Portal Orzeczeń Sądów Powszechnych

Teza orzeczenia: W wyniku braku związania konsumenta (kredytobiorcy) uregulowaniami związanymi z ustalaniem wysokości oprocentowania kredytu i braku możliwości odwołania się od zasad obowiązujących w prawie krajowym, w oparciu o które ewentualnie można by odpowiednio ustalać zasady, według których taki kredyt miałby zostać oprocentowany, może dojść w praktyce (...)

Do dnia 20 kwietnia 2015 r. powódki dokonały wpłat tytułem spłaty kredytu w łącznej kwocie 45 043,26 zł oraz 28 560,15 franków szwajcarskich. (...)Indeksacja do franka szwajcarskiego stanowiła jedynie dodatkowe postanowienia umowne, nie zmieniające charakteru kredytu jako kredytu złotowego. (...)Wprowadzenie „klauzuli waloryzacyjnej” miało na celu zastosowanie oprocentowania ustalonego w oparciu o wskaźniki rynkowe odnoszące się do franka szwajcarskiego, a nie do waluty krajowej. Ustalenie wysokości świadczenia kredytobiorcy w odniesieniu do wartości franka szwajcarskiego było skutkiem a nie przyczyną wprowadzenia mechanizmu indeksacji.

(...)o zwrot kwoty udzielonego powodowi kredytu tj. kwoty 250.000 zł, w(...)stanowiącej roszczenie pozwanego w stosunku do powoda o zwrot kwoty udzielonego powodowi kredytu oraz kwoty 91.045,06 zł stanowiącej(...)(...)Mimo, że pierwotna treść umowy kredytu posługuje się pojęciem „kredytu denominowanego (waloryzowanego)”, to w rzeczywistości umowa miała charakter kredytu indeksowanego do CHF, co wynika z jej konstrukcji. W kredycie denominowanym kwota kredytu jest wyrażona w walucie obcej, a zostaje wypłacona w walucie krajowej według klauzuli umownej opartej na kursie kupna waluty obcej obowiązującym w dniu uruchomienia kredytu. (...)Przy umowach kredytów bankowych, już w dacie ich zawarcia musi dojść do ustalenia wysokości kredytu, a tym samym wielkości zobowiązania(...)indeksacji walutą obcą, także kursem franka szwajcarskiego.

W uzasadnieniu wskazali, że w dniu 22 lutego 2006 roku strony zawarły umowę kredytu budowlano-hipotecznego nr (...)- (...) na okres do dnia 3 lutego 2031 roku na kwotę (...) ,24 franków szwajcarskich (dalej (...) ), która miała(...)(...)Nadto wcześniej zawierali z tym bankiem umowy kredytu złotowego i walutowego dotyczącego franków szwajcarskich (okoliczności bezsporne; zeznania powódki M. J. – k. 243v., 245 i 298-299, 300 w zw. z 232v.-233v., 231; zeznania powoda S. J. – k. 243v.-244, 245 i 299, 300 w zw. z k. 233v., 231). (...)Pracownik banku poinformował ich, że kredyt złotowy jest nieopłacalny – natomiast opłacalny jest kredyt we frankach szwajcarskich, jest to kredyt bezpieczny, najtańszy i najpopularniejszy nawet(...)Małżonkowie J. przystali na tę propozycję i ostatecznie tego dnia złożyli wniosek kredytowy o zawarcie umowy kredytu w kwocie (...) franków szwajcarskich (dalej (...) ), co według kursu przewidzianego w tym wniosku 2,3994 CHF oznaczało równowartość 106499,77 złotych.

Sporna umowa miała charakter kredytu denominowanego do CHF. W kredycie denominowanym kwota kredytu jest wyrażona w walucie obcej, a zostaje wypłacona w walucie krajowej według klauzuli umownej opartej na kursie kupna waluty obcej obowiązującym w dniu uruchomienia kredytu. (...)Po drugie choć oba kredyty będą miały tak samo określone(...)różnych kwot w CHF. Skoro kredyt jest wypłacany w walucie krajowej, pojawia się pytanie, w jaki sposób zostaje obliczona umieszczona w umowie kredytu kwota we frankach szwajcarskich – sposób jej ustalenia nie został wskazany w umowie. (...)Wynikam z tego, że przypadku kredytu denominowanego jednoznaczne wyrażenie kwoty kredytu we frankach szwajcarskich musi wiązać się z: 1) przedstawieniem odpowiednich informacji o ryzyku kursowym oraz 2) wskazaniem sposobu obliczenia kwoty we frankach, w szczególności z uwzględnieniem kursu(...)(...)Nie ma znaczenia, że nierównowaga w związku z ryzykiem kursowym ujawniła się dopiero wraz z gwałtownym wzrostem kursu franka szwajcarskiego (tzw. czarny czwartek styczeń 2015 r.).

Mimo, że pierwotna treść umowy kredytu posługuje się pojęciem „kredytu denominowanego (waloryzowanego)”, to w rzeczywistości umowa miała charakter kredytu indeksowanego do CHF, co wynika z jej konstrukcji. W kredycie denominowanym kwota kredytu jest wyrażona w walucie obcej, a zostaje wypłacona w walucie krajowej według klauzuli umownej opartej na kursie kupna waluty obcej obowiązującym w dniu uruchomienia kredytu. (...)Przy umowach kredytów bankowych, już w dacie ich zawarcia musi dojść do ustalenia wysokości kredytu, a tym samym wielkości zobowiązania(...)indeksacji walutą obcą, także kursem franka szwajcarskiego. (...)Zarazem nie było podstaw do pouczania powoda o ewentualnych wzajemnych roszczeniach pozwanego Banku innych niż roszczenie o zwrot wypłaconego kredytu jako nienależnego świadczenia.

Teza orzeczenia: Nie można mówić o jakimkolwiek (a nie tylko rażącym) naruszeniu interesów, w tym ekonomicznych, konsumenta, jeżeli nawet klauzula naruszająca dobre obyczaje powodowała nieusprawiedliwioną dysproporcję praw i obowiązków banku i kredytobiorcy, w sytuacji, gdy kredyt waloryzowany czy denominowany do waluty obcej, w czasie zawierania umowy, był (...)

W efekcie uwolnienia kursu franka przez Narodowy Bank Szwajcarii raty kredytów udzielanych w Polsce denominowanych we franku bądź indeksowanych do franka, w przeliczeniu na złotówki, gwałtownie i znacząco wzrosły. (...)LIBOR zastąpiony został wskaźnikiem referencyjnym SARON, czyli stopą referencyjną odnoszącą się do franka szwajcarskiego i obliczaną na podstawie rzeczywistych transakcji. (...)(...)stopa referencyjna WIBOR stosowana dla kredytów w złotych, raty analogicznych kredytów złotowych zmniejszyły się poniżej poziomu rat kredytów walutowych wyrażonych we franku (denominowanych czy waloryzowanych do franka). (...)niż gdyby zaciągnęli typowo złotowy kredyt, ale nie wynika to ze(...)w sprawach o ważność umów kredytów „denominowanych” i „indeksowanych” do franka szwajcarskiego i w świetle - opisanych(...)ustalenia - zmian kursów waluty szwajcarskiej. 13.

Teza orzeczenia: Nie można mówić o jakimkolwiek (a nie tylko rażącym) naruszeniu interesów, w tym ekonomicznych, konsumenta, jeżeli nawet klauzula naruszająca dobre obyczaje powodowała nieusprawiedliwioną dysproporcję praw i obowiązków banku i kredytobiorcy, w sytuacji, gdy kredyt waloryzowany lub denominowany do waluty obcej, w czasie zawierania umowy, był (...)

Według powodów, kurs franka do złotówki wzrósł już jesienią 2008 roku, a drastycznie w 2015 roku, kiedy to „bank szwajcarski uwolnił kurs franka”. (...)W efekcie uwolnienia kursu franka przez Narodowy Bank Szwajcarii raty kredytów udzielanych w Polsce denominowanych we franku bądź indeksowanych do franka, w przeliczeniu na złotówki, gwałtownie i znacząco wzrosły. (...)(...)stopa referencyjna WIBOR stosowana dla kredytów w złotych, raty analogicznych kredytów złotowych zmniejszyły się poniżej poziomu rat kredytów walutowych wyrażonych we franku (denominowanych czy waloryzowanych do franka). (...)niż gdyby zaciągnęli typowo złotowy kredyt, ale nie wynika to ze(...)w sprawach o ważność umów kredytów „denominowanych” i „indeksowanych” do franka szwajcarskiego i w świetle - opisanych(...)ustalenia - zmian kursów waluty szwajcarskiej. 13.

Powódka miała możliwość dokonywania spłaty kredytu bezpośrednio we frankach szwajcarskich, jednak z tego nie korzystała. (...)Powódka nie mogła nie wiedzieć, że kurs franka szwajcarskiego jest kursem rynkowym, może ulegać zmianie, jak kurs każdej waluty, w tym kurs złotego. (...)(...)w istocie nie ma podstaw do twierdzenia aby przy zawieraniu umowy indeksowanej kursem franka szwajcarskiego kredytobiorca nie uzyskał informacji o tym, że umowa taka wiąże się z ryzykiem zmiany kursu franka. (...)Wyłączenie mechanizmu waloryzacji i pominięcie odesłania do gotówkowego kursu kupna franka czyni niemożliwym określenie w walucie obcej równowartości kwoty kredytu udzielonego w złotych kredytobiorcy, tym samym odpada realizacja funkcji umowy o kredyt w złotych indeksowany kursem franka.