Portal Orzeczeń Sądów Powszechnych

W dacie zawierania przez powoda umowy, kredyt indeksowany kursem franka szwajcarskiego stanowił najkorzystniejszą ofertę z dostępnych ofert kredytowych ze względu na atrakcyjną wysokość raty, spowodowaną niższym oprocentowaniem tego kredytu w odniesieniu do kredytu złotowego. (...)Pozwany nie nabywa waluty każdorazowo „pod konkretny kredyt”, bank pozyskuje jednorazowo setki milionów franków szwajcarskich, aby z tej puli udzielać kredytów klientom indywidualnym. Następnie bank wymienia część franków na złotówki na rynku międzybankowym i wypłaca kwotę kredytu w złotych kredytobiorcom. (...)Poniesienie ryzyka kursowego, związanego z możliwością zmiennej wartości franka szwajcarskiego, było rekompensowane przez zastosowanie niższej stopy procentowej, co w porównaniu do oferowanych w dacie zawierania umowy kredytów złotowych było znacznie korzystniejsze.

Zdecydowali się na kredyt indeksowany kursem franka szwajcarskiego w pozwanym banku, bowiem oferta ta była dla nich najkorzystniejsza ze wszystkich przedstawianych ze względu na niskie oprocentowanie kredytu i atrakcyjną wysokość raty. (...)Powodowie zdecydowali się na spłacanie rat bezpośrednio we franku szwajcarskim dopiero w 2015 r. (...)W dniu zawierania umowy znany był też kurs franka szwajcarskiego. (...)Tymczasem postanowienia umów zawarte w kwestionowanych zapisach umowy i regulaminu, zawierające odniesienie do franka szwajcarskiego nie są zrozumiałe pod względem ekonomicznym.

Postanowienia te nie wiążą powodów, co dotyczy w szczególności § 2 i zapisów regulaminu dotyczących stosowania kursów waluty szwajcarskiej. (...)W sytuacji zaś udzielenie kredytu, który ma być spłacany w(...)znaczna zmiana kursu i umocnienie franka szwajcarskiego względem innych walut tworzy w istocie sytuację analogiczną jaka występuje przy braku zdolności kredytowej w złotych. (...)To samo zresztą dotyczy kredytów denominowanych kursem CHF (wyrok Sądu Najwyższego z 13 maja 2022 r., II CSKP 293/22 i postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 24 listopada 2022 r. (...)W chwili zawarcia umowy nie obowiązywał jeszcze art. 69 ust. 2 pkt 4a , zgodnie z którym umowa kredytu powinna określać w przypadku umowy o kredyt denominowany lub indeksowany do waluty innej niż waluta polska, szczegółowe zasady określania sposobów i terminów ustalania kursu wymiany walut.

Kwota udzielonego kredytu wyniosła 2.896.800 zł i była denominowana w frankach szwajcarskich. (...)Warunkiem udzielenia kredytu w kwocie 1.989.285,70 zł denominowanego w USD był udział własny powoda w kwocie 1.100.000,00 zł. (...)Według § 3 i 4 umowy kredytowej kwota wykorzystanego kredytu przez powoda wyniosła 1.539.785,70 zł(...)uzyskał w (...) Bank SA kredyt w kwocie 5.757.500 zł denominowany w frankach szwajcarskich. (...)Jeżeli biegły nie miał dokumentów potwierdzających wysokość kursu stosowanego przez bank przy kredycie denominowanym, przyjmowano średni kurs NBP z danego okresu.

Doradcy banku przedstawili powódce umowę kredytu denominowanego do CHF jako najkorzystniejszą. (...)Analogiczne wnioski o przekroczeniu w umowie kredytu granicy swobody umów dotyczą spłaty kredytu w walucie innej niż frank szwajcarski. (...)Trzeba zgodzić się z pozwanym, że skoro powódka od 2015 r. spłacała kredyt we frankach szwajcarskich, to żądając zwrotu nienależnego świadczenia w tym zakresie, może domagać się zwrotu odpowiedniej kwoty we frankach, a nie w złotówkach. (...)Brak jest podstaw do przyjęcia, jak uczynił to Sąd Okręgowy, że pozwany wyraził zgodę na określenie świadczenia, które ma on zwrócić powódce jako świadczenie nienależne, w walucie polskiej, w sytuacji, gdy było ono spełnione przez powódkę we frankach szwajcarskich.

W związku z tym udali się do jednego z jego oddziałów, gdzie przedstawiono im dwie oferty: kredyt złotówkowy i kredyt denominowany do kursu franka szwajcarskiego. (...)Zgodnie z umową pozwana zobowiązała się postawić do dyspozycji powoda kwotę 211.210,89 franków szwajcarskich. (...)Problemy ze spłatą związane były także ze wzrostem kursu franka szwajcarskiego. (...)Od podpisania aneksu powód mógł spłacać kredyt we frankach szwajcarskich i to czynił.

Sąd ustalił, że 18 listopada 2008 r. powód zawarł z pozwanym umowę o kredyt hipoteczny w kwocie 253.000 zł na cele, między innymi, zakupu lokalu mieszkalnego oraz sfinansowania kosztów prac remontowych w tym lokalu mieszkalnym, przy czym udzielony kredyt był waloryzowany do franka szwajcarskiego. (...)Spłata rat kapitałowo-odsetkowych miała być dokonywana w złotych po uprzednim ich przeliczeniu według kursu sprzedaży franka szwajcarskiego z tabeli kursowej banku, obowiązującego w dniu spłaty o godzinie 14:50 (§ 10 ust. 4). (...)(...)strony uzgodniły, że zawierają umowę kredytu indeksowanego do waluty obcej, tj. franka szwajcarskiego, zgodnie z postanowieniami umowy kredytobiorca przyjął na siebie spłatę kwoty kredytu w (...) ustaloną w złotych polskich z zastosowaniem podwójnej indeksacji do waluty obcej (§ 1 ust.(...)(...)Potwierdzała ona jedynie dopuszczalność zawierania umów o kredyt denominowany lub indeksowany do waluty obcej.

Nie wyjaśniono metodologii ustalania kursu franka, w oparciu o który kształtuje się wysokość raty. (...)(...)tabelach, przyznał sobie bowiem prawo do jednostronnego regulowania wysokości rat kredytu i wysokości całej wierzytelności poprzez wyznaczanie w tabelach kursowych kursu sprzedaży franka szwajcarskiego, czym zachwiał równorzędność stron umowy. (...)Dotyczy to zarzutu całkowitego pominięcia przy wyrokowaniu okoliczności odnoszących się do przysługującego powodom prawa do spłaty kredytu bezpośrednio we franku szwajcarskim ( (...) ) już od chwili zawarcia umowy kredytu. (...)Pozwany przyznał sobie prawo do jednostronnego regulowania wysokości rat kredytu waloryzowanego kursem franka szwajcarskiego poprzez wyznaczenie w tabeli kursowej kursu sprzedaży tej waluty, co nie mieści się w granicach zasady swobody umów w rozumieniu art. 353 1 k.c.