Portal Orzeczeń Sądów Powszechnych

Po podjęciu decyzji o zakupie nieruchomości pozwana skontaktowała się z przedstawicielem dewelopera, który jako najkorzystniejszy sposób finansowania inwestycji przedstawił pozwanej kredyt we franku szwajcarskim. (...)Dokonując oceny spornej umowy należy zauważyć, że ustalenie umowne polegające na wyrażeniu kwoty kredytu we franku szwajcarskim stanowi postanowienie określające główne świadczenia stron. (...)Przeprowadzone postępowanie dowodowe jednoznacznie wykazało, że pozwana była zainteresowana uzyskaniem kredytu we frankach szwajcarskich, uważając go za najkorzystniejszy z punktu widzenia wysokości oprocentowania. (...)Przeciwnie – to pozwana z góry założyła, że kredyt denominowany do CHF będzie dla niej najkorzystniejszy i nie była zainteresowana uzyskaniem kredytu na innych warunkach.

W uzasadnieniu powodowie wskazali, że zawarli z pozwanym umowę kredytu, który udzielony został we frankach szwajcarskich, jednakże na rzecz powodów wypłacono polskie złote. (...)W ocenie powodów bank dopuścił się naruszenia właściwości stosunku umowy kredytowej, albowiem powodowie otrzymali w praktyce kwoty wypłacone w złotych polskich, a nie we frankach szwajcarskich, co sprzeczne jest z treścią łączącej strony umowy kredytu. (...)W takim przypadku kredyt pozostałby kredytem we frankach pozwalającym na spłaty w CHF /odpowiedź na pozew k. 151-200/. (...)Jako walutę kredytu oznaczono franka szwajcarskiego (CHF), zaś okres kredytowania określono na maksymalnie 20 lat.

(...)CHF. Zapewniano ich jednak, że frank szwajcarski jest walutą stabilną, jest to najlepszy kredyt jaki jest dostępny, a jednocześnie że kredyt powiązany z frankiem szwajcarski jest produktem bezpiecznym. (...)W dniu 17 października 2013 roku strony podpisały Aneks nr (...) do umowy kredytu na mocy którego powodowie zobowiązali się do spłaty kredytu w walucie indeksacji (k.39 i nast.). Do listopada 2020 roku powodowie dokonali z tytułu spłaty kredytu na rzecz pozwanego banku kwotę 84.685,80 PLN i 24.525,67 CHF. Wpłata dokonana we frnkach szwajcarskich według średniego kursu NBP na datę zamknięcia rozprawy stanowiła równowartość 116.224,08 zł. (...)Sąd zważył: Sporna umowa ma charakter umowy denominowanej do waluty obcej.

Niewątpliwie jednak osią sporu była w niniejszym postępowaniu sama treść zawartej umowy, a konkretnie postanowienia umowy odnoszące się bezpośrednio do procesu indeksacji/waloryzacji kwoty kredytu, wyrażonego w złotówkach, do waluty obcej, tj. do franka szwajcarskiego (CHF). (...)W związku z uzgodnieniem, że zawierana umowa indeksowana jest do waluty obcej, tj. franka szwajcarskiego, zgodnie z postanowieniami umowy kredytobiorca przyjął na siebie spłatę kwoty kredytu w CHF ustaloną w polskich złotych z zastosowaniem podwójnej indeksacji. (...)W przedmiotowej sprawie wysokość świadczeń określona została w ten sposób, że kwotę kredytu przeliczano najpierw ze złotych polskich na franka szwajcarskiego, po kursie wskazanym przez bank (uzyskując równowartość kredytu w walucie obcej), a następnie,(...)(...)Wskazać w tym miejscu należy, że w latach poprzedzających zawarcie umowy, a zwłaszcza w okresie po jej podpisaniu relacje franka szwajcarskiego do złotego odrywały się od realnych zmian w polskiej gospodarce.

W rozstrzyganej sprawie wartość kredytu wyrażona została we franku szwajcarskim, natomiast wypłata kredytu i ustalenie wysokości raty odnosiły się do złotych polskich. (...)W odniesieniu do umowy z dnia 5 sierpnia(...)spełniony , a to prowadzi do jej nieważności w całości albowiem(...)(...)To sformułowanie w motywach orzeczenia poddanego kontroli instancyjnej , mając jedynie taki charakter, nie zmienia ustalenia , że w dniu 5 sierpnia 2008r strony zawarły umowę kredytu denominowanego w walucie frank szwajcarski. (...)Natomiast klauzula według której dochodzi do przeliczenia dokonywanych przez nich wpłat rat na walutę obcą [ w tym przypadku na franka szwajcarskiego ] wpływa na wysokość tego świadczenia.

Kredyt został udzielony powodom w złotych polskich przy jednoczesnym przeliczeniu jego wartości na walutę obcą – franka szwajcarskiego według kursu kupna waluty z tabeli kursowej (...) Banku S.A. , co wskazuje, że był on kredytem indeksowanym. Odniesienie do franków szwajcarskich nie nadawało spornemu kredytowi charakteru walutowego, w którym zakładane byłyby faktyczne przepływy środków pieniężnych w tej walucie. (...)Faktycznie z uwagi na wysokość rat oraz oprocentowania rekomendowano im formułę waloryzacyjną, powiązaną z frankiem szwajcarskim jako jedyną dostępną dla nich. (...)Bank w istocie wykorzystał swoją przewagę informacyjną i negocjacyjną, aby skłonić konsumentów do zawarcia umowy, w świetle której całe ryzyko wzrostu kursu franka szwajcarskiego w relacji do złotego ponosić mieli klienci.

Strony zdecydowały się na zawarcie umowy kredytu w złotych polskich waloryzowanego do franka szwajcarskiego. (...)To właśnie odniesienie do franka szwajcarskiego stanowi bowiem element odróżniający zawartą przez strony umowę od umowy czysto złotowej. (...)Tymczasem ww. postanowienia zawierające odniesienie do franka szwajcarskiego nie są zrozumiałe pod względem ekonomicznym. (...)Określona jest bowiem jedynie wysokość kwoty kredytu, która została wypłacona powodom, i to wyłącznie w złotych polskich, ale już nie we frankach szwajcarskich.

Teza orzeczenia: Postanowienie zawierające uprawnienie banku do przeliczania sumy kredytu do waluty obcej mogą dotyczyć świadczeń stron w rozumieniu art. art. 385<1> § 1 zd. 2 k.c ponieważ w sposób zasadniczy dotyczą elementów głównych świadczeń stron. Eliminacja tych postanowień ze skutkiem ex lege i ex tunc powoduje, że brak jest odniesienia w umowie (...)

Bank dysponował frankami szwajcarskimi poprzez posiadanie depozytów, zaciąganie pożyczek. (...)Wskazał, że bezsporne w sprawie było, że powódka zawarła umowę kredytu mieszkaniowego (...) denominowanego we franku szwajcarskim jako konsument. (...)W chwili zawierania umowy powódka znała kwestionowane postanowienia, wiedziała o tym, że kredyt został jej udzielony jest kredytem denominowanym we franku szwajcarskim oraz jak będzie dokonywana jego wypłata oraz spłata rat. (...)Dzięki zastosowaniu wskaźnika LIBOR 3M raty kredytu denominowanego we franku szwajcarskim w dacie zawierania umowy przez powódkę były znacząco niższe niż kredytu złotowego.