Portal Orzeczeń Sądów Powszechnych

POSTANOWIENIE

Dnia 23 marca 2016 r.

Sąd Apelacyjny w Białymstoku I Wydział Cywilny

w składzie:

Przewodniczący : SSA Jarosław Marek Kamiński (spr.)

Sędziowie: SA Krzysztof Chojnowski

: SO del. Grażyna Wołosowicz

Protokolant: Małgorzata Sakowicz - Pasko

po rozpoznaniu w dniu 23 marca 2016 r. w Białymstoku

na rozprawie

sprawy z powództwa M. J.

przeciwko (...) S.A. w W.

o odszkodowanie

na skutek apelacji adwokata M. P.

od wyroku Sądu Okręgowego w Białymstoku

z dnia 7 sierpnia 2015r., sygn. akt I C 534/13

p o s t a n a w i a:

I.  odrzucić apelację adwokata M. P.;

II.  oddalić wniosek adwokata M. P. i pozwanego o zasądzenie kosztów.

(...)

UZASADNIENIE

Zaskarżonym wyrokiem Sąd Okręgowy w Białymstoku oddalił powództwo M. J. skierowane przeciwko (...) S.A. w W. o zapłatę jednorazowego odszkodowania oraz orzekł o kosztach procesu i kosztach sądowych.

Apelację od powyższego wyroku - w imieniu powoda - wniósł adwokat M. P., działający jako ustanowiony z urzędu pełnomocnik M. J., zaskarżając ten wyrok w punkcie 1 sentencji. Wyrokowi zarzucił nierozpoznanie istoty sprawy w zakresie roszczenia o zadośćuczynienie, naruszenie przepisów postępowania tj. art. 217 § 1 i 2 k.p.c., art. 236 k.p.c., art. 317 § 1 k.p.c. oraz art. 118 § 3 poprzez nieuwzględnienie wniosków pełnomocnika i powoda o zmianę adwokata z urzędu.

Wnosił o zmianę zaskarżonego wyroku w punkcie 1 sentencji poprzez uwzględnienie powództwa w całości ewentualnie uchylenie wyroku i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania Sądowi I instancji.

Sąd Apelacyjny zważył, co następuje.

Apelacja podlega odrzuceniu, ponieważ jest niedopuszczalna jako wniesiona przez osobę, która nie była umocowana do podjęcia tej czynności procesowej.

Na wstępie należy wskazać, że adwokat M. P. ustanowiony został pełnomocnikiem z urzędu powoda M. J. na podstawie postanowienia Sądu Okręgowego w Białymstoku z dnia 26 maja 2014 r. (k. 510 i 529).

W piśmie procesowym z dnia 7 lipca 2014 r. powód wniósł m.in. o zmianę pełnomocnika z urzędu, zawierając jednocześnie w treści tego pisma jednoznaczne oświadczenie o wypowiedzeniu pełnomocnictwa procesowego dla adwokata M. P. ustanowionego z urzędu (k. 537).

Sąd Okręgowy postanowieniem z dnia 8 lipca 2014 r. oddalił wniosek powoda w zakresie zmiany osoby adwokata ustanowionego z urzędu (k. 538), po czym dalsze postępowanie w sprawie toczyło się z udziałem adwokata M. P. jako pełnomocnika procesowego powoda.

W piśmie z dnia 12 sierpnia 2015 r. powód wniósł o doręczenie mu wyroku z dnia 7 sierpnia 2015 r. wraz z uzasadnieniem, a ponadto o wyznaczenie mu innego adwokata z urzędu, stwierdzając, że dotychczasowemu pełnomocnikowi z urzędu wypowiedział już wcześniej pełnomocnictwo, jednak nie zostało mu doręczone postanowienie w tej sprawie (k. 635). W tym piśmie zawarł też oświadczenie o treści: „Wobec powyższego jeszcze raz wypowiadam mu pełnomocnictwo, gdyż nie może być pełnomocnik wrogo usposobiony”.

W orzecznictwie ugruntowany jest pogląd, zgodnie z którym ustanowienie adwokata lub radcy prawnego z urzędu jest równoznaczne z udzieleniem pełnomocnictwa procesowego (art. 118 § 1 k.p.c.). W kwestiach nieuregulowanych, do pełnomocnictwa urzędowego mają odpowiednie zastosowanie przepisy dotyczące pełnomocnictwa procesowego, którego źródłem jest oświadczenie woli strony jako mocodawcy. Przepisy o wypowiedzeniu pełnomocnictwa przez mocodawcę (art. 94 § 1 k.p.c.) mają więc odpowiednie zastosowanie do wypowiedzenia pełnomocnictwa adwokatowi lub radcy prawnemu, którego dla strony ustanowił sąd.

Zgodnie z art. 94 §1 k.p.c., wypowiedzenie pełnomocnictwa procesowego przez mocodawcę odnosi skutek prawny wobec sądu z chwilą zawiadomienia tego sądu o wypowiedzeniu, natomiast w stosunku do przeciwnika i innych uczestników – z chwilą doręczenia im tego zawiadomienia przez sąd. Przytoczone poglądy zostały wyrażone m.in. w postanowieniach Sądu Najwyższego z dnia 24 maja 2012 r. ( (...) 11/12) i 31 stycznia 2013 r. (II CZ 182/12).

W tym stanie rzeczy należy stwierdzić, że pismo powoda z dnia 7 lipca 2014 r. wywołało skutek procesowy wypowiedzenia przewidziany w art. 94 §1 k.p.c. i od daty dotarcia tego pisma do Sądu (tj. 7 lipca 2014 r.) należało uznać, iż powód występuje w postępowaniu rozpoznawczym - z własnej woli – samodzielnie bez pełnomocnika zawodowego. Tę samodzielność potwierdziła dalsza aktywność procesowa powoda, a w szczególności złożenie przez niego w piśmie z dnia 12 sierpnia 2015 r. wniosku o doręczenie wyroku z uzasadnieniem (w terminie przewidzianym w art. 328 §1 k.p.c.) oraz ponowienie w tym piśmie oświadczenia o wypowiedzeniu pełnomocnictwa.

W konsekwencji należy przyjąć, że adwokat M. P., wnosząc w dniu 12 października 2015 r. apelację od zaskarżonego wyroku w imieniu powoda, działał bez umocowania strony, którą jakoby miał reprezentować. W każdym razie źródłem takiego umocowania nie mogło być postanowienie Sądu Okręgowego z dnia 26 maja 2014 r., którym oddalono wniosek powoda o zmianę osoby pełnomocnika, ponieważ oznaczałoby to, że pełnomocnikiem z urzędu strony w dalszym ciągu pozostaje osoba, której mocodawca skutecznie wypowiedział pełnomocnictwo procesowe.

Z przytoczonych względów, Sąd Apelacyjny odrzucił wniesioną apelację jako niedopuszczalną na mocy art. 373 k.p.c.

Sąd Apelacyjny zwraca przy tym uwagę, że konsekwencją powyższego rozstrzygnięcia nie jest uprawomocnienie się wyroku Sądu Okręgowego w Białymstoku z dnia 7 sierpnia 2015 r. Powodowi bowiem nie został doręczony – na jego wniosek – odpis wyroku wraz z uzasadnieniem, w związku z czym nie otworzył mu się też termin do wywiedzenia apelacji w rozpoznawanej sprawie.

W realiach niniejszej sprawy, Sąd Apelacyjny nie znalazł podstaw ani do przyznania skarżącemu kosztów nieopłaconej pomocy prawnej świadczonej z urzędu, ani do zasądzenia od powoda na rzecz strony pozwanej zwrotu kosztów procesu instancji odwoławczej, w związku z czym wnioski te oddalił na mocy art. 102 k.p.c.

(...)