Portal Orzeczeń Sądów Powszechnych

Przepis art. 69 prawa bankowego w późniejszym czasie wzbogacony został o regulację odnoszącą się do kredytów indeksowanych oraz denominowanych. (...)W orzecznictwie Sądu Najwyższego utrwalony jest już pogląd, że postanowienia umów o kredyt indeksowany bądź denominowany do walut obcych, pozostawiające bankowi swobodę przy ustalaniu kursów wymiany walut stosowanych przy rozliczaniu kredytu, są niedozwolone. (...)W przypadku kredytów waloryzowanych czy denominowanych oprocentowanie kredytu oparte jest o stawkę bazową charakterystyczną dla waluty obcej. (...)dolar amerykański (USD), euro (EUR), frank szwajcarski ( (...) ), funt szterling brytyjski ( (...) ), jen japoński ( (...) ); nie ma natomiast zastosowania dla złotego polskiego.

W przypadku kredytu indeksowanego do waluty obcej wnioskodawca wnioskuje o kwotę kredytu wyrażoną w złotych, z zaznaczeniem, iż wniosek dotyczy kredytu indeksowanego do waluty obcej. (...)Zawierały one bowiem oceny prawne związane z problematyką umów kredytu indeksowanego i denominowanego w ogólności bądź dotyczyły wykładni(...)żaden sposób nie przyczyniały się do wyjaśnienia okoliczności faktycznych rozpatrywanego przypadku. (...)Zdaniem Sądu późniejsze uregulowanie przez ustawodawcę pewnych zasad związanych z udzielaniem kredytów denominowanych albo indeksowanych do waluty obcej, stanowi potwierdzenie wykształcenia się w obrocie określonego podtypu umowy. (...)(...)jak wynikało z postanowień Regulaminu do kredytów w walucie frank szwajcarski.

Powodowie decydowali się na kredyt indeksowany i na walutę jego(...)nich wytworzył pracownik banku, że kredyt indeksowany (...) jest zobowiązaniem bezpiecznym i nie wiąże się z ryzykiem, a sam frank szwajcarski jest stabilną walutą, z którą nie wiąże się ryzyko. (...)Umowa o kredyt indeksowany do waluty obcej co do zasady nie jest niezgodna z art. 69 Pr. bank. i to także w brzmieniu obowiązującym przed jego nowelizacją. (...)(...)związanymi z ekspozycją tego rodzaju kredytów na perturbacje rynku walutowego w(...)wcześniej osłabieniem złotego, w stosunku do walut obcych, przede wszystkim franka szwajcarskiego. (...)Zarazem należy uznać, że wyeliminowanie ryzyka kursowego, charakterystycznego dla umowy kredytu indeksowanego/denominowanego do waluty obcej i uzasadniającego powiązanie(...)inny podtyp czy wariant umowy kredytu.

Teza orzeczenia: 1. zatrzymanie nie ma zastosowania do nieważnej umowy kredytu. 2. Jeżeli konsument jednoznacznie zgłosił bankowi swoje żądania i określił ich podstawę faktyczną to obowiązek informacyjny sądu wobec konsumenta nie opóźnia wystąpienia skutku w postaci trwałej bezskuteczności umowy kredytu.

Na marginesie trzeba zauważyć, że nie ma żadnego materiału dowodowego, który potwierdzałby, że pozwany nabywał franki szwajcarskie w związku z udzielaniem kredytów indeksowanych (CHF pełnił tu wyłącznie rolę wskaźnika indeksacji). Pozwany przemilcza też fakt, że banki dysponują różnymi możliwościami zabezpieczenia się przed ryzykiem walutowym, w przypadku gdyby dany produkt (np. kredyt denominowany) wymagał, punktowo w czasie, posiadania waluty obcej. (...)(...)finansowej konsekwencje związania się umową kredytu indeksowanego do CHF. Z zeznań świadka nie wynika, aby przedstawiał on przykładowo jakiekolwiek zestawienia kursów franka (k. 1179). (...)Zgłaszając je pozwany dąży do utrzymania umowy kredytu w mocy poprzez zastosowanie - w miejsce umownego - kursu średniego NBP dla franka szwajcarskiego.

I zgłosił abuzywność postanowień umowy, dotyczących indeksowania kredytu do kursu walut obcej – franka szwajcarskiego według tabeli kursowej kredytodawcy – sprzedaży do przeliczenia wypłaty, kupna dla spłaty,(...)(...)Kredyt oprocentowany był zmienną stopą procentową z podaniem czynników według których będzie następowała zmiana. dowód: umowa k. 28-31 Udzielenie kredytu odbyło się typowo jak w przypadku kredytów odnoszących się do waluty obcej w tym czasie. (...)Ten kierunek wykładni – w zakresie w jakim orzekał - potwierdził także Sąd Najwyższy w uchwale (7 sędziów) z 7.05.2021 r. (...) , jak i skutki rozstrzygnięcia o stwierdzeniu nieważności umowy - zarówno dla kredytu denominowanego, jak i indeksowanego. (...)Dysproporcja między kredytem pobranym, a wielkością kapitału do spłaty, dodatkowo prowadzi do zrozumienia zdania pozwanych.

Wysokość poszczególnych rat kredytu ustalana była w walucie obcej (CHF), a następnie przeliczana na PLN po kursie sprzedaży franka szwajcarskiego ustalonego w bankowej tabeli kursów. (...)Wobec powyższego postanowili wywiedź powództwo do Sądu o ustalenie nieważności zawartej przez nich umowy kredytu. (...)Dodatkowo naliczanie wynagrodzenia przez banki za kapitał udzielony mocą umowy kredytu indeksowanego lub denominowanego do waluty obcej, określane niekiedy mianem bezpodstawnego wzbogacenia konsumenta, mogłoby zniechęcić konsumentów do dochodzenia swoich praw przed sądem. (...)Pozwani zgodnie zeznawali co do momentu powzięcia świadomości, co do wad zawartej z powódką umowy kredytu oraz toku procesu sądowego o ustalenie.

Dodano także ust. 3, zgodnie z którym w przypadku kredytów denominowanych lub indeksowanych do waluty innej niż polska kredytobiorca może dokonywać spłaty rat kapitałowo-odsetkowych oraz dokonać przedterminowej spłaty pełnej lub częściowej kwoty kredytu bezpośrednio w tej walucie. (...)Sąd I instancji uznał, że kredyt udzielony powodom został udzielony w złotych polskich, a nie w walucie obcej – franku szwajcarskim. (...)Ustawodawca w obecnym stanie prawnym co do zasady dopuszcza istnienie kredytów denominowanych, jak i indeksowanych kursem waluty obcej. (...)Powodowie przystąpili do promocyjnego kredytu.

Wezwali także bank do określenia wysokości pozostających do spłaty rat według zasad kredytu złotówkowego obowiązującego w banku oraz do zapłaty nienależnie pobranych przez bank świadczeń w wysokości 32 897,62 zł oraz nadpłaconych różnic kursowych, tzw. „spreadów” w wysokości 16 300,06 zł. (...)Odnosząc się do żądania głównego, Sąd I instancji nie podzielił argumentacji strony powodowej o nieważności umowy kredytu hipotecznego nr (...) indeksowanego do (...) zawartej w dniu 17 listopada 2005 r. (...)Sąd Okręgowy uznał, że wprowadzenie do umowy kredytu bankowego postanowień dotyczących przeliczania kwoty kredytu mieści się w granicach swobody umów i nie stanowi naruszenia art. 69 ustawy Prawo bankowe . (...)(...)powodów, gdyż będące konsekwencją indeksowania kredytu we franku szwajcarskim niższe oprocentowanie kredytu skutkowało niższymi ratami kredytowymi niż w przypadku kredytów złotowych, co jest okolicznością powszechnie znaną.