Portal Orzeczeń Sądów Powszechnych

POSTANOWIENIE

Dnia 25 lutego 2015 r.

Sąd Rejonowy w Giżycku I Wydział Cywilny

w składzie następującym:

Przewodniczący:

SSR Alina Kowalewska

Protokolant:

st. sekr. sądowy Justyna Kurzynowska-Lubecka

po rozpoznaniu w dniu 25 lutego 2015 r. w Giżycku na rozprawie

sprawy z wniosku K. W. (1), M. W. działających poprzez ustawową przedstawicielkę W. W.

o uchylenie się od skutków prawnych nie złożenia oświadczenia o odrzuceniu spadku

postanawia:

Odmówić zatwierdzenia oświadczenia o uchyleniu się od skutków prawnych nie złożenia w terminie oświadczenia o odrzuceniu spadku po M. J..

SSR Alina Kowalewska

Sygn. akt I Ns 17/15

UZASADNIENIE

Wnioskodawczyni W. W. wniosła o zatwierdzenie jej oświadczenia o uchyleniu się od skutków prawnych niezłożenia oświadczenia o odrzuceniu spadku po M. J. w imieniu małoletnich dzieci K. W. (1) i M. W.. W złożonym wniosku wnioskodawczyni zawarła oświadczenie o odrzuceniu spadku.

Uzasadniając wnioskodawczyni podniosła, iż dnia 31 stycznia 2014 r. w M. zmarł jej ojciec, M. J.. Wskazała, że złożyła oświadczenie o odrzuceniu spadku po zmarłym ojcu, a na mocy postanowienia Sądu Rejonowego w Giżycku zezwolono jej na złożenie oświadczenia o odrzuceniu spadku w imieniu małoletnich dzieci M. W. i K. W. (1). Przedmiotowego oświadczenia nie złożyła z uwagi na przebytą operację, a później chorobę córki. Zaznaczyła jednocześnie, iż chciała ja złożyć oraz wiedziała o sześciomiesięcznym terminie na złożenie oświadczenia.

Wnioskodawczyni wskazała, że nie utrzymywała z ojcem kontaktów, a od matki dowiedziała się, iż miał długi z Funduszu alimentacyjnego.

Sąd ustalił, co następuje:

Dnia 31 stycznia 2014 r. w M. zmarł M. J..

( dowód : z akt sprawy I Ns 291/14: odpis skrócony aktu zgonu – k. 3)

W dniu 5 maja 2014 r. przez notariuszem J. C. wnioskodawczyni odrzuciła spadek po ojcu M. J..

( dowód: z akt sprawy I Ns 291/14: akt notarialny – 2)

Wnioskodawczyni posiada dwoje małoletnich dzieci - K. W. (2) i K. W. (1).

( dowód: odpisy skrócone aktów urodzenia – k. 6)

Postanowieniem z dnia 28 października 2014 r. Sąd Rejonowy w Giżycku III Wydział Rodzinny zezwolił W. W. i T. W. na złożenie w imieniu małoletnich dzieci M. W. i K. W. (1) oświadczenia o odrzuceniu spadku po M. J..

( dowód: postanowienie – k. 3)

Sąd zważył, co następuje:

Złożony wniosek nie podlegał uwzględnieniu.

Wnioskodawczyni oparła swój wniosek na treści art. 1019 k.c., zgodnie z którym jeżeli oświadczenie o przyjęciu lub o odrzuceniu spadku zostało złożone pod wpływem błędu lub groźby, stosuje się przepisy o wadach oświadczenia woli, przy czym uchylenie się od skutków prawnych oświadczenia powinno nastąpić przed sądem, a spadkobierca powinien oświadczyć, czy i jak spadek przyjmuje, czy też go odrzuca. Spadkobierca, który pod wpływem błędu lub groźby nie złożył żadnego oświadczenia w terminie może w powyższy sposób uchylić się od skutków prawnych niezachowania terminu. Sąd podejmując rozstrzygnięcie w kwestii zatwierdzenia oświadczenia bada zasadność oświadczenia o uchyleniu się od skutków prawnych w świetle przesłanek prawnej doniosłości groźby lub błędu, prawidłowość złożonego oświadczenia o przyjęciu bądź odrzuceniu spadku oraz zachowanie rocznego terminu zawitego przewidzianego w art. 88 § 2 k.c. Na mocy art. 6 k.c. to na wnioskodawcy spoczywa obowiązek wykazania okoliczności uzasadniających wniosek – w pierwszej kolejności błędu czy groźby.

Z powyższego wynika, iż instytucja uchylenia się od skutków prawnych oświadczenia jest stosowana wyjątkowo w sytuacji wyrażenia przez stronę woli niezgodnie z rzeczywistą intencją, czy też w ogóle jej niewyrażenia. Zdaniem Sądu okoliczności przedmiotowej sprawy nie pozwalają uznać, iż wnioskodawczyni działała właśnie w takiej sytuacji, bowiem nie wykazała, iż pozostawała w błędnym przekonaniu co do okoliczności faktycznych lub prawnych, bądź złożyła oświadczenie pod wpływem bezprawnej groźby.

Należy przy tym wskazać, iż błędem na gruncie prawa cywilnego jest mylne wyobrażenie o rzeczywistym stanie rzeczy lub jego elemencie albo brak takiego wyobrażenia. Błąd może dotyczyć zarówno okoliczności faktycznych, jak i prawnych. W obu przypadkach obejmuje jednak sferę wewnętrzną podmiotu składającego oświadczenie, w związku z czym ustalenie przez sąd jego wystąpienia możliwe jest poprzez analizę okoliczności zewnętrznych poprzedzających złożenie oświadczenia, towarzyszących mu, bądź następujących po jego złożeniu.

W niniejszej sprawie wnioskodawczyni twierdziła, iż miała zamiar złożenia oświadczenia o odrzuceniu spadku w imieniu małoletnich dzieci, jednak nie dochowała sześciomiesięcznego terminu z uwagi na przebyty zabieg operacyjny oraz chorobę córki.

Podnoszone okoliczności nie mogły zostać uwzględnione. W pierwszej kolejności należy podkreślić, że wnioskodawczyni miała świadomość, iż wskutek odrzucenia spadku po zmarłym ojcu do kręgu spadkobierców ustawowych weszły jej małoletnie dzieci. Powyższe potwierdza złożony przez nią wniosek o zezwolenie na złożenie w imieniu małoletnich dzieci oświadczenia o odrzuceniu spadku. Zgodnie z twierdzeniami wnioskodawczyni wiedziała także, iż oświadczenie o przyjęciu lub odrzuceniu spadku może zostać złożone w ciągu sześciu miesięcy od dnia, w którym spadkobierca dowiedział się o tytule swojego powołania. W niniejszej sprawie termin ten rozpoczął bieg z dniem odrzucenia spadku przez wnioskodawczynię – tj. 5 maja 2014 r. Na zamiar złożenia oświadczenia o odrzuceniu spadku w imieniu małoletnich dzieci wskazuje także wcześniejsze odrzucenie spadku przez wnioskodawczynię oraz jej wiedza o długach spadkodawcy. W ocenie Sądu, uzyskując zgodę sądu rodzinnego wnioskodawczyni powinna i miała faktyczną możliwość podjęcia stosownych działań – tj. złożenia oświadczenia o odrzuceniu spadku w imieniu małoletnich dzieci, gdyż nie wskazała na żadne szczególne okoliczności, które uzasadniałyby niezłożenie oświadczenia. Podnoszone przez wnioskodawczynię okoliczności, które nie zostały zresztą udowodnione, nie stanowią błędu w rozumieniu art. 84 k.c. i nie mogą być podstawą do uchylenia się od skutków prawnych niezłożenia oświadczenia. Wnioskodawczyni miała całkowitą świadomość biegu terminu do złożenia oświadczenia, a jego niedochowanie nie zostało spowodowane pozostawaniem w błędnym przekonaniu co do okoliczności faktycznych lub prawnych, czy też groźbą bezprawną.

Mając powyższe względy na uwadze Sąd uznał, iż nie zostały wykazane okoliczności uzasadniające uwzględnienie wniosku, w związku z czym odmówił zatwierdzenia oświadczenia o uchyleniu się od skutków nie złożenia w terminie oświadczenia o odrzuceniu spadku po M. J..