Portal Orzeczeń Sądów Powszechnych

Brak jest podstaw do uznania umowy kredytu za bezwzględnie nieważną. (...)Sama kwota kredytu (w CHF) nie była uzgodniona indywidualnie, ponieważ ustalenia określonej kwoty franków szwajcarskich dokonał pozwany bank – kredytobiorca(...)z konsumentem – podanie kwoty kredytu w walucie obcej było konieczne z uwagi na konstrukcję kredytu denominowanego i nie wynikało z woli(...)(...)Klauzula ryzyka kursowego w umowie kredytu denominowanego w walucie obcej określa samą kwotę kredytu, czyli najistotniejsze postanowienie umowy kredytu. (...)(...)że miejsce zawartego w umowie kredytu indeksowanego lub denominowanego niedozwolonego postanowienia umownego odnoszącego się do sposobu określania kursu waluty obcej(...)

Wprowadzenie „klauzuli waloryzacyjnej” miało na celu zastosowanie oprocentowania ustalonego w oparciu o wskaźniki rynkowe odnoszące się do franka szwajcarskiego, a nie do waluty krajowej. Ustalenie wysokości świadczenia kredytobiorcy w odniesieniu do wartości franka szwajcarskiego było skutkiem a nie przyczyną wprowadzenia mechanizmu indeksacji (tą było dążenie do zastosowania niższego oprocentowania i obniżenia przez to odsetkowych kosztów kredytu). (...)Formalnie wiążące strony postanowienia umowy określały w jaki sposób wykorzystana, w złotych, kwota kredytu podlega przeliczeniu na kwotę we frankach szwajcarskich, a następnie w jaki sposób ustala się wysokość świadczeń kredytobiorcy. (...)Nie ma podstaw by nadawać aneksowi takiego znaczenia, gdyż w istocie, poza formalną zmianą określenia „kredyt denominowany” na „kredyt indeksowany”, podstawową zmianą jest określenie, że raty począwszy od 21 marca 2013 roku spłacane są we frankach szwajcarskich (zmiana §9 ust.2).

Bank, aby mógł udzielić kredytu indeksowanego kursem CHF, musiał wcześniej pozyskać na rynku dostęp do określonej sumy franków szwajcarskich. (...)Sąd w niniejszym składzie podziela ten kierunek orzecznictwa, który prezentuje pogląd, że indeksacja do franka szwajcarskiego stanowiła jedynie dodatkowe postanowienia umowne, nie zmieniające charakteru kredytu. (...)Bank, aby mógł udzielić kredytu indeksowanego kursem CHF, musiał wcześniej pozyskać na rynku dostęp do określonej sumy franków szwajcarskich. (...)Poniesienie ryzyka kursowego związanego z możliwością zmiennej wartości franka szwajcarskiego było rekompensowane przez zastosowanie niższej stopy procentowej.

W rezultacie powodom przedstawiono ofertę kredytową kilku banków, z których wszystkie były we franku szwajcarskim. (...)Powodowie nie zostali zapoznani z kursem franka szwajcarskiego, ani z kursem franka przy spłacie. (...)Wprowadzony przez pozwanego mechanizm indeksacyjny przewidział możliwość przeliczania zobowiązania kredytobiorców do franka szwajcarskiego, którym indeksowany był kredyt. (...)W tym czasie nie istniały żadne obiektywne okoliczności, pozwalające uznać, że kurs franka szwajcarskiego gwałtownie wzrośnie.

Od pośrednika powód otrzymał informacje, iż nie posiada zdolności kredytowej do zaciągnięcia kredytu złotowego, ma natomiast szansę na uzyskanie kredytu we frankach. (...)Powód przy podpisywaniu umowy kredytowej wiedział, że bank będzie przeliczał franka według kursu z dnia udzielenia kredytu. O ilości pożyczonych franków w wyniku przeliczenia kredytu dowiedział się kilka dni później. (...)Powód miał więc świadomość ryzyka kursowego, aczkolwiek był zapewniany przez pracownika o stabilności franka szwajcarskiego.

We wskazanym banku zaproponowano pozwanym kredyt we frankach szwajcarskich (CHF), mówiąc, że nie mają oni zdolności do zaciągnięcia kredytu w złotówkach. (...)Nie wiedzieli, że realizacja przedmiotowej umowy będzie się wiązała z przeliczeniami kwot z franków szwajcarskich na złote i odwrotnie, oraz że kurs CHF będzie miał wpływ na realizację umowy. (...)Przy zawieraniu umów kredytowych klienci banku nie byli informowani o tym, jak są tworzone tabele kursowe, nadto nie przedstawiano im danych na temat historycznego kursu franka szwajcarskiego do waluty polskiej. (...)Przy czym pierwsze przeliczenie było dokonywane według kursu kupna CHF, a drugie według kursu sprzedaży CHF. Innymi słowy, odwołanie się w umowie do franka szwajcarskiego stanowiło w istocie klauzulę waloryzacyjną.

Otrzymali wówczas od pracownicy Agencji informację, że ze względu na brak zdolności kredytowej nie mogą otrzymać kredytu we wskazanej przez nich kwocie, innego niż indeksowany kursem franka szwajcarskiego. (...)W § 1 ust. 1 umowy wskazano, że przy założeniu uruchomienia całości kredytu w dacie sporządzenia umowy równowartość kredytu wynosiłaby 101 306,27 CHF, natomiast rzeczywista równowartość kwoty udzielonego kredytu we frankach szwajcarskich miała zostać określona po wypłacie ostatniej transzy kredytu. (...)Proces sporządzania przez bank tabeli kursów nie wiązał się z wykreowaniem w żadnym momencie po stronie banku obowiązku nabywania i zbywania franków szwajcarskich po określonym kursie względem złotego. (...)Nawet gdyby kurs franka szwajcarskiego nie uległ zmianie w trakcie wykonywania umowy, obowiązkiem kredytobiorcy była zapłata z tytułu kapitału kredytu kwoty wyższej niż uzyskana oraz odsetek od różnicy tych kwot.

W uzasadnieniu zajętego w sprawie stanowiska, pozwany zaprzeczył by umowa kredytu uprawniała go do ustalania w sposób dowolny kursów przeliczania franków szwajcarskich na złote, przy uruchomieniu kredytu jak i złotych na franki szwajcarskie przy jego spłacie. (...)O ile środki z kredytu po spełnieniu warunków do pozostawienia do dyspozycji (jego „uruchomienia”) choćby przez chwilę miały postać sumy franków szwajcarskich to znajdowały się poza faktyczną dyspozycją kredytobiorców. (...)(...)1 CSU ulegnie konwersji z franków szwajcarskich na złoty polski w celu postawienia kredytu do dyspozycji w sposób przewidziany w(...)zaś należy, iż elementem umowy kredytu jest zgodnie z art. 69(...)określenie terminu i sposobu postawienia do dyspozycji kredytobiorcy środków pieniężnych. (...)Przeciwnie w powszechnym przekonaniu umowy kredytowe indeksowane kursem zwłaszcza franka szwajcarskiego lub w nim wyrażone były powszechnie oferowane i oceniane jako „tańsze i bezpieczniejsze”.