Portal Orzeczeń Sądów Powszechnych

POSTANOWIENIE

Dnia 7 sierpnia 2023 r.

Sąd Rejonowy w Kętrzynie I Wydział Cywilny

w składzie następującym:

Przewodniczący: sędzia Sławomir Szubstarski

po rozpoznaniu w dniu 7 sierpnia 2023 r. w Kętrzynie na posiedzeniu niejawnym

sprawy z powództwa R. H.

przeciwko (...) S.A V. (...) z siedzibą w W.

o zapłatę

postanawia:

uchylić Wyrok Zaoczny Sądu Rejonowego w Kętrzynie z dnia 20 czerwca 2023 r. wydany w sprawie I C 354/23 upr;

na podstawie art. 355 kpc w zw. z art. 203§1 kpc umorzyć postępowanie;

oddalić wniosek o zwrot części opłaty od pozwu.

UZASADNIENIE

Powód R. H. wniósł o zasądzenie od pozwanego (...) S.A. w W. kwoty 16 400 złotych z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od 4 marca 2023 roku do dnia zapłaty oraz kosztów procesu.

Wobec nieustosunkowania się do treści pozwu w zakreślonym terminie sąd wyrokiem zaocznym uwzględnił powództwo w całości. Wyrok Zaoczny został doręczony pozwanemu w dniu 26 czerwca 2023 r., natomiast pełnomocnikowi powoda w dniu 29 czerwca 2023 roku.

Pismem datowanym na 29 maja 2023 r. (data nadania w UP K.: 29 czerwca 2023 r.) pełnomocnik powoda cofnął powództwo wraz ze zrzeczeniem się roszczenia, w tym wniosek o zasądzenie kosztów. Wniósł jednocześnie, w powołaniu art. 79 pkt 1 ust.1 lit.h) ustawy z dnia 28 lipca 2005 roku o kosztach sądowych w sprawach cywilnych, o zwrot części opłaty od pozwu oraz niewykorzystanej zaliczki.

Zgodnie z art. 332 §2 kpc w przypadku cofnięcia pozwu przed uprawomocnieniem się wyroku albo przedstawieniem akt z apelacją sądowi drugiej instancji, z jednoczesnym zrzeczeniem się dochodzonego roszczenia, a za zgodą pozwanego również bez tego zrzeczenia, sąd pierwszej instancji postanowieniem uchyli swój wyrok i umorzy postępowanie, jeżeli uzna takie cofnięcie za dopuszczalne.

Sąd co do zasady związany jest cofnięciem pozwu. Powód jest „gospodarzem procesu” i to on decyduje, czy chce ten proces prowadzić dalej, czy też nie. Cofnięcie pozwu stanowi wyraz rezygnacji strony z poszukiwania ochrony własnego roszczenia. Jest przejawem odwołalności czynności procesowych i działaniem strony realizującej procesowe uprawnienie do pozbawienia własnej czynności procesowej jej skuteczności prawnej. Stanowi ono zatem realizację zasady dyspozycyjności i oznacza rezygnację powoda z rozpoznania określonego żądania w danym procesie.

Sąd obowiązany jest jednak zawsze dokonać oceny, czy w świetle zgromadzonego materiału procesowego cofnięcie takie nie jest sprzeczne z prawem lub zasadami współżycia społecznego albo czy nie zmierza do obejścia prawa (art. 203 § 4 KPC). W niniejszej sprawie sąd nie dopatrzył się takich przesłanek. Ponadto powód był reprezentowany przez profesjonalnego pełnomocnika (pełnomocnictwo nie było w tym zakresie ograniczone) stąd sąd ocenił decyzję procesową powoda jako rozsądną i przemyślaną w świetle faktów znanych powodowi. Z tych względów należało pozew uchylić o czym orzeczono jak w punkcie I.

Zgodnie z art. 355 kpc sąd umorzy postępowanie, jeżeli powód ze skutkiem prawnym cofnął pozew, strony zawarły ugodę lub została zatwierdzona ugoda zawarta przed mediatorem albo z innych przyczyn wydanie wyroku stało się zbędne lub niedopuszczalne.

Wobec skutecznego cofnięcia pozwu orzekanie w sprawie stało się bezprzedmiotowe dlatego postępowanie w sprawie należało umorzyć, o czym sąd orzekł jak w punkcie II.

Zgodnie z art. 79 ustawy z dnia 28 lipca 2005 roku o kosztach sądowych w sprawach cywilnych sąd z urzędu zwraca stronie odpowiednią kwotę uiszczoną tytułem opłaty w przypadkach enumeratywnie wskazanych tym przepisem. Ustawodawca nakłada na sąd obowiązek zwrotu opłaty z urzędu, a zatem bez wniosku strony.

W niniejszej sprawie nie było podstaw zwrotu powodowi opłaty, w tym także na podstawie wskazanej we wniosku. Jedynie na marginesie należy zaznaczyć, że pełnomocnik powoda w żaden sposób nie wykazał zawarcia ugody z pozwanym pomimo, że w jego zamyśle fakt ten stanowił podstawę wniosku o zwrot części opłaty.

Przede wszystkim jednak zgodnie z art. 79 ust. 1 pkt 1 lit. h) o kosztach sądowych w sprawach cywilnych sąd zwraca stronie całą uiszczoną opłatę od pisma wszczynającego postępowanie w pierwszej instancji oraz zarzutów od nakazu zapłaty, jeżeli postępowanie zakończyło się zawarciem ugody przed rozpoczęciem rozprawy przed sądem pierwszej instancji. Hipoteza wskazanego przez pełnomocnika przepisu nie obejmuje przypadku zawarcia ugody pozasądowej. Przywołany przepis dotyczy wyłącznie ugody sądowej oraz ugody zawartej przed mediatorem (por. uchwała S.N. z 23 lutego 2018 r. III CZP 88/17).

Hipotetyczne przyjęcie zawarcia ugody pozasądowej, o jakim sygnalizował pełnomocnik powoda pozwoliłby na zwrot połowy opłaty jedynie w przypadku cofnięcia pozwu w warunkach określonych w art. 79 ust. 1 pkt 3 lit. a tej ustawy. Zgodnie z tym przepisem sąd zwraca połowę uiszczonej opłaty od pisma cofniętego przed rozpoczęciem posiedzenia, na które sprawa została skierowana. Tymczasem w niniejszej sprawie pełnomocnik powoda cofnął powództwo po doręczeniu mu Wyroku Zaocznego wydanego na posiedzeniu z 20 czerwca 2023 r.

W tej sytuacji nie było podstawy do zwrotu powodowi uiszczonej opłaty od pozwu, a wniosek pełnomocnika powoda podlegał oddaleniu jako niezasadny, o czym orzeczono jak w punkcie III postanowienia.