Portal Orzeczeń Sądów Powszechnych

K. Z. (1) w celu otrzymania kredytu na zakup domu udała się do biura finansowego, gdzie pośrednik znalazł dla niej Bank, w którym miała zdolność kredytową we frankach szwajcarskich. (...)Umowa zawarta przez powódkę z poprzednikiem prawnym strony pozwanej zdaniem tego Sądu w ogóle nie przewidywała możliwości oddania do dyspozycji kredytobiorcy kwoty kredytu wskazanej w umowie we frankach szwajcarskich, ani też możliwości zwrotu kredytu w tej walucie. (...)W konsekwencji Sąd uznał, że w rozpatrywanej sprawie pozwany bank przyznał sobie prawo do jednostronnego regulowania wysokości rat kredytu indeksowanego kursem franka. (...)Stwierdzenie nieważności umowy kredytu indeksowanego bądź denominowanego do franka szwajcarskiego powoduje konieczność rozstrzygnięcia, na jakich zasadach rozliczyć świadczenia stron spełnione na podstawie tej umowy.

Kwotę tę zasądził z tytułu zwrotu świadczenia nienależnego, dokonanego w wykonaniu nieważnej umowy kredytu waloryzowanego do waluty franka szwajcarskiego (CHF). (...)Pracownik poprzednika prawnego pozwanego (...) Banku SA poinformował powodów, że nie mają zdolności kredytowej do zaciągnięcia kredytu złotówkowego, po czym zaproponował im kredyt we frankach. (...)Na tym tle, w przypadku kredytów indeksowanych (bądź denominowanych) do waluty CHF, wątpliwości wynikają z konstrukcji klauzuli waloryzacyjnej, określenia kwoty kredytu, a także pobierania przez bank dodatkowego wynagrodzenia w postaci spreadu walutowego. (...)(...)3 Prawa bankowego uprawniająca kredytobiorcę do spłaty kredytu indeksowanego lub denominowanego do waluty obcej, w tej walucie, ponieważ także ten przepis wszedł w życie po zawarciu umowy kredytu.

Zatem już w dacie jej zawarcia musi dojść do ustalenia wysokości kredytu, a tym samym do określenia wysokości zobowiązania kredytobiorcy –(...)mechanizmu waloryzacji, w tym denominacji do waluty obcej, także kursu franka szwajcarskiego. (...)Podkreślono, że z zeznań powodów wynika, iż byli oni zainteresowani uzyskaniem kredytu w złotych polskich, a dopiero w pozwanym banku poinformowano ich, że jedyną możliwością uzyskania przez nich kredytu jest kredyt we frankach szwajcarskich. (...)I tak, wedle § 2 ust. 1 umowy, bank udzielił powodom kredytu w kwocie wskazanej w umowie we frankach szwajcarskich, ale nieokreślonej w złotych, mimo że wedle § 5 ust. 2 pkt 2 umowy, w przypadku finansowania zobowiązań w Rzeczypospolitej Polskiej, kredyt miał być wypłacony w walucie polskiej. (...)Tym samym powodowie nie potrzebowali w celu zrealizowania celu umowy kredytu franków szwajcarskich, a co nie mniej istotne - z zapisów umowy wynikało, że na sfinansowanie zobowiązań w Rzeczypospolitej Polskiej kredyt wypłacany jest w złotych (§5 pkt 3 umowy).

Z analizy powyższych postanowień umownych wynika, że charakter zawartej między stronami umowy od początku dotyczył kredytu indeksowanego do franka szwajcarskiego. (...)Zwrócić należy uwagę, że ani umowa ani związane z umową dokumenty nie wskazują w jaki sposób pozwany bank ustalał wysokość kursu franka szwajcarskiego, a tym samym wysokość zobowiązania powodów. (...)Sąd Okręgowy zauważył również, że kredytobiorcom nie wyjaśniono, jakie skutki dla wysokości ich zobowiązania wystąpią w sytuacji, gdy dojdzie do znacznej zmiany kursu franka szwajcarskiego. (...)Istota sporu w niniejszej sprawie dotyczy przede wszystkim oceny abuzywności zawartych w analizowanej umowie kredytu postanowień umownych dotyczących sposobu przeliczania świadczeń obu stron z waluty polskiej na walutę objętej mechanizmem indeksacji, czyli franka szwajcarskiego i odwrotnie.

Z uwagi na większą atrakcyjność produktu zaoferowanego w walucie franka szwajcarskiego, powodowie zdecydowali się na kredyt indeksowany do tej waluty. (...)Wspomniany wzrost ceny franka szwajcarskiego miał relatywne przełożenie na wysokość spłacanych przez kredytobiorców rat. (...)Ponadto nie wyjaśniono kredytobiorcom, jakie skutki dla wysokości ich zobowiązania wystąpią w sytuacji, gdy dojdzie do znacznej zmiany kursu franka szwajcarskiego. (...)(...)postanowienia umowy, przyznał sobie prawo do jednostronnego ustalania w PLN wysokości rat kredytu indeksowanego do franka szwajcarskiego poprzez wykorzystywanie wyznaczanych przez siebie kursów kupna i sprzedaży franka szwajcarskiego.

Personel (...) Banku S.A. z siedzibą w W. zaoferował powodowi produkt bankowy – kredyt na cele mieszkaniowe (...) indeksowany do franka szwajcarskiego. (...)Z uwagi na pozornie większą atrakcyjność produktu zaoferowanego w walucie franka szwajcarskiego, powód zdecydował się na kredyt indeksowany do tej waluty. (...)Wspomniany wzrost ceny franka szwajcarskiego miał relatywne przełożenie na wysokość spłacanych przez kredytobiorcę rat. (...)Z analizy powyższych postanowień umownych wynika, że charakter zawartej między stronami umowy od początku dotyczył kredytu indeksowanego do franka szwajcarskiego.

Teza orzeczenia: a. Ochrona konsumenta ma być pełna i realna, oderwana od pobudek, ocen, jego wiedzy z chwili zawarcia umowy — o ile tylko konsument takiej ochrony prawnej sobie zażyczy. Nie narusza to, zatem zasad proporcjonalności, czy pewności obrotu prawnego, gdyż prawodawcy krajowy i unijni wprost uznali, że możliwe, a nawet niekiedy konieczne jest (...)

(...)(...)Odnosząc się do kwestii poinformowania powodów o ryzyku(...)się wysokości zadłużenia z tytułu kredytu i wysokości rat kredytowych w dłuższym okresie czasu, w sytuacji istotnej zmiany kursu franka szwajcarskiego. (...)Powodowie nie mieli wpływu na sposób ustalania kursu waluty obcej, bank przyznał sobie prawo do jednostronnego regulowania wysokości zobowiązania i rat kredytu waloryzowanego kursem franka szwajcarskiego. (...)Nawet przy przyjęciu, że jest możliwa spłata zadłużenia we frankach szwajcarskich, to nie można określić wysokości zadłużenia w związku z wadliwością waloryzacji kwoty kredytu wypłaconego w złotych (tak w cytowanym wyroku SN z 26.05.2022 r.

(...)(...)Odnosząc się do kwestii poinformowania powodów o ryzyku(...)się wysokości zadłużenia z tytułu kredytu i wysokości rat kredytowych w dłuższym okresie czasu, w sytuacji istotnej zmiany kursu franka szwajcarskiego. (...)Powodowie nie mieli wpływu na sposób ustalania kursu waluty obcej, bank przyznał sobie prawo do jednostronnego regulowania wysokości zobowiązania i rat kredytu waloryzowanego kursem franka szwajcarskiego. (...)Nawet przy przyjęciu, że jest możliwa spłata zadłużenia we frankach szwajcarskich, to nie można określić wysokości zadłużenia w związku z wadliwością waloryzacji kwoty kredytu wypłaconego w złotych.