Portal Orzeczeń Sądów Powszechnych

Teza orzeczenia: W każdej indywidualnej sprawie, w ramach której stwierdzono niedozwolony charakter postanowienia umownego, na podstawie art 385 (1) § 1 kc konieczna jest weryfikacja istnienia podstaw do stwierdzania nieważności czynności prawnej jako całości. Wyłączony jest przy tym automatyzm , wywołany stanowiskiem konsumenta, szczególnie, gdy na (...)

Mogły mieć miejsce sytuacje, w których klienci (...) Banku SA w G. mieli zdolność kredytową do zawarcia umowy kredytu powiązanego z kursem franka szwajcarskiego, a nie mieli zdolności kredytowej do zawarcia umowy kredytu złotówkowego. Rata kredytu powiązanego z kursem franka była niższa aniżeli rata kredytu w złotówce. (...)Zdaniem Sądu powód nie dowiódł w postępowaniu okoliczności faktycznych mogących dostatecznie potwierdzać ocenę zgodnie z którą umowa kredytu indeksowanego do franka szwajcarskiego , którą zawarł z poprzednikiem prawnym strony powodowej jest nieważna. (...)Żaden przepis prawa powszechnie obowiązującego nie zakazuje zawierania umów kredytu w walucie polskiej indeksowanych kursem innej waluty, w szczególności kursem franka szwajcarskiego.

W umowie zawarto, iż jest to kredyt denominowany do franka szwajcarskiego tzn. kwota kredytu wskazana w umowie określona jest we franku szwajcarskim ale kredyt jest kredytem w złotych polskich ponieważ jest wypłacany i spłacany w polskich złotych. (...)W umowie wskazano, że walutą udzielanego kredytu miał być frank szwajcarski (CHF). (...)Jak wynika z całokształtu okoliczności sprawy, obca waluta w postaci franka szwajcarskiego pojawiła się w umowie kredytu jako środek służący obniżeniu kosztów udzielanego kredytu, poprzez niższe oprocentowanie naliczane od waluty CHF, do której kredyt był denominowany. (...)Umowa kredytowa w sprawie niniejszej poprzez denominacje odnosi wysokość spłacanej kwoty do kursu franka szwajcarskiego (CHF).

Ponadto bank nie poinformował powodów o sposobie ustalania bankowego kursu franka. (...)Kolejny aneks nr (...) zawarto 3 lutego 2015 r. i uzgodniono w nim, że powodowie będą spłacać dalsze raty w walucie, do której indeksowany jest kredyt, czyli we franku szwajcarskim. (...)Kwota udzielonego kredytu wymieniona cyfrowo w umowie wskutek zastosowania denominacji do CHF w każdej chwili mogła bowiem stawać się inną kwotą do faktycznego zwrócenia, co było konsekwencją zmian kursu franka szwajcarskiego. (...)Pozwany przyznał sobie w ten sposób prawo do jednostronnego określenia wysokości wypłaconej kwoty oraz regulowania wysokości rat kredytu przez wyznaczanie w tabelach kursowych kursu sprzedaży franka szwajcarskiego, zaś same zasady określania sposobu ustalania kursu nie zostały wskazane.

Nie przedstawiono im dla porównania symulacji kredytu złotówkowego i kredytu we frankach. (...)Zarówno spłaty dokonywane przez kredytobiorców, jak i saldo kredytu, było przeliczane na franka szwajcarskiego w oparciu o kursy określane dowolnie przez bank. (...)W szczególności nie pouczono ich faktycznie o możliwych skutkach drastycznego wzrostu kursu franka szwajcarskiego . (...)W ocenie Sądu sposób prezentacji kredytu denominowanego do CHF przez pracownika banku był skierowany na przekonanie powodów, że jest to oferta bardzo korzystna, a frank szwajcarski jest walutą stabilną.

Kredyt denominowany we frankach szwajcarskich został przedstawiony powodom jako standardowe rozwiązanie oparte na powszechnej praktyce sektora bankowego w Polsce. (...)Kredyt denominowany we frankach szwajcarskich został przedstawiony powodom jako standardowe(...)wiele bardziej korzystne niż zaciągnięcie kredytu w rodzimej walucie, tj. w złotych polskich; frank szwajcarski został przedstawiony powodom jako wyjątkowo stabilna waluta. (...)Nie jest zatem możliwym przyjęcie, iż powodowie spłacali nominalną wartość kredytu, albowiem wartość ta ulegała permanentnej zmianie stosownie do różnic w kursie franka szwajcarskiego w stosunku do złotego. (...)Umowy kredytowe denominowane do franka szwajcarskiego (jak i znajdujące do nich zastosowanie wzorce umów) winny być dla konsumentów (klientów banków) w pełni przejrzyste i zrozumiałe.

Podniósł, że pozwany na podstawie w/w umowy udzielił powodom kredytu walutowego we frankach szwajcarskich. (...)Oprocentowanie kredytu we franku szwajcarskim było korzystniejsze niż dla kredytu złotówkowego. (...)Samo bowiem zakwestionowanie sposobu wyliczenia kursu franka szwajcarskiego na chwilę uruchomienia kredytu i zapadalności raty kredytu nie oznaczałoby, iż kredyt zawarty przez stronę utraciłby charakter kredytu denominowanego do kursu franka szwajcarskiego i stałby się kredytem złotowym. (...)Ewentualny problem ze spłatą kredytu, zdaniem Sądu, wynika jedynie z niespodziewanego wzrostu kursu franka szwajcarskiego.

Nie byli również w stanie określić w jaki sposób bank będzie ustalał wysokość kursu franka szwajcarskiego. (...)Sąd przyjął, że kwestionowane postanowienia umowne dotyczące waloryzacji kwoty kredytu do franka szwajcarskiego stanowiły postanowienia określające główne świadczenia stron w rozumieniu art. 385 1 § 1 k.c. (...)Nie było bowiem formalnych przeszkód, by pomimo stabilnego kursu franka szwajcarskiego, bank mógłby ustalić własny kurs na bardzo wysokim poziomie. (...)W ocenie Sądu Rejonowego nie było przeszkód, by na gruncie prawa krajowego umowa po wyeliminowaniu abuzywnego mechanizmu indeksacji do franka szwajcarskiego funkcjonowała w dalszym ciągu.

W uzasadnieniu pozwu powodowie wskazali, że w dniu 18.02.2004 r. zawarli z (...) Bankiem (...) S.A. w W. , którego następcą jest pozwany Bank (...) S.A. , umowę kredytu budowlano-hipotecznego nr (...) denominowanego kursem franka szwajcarskiego. (...)(...)(§ 16) . /dowód: umowa kredytu k.23-29/ W dniu 20 stycznia 2005 r. powodowie i poprzednik pozwanego zawarli aneks do powyższej umowy, w którym postanowili zwiększyć kwotę Kredytu o kwotę w wysokości 15.000,00 franków szwajcarskich do kwoty w wysokości 41.459,23 franków szwajcarskich. (...)Pracownik zaproponował im kredyt we frankach szwajcarskich jako tańszą alternatywę. (...)Kredyt był wypłacony w złotówkach, rata kredytu była podana we frankach szwajcarskich.