Portal Orzeczeń Sądów Powszechnych

POSTANOWIENIE

Dnia 18 grudnia 2019 r.

Sąd Rejonowy w Łomży I Wydział Cywilny

w składzie następującym:

Przewodniczący: SSR Małgorzata Jędrzejewska

Protokolant: Anna Świderska

po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 18 grudnia 2019 r. w Ł.

sprawy z wniosku M. C.

z udziałem S. R. i A. R. (1)

o podziała majątku wspólnego i częściowy dział spadku

postanawia:

I.  Ustalić, iż w skład majątku wspólnego A. R. (2) i A. R. (1) wchodzi spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu mieszkalnego, położonego w Ł. przy ul. (...), o pow. 60,78 m ² wraz z przynależną piwnicą (...), pozostające w zasobach (...) Spółdzielni Mieszkaniowej w Ł. wraz z wkładem budowalnym.

II.  Ustalić, iż w skład spadku po A. R. (2) s. W. i H., zmarłym dnia 10 października 2017 r. w Ł., ostatnio stale zamieszkałym w Ł., wchodzi udział w wysokości ½ części w majątku opisanym szczegółowo w pkt. I niniejszego postanowienia.

III.  Dokonać zgodnego podziału majątku wspólnego i częściowego działu spadku w ten sposób, że na rzecz A. R. (1) przyznać spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu mieszkalnego, położonego w Ł. przy ul. (...), o pow. 60,78 m ² wraz z przynależną piwnicą nr (...) pozostające w zasobach (...) Spółdzielni Mieszkaniowej w Ł. wraz z wkładem budowlanym.

IV.  Zasadzić od A. R. (1) na rzecz M. C. i S. R. tytułem spłaty kwoty po 45.000 zł (czterdzieści pięć tysięcy złotych), których płatność rozłożyć na 48 miesięcznych rat w kwotach po 937,50 zł, płatne do 15 dnia każdego miesiąca począwszy od następnego miesiąca po uprawomocnieniu się niniejszego postanowienia wraz z ustawowymi odsetkami na wypadek uchybienia terminowi płatności którejkolwiek z rat.

V.  Stwierdzić, iż zainteresowani ponoszą koszty postępowania związane ze swoim udziałem w sprawie.

UZASADNIENIE

Wnioskodawczyni M. C. wniosła o podział majątku wspólnego A. R. (2) i A. R. (1), w którego skład wchodzi spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu mieszkalnego, położonego w Ł. przy ul. (...), o pow. 60,78 m ² wraz z przynależną piwnicą nr (...), pozostające w zasobach (...) Spółdzielni Mieszkaniowej w Ł. wraz z wkładem budowlanym i częściowy dział spadku po A. R. (2) s. W. i H., zmarłym dnia 10 października 2017 r. w Ł., ostatnio stale zamieszkałym w Ł. obejmujący udział w wysokości ½ części w powyższym majątku, poprzez przyznanie powyższego lokalu mieszkalnego na rzecz A. R. (1) ze spłatą na jej rzecz i uczestnika w kwotach odpowiadających wartość ich udziałów.

Częściowy dział spadku uzasadniła potrzebą uregulowania prawa do przedmiotowego lokalu, który obciążony jest kredytem hipotecznym. Pozostałymi składnikami majątku wspólnego w postaci lokalu mieszkalnego poł. w Ł. przy ul. (...) i samochodem osobowym D. (...) o nr rej. (...) zainteresowani podzielą się po uzyskaniu pełnoletniości przez uczestnika.

Uczestniczka A. R. (1) w swoim imieniu i w imieniu niepełnoletniego uczestnika - syna S. R. przychyliła się do wniosku wnosząc, o przyznanie przedmiotowego lokalu na swoją rzecz ze spłatą na rzecz uczestnika postępowania oraz bez spłaty na rzecz wnioskodawczyni ze względu na spłatę kredytu hipotecznego, obciążającego ten lokal.

Sąd Rejonowy w Łomży ustalił i zważył, co następuje:

A. R. (2) i A. R. (1) na podstawie umowy sprzedaży z dnia 6.10.2010 r. Repertorium A nr (...) nabyli spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu mieszkalnego, położonego w Ł. przy ul. (...), o pow. 60,78 m ^{( 2)} wraz z przynależną piwnicą nr (...), pozostające w zasobach (...) Spółdzielni Mieszkaniowej w Ł. wraz z wkładem budowlanym, dla którego Sąd Rejonowy w Łomży prowadzi księgę wieczysta nr (...) (odpis Kw k.-13-19).

Na mocy umowy darowizny z dnia 7.04.2016 r. Repertorium A nr (...) nabyli również lokal stanowiący odrębną nieruchomość, poł. w Ł. przy ul. (...), dla którego Sąd Rejonowy w Łomży prowadzi księgę wieczysta nr (...) (odpis Kw k.-19-26). Posiadali także samochód osobowy D. (...) o nr rej. (...) (kserokopia dowodu rejestracyjnego k.-11-12).

W dniu 10.10.2017 r. zmarł A. R. (2).

Prawomocnym postanowieniem z dnia 25.04.2018 r. – sygn. akt I Ns 182/18 Sąd Rejonowy w Łomży stwierdził, że spadek po nim na podstawie ustawy nabyła żona M. C. w 1/2 części oraz syn S. R. w ½ części (odpis postanowienia k.-9).

Zatem przedmiotowa nieruchomość pozostaje we współwłasności A. R. (1) z udziałem w wysokości 1/2 części oraz M. C. i S. R. z udziałami w wysokości po 1/4 części.

Na mocy postanowienia Sądu Rejonowego w Łomży z dnia 20.06.2018 r. sygn. akt III Nsm 529/17 ograniczono władzę rodzicielską A. R. (1) nad małoletnim S. R. poprzez umieszczenie go w rodzinie zastępczej niezawodowej u M. C. (postanowienie k.-10).

Zdaniem Sądu, stosownie do art. 112 ¹ § 1 krio i art. 98 § 1 krio, pomimo ograniczenia praw rodzicielskich uczestniczce A. R. (3) przysługuje prawo reprezentowania w niniejszej sprawie niepełnoletniego syna S. R..

Zainteresowani zgodnie wnieśli o dokonanie podziału majątku wspólnego i częściowego działu spadku, obejmującego przedmiotowy lokal mieszkalny poprzez przyznanie go na rzecz wnioskodawczyni M. C..

Zgodnie z art. 567§ 3 kpc do postępowania o podział majątku wspólnego po ustaniu wspólności majątkowej między małżonkami, a zwłaszcza do odrębnego postępowania w sprawach wymienionych w paragrafie pierwszym stosuje się odpowiednio przepisy o dziale spadku.

Zgodnie z art. 688 kpc do działu spadku stosuje się odpowiednio przepisy dotyczące zniesienia współwłasności, a w szczególności art. 618§ 2 i 3 kpc.

Zgodnie zaś z treścią art. 622§2 kpc gdy wszyscy współwłaściciele złożą zgodny wniosek co do sposobu zniesienia współwłasności, sąd wyda postanowienie odpowiadające treści wniosku.

W ocenie Sądu sposób podziału wskazany przez zainteresowanych nie sprzeciwia się prawu ani zasadom współżycia społecznego, ani też nie narusza w sposób rażący interesu zainteresowanych.

Zdaniem Sądu w niniejszej sprawie wystąpiły też ważne powody do ograniczenia działu spadku do przedmiotowego lokalu mieszkalnego (art. 1038 § 1 kpc). Bowiem zamieszkuje w nim A. R. (1). Posiada ona największy udział w jego współwłasności. Ponadto jest on obciążony kredytem hipotecznym na rzecz (...) Banku (...) S.A w W., w wysokości na dzień 28.10.2019 r. w kwocie 150.757, 49 zł, który spłaca uczestniczka (wezwanie do zapłaty k.-27).

Pozostałe składniki spadku w postaci lokalu, stanowiącego odrębną nieruchomość, poł. w Ł. przy ul. (...), dla którego Sąd Rejonowy w Łomży prowadzi księgę wieczysta nr (...) oraz samochód osobowy D. (...) o nr rej. (...), pozostają w posiadaniu wnioskodawczyni. W powyższym zaś lokalu zamieszkuje dożywotnik H. R. - matka spadkodawcy. Zainteresowani nie roszczą w stosunku do siebie żadnych roszczeń z tytułu posiadania powyższych składników spadku, którymi zamierzają podzielić się po uzyskaniu pełnoletniości przez uczestnika S. R., który w chwili obecnej ma 16 lat.

Biorąc zatem pod uwagę zgodne stanowisko zainteresowanych co do sposobu podziału majątku wspólnego i działu spadku Sąd na podstawie 567§ 3 kpc w zw. z art. 688 kpc i art. 622§2 kpc i art. art. 1038 § 1 kpc orzekł jak w pkt. III postanowienia.

Zgodnie z art. 684 kpc skład i wartość spadku ulegające podziałowi ustala sąd.

Wartość przedmiotowego lokalu mieszkalnego zainteresowani zgodnie ustalili na kwotę 180.000 zł.

Zatem wartość udziału wnioskodawczyni i uczestnika S. R. w wysokości po ¼ części stanowi kwoty po 45.000 zł i uczestniczki A. R. (1) w wysokości ½ części wynosi kwotę 90.000zł.

W związku z powyższym sposobem podziału majątku wspólnego i częściowego działu spadku wnioskodawczyni i uczestnikowi S. R. przysługują od A. R. (1) spłaty, odpowiadające wartości ich udziałów we współwłasności, stosownie do treści art. 212 § 2 kc.

Uczestniczka A. R. (1) wniosła o nieobciążanie jej spłatą na rzecz wnioskodawczyni ze względu na ciążący na niej obowiązek spłaty kredytu hipotecznego, zaciągniętego na nabycie tego lokalu.

Wnioskodawczyni nie wyraziła zgody na odstąpienie od zasądzenia na jej rzecz przysługującej jej spłaty.

Spłata jest wyrażoną w pieniądzu równowartością udziału we wspólnym prawie. Sąd bez zgody uprawnionego nie może pozbawić go prawa do należnej spłaty, którą przewiduje art. 212 § 2 kc. Bez znaczenia przy tym pozostaje fakt ciążącego na uczestniczce obowiązku spłaty kredytu hipotecznego, zaciągniętego na nabycie tego lokalu. Bowiem podział majątku wspólnego obejmuje aktywa, co jest konsekwencją przyjętej przez kodeks rodzinny i opiekuńczy koncepcji majątku wspólnego. Podziałowi nie podlegają zatem zobowiązania, obciążające majątek wspólny (nie spłacone długi). W postępowaniu o podział majątku wspólnego nie jest zatem dopuszczalne zobowiązanie jednego z małżonków do spłacenia określonego długu i zwolnienie w stosunku do wierzyciela drugiego z małżonków od obowiązku zapłaty tego długu. W postępowaniu o podział majątku wspólnego rozliczeniu podlegają jedynie długi, które zostały spłacone z własnych środków jednego z małżonków po ustaniu wspólności a przed podziałem majątku wspólnego, które powstały w czasie trwania wspólności majątkowej i obciążały oboje małżonków jako współdłużników.

Wnioskodawczyni wyraziła zgodę na rozłożenia spłaty na raty miesięczne na okres 4 lat.

Uczestniczka wskazała, iż nie posiada środków na jednorazową spłatę bowiem utrzymuje się z prac dorywczych.

Uwzględniając sytuację materialną i rodzinną uczestniczki Sąd uznał za celowe rozłożenie zasądzonej spłaty na rzecz wnioskodawczyni na 48 rat w kwotach po 937,50 zł miesięcznie, począwszy od następnego miesiąca po uprawomocnieniu się postanowienia. Bowiem jest ona osobą bezrobotną i utrzymuje się jedynie z prac dorywczych. Nie posiada dodatkowego źródła dochodu oraz oszczędności, umożliwiających dokonanie zapłaty w jednorazowej kwocie.

Stosownie zaś do treści art. 320 kpc w szczególnie uzasadnionych wypadkach Sąd może w wyroku rozłożyć na raty zasądzone świadczenie. Uprawnienie to przysługuje Sądowi szczególnie w sytuacjach, w których ze względu na stan majątkowy, rodzinny czy zdrowotny spełnienie zasądzonego świadczenia byłoby dla zobowiązanego niemożliwe do wykonania lub w każdym razie bardzo utrudnione. Skorzystanie z powyższego uprawnienia ma na celu także uchronienie zobowiązanego od postępowania egzekucyjnego i umożliwienie mu wykonania orzeczenia w sposób dobrowolny. Powinno również uwzględniać interes uprawnionego. Rozłożenia zapłaty na większą ilość rat w niższych kwotach wydłużyłoby znacznie okres spłaty, co byłoby nie korzystne dla wnioskdawczyni. Dlatego też zasadnym było rozłożenie zasądzonego świadczenia na raty, w sposób uwzględniający interesy obu stron.

Z tego też względu Sąd na podstawie art. 212§2 kc i art. 320 kpc orzekł jak w pkt. IV postanowienia.

O kosztach postępowania rozstrzygnięto na podstawie art. 520 §1 kpc.