Portal Orzeczeń Sądów Powszechnych

W przypadku kredytu w walucie obcej: 1) Wnioskodawca we wniosku o udzielenie kredytu określa kwotę kredytu w PLN, z zaznaczeniem waluty wnioskowanego kredytu, 2) Kredyt jest kredytem indeksowanym do walut wymienialnych i jest udzielany w złotych polskich. (...)Dotyczy to przede wszystkim kredytów w euro i we frankach szwajcarskich, a wynika ze znacznej różnicy w wysokości stawek referencyjnych, które są podstawą do ustalenia oprocentowania kredytu.(…) Podkreślamy jednak, że zaciągając(...)(...)Brak jest podstaw do uznania umowy kredytu za bezwzględnie nieważną. Zawieranie umów kredytu powiązanych z walutą obcą (indeksowanych i denominowanych) jest i było dopuszczalne w świetle art. 353 1 k.c. i art. 69 ustawy Prawo bankowe w brzmieniu obowiązującym w dacie zawarcia umowy.

Przed zawarciem umowy kredytu pracownik Banku nie przedstawił kredytobiorcom symulacji kształtowania się kursu franka szwajcarskiego za okres wstecz przed zawarciem(...)(...)To, że w § 10 ust. 2 umowy wskazano, że wysokość rat kapitałowo-odsetkowych określana jest w walucie (...) nie oznacza, że walutą zobowiązania jest frank szwajcarski. (...)Z kolei oświadczenia powodów złożone wraz z wnioskiem kredytowym odnoszą się do kredytów denominowanych (podczas gdy w sprawie niniejszej mamy do czynienia z kredytem indeksowanym), dlatego też wątpliwym jest,(...)(...)Powodowie nie otrzymali zatem (i zgodnie z zapisami umowy stron, nie mieli otrzymać) umówionej sumy w walucie szwajcarskiej – w świetle umowy nie tylko nie mogli uzyskać wypłaty kredytu w (...) , ale też nie mogli go w tej walucie spłacać.

Powodowi wyjaśniono, że indeksacja pożyczki polega na jej przeliczeniu na franki, a przy spłacie raty będą z franków przeliczane na złote. (...)W dniu 6 listopada 2014 r. powodowie złożyli wniosek o zmianę warunków pożyczki i 12 listopada 2014 r. podpisali aneks, który umożliwił im spłatę pożyczki bezpośrednio we franku szwajcarskim, co następnie czynili. (...)W dacie zawierania umowy pożyczki musi dojść do ustalenia wysokość pożyczki, a tym(...)indeksacji walutą obcą, także kursem franka szwajcarskiego. (...)Mechanizmy, służące do przeliczania złotych na franki szwajcarskie, by mogły być stosowane muszą być uzgodnione i zaakceptowane przez obie strony w dacie zawierania umowy.

Fakt zawarcia umowy kredytu indeksowanego do (...) co do zasady nie był między stronami sporny. (...)Powódka wnioskowała o kredyt określając jego kwotę jako indeksowaną do waluty wymienialnej, tj. franka szwajcarskiego ( (...) ), który został wypłacony zgodnie z umową w złotówkach, zaś wysokość zadłużenia w walucie kredytu (...) , obliczana była według(...)(...)W świetle postanowień umowy kredytu sporządzonej 11 kwietnia 2006 r. nie budzi zatem wątpliwości, że strony zgodnie postanowiły, że kredyt adekwatnie do postulatu powódki zostanie jej udzielony(...)obu przypadkach będzie on indeksowany do kursu waluty obcej, czyli franka szwajcarskiego. (...)(...)czasu w przypadku umowy o kredyt denominowany lub indeksowany do waluty innej niż waluta polska,(...)w szczególności wyliczana jest kwota kredytu, jego transz i rat kapitałowo-odsetkowych oraz zasad przeliczania na walutę wypłaty albo spłaty kredytu ( art. 69 ust. 2 pkt 4a ).

W dacie zawarcia umowy, kredyty waloryzowane do waluty obcej były niżej oprocentowane w porównaniu do kredytów złotowych. (...)W rezultacie stwierdził brak podstaw do uznania umowy stron – ze względu na jej konstrukcję (umowa kredytu denominowanego) – za sprzeczną z prawem lub z zasadami współżycia społecznego. (...)To pozwany mógł kształtować wysokość swojego zobowiązania do wypłaty kwoty kredytu, jak również wysokość zobowiązania powodów w toku spłaty kredytu. (...)Zauważyć należy, że strony zawarły umowę o tzw. kredyt denominowany udzielony w PLN w kwocie stanowiącej równowartość 374.288,85 USD, którego ostateczną wysokość w złotych mogły poznać dopiero w chwili uruchomienia środków, wskazana zaś kwota do wypłaty (750.000 zł) miała charakter orientacyjny.

Powodowie wnioskowali o kredyt określając jego kwotę jako indeksowaną do waluty wymienialnej, tj. franka szwajcarskiego ( (...) ), który został wypłacony zgodnie z umową w złotówkach, zaś wysokość zadłużenia w walucie kredytu (...) , obliczana była według(...)(...)W świetle postanowień umowy kredytu sporządzonej w dniu 27 sierpnia 2007 r. nie budzi zatem wątpliwości, że strony zgodnie postanowiły , że kredyt adekwatnie do postulatu powodów zostanie udzielony i(...)obu przypadkach będzie on indeksowany do kursu waluty obcej, czyli franka szwajcarskiego. (...)(...)ryzyka kursowego, charakterystycznego dla umowy kredytu indeksowanego do waluty obcej i uzasadniającego powiązanie(...)charakterze, co w konsekwencji prowadziłoby do niezwiązania umową w całości.” Ponadto(...)niedozwolonych nie powinno sięgać się do domniemanej woli (zamiaru) stron lub(...)(...)Nie istniały wówczas jeszcze normatywne typy umowy o kredyt indeksowany bądź denominowany, które w późniejszym czasie stworzyły wyraźny – przewidziany prawem podtyp umowy kredytowej.

W uzasadnieniu wskazano, że w dniu 27 grudnia 2006 r. powód zawarł z poprzednikiem prawnym pozwanego Bankiem (...) S.A z siedzibą w W. umowę o kredyt hipoteczny denominowany nr (...) . (...)Zdaniem powoda, pozwany nie poinformował go w sposób zrozumiały o wiążącym się z zawarciem umowy kredytu denominowanego do waluty obcej ryzyku, możliwych konsekwencjach ekonomicznych wzrostu kursu waluty i potencjalnym wpływie na wysokość kapitału kredytu. (...)Kredytobiorca zobowiązał się do spłaty kredytu wraz z odsetkami w określonych terminach. (...)Bank natomiast, który udzielił powodowi kredytu następnie pozyskiwał do swojej dyspozycji z tytułu rat(...)związku z niemal podwojonym kursem franka szwajcarskiego – tak dalece niewspółmierne do środków wydatkowanych i rozsądnych zysków, że skutek ten czyni ważność umowy niemożliwą do obrony.

Trybunał Sprawiedliwości kwalifikuje natomiast konsekwentnie klauzule dotyczące ryzyka wymiany, do których zalicza także sposób ustalania kursu wymiany, jako klauzule określające główny przedmiot umowy kredytu zarówno denominowanego, jak i indeksowanego (por. np.(...)(...)Nie uzyskał też informacji, w jaki sposób ustalana będzie kwota kapitału przy zastosowaniu jako przelicznika kursu franka szwajcarskiego. Wobec powoda zaniechano ponadto udzielenia rzetelnej informacji w jaki sposób bank ustalać będzie kurs franka szwajcarskiego na potrzeby przeliczenia wypłaconej kwoty kredytu i rat spłacanych przez kredytobiorców. (...)Może to nastąpić w sposób kwotowy albo poprzez zastosowanie obiektywnie weryfikowalnego mechanizmu jego waloryzacji, w tym indeksacji walutą obcą, także kursem franka szwajcarskiego.