Portal Orzeczeń Sądów Powszechnych

Ł. B. w przedmiocie określenia warunków i wymogów informowania spoczywających na sądach powszechnych wobec konsumentów-kredytobiorców kredytów indeksowanych do waluty obcej (frank szwajcarski), który to dokument z samej swej istoty nie ma charakteru źródła ustaleń o faktach. (...)Potwierdza to też powszechność zaciągania przez obywateli kredytów indeksowanych lub denominowanych do walut obcych w tamtym czasie. (...)(...)iż pozwany będący bankiem udzielając kredytu indeksowanego musi zaciągnąć zobowiązanie w(...)wpływać na ocenę rodzaju tego kredytu, w oderwaniu od konstrukcji takiej(...)(...)Do art. 69 dodano także ust. 3, w myśl którego „w przypadku umowy o kredyt denominowany lub indeksowany do waluty innej niż waluta polska,(...)spłaty pełnej lub częściowej kwoty kredytu bezpośrednio w tej walucie.

Powodowie decydowali się na kredyt indeksowany i na walutę jego(...)nich wytworzył pracownik banku, że kredyt indeksowany (...) jest zobowiązaniem bezpiecznym i nie wiąże się z ryzykiem, a sam frank szwajcarski jest stabilną walutą, z którą nie wiąże się ryzyko. (...)Umowa o kredyt indeksowany do waluty obcej co do zasady nie jest niezgodna z art. 69 Pr. bank. i to także w brzmieniu obowiązującym przed jego nowelizacją. (...)(...)związanymi z ekspozycją tego rodzaju kredytów na perturbacje rynku walutowego w(...)wcześniej osłabieniem złotego, w stosunku do walut obcych, przede wszystkim franka szwajcarskiego. (...)Zarazem należy uznać, że wyeliminowanie ryzyka kursowego, charakterystycznego dla umowy kredytu indeksowanego/denominowanego do waluty obcej i uzasadniającego powiązanie(...)inny podtyp czy wariant umowy kredytu.

Uruchomienie kredytu nastąpiło w transzach poprzez wypłatę w PLN po przeliczeniu wysokości do równowartości we frankach szwajcarskich ( (...) ) według kursu kupna (...) zgodnie z tabelą kredytodawcy . (...)Ten kierunek wykładni – w zakresie w jakim orzekał - potwierdził także Sąd Najwyższy w uchwale (7 sędziów) z 7.05.2021 r. (...) , jak i skutki rozstrzygnięcia o stwierdzeniu nieważności umowy - zarówno dla kredytu denominowanego, jak i indeksowanego. (...)Sąd rozumie zastrzeżenia, jakie pojawiają się odnośnie ważności spornej umowy kredytu (co do zasady regulowanej art. 69 prawa bankowego ). (...)Tymczasem kredytobiorcy podkreślali, że działali w zaufaniu do banków , w tym bazując na tym, że masowo udzielane były sporne kredytu w sytuacji, gdy niejednokrotnie biorący je nie mieliby zdolności kredytowej na kredyt w walucie krajowej .

Uruchomienie kredytu nastąpiło w transzach poprzez wypłatę w PLN po przeliczeniu wysokości do równowartości we frankach szwajcarskich (CHF) według kursu kupna CHF zgodnie z tabelą kredytodawcy . (...)Ten kierunek wykładni – w zakresie w jakim orzekał - potwierdził także Sąd Najwyższy w uchwale (7 sędziów) z 7.05.2021 r. (...) , jak i skutki rozstrzygnięcia o stwierdzeniu nieważności umowy - zarówno dla kredytu denominowanego, jak i indeksowanego. (...)Sąd rozumie zastrzeżenia, jakie pojawiają się odnośnie ważności spornej umowy kredytu (co do zasady regulowanej art. 69 prawa bankowego ). (...)Tymczasem kredytobiorcy podkreślali, że działali w zaufaniu do banków , w tym bazując na tym, że masowo udzielane były sporne kredytu w sytuacji, gdy niejednokrotnie biorący je nie mieliby zdolności kredytowej na kredyt w walucie krajowej .

Nadto w (...) Banku opracowano dokument – ulotkę (...) , w którym przedstawiono między innymi informację, że w przypadku kredytów denominowanych w walutach obcych, wysokość zadłużenia może ulegać wahaniom na skutek zmiany kursu waluty, do której indeksowany jest kredyt. (...)Samo pouczenie o możliwym wzroście kursu CHF do 20 % było niewystarczające, skoro z powszechnie dostępnych danych wynika, że nawet w przeszłości kurs waluty polskiej do franka szwajcarskiego zmieniał w wyższym stopniu. (...)W kredycie denominowanym kwota kredytu jest wyrażona w walucie obcej, a zostaje wypłacona w walucie krajowej według klauzuli umownej opartej na określonym kursie kupna waluty obcej, zaś spłata kredytu następuje w walucie krajowej. (...)Na wstępie wskazać trzeba, że sama możliwość zawierania kredytów indeksowanych czy denominowanych do waluty obcej nie jest obecnie kwestionowana w judykaturze.

Świadkowie nie byli obecni przy zawieraniu przedmiotowej umowy, dlatego ich zeznania miałyby dotyczyć ogólnych procedur związanych z udzielaniem kredytów hipotecznych, w tym waloryzowanych do franka szwajcarskiego. (...)(...)w sprawach połączonych od C-776/19 do C-782/19 (...) SA . wypowiadając się m.in. co do ryzyka kursowego ponoszonego przez konsumenta(...)jasno poinformowany, iż podpisując umowę kredytu denominowaną w obcej walucie, ponosi pewne(...)okazać się dla niego trudne do udźwignięcia. (...)(...)(...) będący podstawą przeliczenia wysokości kredytu na (...) , która to kwota miała być podstawą późniejszego wyliczenia rat we frankach. (...)Po pierwsze, nadal nie istnieje zgodnie przyjęty przez strony miernik służący przeliczeniu kwoty kredytu wypłaconej w PLN na franki szwajcarskie, a w konsekwencji nie ma obiektywnego wskaźnika wyznaczającego wysokość rat kapitałowo – odsetkowych podlegających spłacie.

Teza orzeczenia: 1. zatrzymanie nie ma zastosowania do nieważnej umowy kredytu. 2. Jeżeli konsument jednoznacznie zgłosił bankowi swoje żądania i określił ich podstawę faktyczną to obowiązek informacyjny sądu wobec konsumenta nie opóźnia wystąpienia skutku w postaci trwałej bezskuteczności umowy kredytu.

Na marginesie trzeba zauważyć, że nie ma żadnego materiału dowodowego, który potwierdzałby, że pozwany nabywał franki szwajcarskie w związku z udzielaniem kredytów indeksowanych (CHF pełnił tu wyłącznie rolę wskaźnika indeksacji). Pozwany przemilcza też fakt, że banki dysponują różnymi możliwościami zabezpieczenia się przed ryzykiem walutowym, w przypadku gdyby dany produkt (np. kredyt denominowany) wymagał, punktowo w czasie, posiadania waluty obcej. (...)(...)finansowej konsekwencje związania się umową kredytu indeksowanego do CHF. Z zeznań świadka nie wynika, aby przedstawiał on przykładowo jakiekolwiek zestawienia kursów franka (k. 1179). (...)Zgłaszając je pozwany dąży do utrzymania umowy kredytu w mocy poprzez zastosowanie - w miejsce umownego - kursu średniego NBP dla franka szwajcarskiego.

Przepis art. 69 prawa bankowego w późniejszym czasie wzbogacony został o regulację odnoszącą się do kredytów indeksowanych oraz denominowanych. (...)W orzecznictwie Sądu Najwyższego utrwalony jest już pogląd, że postanowienia umów o kredyt indeksowany bądź denominowany do walut obcych, pozostawiające bankowi swobodę przy ustalaniu kursów wymiany walut stosowanych przy rozliczaniu kredytu, są niedozwolone. (...)W przypadku kredytów waloryzowanych czy denominowanych oprocentowanie kredytu oparte jest o stawkę bazową charakterystyczną dla waluty obcej. (...)dolar amerykański (USD), euro (EUR), frank szwajcarski ( (...) ), funt szterling brytyjski ( (...) ), jen japoński ( (...) ); nie ma natomiast zastosowania dla złotego polskiego.