Portal Orzeczeń Sądów Powszechnych

W celu zawarcia umowy kredytu po sprawdzeniu zdolności kredytowej powodom zaproponowano kredyt we frankach szwajcarskich. (...)Powodom nie zostały przedstawione historyczne wykresy franka szwajcarskiego. (...)Z powyższego wynika, że ustawodawca zaaprobował funkcjonowanie w obrocie umów kredytu indeksowanego i denominowanego do walut obcych nie tylko na przyszłość, ale także tych zawartych przed datą uregulowania tego rodzaju umowy wprost w ustawie Prawo bankowe . (...)Nie można przy tym zgodzić się z reprezentowanym niekiedy przez sektor bankowy poglądem co do tego, że ewentualna abuzywność postanowień umowy kredytu indeksowanego bądź denominowanego do waluty obcej w zakresie odesłania do tabel kursowych banku została usunięta(...)

W uzasadnieniu wskazał, że w dniu 12 marca 2008 r. zawarł z pozwanym umowę kredytu hipotecznego nominowanego do franka szwajcarskiego (CHF) na kwotę 499 512,72 zł, zabezpieczoną wekslem in blanco wystawionym przez pozwanego zgodnie z deklaracją wekslową. (...)(...)deklaracją wekslową jako zabezpieczenie spłaty kredytu (§11 ust. 1 pkt b)(...)(...)Sąd wskazał nadto, że zgodnie z postanowieniami umowy (§ 2 ust. 1, § 2 ust. 5, § 3 ust. 2 umowy) kapitał kredytu Bank przeliczał do waluty CHF na podstawie kursu kupna franka szwajcarskiego w dniu uruchomienia środków, a wartość poszczególnych rat według kursu jego sprzedaży w dniu ich spłaty. (...)(...)przyznał sobie w istocie prawo do jednostronnego regulowania praw i obowiązków(...)wpływających na ustalenie wysokości rat kredytu waloryzowanego kursem CHF poprzez wyznaczanie w tabelach kursowych kursu sprzedaży franka szwajcarskiego oraz wartości spreadu walutowego.

Podkreślił, że w ramach swobody umów strony mogą wprowadzać rozwiązania całkowicie nowe, dlatego samo ustalenie wysokości świadczenia pozwanych w odniesieniu do wartości franka szwajcarskiego mieściło się w granicach swobody umów wyrażonych w art.353 1 k.c. (...)Postanowienia umowy określały zatem, w jaki sposób wykorzystana w złotych kwota kredytu podlega przeliczeniu na kwotę we frankach szwajcarskich, a następnie w jaki sposób ustala się wysokość świadczeń kredytobiorcy. (...)(...)§ 1 ust 1 umowy kredytu potwierdzało fakt zrozumienia i akceptacji(...)gdyż m. in. kwestia indeksowania kredytu kursem franka szwajcarskiego została indywidualnie uzgodniona z pozwanymi,(...)(...)Formalnie wiążące strony postanowienia umowy określały zatem, w jaki sposób wykorzystana w złotych kwota kredytu podlega przeliczeniu na kwotę we frankach szwajcarskich, a następnie w jaki sposób ustala się wysokość świadczeń kredytobiorcy.

Zapewnił powodów o niskim ryzyku kursowym i stabilności franka w ciągu całego okresu kredytowania. (...)Zapewniano ich jednak, że frank szwajcarski jest walutą stabilną i taką pozostanie. (...)Powodowie byli świadomi ryzyka kursowego, niemniej przekonani argumentacją pracownika banku uważali je za ograniczone i nie zakładali dużych zmian kursu franka. (...)Sąd Okręgowy prawidłowo stwierdził w szczególności, iż strony nie uzgodniły indywidualnie istotnych postanowień umownych nie ustalając sposobu przeliczenia franków szwajcarskich na złotówki, ani kursu kupna franków szwajcarskich.

(...)powód zobowiązał się spłacić kwotę kredytu w walucie, do której kredyt był indeksowany lub denominowany, podobnie w przypadku przedterminowej całkowitej lub częściowej spłaty kredytu, spłata nastąpić miała w walucie, do której kredyt był indeksowany lub denominowany. (...)Brak umownego ustalenia stopy referencyjnej stanowiącej podstawę ustalenia oprocentowania kredytu prowadziłby zatem do nieważności umowy o kredyt hipoteczny nr (...) . (...)Jeśli chodzi o orzecznictwo sądów powszechnych w sprawach związanych z kredytami indeksowanymi do waluty obcej, to można wskazać stanowiska odwołujące się do obu opisanych koncepcji. (...)Sąd Okręgowy stwierdzając nieważność umowy kredytu indeksowanego do franka szwajcarskiego oddalił jednocześnie powództwo o zapłatę(...)i nie stanowią nienależnego świadczenia do momentu, w którym nie przekroczyłyby swoją wysokością kwot, które powodowie otrzymali od pozwanego.

Ponadto nie wiadomo w oparciu, o jaki mechanizm bank konstruuje tabele kursów, na podstawie których miało być dokonywane przeliczenie kwoty kredytu z franków szwajcarskich na polskie złote. (...)Zauważył, że udzielony powodowi kredyt był kredytem złotowym, waloryzowanym do (...) . (...)Ujawnione w sprawie dane nie pozwalają także na przyjęcie, że powód został pouczony o niestabilności waluty polskiej w stosunku do waluty franka szwajcarskiego i najniższym od co najmniej 10 lat kursie. (...)Przyznanie kredytobiorcy ustawowego uprawnienia do spłaty kredytu w walucie waloryzacji nie zmienia faktu, iż przeliczanie wypłaconej pozwanym w złotych polskich kwoty na franki szwajcarskie zostało dokonane na podstawie kursu tej waluty wyznaczonego przez Bank wedle swego uznania.

(...)dnia 11 lutego 2020 r. do dnia zapłaty oraz kwotę 47.162,84 CHF (czterdzieści siedem tysięcy sto sześćdziesiąt dwa i 84/100 franków szwajcarskich) z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia 11 lutego 2020 r. do dnia zapłaty. 2. (...)Zgodnie z § 14 ust. 1-5 Regulaminu produktu (...) , mającego zastosowanie do przedmiotowej umowy, oprocentowanie kredytu udzielonego w złotych indeksowanego do waluty obcej jest zmienne i(...)ostatniej zmianie indeksu DBCHF (dla kredytu indeksowanego do franka szwajcarskiego). (...)Dominujący jest także pogląd, że zastrzeżone w umowie kredytu indeksowanego (denominowanego) do waluty obcej klauzule kształtujące mechanizm indeksacji (denominacji) określają główne świadczenie kredytobiorcy (m.in. wyroki Sądu Najwyższego z 9 maja 2019 r. (...)Wyeliminowanie odniesienia do tabel kursowych banku postanowień dotyczących zasad ustalania zmiennej stopy procentowej czyni niemożliwym dokonanie przeliczenia kwot kredytu i rat kredytowych z franków szwajcarskich na złote polskie.

Pozwany nie poinformował powodów o ryzyku walutowym i o roli franka szwajcarskiego w umowie; przeciwnie powodowie byli zapewnieni o walorach waluty szwajcarskiej i o tym, że ewentualne zmiany kursu będą niewielkie. Powodom nie przedstawiano informacji o historycznych kursach franka szwajcarskiego oraz symulacji obrazujących wysokość raty i salda zadłużenia w razie znacznego wzrostu kursu waluty. (...)(...)które mogą wyniknąć z zaciągnięcia kredytu denominowanego w walucie obcej. (...)Unieważnienie klauzul zakwestionowanych przez kredytobiorców prowadziłoby do zniesienia mechanizmu indeksacji oraz różnic kursów walutowych, ale również – pośrednio – do zaniknięcia ryzyka kursowego, które jest bezpośrednio związane z indeksacją kredytu do waluty.