Portal Orzeczeń Sądów Powszechnych

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 2 lutego 2022 r.

Sąd Rejonowy w Giżycku I Wydział Cywilny

w składzie następującym:

Przewodniczący:	SSR Alina Kowalewska
Protokolant:	st. sekretarz sądowy Elwira Stopińska

po rozpoznaniu w dniu 2 lutego 2022 r. w Giżycku

na rozprawie

sprawy z powództwa (...) S.A. z siedzibą w M.

przeciwko M. M. (1)

o zapłatę

1.  Uchyla w całości wyrok zaoczny Sądu Rejonowego w Radomiu z dnia 3 września 2021 r. wydany w sprawie o sygn. akt VII C 707/21 upr i oddala powództwo.

2.  Zasądza od powoda (...) S.A. z siedzibą w M. na rzecz pozwanego M. M. (1) kwotę 2.067,00 (dwa tysiące sześćdziesiąt siedem 00/100) złotych z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia uprawomocnienia się orzeczenia do dnia zapłaty tytułem zwrotu kosztów procesu.

SSR Alina Kowalewska

Sygn. I C 682/21

UZASADNIENIE

Powód (...) S.A. z siedzibą w M. domagał się zasądzenia od pozwanego M. M. (2) kwoty 8.809,31 zł z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia wniesienia pozwu od dnia zapłaty oraz zasądzenia zwrotu kosztów procesu. W uzasadnieniu powód podał, iż wierzytelność dochodzona pozwem wynika z umowy pożyczki refinansującej zawartej w dniu 16 marca 2020 r. pomiędzy pozwanym a (...) sp. z o.o. z siedzibą w B.. Pożyczkodawca na podstawie umowy sprzedaży wierzytelności z dnia 16 czerwca 2020 r. zbył wierzytelność z tytułu powyższej umowy na rzecz D. W. OU z siedzibą w T.. Następnie powód na podstawie porozumienia nr 4 do ramowej umowy przelewu wierzytelności z dnia 10 marca 2020 r. zawartej z D. W. OU z siedzibą w T. nabył wierzytelność przysługującą przeciwko pozwanemu. Na dochodzone roszczenie składają się kwoty- niespłaconego kapitału oraz skapitalizowanych odsetek za opóźnienie.

Sąd Rejonowy w Radomiu w wyroku zaocznym z dnia 3 września 2021 r. wydanym w sprawie o sygn. akt VII C 707/21 upr orzekł zgodnie z żądaniem pozwu.

Pozwany M. M. (2) w sprzeciwie od wyroku zaocznego wniósł o oddalenie powództwa- kwestionując legitymację procesową powoda oraz podnosząc brak wykazania roszczenia co do zasady jak i wysokości. Pozwany zakwestionował fakt zawarcia przedmiotowej umowy pożyczki podkreślając, że powód nie przedstawił na tę okoliczność stosownych dokumentów. Dołączone do pozwu wydruki umowy są niepodpisane przez pozwaną, a więc nie stanowią dokumentu. Pozwany kwestionował także refinansowanie innego zadłużenia pożyczką udzieloną na podstawie umowy z dnia 16 marca 2020 r. Wskazywał, że powód nie udowodnił, że doszło do przeniesienia własności przedmiotu umowy.

Sąd ustalił, co następuje:

W dniu 16 stycznia 2018 r. pozwany uiścił na rzecz podmiotu (...) sp. z o.o. z siedzibą w B. kwotę 0,01 zł w tytule przelewu wpisując sformułowanie „potwierdzam rejestrację i akceptuję warunki umowy nr 6d372147".

( dowód: potwierdzenie przelewu z dnia 16.01.2018 r. - k .- 20)

W dniu 14 marca 2020 r. pozwany uiścił na rzecz podmiotu (...) sp. z o.o. z siedzibą w B. kwotę 1.884,87 zł w tytule przelewu wpisując sformułowanie „refinansowanie, (...)".

( dowód: potwierdzenie przelewu z dnia 14.03.2018 r. - k .- 21)

(...) Sp. z o. o. z siedzibą w B. w dniu 16 marca 2020 r. sporządził projekt umowy pożyczki refinansującej nr (...) na kwotę 8.361,30 zł przeznaczonej na spłatę wcześniejszego zadłużenia pozwanego M. M. (1) oraz projekt ramowej umowy pożyczki.

( dowód: projekt umowy nr (...), projekt ramowej umowy pożyczki – k. 17-18 )

W dniu 16 czerwca 2020 r. podmiot (...) Sp. z o. o. z siedzibą w B. zawarł umowę cesji wierzytelności D. W. OU z siedzibą w T., do umowy załączono wykaz zawierający dane osobowe pozwanego. Następnie w dniu 10 marca 2020 r. D. W. OU z siedzibą w T. zawarł z powodem umowę przelewu wierzytelności, do umowy załączono wykaz zawierający dane osobowe pozwanego. Pismem z dnia 15 maja 2021 r. powód zawiadomił pozwanego o dokonanej cesji wierzytelności, jednocześnie wzywając pozwanego do zapłaty zadłużenia. Wezwanie do zapłaty pozostało bezskuteczne.

(dowód: umowa cesji wierzytelności z dnia 16.06. 2020 r. - k. 8-8v, ramowa umowa przelewu wierzytelności z dnia 10.03.2020 – k. 17-20, załącznik - k. 23, załącznik - k. 23v, pismo powoda z 15.05.2021 r. – k. 22)

Są d zwa żył, co następuje:

Sąd ustalił stan faktyczny sprawy na podstawie dowodów z dokumentów przedłożonych przez powoda.

W przedmiotowej sprawie powód wywodzi swoje roszczenia z umowy pożyczki, do której zastosowanie znajdują zapisy ustawy z 12 maja 2011 r. o kredycie konsumenckim. Zgodnie z treścią art. 3 ust. 1 powołanej ustawy przez umowę o kredyt konsumencki rozumie się umowę o kredyt w wysokości nie większej niż 255.550 zł albo równowartość tej kwoty w walucie innej niż waluta polska, który kredytodawca w zakresie swojej działalności udziela lub daje przyrzeczenie udzielenia konsumentowi, przy czym w myśl ust. 2 pkt 1 powołanej ustawy za umowę o kredyt konsumencki uważa się w szczególności umowę pożyczki.

Przywołana wyżej ustawa nie wyłącza stosowania ogólnych przepisów Kodeksu cywilnego dotyczących pożyczki. Zgodnie z art. 720 k.c. przez umowę pożyczki dający pożyczkę zobowiązuje się przenieść na własność biorącego określoną ilość pieniędzy albo rzeczy oznaczonych tylko co do gatunku, a biorący zobowiązuje się zwrócić tę samą ilość pieniędzy albo tę samą ilość rzeczy tego samego gatunku i tej samej jakości.

Ustawa z 12 maja 2011 r. o kredycie konsumenckim dopuszcza zawieranie umowy o kredyt konsumencki za pomocą środków porozumiewania się na odległość. Umowa o kredyt konsumencki zawierana na odległość to umowa, która spełnia wymagania przewidziane w art. 2 pkt 1 ustawy z dnia 30 maja 2014 r. o prawach konsumenta. Jest to zatem umowa, którą kredytodawca zawiera z konsumentem w ramach zorganizowanego systemu zawierania umów na odległość, bez jednoczesnej fizycznej obecności stron, z wyłącznym wykorzystaniem jednego lub większej liczby środków porozumiewania się na odległość do chwili zawarcia umowy włącznie. Ponadto przepisy dopuszczają zawarcie takiej umowy na odległość zgodnie z art. 2 ust. 4 ustawy dnia 18 lipca 2002 r. o świadczeniu usług drogą elektroniczną stanowiącym, iż świadczenie usług drogą elektroniczną w rozumieniu ustawy oznacza wykonanie usługi świadczonej bez jednoczesnej obecności stron (na odległość), poprzez przekaz danych na indywidualne żądanie usługobiorcy, przesyłanej i otrzymywanej za pomocą urządzeń do elektronicznego przetwarzania, włącznie z kompresją cyfrową, i przechowywania danych, która jest w całości nadawana, odbierana lub transmitowana za pomocą sieci telekomunikacyjnej w rozumieniu ustawy z dnia 16 lipca 2004 r. - Prawo telekomunikacyjne.

Istotą zobowiązania wynikającego z umowy pożyczki, jest przeniesienie przez pożyczkodawcę jej przedmiotu na własność pożyczkobiorcy. Dotyczy to również zwrotu pożyczki, przy czym przedmiotem powrotnego przeniesienia własności nie muszą być te same pieniądze lub te same rzeczy zamienne, byle miały tę samą ilość i jakość. Przeniesienie własności przedmiotu pożyczki może nastąpić w każdy prawem przewidziany sposób. Umowa pożyczki jest umową dwustronnie zobowiązującą, co oznacza, że obowiązkowi pożyczkodawcy do przeniesienia własności przedmiotu umowy na pożyczkobiorcę odpowiada obowiązek zwrotu, czyli przeniesienia przez pożyczkobiorcę na pożyczkodawcę przedmiotu umowy, powiększonego o ewentualne wynagrodzenie ustalone w umowie. Dopóki przedmiot pożyczki nie zostanie wydany pożyczkobiorcy, dopóty nie może powstać obciążający go obowiązek jego zwrotu.

Powód powoływał się na zawarcie przez pozwanego umowy pożyczki refinansującej z dnia 16 marca 2020 r. o nr (...), która miała na celu zrefinansowanie innego uprzednio zaciągniętego zobowiązania pozwanego. Z przedłożonego wydruku wynika, że jej przedmiotem było przeniesienie środków pieniężnych w kwocie 8.361,30 zł celem spłaty zadłużenia pozwanego u innego podmiotu. Powód nie przedłożył jednak żadnego dowodu potwierdzającego wykonanie umowy przez pożyczkodawcę. Nie przedłożył przede wszystkim potwierdzenia przelania środków celem spłacenia uprzednio zaciągniętego przez pozwanego zobowiązania. Dlatego sąd nie ma możliwości weryfikacji wierzytelności dochodzonej wobec pozwanego, w szczególności w zakresie jej wykonania tj. ustalenia wysokości przekazanej kwoty. W ocenie sądu przedłożony wydruk można traktować wyłącznie jako projekt umowy pożyczki refinansującej z dnia 16 marca 2020 r. o nr (...). Przyjmując nawet, że pozwany zwarł ww. umowę pożyczki na zasadnych określonych w przedłożonym przez powoda wydruku to brak potwierdzenia, że umowa została wykonana. Nie budzi wątpliwości, że istotą zobowiązania wynikającego z umowy pożyczki jest przeniesienie przez pożyczkodawcę jej przedmiotu na własność pożyczkobiorcy. W związku z powyższym obowiązek zwrotu powstaje tylko wówczas gdy przedmiot pożyczki zostanie wydany pożyczkobiorcy. Powód nie wykazał zaś, aby pożyczkodawca przeniósł na własność pozwanego lub na jego wniosek innemu podmiotowi przedmiot pożyczki, dlatego brak jest podstaw do uznania, że po stronie pozwanego powstał obowiązek do zwrotu przedmiotu świadczenia.

W aktach spraw brakuje także szczegółowych informacji dotyczących refinansowania jakiego zobowiązania miała dotyczyć przedmiotowa umowa pożyczki refinansującej nr (...). Z dokumentów zgromadzonych w aktach sprawy nie wynika, żeby pozwany zawarł jakąkolwiek umowę pożyczki, która miała rzekomo zostać zrefinansowana umową pożyczki nr (...). Jak wskazał powód w piśmie z dnia 25 stycznia 2022 r. ( k. 105) posiada on wyłącznie informacje uzyskane od wierzyciela pierwotnego, że takie zobowiązanie istniało.

Powód wprawdzie przedstawił potwierdzenia - przelewu weryfikacyjnego z dnia 16 stycznia 2018 r. na kwotę 0,01 zł. oraz przelewu z dnia 14 marca 2020 r. na kwotę 1.884,87 zł - oba na rzecz podmiotu (...) sp. z o.o. z siedzibą w B., jednakże trudno ustalić czego te wydruki dotyczyły.

Mając na względzie powyższe- sąd nie był w stanie ustalić czy doszło do powstania przedmiotowej wierzytelności i w jakiej wysokości.

Jednocześnie w przypadku cesji wierzytelności warunkiem otrzymania należności przez nabywcę długu jest udowodnienie, że takie prawo przysługiwało pierwotnemu wierzycielowi (vide wyrok Sądu Najwyższego z dnia 12 lipca 2006 r. sygn. akt V CSK 187/06). Przedstawienie dokumentów sporządzonych przez strony umowy cesji wierzytelności (tzw. złączników) wymieniających rzekome zobowiązanie pozwanego względem wierzyciela pierwotnego nie realizuje obowiązku wykazania istnienia wierzytelności dochodzonej pozwem. Dokument ten stanowi wyłącznie potwierdzenie i causę zawarcia umowy cesji wierzytelności, nie stanowi natomiast o tym, że pozwany zawarł umowę pożyczki refinansującej z rzekomym pożyczkodawcą i ciąży na nim jakiekolwiek względem obecnego wierzyciela zobowiązanie. Z uwagi na brak wykazania istnienia wierzytelności dochodzonej pozwem - nie można zweryfikować czy podmiot (...) Sp. z o. o. z siedzibą w B. był wierzycielem pierwotnym pozwanego. Tym samym brak podstaw przyjęcia, iż powód udowodnił skuteczne nabycie opisanej w pozwie wierzytelności wobec pozwanego.

Biorąc pod uwagę, że powód nie udowodnił przytoczonych w pozwie okoliczności- brak było podstaw do uwzględnienia żądania i zasadnym było uchylenie w całości wyroku zaocznego Sądu Rejonowego w Radomiu z dnia 3 września 2021 r. wydany w sprawie o sygn. akt VII C 707/21 upr i oddalenie powództwa.

O kosztach procesu sąd orzekł na podstawie art. 98 § 1 i 3 k.p.c. uznając, iż powód jako strona przegrywająca jest zobowiązany zwrócić pozwanemu poniesione przez niego koszty procesu w kwocie 2.067 złotych, na które składają się: opłata od sprzeciwu 250 zł, koszty zastępstwa procesowego w kwocie 1800 zł oraz opłata skarbowa od udzielonego pełnomocnictwa w wysokości 17 zł. Wprawdzie według art. 348 k.p.c. koszty rozprawy zaocznej i sprzeciwu od wyroku zaocznego ponosi co do zasady pozwany. Jednakże w niniejszej sprawie wystąpiły przewidziane w treści tego przepisu przesłanki do odstąpienia od ww. zasady (nie dołączono do akt nadesłanych do sądu przed rozprawą wyjaśnień pozwanego).

SSR Alina Kowalewska