Portal Orzeczeń Sądów Powszechnych

W dniu 15 listopada 2005 r. powodowie zawarli z Bankiem (...) S.A. z siedzibą w W. , będącym poprzednikiem prawnym pozwanego, umowę kredytu budowlanego w walucie wymienialnej o numerze (...) , która dotyczyła kwoty 34 519,17 CHF. Kredyt był denominowany do franka szwajcarskiego. (...)Dowolnie bowiem ustalał kurs waluty, od którego zależała wysokość każdej raty kredytu, która wynikała z przemnożenia pewnej sumy wyrażonej we frankach szwajcarskich przez ustalony kurs waluty wskazany w tabeli. (...)W przypadku kredytu złotowego denominowanego do franka szwajcarskiego, o jednoznaczności można byłoby mówić jedynie wówczas, gdyby umowa określała wysokość udzielonego kredytu w dniu jej zawarcia. (...)Po wyeliminowaniu postanowień o denominacji kredytu, w tym postanowień o sposobie przeliczania kwoty kredytu wyrażonej we frankach szwajcarskich na złote polskie, a następnie salda kredytu wyrażonego we frankach szwajcarskich na złote polskie celem ustalenia(...)

Przed podpisaniem umowy powodów zapewniono, że kredyt ten jest korzystny, a frank szwajcarski jest stabilną walutą. (...)Dowolnie bowiem ustalał kurs waluty, od którego zależała wysokość każdej raty kredytu, która wynikała z przemnożenia pewnej sumy wyrażonej we frankach szwajcarskich przez ustalony kurs waluty wskazany w tabeli. (...)W przypadku kredytu złotowego denominowanego do franka szwajcarskiego, o jednoznaczności można byłoby mówić jedynie wówczas, gdyby umowa określała wysokość udzielonego kredytu w dniu jej zawarcia. (...)Po wyeliminowaniu postanowień o denominacji kredytu, w tym postanowień o sposobie przeliczania kwoty kredytu wyrażonej we frankach szwajcarskich na złote polskie, a następnie salda kredytu wyrażonego we frankach szwajcarskich na złote polskie celem ustalenia(...)

Na jej podstawie pozwany bank zobowiązał się postawić do dyspozycji kredytobiorców kwotę 18 271,51 CHF ( franków szwajcarskich ) z przeznaczeniem na wyposażenie lokalu mieszkalnego ( § 2 Części Szczegółowej Umowy ; dalej (...) ). (...)W okolicznościach sprawy bank zobowiązał się oddać do dyspozycji kredytobiorców określoną sumę złotych polskich ( równowartość 18 271,51 franków szwajcarskich, ustaloną przy zastosowaniu aktualnego kursu kupna z obowiązującej w banku tabeli kursów ). (...)Świadczenia obu stron zostały w umowie określone jako równowartość w złotych polskich wskazanych sum, wyrażonych we frankach szwajcarskich. (...)Obie te kwoty zostały bowiem określone jako równowartość określonej sumy franków szwajcarskich.

Na spotkaniach poprzedzających zawarcie umowy nie zaproponowano im kredytu w złotych, lecz zarekomendowano kredyt indeksowany do franka szwajcarskiego. (...)Poinformowała ona powodów, że jedyną dostępna dla nich opcją jest kredyt powiązany z frankiem szwajcarskim. (...)Do informacji został dołączony wykres obrazujący zmiany kursu franka szwajcarskiego od sierpnia 2007 r. do maja 2010 r. (...)Dalej Trybunał, odnosząc się już bezpośrednio do umowy kredytu powiązanego z frankiem szwajcarskim (chodziło o kredyt denominowany, ale dla istoty jego stanowiska nie ma to znaczenia) wskazał, że w przypadku takiej umowy dyrektywa 93/13 nakłada na bank dwa obowiązki.

Jako walutę waloryzacji wskazano frank szwajcarski (CHF). (...)W orzecznictwie sądów powszechnych i Sądu Najwyższego utrwalony jest bowiem pogląd o dopuszczalności umowy kredytu indeksowanego do waluty obcej, w tym do franka szwajcarskiego (patrz wyroki Sądu Najwyższego z: z 19 marca 2015 r., IV CSK 362/14; 22 stycznia 2016 r., I CSK 1049/14). (...)Należy podkreślić, że umowa kredytu nie przewidywała żadnych ograniczeń w określaniu przez bank kursów franka szwajcarskiego w tabeli. (...)Włochy, Australia, Wielka Brytania) czy też stałą aprecjację franka szwajcarskiego do innych walut światowych od kilkudziesięciu lat, wyraźnie widoczną na wykresach historycznych kursów.

W żadnym innym banku powódka nie miała zdolności kredytowej, jedyną możliwością zaciągnięcia kredytu na zakup mieszkania po dziadku był kredyt walutowy we franku szwajcarskim. (...)To właśnie odniesienie do franka szwajcarskiego stanowi bowiem element odróżniający zawartą przez strony umowę od umowy czysto złotowej. (...)Postanowienia zakwestionowane przez stronę powodową w łączącej z pozwanym Bankiem umowie zawierające odniesienie do franka szwajcarskiego nie są jednak – w ocenie Sądu - zrozumiałe pod względem ekonomicznym. (...)Wskazane wyżej postanowienia umowne przyznają bowiem bankowi uprawnienie do wiążącego określania wysokości kursu sprzedaży i kupna franka szwajcarskiego bez precyzyjnych wytycznych, ram czy ograniczeń.

Pracownik banku zapewniał powodów o tym, że zaciągnięcie kredytu hipotecznego w złotówkach, jest dla nich mniej korzystne, aniżeli uczynienie tego w stabilnej walucie obcej jaką jest frank szwajcarski. (...)W związku z tym, że strony uzgodniły, że zawierają umowę kredytu indeksowanego do waluty obcej, tj. franka szwajcarskiego, a zgodnie z postanowieniami umowy kredytobiorcy przyjęli na siebie spłatę kwoty kredytu w CHF ustaloną w złotych polskich z zastosowaniem podwójnej indeksacji do waluty obcej. (...)Analizowana umowa miała charakter umowy o kredyt złotowy, z tym jedynie zastrzeżeniem, że waluta obca, frank szwajcarski, pełniła rolę miernika wartości świadczenia kredytobiorców. (...)Wskazać w tym miejscu należy, że w latach poprzedzających zawarcie umowy, a zwłaszcza w okresie po jej podpisaniu, relacje franka szwajcarskiego do złotego odrywały się od realnych zmian w polskiej gospodarce.

W umowie, ani w OWKM nie ma wzmianki o sposobie ustalania kursu franka szwajcarskiego, który miał mieć zastosowanie przy realizacji umowy ( umowa kredytu k. 46-50, OWKM k. 51-57 ). (...)Przyjmuje się jednak, że kredyt denominowany lub indeksowany do waluty obcej to kredyt udzielony w złotych polskich, którego kwota jest odnoszona do waluty obcej. Kredyt taki jest kredytem złotowym, z tym, że na skutek denominacji lub indeksacji, saldo kredytu wyrażane jest w walucie obcej, do której kredyt został denominowany lub indeksowany. (...)Zamiar ten bez konsekwencji dla statusu konsumenta może się zmienić w czasie” (vide: Jacek Zandecki, Status prawny konsumenta jako strony umowy o kredyt indeksowany/denominowany do franka szwajcarskiego, Studium Prawa Publicznego, Nr 2 (22) 2018).