Portal Orzeczeń Sądów Powszechnych

Teza orzeczenia: 1. Wprowadzenie do umownego stosunku zobowiązaniowego elementu nadrzędności jednej ze stron, która na podstawie swojej decyzji ustala wysokość parametrów (kursów walut) służących do wyznaczenie wysokości świadczenia drugiej strony, bez odwołania do obiektywnych kryteriów jednoznacznie zakreślających granice przyznanych stronie uprawnień, (...)

Pierwotne żądania powodów oparte było o zarzut niedozwolonego charakteru postanowień umownych dotyczących indeksowania kwoty kredytu ze względu na nieokreślenie sposobu ustalania wartości franka szwajcarskiego. (...)Wprowadzenie „klauzuli waloryzacyjnej” miało na celu zastosowanie oprocentowania ustalonego w oparciu o wskaźniki rynkowe odnoszące się do franka szwajcarskiego, a nie do waluty krajowej. Ustalenie wysokości świadczenia kredytobiorcy w odniesieniu do wartości franka szwajcarskiego było skutkiem a nie przyczyną wprowadzenia mechanizmu indeksacji (tą było dążenie do zastosowania niższego oprocentowania i obniżenia przez to odsetkowych kosztów kredytu). (...)Nie istnieje zatem żadna podstawa prawna świadczenia spełnionego przez powodów we frankach szwajcarskich.

Na kanwie tych rozważań doszedł do wniosku, że udzielona mu pożyczka była indeksowana do franka szwajcarskiego, tym bardziej, że na podstawie aneksu (...) do umowy, swoje zobowiązania nadal miał regulować w złotych polskich. (...)Odnosiło się to w szczególności do przyznania pozwanemu prawa do ustalania kursu franka szwajcarskiego w oderwaniu od kryteriów rynkowych. (...)Potwierdzał on przy tym za każdym razem stan swojego zadłużenia wobec banku, wyrażane we frankach szwajcarskich. (...)Począwszy natomiast od 13 stycznia 2010 r. do 3 października 2016 r. wpłaty były dokonywane zarówno we frankach szwajcarskich, jak i złotych polskich.

Z uwagi na pozornie wysoką atrakcyjność produktu zaoferowanego w walucie franka szwajcarskiego, powodowie zdecydowali się na kredyt indeksowany do tej waluty. (...)W okresie spłaty zobowiązania, cena waluty franka szwajcarskiego sukcesywnie wzrastała, zarówno w Tabeli walut obowiązującej w pozwanym banku, jak i na światowym rynku walut. (...)Wspomniany wzrost ceny franka szwajcarskiego miał relatywne przełożenie na wysokość spłacanych przez kredytobiorców rat. (...)Z przekazu banku wynikało, że kurs franka szwajcarskiego jest stabilny, a oferowany kredyt bezpieczny.

Niesprecyzowanie w umowie kredytu sposobu ustalania kursu franka szwajcarskiego przekłada się na dowolność banku w doborze kryteriów ustalania tego kursu. (...)Wobec powodów zaniechano ponadto udzielenia rzetelnej informacji w jaki sposób bank ustalać będzie w swoich tabelach kurs franka szwajcarskiego na potrzeby przeliczenia wypłaconej kwoty kredytu i rat spłacanych przez kredytobiorców. (...)Historia notowań franka szwajcarskiego po zawarciu umowy przez strony ostatecznie potwierdza, że pozwany w istocie zaoferował powodowi mechanizm rozliczenia kredytu o zupełnie nieprzewidywalnych skutkach. (...)dotyczący zniesienia minimalnego kursu wymiany franka szwajcarskiego http://biznes.onet.pl/waluty/wiadomosci/kurs-franka-szwajcarskiego-ostro-w-gore-podecyzji snb/j7lse).

Zapewniono o stabilności franka szwajcarskiego jako waluty i niskich kosztach takiego kredytu z uwagi na korzystne oprocentowanie. (dowód: zeznania śwd. (...)Umowa ta zawiera bowiem kwotę kredytu wyrażoną liczbowo oraz słownie, nadto jej walutę - przy zastosowaniu klauzuli indeksacyjnej do franka szwajcarskiego. (...)Z drugiej jednak strony, jak zeznał pozwany i jego pełnomocnik pracownik Banku zapewniał ich o stabilności franka szwajcarskiego i korzyściach płynących z takiej właśnie umowy. (...)W dacie zawarcia umowy istniały obiektywne okoliczności pozwalające uznać, że należy się spodziewać osłabienie złotego do franka szwajcarskiego, który ostatecznie, zgodnie z przewidywaniami wzrósł niemal dwukrotnie.

(...)sposób będzie kształtowała się rata kredytu w zależności od wzrostu kursu waluty, nie informował również według jakiego kursu kredyt zostanie przeliczony na walutę frank szwajcarski, nie przedstawił też powodom symulacji kredytu w zależności od wysokości kursu waluty. (...)Na tym etapie zabrakło informacji o kontekście gospodarczym, a nawet kursie historycznym franka szwajcarskiego, który pozwoliłby chociażby w pewnym(...)nawet kilkukrotny wzrost wysokości raty kredytu i zadłużenia, pomimo regularnej spłaty kredytu zgodnie z harmonogramem. (...)(...)sama wiedza o zależności rat kredytu od waluty obcej i świadomość(...)świadczy jeszcze o rozeznaniu co do poziomu tego ryzyka oraz prawdopodobieństwa(...)w stanie przewidzieć konsekwencji ekonomicznych kredytu hipotecznego we frankach szwajcarskich” (por: wyrok Sądu Najwyższego z(...)(...)Trzeba zaznaczyć, że na etapie zawarcia aneksu nie dochodziło do udostępnienia kredytobiorcom nowej kwoty kredytu, a jedynie do przeliczenia istniejącego zadłużenia, wynikającego z uprzednio zawartej umowy kredytu, na kwotę wyrażoną w we franku szwajcarskim.

Powód nie sprawdzał historycznego kursu franka szwajcarskiego przed podpisaniem umowy . (...)Powyższe postanowienia umowne świadczą w sposób jednoznaczny, iż umowa zawarta przez strony jest umową kredytu, przewidzianą w art. 69 prawa bankowego , zawartą w walucie polskiej i waloryzowaną do waluty obcej – franka szwajcarskiego. (...)Przedmiotowe postanowienia przyznają pozwanemu uprawnienie do określania wysokości kursu sprzedaży i kupna franka szwajcarskiego bez jakichkolwiek wytycznych, ram czy ograniczeń. (...)Zakwestionowanie bowiem sposobu wyliczenia kursu franka szwajcarskiego na chwilę uruchomienia kredytu i zapadalności raty kredytu nie skutkowałoby uznaniem, że kredyt zawarty przez stronę utraciłby charakter kredytu waloryzowanego kursem franka szwajcarskiego i stałby się kredytem złotowym.

Kredyt udzielony powodom, nazwany kredytem denominowanym jest w istocie kredytem indeksowanym. (...)Pozwany przekazał powodowi wskazaną kwotę PLN, stanowiącą równowartość określonej ilości franków szwajcarskich. Wartość ta była ustalona w odniesieniu do ceny franka szwajcarskiego obowiązującej w banku w dniu wypłaty kredytu. Powód miał natomiast spłacać kredyt w złotówkach, według ceny sprzedaży franka szwajcarskiego, obowiązującej w banku w dniu wpłacenia konkretnej raty.