Portal Orzeczeń Sądów Powszechnych

Teza orzeczenia: Rozliczenie stron nieważnej umowy kredytu indeksowanego powinno nastąpić na podstawie art. 405-411 k.c. przy uwzględnieniu stanu wzbogacenia na dzień wyrokowania. Umowa kredytu będąc umową odpłatną, nie jest umową wzajemną.

W oczywisty sposób nie spełnia powyższych wymogów samo pouczenie o możliwości wzrostu kursu franka szwajcarskiego i w efekcie - wzrostu raty kredytu. (...)(...)rzeczywisty poziom ryzyka związanego z kredytem indeksowanym do franka szwajcarskiego, w tym także oszacować rzeczywisty całkowity koszt tego kredytu. (...)Bezspornie, w okresie ubiegania się o kredyt hipoteczny będący obecnie przedmiotem sporu(...)wykazywała ona zdolności kredytowej dla kredytu w złotych polskich, za to w ocenie tego samego banku miała zdolność kredytową do zaciągnięcia kredytu indeksowanego do franka szwajcarskiego. (...)Bank jako instytucja finansowa dysponuje profesjonalną wiedzą na temat funkcjonowania rynku walutowego, pozycji franka szwajcarskiego, istotnych wskaźników makro- i mikroekonomicznych wpływających na kurs złotego do innych walut.

Dopuszczono możliwość zmiany wysokości oprocentowania w przypadku zmiany stopy referencyjnej określonej dla franka szwajcarskiego oraz zmiany parametrów finansowych rynku pieniężnego i kapitałowego w Szwajcarii (§ 1 ust. 8, § 10 ust. 1 i 2). (...)(...)rozróżnić trzeba dwie kwestie: poddanie kredytu udzielonego w walucie polskiej waloryzacji wg wartości franka szwajcarskiego oraz uregulowanie sposobu wypłaty i spłaty kredytu w walucie polskiej, według kursu PLN/CHF ustalonego w tabeli banku. (...)Skoro w dacie zawarcia między stronami umowy kredytu obowiązywał art. 358 1 §(...)naruszając prawa, zastrzec waloryzację kwoty kredytu wyrażonej w złotych polskich wartością franka szwajcarskiego. (...)Postanowienia te zastrzegają dla banku możliwość jednostronnego decydowania o wysokości kursu franka szwajcarskiego służącego do przeliczeń.

(...)denominacji rat miesięcznych, zobowiązując kredytobiorcę do dokonywania wpłat w walucie indeksacyjnej CHF (czyli wprost we frankach szwajcarskich) w kasach banku lub w(...)ewentualna nadwyżka wpłaty dokonanej we frankach szwajcarskich zostanie zwrócona kredytobiorcy w gotówce,(...)(...)W niniejszej sprawie kredyt został udzielony w walucie polskiej (nie był, więc kredytem denominowanym, ani dewizowym sensu stricte ). Zakwestionowane przez pozwanego postanowienia dotyczące indeksowania waluty (przeliczania kwoty kredytu i poszczególnych rat do franka szwajcarskiego) miały na celu wyłącznie określenie wysokości rat kredytowych. (...)Bank nie kupował i nie sprzedawał waluty obcej (franka szwajcarskiego), a zastosowana waloryzacja miała jedynie charakter umowny i następowała w oderwaniu od rzeczywistych transakcji rynkowych.

Wcześniej powód zawierał umowy kredytu w walutach obcych w tym we franku szwajcarskim. (...)Jak wynikało z wniosku i umowy powód od samego początku zamierzał zawrzeć i zawarł umowę we frankach szwajcarskich. (...)W świetle powołanych wyżej zapisów umowy nie powinno budzić wątpliwości, że strony zawarły umowę o kredyt denominowany w walucie obcej, a więc taki, w którym kwota kredytu została wyrażona we frankach szwajcarskich. (...)Zobowiązanie pieniężne w dalszym ciągu jest wyrażone we frankach szwajcarskich, a umowa może być w ten sposób dalej wykonywana.

W dalszej kolejności Sąd I instancji dokonał analizy łączącego strony stosunku obligacyjnego i uznał, iż wiąże je umowa kredytu indeksowanego do franka szwajcarskiego. (...)Zobowiązanie kredytobiorców, wyrażane są we franku szwajcarskim. (...)Wprowadzenie „klauzuli waloryzacyjnej” miało na celu zastosowanie oprocentowania ustalonego w oparciu o wskaźniki rynkowe odnoszące się do franka szwajcarskiego, a nie do waluty krajowej. Ustalenie wysokości świadczenia kredytobiorcy w odniesieniu do wartości franka szwajcarskiego było skutkiem a nie przyczyną wprowadzenia mechanizmu indeksacji.

W uzasadnieniu pozwu podano, że w dniu 11 sierpnia 2008 r. w Ł. strony zawarły umowę o kredyt hipoteczny dla osób fizycznych (...) waloryzowany kursem franka szwajcarskiego (zwaną dalej: umową o kredyt lub umową). (...)Pozwany podniósł także, że zawarcie umowy kredytu indeksowanego kursem franka szwajcarskiego objęte było wolą obu stron stosunku obligacyjnego, w szczególności powodów, jako kredytobiorców. (...)Postanowienia umowy wskazują na przeliczanie zobowiązania powodów przy spłacie kredytu według kursu franka szwajcarskiego ustalonego przez stronę pozwaną -(...)uprzednim przeliczeniu według kursu sprzedaży franka szwajcarskiego, stosowanego przez Bank. (...)Nie są bowiem abuzywne te postanowienia, które wskazują na mechanizm polegający na przeliczeniu kwoty kredytu w złotych na franki szwajcarskie, a potem poszczególnych rat wyrażonych we frankach na złote.

Teza orzeczenia: W wyniku braku związania konsumenta (kredytobiorcy) uregulowaniami związanymi z ustalaniem wysokości oprocentowania kredytu i braku możliwości odwołania się od zasad obowiązujących w prawie krajowym, w oparciu o które ewentualnie można by odpowiednio ustalać zasady, według których taki kredyt miałby zostać oprocentowany, może dojść w praktyce (...)

Do dnia 20 kwietnia 2015 r. powódki dokonały wpłat tytułem spłaty kredytu w łącznej kwocie 45 043,26 zł oraz 28 560,15 franków szwajcarskich. (...)Indeksacja do franka szwajcarskiego stanowiła jedynie dodatkowe postanowienia umowne, nie zmieniające charakteru kredytu jako kredytu złotowego. (...)Wprowadzenie „klauzuli waloryzacyjnej” miało na celu zastosowanie oprocentowania ustalonego w oparciu o wskaźniki rynkowe odnoszące się do franka szwajcarskiego, a nie do waluty krajowej. Ustalenie wysokości świadczenia kredytobiorcy w odniesieniu do wartości franka szwajcarskiego było skutkiem a nie przyczyną wprowadzenia mechanizmu indeksacji.

(...)powód zobowiązał się spłacić kwotę kredytu w walucie, do której kredyt był indeksowany lub denominowany, podobnie w przypadku przedterminowej całkowitej lub częściowej spłaty kredytu, spłata nastąpić miała w walucie, do której kredyt był indeksowany lub denominowany. (...)Brak umownego ustalenia stopy referencyjnej stanowiącej podstawę ustalenia oprocentowania kredytu prowadziłby zatem do nieważności umowy o kredyt hipoteczny nr (...) . (...)Jeśli chodzi o orzecznictwo sądów powszechnych w sprawach związanych z kredytami indeksowanymi do waluty obcej, to można wskazać stanowiska odwołujące się do obu opisanych koncepcji. (...)Sąd Okręgowy stwierdzając nieważność umowy kredytu indeksowanego do franka szwajcarskiego oddalił jednocześnie powództwo o zapłatę(...)i nie stanowią nienależnego świadczenia do momentu, w którym nie przekroczyłyby swoją wysokością kwot, które powodowie otrzymali od pozwanego.