństwa wypłacone zostały na wspólne konto. Środki te małżonkowie spożytkowali na bieżące potrzeby rodziny.

(dowód: potwierdzenia przelewu – k. 200, 206, 209; dowód z przesłuchania stron k. 318-320)

W dniu 3 czerwca 2012r. małżonkowie dokonali spłaty kredytu hipotecznego w kwocie 60.000 zł. Środki na spłatę pochodziły w znacznej części tj. w kwocie 59.750 zł z darowizny uczynionej przez rodziców wnioskodawcy na rzecz wnioskodawcy.

(dowód: wniosek o nadpłatę kredytu – k. 35; potwierdzenie przelewu – k. 36, k. 196; zaświadczenie z Urzędu Skarbowego – k. 273, zeznania świadka T. K. – k. 245-247; częściowo dowód z zeznań uczestniczki – k. 319v-320; dowód z zeznań wnioskodawcy k. 318v.-319v.)

Uczestniczka w dniu 4 października 2013 r. pobrała z rachunku prowadzonego na rzecz obojga uczestników kwotę 600 zł.

(dowód: potwierdzenie przelewu – k. 23)

W dniu 14 lutego 2014 r. wnioskodawca i uczestniczka dokonali sprzedaży nieruchomości położonej w B. za cenę 185.000 zł. Wnioskodawca sprzedał też nabywcom za kwotę 600 zł pozostałości zrzyn tartacznych, które zakupił za środki uzyskane tytułem pożyczki od ojca.

(dowód: akt notarialny rep. A Nr (...) – k. 59-62, zeznania świadka I. D. – k. 295v-296, zeznania świadka W. D. – k. 296; dowód z zeznań uczestniczki – k. 319v-320; częściowo dowód z zeznań wnioskodawcy k. 318v.-319v.)

Środki ze sprzedaży nieruchomości małżonkowie przeznaczyli na spłatę kredytu hipotecznego i koszty. Pozostałą kwotą 21.078,62 zł podzielili się po połowie.

(okoliczność niesporna, por. k. 5 i przesłuchanie stron k. 318v.-320v.)

Stan składek zewidencjonowanych na subkontach stron w Z. na dzień ustania ich wspólności majątkowej małżeńskiej wynosił: wnioskodawcy – 10.347,88 zł zaś uczestniczki – 8.637,65 zł.

(dowód: pismo Z. Oddziału w O. z dnia 29 lipca 2015 r. – k. 224)

Na ustania wspólności majątkowej na rachunku w MetLife O. wnioskodawcy zgromadzonych było 233, (...) jednostek rozrachunkowych, o łącznej wartości 8.502,24. Na rachunku uczestniczki w N. N. O.E zgormadzonych było 105, (...) jednostek o łącznej wartości 4.182,95 zł.

(dowód: pismo (...) Spółki Akcyjnej – k. 280, pismo N. N. O. – k. 283)

W toku postępowania rozwodowego Sąd Okręgowy w Olsztynie postanowieniem z dnia 24 października 2013 r., w sprawie (...) udzielił zabezpieczenia i zobowiązał uczestniczkę do przekazywania wnioskodawcy kwoty 595 zł tytułem zabezpieczenia potrzeb rodziny, poczynając od 26 września 2013 r. Na skutek zażalenia uczestniczki Sąd Apelacyjny w Białymstoku postanowieniem z dnia 2 grudnia 2013 r., w sprawie I Acz 1483/13, zmienił zaskarżone postanowienie o tyle, że udzielił zabezpieczenia począwszy od 2 grudnia 2013 r.

(dowód: Postanowienie Sądu Okręgowego w Olsztynie z dnia 24 października 2013 r., w sprawie (...) – k. 150-152 akt SO w Olsztynie (...), Postanowienie Sądu Apelacyjnego w Białystoku z dnia 2 grudnia 2013 r., w sprawie (...) – k. 217-219 akt SO w Olsztynie (...))

Uczestniczka w dniu 1 października 2013r. przekazała wnioskodawcy kwotę 467,50 zł na rzecz opłat za kredyt i wywóz śmieci dla wspólnej uczestnikom nieruchomości. Następnie 21 października 2013 r. i 2 listopada 2013 r. przekazała na jego rzecz kolejne kwoty w wysokości 450,15 i 448,82 zł. Po wydaniu orzeczenia przez Sąd Okręgowy w Olsztynie uczestniczka przekazała na rzecz wnioskodawcy dodatkową kwotę 312,30 zł stanowiącą różnicę między wysokością kwoty zasądzonej tytułem zabezpieczenia, a sumą dokonanych wpłat za okres od dnia 26 września 2013 r. do listopada 2013r. Całość środków przekazanych przez uczestniczkę spożytkowana została na utrzymanie nieruchomości wspólnej.

(dowód: potwierdzenia transakcji – k. 86-89; dowód z zeznań wnioskodawcy – k. 318v-319)

W czasie istnienia wolności majątkowej małżeńskiej sytuacja ekonomiczna ówczesnych małżonków była trudna. Nie zgromadzili w tym czasie żadnych oszczędności, zaś uzyskiwane dochody w całości przeznaczali na pokrycie kosztów utrzymania rodziny. (...) pomagali im rodzice wnioskodawcy oraz matka uczestniczki, która nie tylko sfinansowała im zakup pierwszego samochodu za cenę 9.400 zł oraz opłacenie jego ubezpieczenia, ale i udzielała drobnych darowizn kwot pieniężnych tytułem „kieszonkowego” (tj. 50 – 300 zł) oraz kwot większych rzędu od kilkuset do kilku tysięcy złotych tytułem prezentów (por. k. 72, 185, 186, k. 187).

(dowód: przesłuchanie stron k. 318-320; zeznania świadka T. K. – k. 245-247; zeznania świadka J. K. k. 247-248; potwierdzenie przelewu k. 201 i k. 204; faktura za nabycie samochodu k. 202,; potwierdzenia przelewów k.149-195)

Sąd zważył, co następuje:

Stan faktyczny ustalono na podstawie dokumentów, w tym dokumentów znajdujących się w aktach sprawy Sądu Okręgowego w Olsztynie (...), albowiem ich prawdziwość nie była kwestionowana i nie budzi wątpliwości. Za wiarygodne uznano również zeznania przesłuchanych uczestników oraz świadków, jednak wyłącznie w części w jakiej znalazły one potwierdzenie w pozostałych dowodach zgromadzonych w sprawie.

Sąd nie dał wiary przesłuchanych osób co do okoliczności dotyczącej pochodzenia kwoty 7.000 zł przeznaczonej na zakup nieruchomości. W ocenie sądu wypłacona z konta ojca uczestnika kwota stanowiła przedmiot darowizny poczynionej przez niego na rzecz ówczesnych małżonków. Nie sposób uznać aby kwota ta stanowiła majątek osobisty uczestnika zgromadzony przez niego przed zawarciem związku małżeńskiego. Przeczą temu zasady doświadczenia życiowego powiązane z niesporną okolicznością dotyczącą złej sytuacji finansowej małżonków i koniecznością zaciągnięcia kredytu na zaspokojenie podstawowych potrzeb założonej rodziny, którego wysokość była zbliżona do kwoty jaką miałby dysponować wnioskodawca. Dodatkowo wskazać należy, ze na potrzeby rodziny przeznaczono również środki pochodzące z polisy posagowej uczestniczki, które stanowiły jej majątek osobisty. Gdyby zatem wnioskodawca także dysponował kwotą zgromadzona przed zawarciem związku małżeńskiego to niewątpliwie przeznaczyłby ją - tak jak uczestniczka - na bieżące potrzeby, co w konsekwencji nie rodziłoby konieczności zaciągania dodatkowych zobowiązań finansowych.

Za niewiarygodne sąd uznał także twierdzenia odnoszące się do pochodzenia środków pieniężnych jakimi spłacono zaciągnięte kredyty: studenckiego oraz na zakup samochodu osobowego marki A.. Powiązanie czasowe faktu przekazania przez ojca wnioskodawcy wyżej opisanej kwoty 7.000 zł przeznaczonej na zakup nieruchomości, z faktem dokonania przez niego wcześniejszej spłaty zobowiązań małżonków mającej na celu zwiększenie ich zdolności kredytowej (co było związane z zamiarem zawarcia umowy kredytu hipotecznego na zakup nieruchomości) prowadzi do wniosku, że spłata tych zobowiązań w kwotach odpowiednio 5.102,54 zł i 25.849,39 zł stanowiła darowiznę poczynioną na rzecz obojga małżonków. Darowizny takie – o ile nie przekraczają kwot określonych w danych stosunkach – są normalnym i zwyczajowo przyjętym wyrazem pomocy udzielanej przez rodziców młodym małżonkom. W niniejszej zaś sprawie – co wymaga dodatkowego podkreślenia – pomocy takiej udzielała im także matka uczestniczki, finansując zakup samochodu osobowego (9.400 zł ) oraz dokonując wpłat środków pieniężnych na konto małżonków (łącznie - kilka tysięcy złotych). W ocenie sądu kwoty udzielonej w ten sposób pomocy nie przekraczały granic kwot uznanych zwyczajowo za normalne. Na ocenę wiarygodności twierdzeń wnioskodawcy miały też wpływ okoliczności wynikające z przesłuchania jego siostry, tj. A. K. (2). Opisywany przez nią fakt darowania wnioskodawcy (tj. swojemu bratu) prawie całych zgromadzonych przez nią oszczędności tylko w tym celu, aby ten mógł dokonać następnie przelewu tych środków na rzecz swojego (i świadka) ojca uzasadniając to koniecznością zwrotu pożyczonych uprzednio środków (k. 295v.), uznać należało za sprzeczne z zasadami doświadczenia życiowego.

Inaczej sytuacja przedstawiała się z kwotą 60.000 zł darowaną przez rodziców wnioskodawcy do jego majątku osobistego. Pomijając fakt oczywistej na pierwszy rzut oka próby uwiarygodnienia twierdzeń wnioskodawcy poprzez złożenie przez niego deklaracji podatkowej na tę kwotę, której data znacząco odbiegała od daty wykonania darowizny (por. k. 270-273) stwierdzić należy, że próby te nie powodowały same z siebie utraty wiarygodności innych dowodów przeprowadzonych na tę okoliczność. Wskazać należy, że sama uczestniczka przyznała, że darowizna miała być dokonana „formalnie” na wnioskodawcę ze względów podatkowych (k. 320). Nie mniej jednak decydująca w tym zakresie była wola obu stron umowy, a ta zakładała dokonanie jej zarówno „formalnie” jak i rzeczywiście jedynie na rzecz wnioskodawcy. Biorąc pod uwagę wysokość przekazanej kwoty (tj. 60.000 zł) oraz wysokość poprzednio udzielonej pomocy przez rodziców wnioskodawcy (tj. 7000 zł, 5.102,54 zł i 25.849,39 zł) a także fakt, że w tym czasie stosunki między małżonkami uległy pogorszeniu (por. k. 245-247) nie sposób podzielić twierdzeń uczestniczki, jakoby kwota ta była kolejną darowizną poczyniona na rzec obojga małżonków.

Zgodnie z treścią art. 43 § 1 i art. 46 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego, oboje małżonkowie mają równe udziały w majątku wspólnym. Od chwili ustania wspólności ustawowej do majątku, który był nią objęty, jak również do podziału tego majątku, stosuje się odpowiednio przepisy o wspólności majątku spadkowego i o dziale spadku (art. 567 §1 kpc). Do działu spadku z kolei, zgodnie z art. 688 kpc, stosuje się odpowiednio przepisy dotyczące zniesienia współwłasności.

Żądanie wnioskodawczyni, w części obejmującej wniosek o dokonanie podziału majątku wspólnego, ma umocowanie w treści art. 210 k.c. W myśl tego przepisu każdy ze współwłaścicieli może żądać zniesienia współwłasności, w szczególności przez podział rzeczy wspólnej, chyba, że podział byłby sprzeczny z przepisami ustawy lub ze społeczno-gospodarczym przeznaczeniem rzeczy albo pociąga za sobą istotną zmianę rzeczy lub zmniejszenie jej wartości (art. 211 kc).

W sprawach o podział majątku wspólnego zgodnie z art. 684 w zw. z art. 567 § 3 kpc skład i wartość tego majątku ustala sąd, przy czym skład majątku wspólnego ustala się w zasadzie wg stanu w dacie ustania wspólności, zaś wartość wg stanu na dzień zamknięcia rozprawy, przy czym rozliczeniu podlega całość stosunków majątkowych według stanu na dzień ustania wspólności ustawowej, natomiast podziałowi podlega stan czynny masy majątkowej w chwili dokonywania podziału (por. uchwała SN z 19.05.1989 r., III CZP 52/89, OSNC 1990/4-5/60).

W sprawie uczestnicy byli zasadniczo zgodni, co do składu majątku wspólnego zgromadzonego w czasie trwania małżeńskiej wspólności ustawowej. Ostatecznie doszli również do porozumienia w zakresie wartości poszczególnych składników majątku. Na rozprawie zgodnie stwierdzili, że co do wszystkich zgłoszonych w postępowaniu ruchomości za wyjątkiem dwóch samochodów osobowych dokonali zgodnego podziału i nie wnoszą z tego tytułu żadnych roszczeń oraz dodatkowo, że zgodnie podzielili się kwotą uzyskaną za sprzedaż nieruchomości. Tym samym uznać należało, że w tym zakresie ograniczyli swoje wnioski dotyczące podziału majątku.

W konsekwencji postępowanie w tym zakresie podlegało umorzeniu na podstawie art. 355 §1 kpc w zw. z art. 13 §2 kpc, o czym orzeczono w pkt I postanowienia.

Podziału pozostałych ruchomości, tj. pojazdu marki C. (...) oraz udziału 95/100 w prawie własności pojazdu matki F. (...) dokonano zgodnie z wolą stron (k. 318, 320v, 329). Wartość samochodów została ustalona zgodnie z twierdzeniami stron na 10.000 zł oraz 1.000 zł. Kwoty spłaty ustalone zgodnie przez strony na 5.000 zł oraz 1 zł (k. 318, 320v, 329) zostały uwzględnione przy rozliczaniu nakładów o czym niżej. Środki zgromadzone zarówno na subkontach Z. jak i w funduszach emerytalnych stron zostały przydzielone im po połowie (pkt III).

Żądanie wnioskodawcy i uczestniczki o zwrot nakładów znajduje uzasadnienie w art. 45 §1 krio. W świetle tego uregulowania każdy z małżonków powinien zwrócić wydatki i nakłady poczynione z majątku wspólnego na jego majątek osobisty, z wyjątkiem wydatków i nakładów koniecznych na przedmioty majątkowe przynoszące dochód. Może żądać zwrotu wydatków i nakładów, które poczynił ze swojego majątku osobistego na majątek wspólny. Nie można żądać zwrotu wydatków i nakładów zużytych w celu zaspokojenia potrzeb rodziny, chyba że zwiększyły wartość majątku w chwili ustania wspólności.

Rozliczeniu nie podlegały nakłady poczynione z majątku osobistego wnioskodawczyni w kwocie 7142,84 (środki uzyskane z polisy posagowej) oraz 1.448,55 zł tytułem nagród osobistych. Z postępowania dowodowego wynikało bowiem, że zostały one spożytkowane na zaspokojenie potrzeb rodziny.

Nie zasługiwały na uwzględnienie wzajemne roszczenia stron dotyczące zwrotu połowy z kwot 600 zł, tj. z kwoty uzyskanej przez wnioskodawcę z sprzedaż zrzyn tartacznych oraz z kwoty wypłaconej przez uczestniczkę ze wspólnego konta. Z zeznań stron wynika, że kwoty te uległy normalnemu wydatkowaniu związanemu z bieżącym życiem rodziny. Ponadto wysokości obu zatrzymanych przez strony kwot odpowiadają sobie wzajemnie, a tym samym nie doszło na skutek czynności stron do uszczuplenia majątku wspólnego.

Żądanie wnioskodawcy rozliczenia nakładu poczynionego z jego majątku osobistego na majątek wspólny poprzez opłacenia ubezpieczenia samochodu A. w kwocie 836 zł nie zostało uwzględnione. W tym zakresie nie zgłoszono żadnych dowodów, zaś rozliczeń tych sąd nie dokonuje z urzędu.

Nie zostało także uwzględnione żądanie uczestniczki zwrotu nadpłaconej kwoty tytułem alimentów (tj. 312,30 zł). Z materiału dowodowego wynika, że kwota ta została zużyta w czasie istnienia wspólności majątkowej na utrzymanie nieruchomości wspólnej stron, do czego zobowiązani byli zarówno wnioskodawca, jak i uczestniczka.

Rozliczeniu podlegały środki pochodzące ze zlikwidowanej książeczki mieszkaniowej uczestniczki, które przeznaczone zostały na zakup nieruchomości w B.. Część z tych środków stanowiła majątek wspólny stron zaś część majątek osobisty uczestniczki. Niżej poczynione uwagi wymagają wskazania, że likwidacja książeczki nastąpiła w czasie istnienia wspólności majątkowej oraz że z całości zgormadzonych środków 22.698,85 zł bank przelał na wskazane konto kwotę o 30 zł mniejszą (tj. 22.668,85 zł), albowiem tyle wyniosła opłata za likwidację książeczki (k. 324)

Z uwagi na fakt, że całość wkładu zgromadzonego na książeczce, tj. 12.300 zł pochodziła ze środków wpłacanych przez rodzinę uczestniczki, wkład ten w całości stanowi jej majątek osobisty. Do majątku osobistego uczestniczki zaliczyć należało także odsetki naliczone do dnia powstania wspólności majątkowej (tj. do dnia 01.07.2006r.), które wyniosły 1.733,75 zł. Do tego majątku należy również cześć premii gwarancyjnej odpowiadająca stosunkowi wysokości całości wkładu do wysokości środków zgromadzonych tytułem wkładu do dnia zawarcia związku małżeńskiego. Ponieważ do tego dnia wpłacono tytułem wkładu kwotę 8.400 zł, to stosunek ten wynosi 68,29 %. Kwota premii gwarancyjnej wyniosła 7.883,84 zł. W konsekwencji do majątku osobistego uczestniczki zaliczyć należało 5.383,87 zł co stanowi 68,29 % z 7.883,84 zł).

Ostatecznie zatem z tytułu likwidacji książeczki uczestniczka dokonała nakładu na nieruchomość ze swojego majątku osobistego w łącznej kwocie 19.417,62 zł (tj. 12.300 zł + 1.733,75 zł + 5.383,87 zł).

Analogicznie do majątku wspólnego należała część premii gwarancyjnej odpowiadająca stosunkowi całości wkładu do środków zgromadzonych tytułem wkładu od dnia zawarcia związku małżeńskiego (tj. 31,71%) oraz kwota odsetek naliczonych od dnia zawarcia związku małżeńskiego do dnia likwidacji książeczki. Kwoty te wynoszą odpowiednio 2.499,97 zł tytułem premii gwarancyjnej (31,71 % z 7.883,84 zł) oraz 781,26 zł z tytułu odsetek (tj. łączna wysokość odsetek 2.451,66 zł + 63,35 zł = 2.515,01 zł pomniejszona o odsetki stanowiące majątek osobisty uczestniczki, tj. o kwotę 1.733,75 – por. k. 324). Ostatecznie zatem z tytułu likwidacji książeczki nakład z majątku wspólnego stron na nieruchomość wyniósł łącznie 3.281,23 zł.

Suma powyższych kwot (tj. 19.417,62 zł oraz 3.281,23 zł) daje kwotę 22.6 98,85 zł, to jest kwotę pozostającą na rachunku książeczki bez uwzględnienia opłaty pobranej przez bank w kwocie 30 zł za likwidację książeczki. Opłata ta również powinna podlegać rozliczeniu. Winna ona obciążać zarówno majątek osobisty uczestniczki, jak i majątek wspólny stron w takim procencie, w jakim jest ich udział w kwocie zgromadzonej na książeczce.

I tak kwota 19.417,62 zł stanowi 85,54 % tej kwoty, zaś kwota 3.281,23 zł stanowi 14,46 %. Tym samym udział uczestniczki w pokryciu opłaty 30 zł z jej majątku osobistego wynosił 25,66 zł zaś obojga małżonków z ich majątku wspólnego 4,34 zł.

O te kwoty należało zatem pomniejszyć wyliczone wcześniej nakłady. I tak nakład z majątku osobistego uczestniczki z tytułu likwidacji książeczki wyniósł ostatecznie 19.391,96 zł (tj. 19.417,62 zł – 25,66 zł z tytułu pokrycia opłaty za likwidację książeczki) zaś nakład z majątku wspólnego wyniósł 3.276,89 zł (tj. 3.281,23 zł – 4,34 zł). Suma powyższych kwot daje kwotę 22.6 68,85 zł, to jest kwotę wypłaconą przez bank (por. k. 324).

Do nakładów na nieruchomość poczynionych z majątku wspólnego stron należało zaliczyć także kwotę 7.000 zł uzyskanej od ojca wnioskodawcy darowizny. Ostatecznie zatem nakłady na nieruchomość z majątku wspólnego stron wyniosły 10.276,89 zł (tj. 3276,89 zł + 7.000 zł).

Łączne nakłady na nieruchomość (z majątku wspólnego stron i z majątku osobistego uczestniczki) wyniosły zatem 29.668,85 zł (tj. 19.391,96 zł + 10.276,89 zł), z czego 65,36 % stanowił nakład z majątku osobistego uczestniczki (19.391,96 zł) zaś 34,64 % z majątku wspólnego stron (10.276,89 zł).

Ponieważ wnioskodawca i uczestniczka podzielili się po równo kwotą 21.078,62 zł uzyskaną za sprzedaż nieruchomości (niesporne), domagając się jedynie rozliczenia nakładów na nieruchomość, należało obliczyć wysokość kwot jakie powinni oni w rzeczywistości uzyskać.

Nakład z majątku wspólnego stanowiący 34,64 % odpowiadał kwocie 7.301,63 zł (34,64 % z 21.078,62 zł). Z tego tytułu każda z stron powinna otrzymać połowę, tj. po 3.6503,81 i 3.650,82 zł (wnioskodawca o 1 grosz więcej, tak jak przy podziale kwot uzyskanej ze sprzedaży nieruchomości).

Nakład z majątku osobistego uczestniczki stanowiący 65,36% odpowiadał kwocie 13.776,99 zł (65,36 % z 21.078,62 zł).

W konsekwencji uczestniczka powinna otrzymać kwotę łączną 17.427,80 zł (tj. 13.776,99 zł tytułem nakładu z majątku osobistego oraz 3.650,81 zł jako połowę nakładu z majątku wspólnego). Wnioskodawca zaś powinien otrzymać kwotę 3.650,82 zł jako połowę nakładu z majątku wspólnego.

Ponieważ wnioskodawca otrzymał kwotę 10.539,31 zł (połowa kwoty uzyskanej za sprzedaż nieruchomości) a powinien otrzymać 3.650,82 zł, winien on zwrócić uczestniczce kwotę 6.888,49 zł (10.539,31 – 3650,82 zł). Kwota ta dodana do kwoty otrzymanej już przez uczestniczkę (tj. 10.539,30 zł) odpowiadać będzie kwocie którą winna otrzymać (pomniejszoną o jeden grosz tak jak strony ustaliły przy podziale kwot uzyskanej ze sprzedaży nieruchomości).

Wnioskodawca winien też zwrócić uczestniczce uzgodnioną przez nich kwotę 5.000 zł tytułem spłaty za przyznany mu pojazd marki C. (...).

Z drugiej strony uczestniczka winna zwrócić wnioskodawcy uzgodnioną przez strony kwotę 1 zł tytułem spłaty za przyznany jej samochód S. oraz kwotę 29.875 zł (stanowiącej połowę kwoty 59.750 zł przeznaczonej z majątku osobistego uczestnika na spłatę wspólnego zobowiązania stron z tytułu umowy kredytu hipotecznego). Wskazać przy tym należy, że z ogółem przekazanej mu przez rodziców darowizny w kwocie 60.000 zł, na pokrycie długu przeznaczył on kwotę 59.750 zł, co wynika z przesłuchania stron.

Ostatecznie zatem uczestniczka winna zwrócić wnioskodawcy kwotę 29.876 zł (29.875 zł + 1 zł), zaś wnioskodawca uczestniczce kwotę 11.888,49 zł (6.888,49 zł + 5.000 zł).

W konsekwencji należało zasądzić od uczestniczki na rzecz wnioskodawcy tytułem spłaty oraz pozostałych rozliczeń kwotę 17.987,51 zł (tj. 29.876 – 11.888,49) – pkt IV postanowienia.

W pozostałym zakresie wnioski należało oddalić (pkt V).

Rozstrzygnięcie z pkt VI oparto na treści art. 624 kpc w zw. z art. 688 kpc i art. 567 §3 kpc)

W punkcie VII rozstrzygnięto w oparciu o art. 520 § 2 kpc w zakresie uiszczonej przez wnioskodawczynię opłaty od wniosku.

O pozostałych poniesionych kosztach postępowania orzeczono po myśli art. 520 § 1 kpc (punkt VIII postanowienia).

W punkcie IX orzeczono na podstawie art. 108 § 1 kpc w zw. z art. 113 ust. 1 i 2 ustawy z dnia 28 lipca 2005 r. o kosztach sądowych w sprawach cywilnych w zw. z art. 520 § 2 kpc, nakładając na strony po równo obowiązek uiszczenia kosztów poniesionych tymczasowo przez Skarb Państwa.

/-/ SSR Piotr Żywicki