Portal Orzeczeń Sądów Powszechnych

POSTANOWIENIE

Dnia 24 października 2013 r.

SĄD OKRĘGOWY W ŁOMŻY I WYDZIAŁ CYWILNY

w składzie:

Przewodniczący:	Włodzimierz Wójcicki
Sędziowie:	Joanna Rawa (spr.) Eugeniusz Dąbrowski
Protokolant:	Beata Jagielska

po rozpoznaniu w dniu 24 października 2013 r. w Łomży

na rozprawie

sprawy z wniosku Gminy J.

z udziałem I. R., J. P., J. R. (1), A. R., C. R.

o stwierdzenie nabycia spadku

na skutek apelacji wniesionej przez uczestniczkę postępowania J. P.

od postanowienia Sądu Rejonowego w Łomży

z dnia 6 maja 2013 r., sygn. akt I Ns 423/12

p o s t a n a w i a :

I.  apelację oddalić;

II.  zasądzić od J. P. na rzecz Gminy J. kwotę 30 złotych tytułem zwrotu kosztów postępowania za II instancję.

Sygn. akt I Ca 247/13

UZASADNIENIE

Sąd Rejonowy w Łomży postanowieniem z dnia 6 maja 2013r. na wniosek Gminy j.stwierdził, że spadek po J. R. (2) zmarłym 28 marca 2011r. w P., ostatnio tamże stale zamieszkałym, na podstawie ustawy nabyli: żona I. R. w ¼ części i dzieci J. P., J. R. (1), A. R., C. R. po 3/16 części każdy z nich oraz zasądził solidarnie od uczestników postępowania na rzecz Gminy J. kwotę 676,66 złotych tytułem zwrotu kosztów postępowania.

Na skutek odmowy złożenia zapewnienia przez spadkobierców, pomimo pouczenia o treści art. 672, 674,675 i 676 kpc, Sąd dokonał ogłoszenia, jednakże oprócz wskazanych przez wnioskodawcę spadkobierców żadne inne osoby nie zgłosiły swoich praw do spadku. Zgodnie z art. 931§ 1 kc w pierwszej kolejności z ustawy powołane są do spadku dzieci spadkodawcy i jego małżonek. W świetle tych przepisów spadkobiercami ustawowymi po spadkodawcy są jego zona I. R., która dziedziczy w ¼ części i czworo dzieci, które dziedziczą w częściach równych tj. po 3/16 części każdy z nich. O kosztach Sąd Rejonowy orzekł na podstawie art. 520§ 2 kpc uznając, że zainteresowani byli w różnym stopniu zainteresowani wynikiem postepowania. Uczestnicy sprzeciwili się i oponowali wnioskowi, ich postawa spowodowała przedłużenie postępowania i konieczność poniesienia dodatkowych kosztów w postaci ogłoszenia w prasie, co uzasadnia obciążenie ich solidarnie kosztami postępowania na rzecz wnioskodawcy.

Apelację od powyższego postanowienia złożyła J. P.. Zarzucając zaskarżonemu rozstrzygnięciu naruszenie art. 233§ 1 kpc poprzez przekroczenie granic swobodnej oceny dowodów i pominięcie dowodów, że skarżąca jest wyłącznym właścicielem działki rolnej nr. (...)o pow. 1,06 ha położonej we wsi P., skutkujące błędne ustalenie stanu faktycznego, wnosiła o zmianę zaskarżonego postanowienia w ten sposób, że J. P. jest właścicielem wyłącznym wskazanej działki i z tego tytułu nie może być spadkobiercą.

Wnioskodawca Gmina J. wnosił o oddalenie apelacji.

Uczestnik postępowania C. R. poparł apelację, natomiast pozostali uczestnicy postępowania nie ustosunkowali się do apelacji.

Sąd Okręgowy w Łomży zważył co następuje:

Apelacja J. P. jest bezzasadna. Z mocy art. 670§ 1 kpc na sądzie ciąży obowiązek ustalenia z urzędu osób spadkobierców i chociaż postępowanie o stwierdzenie nabycia spadku wszczyna się na wniosek, lecz o ile chodzi o ustalenie kręgu spadkobierców i wysokości ich udziałów, postępowanie toczy się z urzędu i w postanowieniu sąd powinien uwzględnić udowodnione prawa wszystkich spadkobierców. W świetle obowiązujących przepisów prawa i ugruntowanego orzecznictwa brak majątku spadkowego nie stoi na przeszkodzie w wydaniu postanowienia o stwierdzeniu nabycia spadku. Stosownie do art. 677 kpc stwierdzenie nabycia spadku musi objąć wszystkich spadkobierców. Stwierdzenie praw do spadku w stosunku do niektórych tylko spadkobierców jest niedopuszczalne. Także brak majątku spadkowego nie stoi na przeszkodzie w wydaniu postanowienia o stwierdzeniu nabycia spadku. Dlatego twierdzenie spadkobierców, że po spadkodawcy nie pozostał żaden majątek spadkowy nie stanowi żadnej przeszkody do stwierdzenia praw do spadku. W postępowaniu tym sąd nie może także ustalać faktu nabycia nieruchomości przez jednego z uczestników postępowania w drodze darowizny. Konkretyzacja składników masy spadkowej przypadającej poszczególnym spadkobiercom następuje na skutek działu spadku, który jest czynnością wtórną do nabycia spadku. W przypadku zgłoszenia wniosku o stwierdzenie nabycia spadku sąd spadkowy jest obowiązany to nabycie stwierdzić, nie może uchylić się od wydania stosownego postanowienia, o ile nawet spadkobiercy zgodnie twierdzą, że po spadkodawcy nie pozostał żaden majątek spadkowy. Okoliczności tych skarżąca zdaje się nie rozumieć, co jednak nie może skutecznie wpływać na uwzględnienie apelacji.

Na marginesie należy stwierdzić, że wnioskodawca wykazał interes prawny do ustalenia kręgu spadkobierców po J. R. (2) i mógł skutecznie złożyć wniosek, a postępowanie toczyło się dalej z urzędu. Postawa zainteresowanych doprowadziła do przedłużenia postępowania i wygenerowała dodatkowe koszty postępowania w postaci kosztów za ogłoszenie, którymi słusznie Sąd obciążył solidarnie spadkobierców.

Dlatego uwzględniając powyższe okoliczności i podzielając stanowisko Sądu I Instancji, Sąd Okręgowy na podstawie art. 385 kpc w zw. z art. 13§ 2 kpc postanowił jak na wstępie.