Portal Orzeczeń Sądów Powszechnych

Bank nie pouczył kredytobiorcy o skutkach zawarcia kredytu denominowanego do waluty obcej oraz o zagrożeniach z tego wynikających. (...)Mechanizmy, służące do przeliczania złotych na franki szwajcarskie, by mogły być stosowane muszą być uzgodnione i zaakceptowane przez obie strony w dacie zawierania umowy. (...)Umowa w ogóle nie przewidywała możliwości oddania do dyspozycji kredytobiorcy kwoty kredytu wskazanej w umowie we frankach szwajcarskich ani też możliwości zwrotu kredytu w tej walucie. (...)W konsekwencji jest niewątpliwe, że w rozpatrywanej sprawie pozwany Bank przyznał sobie prawo do jednostronnego regulowania - na gruncie zawartej umowy - wysokości rat kredytu wg ustalanego przez siebie kursu franka.

C-260/18, a pytania prejudycjalne w tej sprawie były zadane w postępowaniu, w którym podstawą sporu jest umowa kredytu hipotecznego indeksowanego kursem franka szwajcarskiego. W sprawie, której dotyczy skarga o wznowienie, żądanie pozwu wynikało z umowy kredytu denominowanego kursem CHF zawartej z pozwaną(...)(...)Sąd pierwszej instancji ustalił, że w sprawie sygn. akt I Nc 547/16 żądanie zapłaty wywodzono z zawartej z pozwaną umowy Kredytu Mieszkaniowego (...) nr (...) , w której kwota udzielonego kredytu wyrażona była w CHF. Nakazem zapłaty z dnia 12 września 2016 r. (...)J. W. złożyła skargę o wznowienie postępowania, opartą na art. 403 § 2 w zw. z art. 405 i 406 k.p.c. , argumentując, że doszło do zmiany linii orzeczniczej w zakresie umów o kredyt denominowany i pojawia się coraz większa liczba orzeczeń uznających te umowy za nieważne.

Podważał natomiast wymagalność roszczenia z uwagi na nieskuteczne wypowiedzenie umowy kredytu oraz podniósł zarzut nieważności tej(...)przewidywały m. in. obowiązek spłaty kredytu w walucie obcej według kursu franka szwajcarskiego (dalej: (...) ) ustalonego jednostronnie(...)(...)Także zwrot wykorzystanej kwoty nastąpić miał przez spełnienie świadczenia w złotych polskich, jednak kwota podlegająca zwrotowi miała być wyrażona we frankach szwajcarskich po przeliczeniu według kursu wskazanego w aktualnej Tabeli banku. (...)W tej sprawie chodziło więc o kredyt indeksowany do franka szwajcarskiego. (...)Optymalnym, przynajmniej jak wówczas wydawało się, rozwiązaniem dla obu stron miała być konstrukcja tzw. kredytu walutowego, który występował pod postacią kredytu indeksowanego lub denominowanego do wybranej waluty obcej (najczęściej (...) ).

(...)pozwanego na podstawie umowy o kredyt hipoteczny z dnia 14 maja 2008 r. indeksowany do franka szwajcarskiego (dalej: CHF), ponieważ w/w umowa(...)kursów CHF przyjmowanych przez niego do rozliczania wartości świadczeń stron. (...)Podczas wizyty powoda w placówce pozwanego banku jego pracownik zaproponował mu zmianę dotychczasowego kredytu na kredyt we frankach szwajcarskich, zapewniając, że taki kredyt będzie korzystniejszy, gdyż rata będzie niższa. (...)Do informacji dołączono historię zmian kursu franka szwajcarskiego od 2000 r. i historię zmian stawki LIBOR od 2005 r. (...)Po drugie, do umów kredytu indeksowanych kursem franka szwajcarskiego stosowano stopę oprocentowania opartą o stawkę LIBOR, która była niższa od stosowanej przy kredytach złotówkowych stawki WIBOR, przy czym jej zmiany są ściśle powiązane z sytuacją walutową i ekonomiczną Szwajcarii.

Sąd ustalił, że na podstawie umowy kredytu na cele mieszkaniowe zawartej 5(...)SA w W. udzielił powodom kredytu w kwocie 380 000 zł, a na podstawie umowy z 15 czerwca 2007 r. kredytu na cele mieszkaniowe w kwocie 369 622,20 zł; były to kredyt denominowane do kursu franka szwajcarskiego. (...)(...)według kursu kupna dewiz dla franka zgodnie z tabelą kursów obowiązującą w banku w dniu wykorzystania kredytu, tudzież danej transzy. (...)(...)obcej wypłaconych w złotych kwot kredytów, tudzież transzy kredytu, na podstawie kursu kupna franka, a równowartości w walucie obcej rat kredytów podlegających spłacie w złotych według kursu sprzedaży franka. (...)Wyłączenie mechanizmu waloryzacji i pominięcie odesłania do kursu kupna franka czyni niemożliwym określenie w walucie obcej równowartości kwot kredytów udzielonych w złotych kredytobiorcom, tym samym odpada realizacja funkcji umów o kredyt w złotych waloryzowany kursem franka.

Powodowie zaakceptowali takie warunki, gdyż od kilku lat kurs franka szwajcarskiego był stabilny, wynosił około 2 zł a doradca zapewniał ich, że jest to bardzo stabilna waluta. (...)Później kurs franka zaczął wzrastać i powodowe mieli problemy ze spłatą kredytu, w wyniku czego dochodziło do opóźnień w płatnościach. (...)Bank wyraził powodom zgodę na spłatę rat kredytu we frankach szwajcarskich i powodowie nabywali walutę na własną rękę za cenę niższą niż kurs proponowany przez Bank , po czym wpłacali raty w kasie Banku. (...)Poza tym, od około 2012 r. powodowie uzyskali już możliwość spłaty kredytu bezpośrednio we frankach szwajcarskich, które nabywali we własnym zakresie, co wyeliminowało skutki różnic kursowych, czyli tzw. spreadu.

Oboje przed jej podpisaniem nie czytali wnikliwie jej treści, choć byli świadomi, iż zawierają kredyt indeksowany kursem (...) oraz, że rata kredytu będzie uzależniona od kursu franka szwajcarskiego. (...)Sąd podkreślał przy tym, iż pozwany umożliwił powodom spłatę kredytu bezpośrednio we frankach szwajcarskich z chwilą podpisania aneksu z dnia 8 grudnia 2014 roku. (...)Ostatecznie podkreślił Sąd Okręgowy, iż powodowie uchybili rocznemu terminowi z art. 88 § 2 kc , który biegł od 8 grudnia 2014r., gdy powodowie podpisywali aneks do umowy, który umożliwił im spłatę rat bezpośrednio we frankach szwajcarskich. (...)Zważył, że skoro całkowity koszt kredytu wzrósł w wyniku wzrostu rynkowego kursu franka szwajcarskiego, a tylko w nieznacznej części z samej przyjętej polityki ustalania kursu walut w pozwanym banku, to nie doszło do kumulatywnego ziszczenia się przesłanek określonych w art. 385 1 § 1 kc.

Dodać przy tym wypada, że rachunki kredytowe, służące do obsługi kredytów indeksowanych (denominowanych), nie są rachunkami bankowymi w rozumieniu art. 725 k.c. , ponieważ nie służą do przechowywania środków pieniężnych posiadacza (kredytobiorcy). (...)(...)świadczenia, lecz sprowadza się jedynie do przeliczenia jego wartości według przyjętego miernika (kryterium) waloryzacji, czyli w niniejszej sprawie – kursu waluty obcej w postaci franka szwajcarskiego (CHF), jednak w dalszym ciągu świadczenie jest spełniane w walucie polskiej. (...)Natomiast w odniesieniu do umów kredytu indeksowanego (denominowanego), zawartych przed tą datą,(...)banki obowiązek bezpłatnej zmiany umów kredytu, ale tylko w części niespłaconej, w celu ich dostosowania do znowelizowanej treści art. 69 ust. 2 pkt 4a i art. 75b pr. bank. (...)Jeśli zaś chodzi o drugą kwestię, uwzględnić należy okoliczności, z jakich doszło do ustalenia nieważności umowy kredytu indeksowanego (denominowanego).