Portal Orzeczeń Sądów Powszechnych

Teza orzeczenia: Postanowienie umowne ograniczające różnicę pomiędzy kursami kupna i sprzedaży stosownymi przez bank a kursem średnim NBP do 5 % wyklucza możliwość uznania zasad ustalania kursów walut za postanowienia nieważne lub niedozwolone postanowienia umowne.

Przyjęte w symulacji kursy walutowe odpowiadały deprecjacji kursu złotego do franka w skali odpowiadającej różnicy między maksymalnym a minimalnym kursem złotego do franka z ostatnich 12 miesięcy. (...)Wprowadzenie „klauzuli waloryzacyjnej” miało na celu zastosowanie oprocentowania ustalonego w oparciu o wskaźniki rynkowe odnoszące się do franka szwajcarskiego, a nie do waluty krajowej. Ustalenie wysokości świadczenia kredytobiorcy w odniesieniu do wartości franka szwajcarskiego było skutkiem a nie przyczyną wprowadzenia mechanizmu indeksacji (tą było dążenie do zastosowania niższego oprocentowania i obniżenia przez to odsetkowych kosztów kredytu). (...)Formalnie wiążące strony postanowienia umowy określały w jaki sposób wykorzystana, w złotych, kwota kredytu podlega przeliczeniu na kwotę we frankach szwajcarskich, a następnie w jaki sposób ustala się wysokość świadczeń kredytobiorcy.

W uzasadnieniu powódka wskazała, że zawarła z pozwanym bankiem umowę o kredyt hipoteczny dla osób fizycznych waloryzowany kursem franka szwajcarskiego. (...)Pozwany wskazał, że strona powodowa była zainteresowana kredytem indeksowanym kursem franka szwajcarskiego ze względu na ówczesną atrakcyjność kursu tej waluty i możliwość zastosowania znacznie niższego oprocentowania takiego kredytu. (...)Odnosząc się do odpowiedzi na pozew wskazała, że nie kwestionuje faktu, iż zawieranie umów indeksowanych do franka szwajcarskiego jest zgodne z prawem, natomiast kwestionuje sposób w jaki dokonała tego strona pozwana, a więc kwestionuje zasady dotyczące indeksacji. (...)Natomiast wartość franka szwajcarskiego przyjęta jest jedynie jako wskaźnik waloryzacji poszczególnych rat podlegających spłacie.

Na miejscu, pracownik Banku zaoferował młodemu ówcześnie Ł. W. (25 lat), zaciągnięcie kredytu indeksowanego kursem franka szwajcarskiego. (...)Bank udzielił kredytobiorcy kredytu w kwocie 274.000 złotych polskich denominowanego (waloryzowanego) we franku szwajcarskim na okres 360 miesięcy, do dnia 2 lipca 2037 r. (§ 2 ust. 1 umowy). Zgodnie z § 2 ust. 2 umowy kredytu kwota kredytu denominowanego w CHF lub transzy kredytu zostanie określona według kursu kupna franka zgodnie z Tabelą kursów obowiązującą w Banku w dniu wykorzystania kredytu lub transzy kredytu. (...)Wprowadzenie „klauzuli waloryzacyjnej” miało na celu zastosowanie oprocentowania ustalonego w oparciu o wskaźniki rynkowe odnoszące się do franka szwajcarskiego, a nie do waluty krajowej.

Przyjęte w symulacji kursy walutowe odpowiadały deprecjacji kursu złotego do franka w skali odpowiadającej różnicy między maksymalnym a minimalnym kursem złotego do franka z ostatnich 12 miesięcy. (...)Wprowadzenie „klauzuli waloryzacyjnej” miało na celu zastosowanie oprocentowania ustalonego w oparciu o wskaźniki rynkowe odnoszące się do franka szwajcarskiego, a nie do waluty krajowej. (...)Przy tym informacja o ryzyku kursowym ograniczała się do możliwości wzrostu kursu franka szwajcarskiego o 20% i wpływu tego wzrostu na samą tylko ratę kredytu, zaś informacje o rzeczywistych historycznych wahaniach kursu franka szwajcarskiego ograniczały się do okresu nieco ponad jednego roku. (...)Co więcej, postanowienia aneksu nie dopuszczały w istocie możliwości spłaty kredytu we frankach szwajcarskich.

(...)dnia 23 maja 2020 r. do dnia zapłaty oraz kwotę 77.115,70(...)tysięcy sto piętnaście i 70/100 franków szwajcarskich) z ustawowymi odsetkami od kwoty(...)pięćset dwadzieścia pięć i 29/100 franków szwajcarskich) od dnia 19 listopada 2020 r. do dnia zapłaty. 3 . (...)Ofertę kredytu indeksowanego do franka szwajcarskiego przedstawiono powódce jako korzystną i jedyną ofertę. (...)Powódka na tej podstawie spłacałą kredyt bezpośrednio we frankach szwajcarskich. (d: Porozumienie na – k. 198, zaświadczenie bankowe na k. 25-40 a.s.). (...) Bank (...) S.A. jest następcą prawnym (...) Bank (...) S.A. (bezsporne). (...)Wyeliminowanie odniesienia do tabel kursowych banku postanowień dotyczących zasad ustalania zmiennej stopy procentowej czyni niemożliwym dokonanie przeliczenia kwot kredytu i rat kredytowych z franków szwajcarskich na złote polskie.

Pozwany podniósł, że nie zachęcał ani nie namawiał powodów do zawarcia umowy kredytu indeksowanego do CHF. Zaprzeczył, aby powodowie nie zostali poinformowani o ryzykach i kosztach związanych z zawarciem umowy kredytu i zaciągnięciem kredytu indeksowanego kursem franka szwajcarskiego. (...)Powodowie mieli zatem efektywne narzędzie pozwalające na wyeliminowanie tego ryzyka w przypadku dostrzeżenia wzrostu kursu franka szwajcarskiego. (...)Poniesienie ryzyka kursowego związanego z możliwością zmiennej wartości franka szwajcarskiego było rekompensowane przez zastosowanie niższej stopy procentowej. (...)Powodowie zawierając umowę kredytu zdecydowali się na indeksację kredytu kursem CHF. Od samego początku saldo kredytu powodów w księgach bankowych jest wyrażone we frankach szwajcarskich.

Powodowie wskazali, że dnia 14 sierpnia 2012 roku zawarli z pozwanym bankiem aneks do umowy kredytu, na mocy którego zmieniono walutę spłaty kredytu, co umożliwiło im dokonanie spłat bezpośrednio we franku szwajcarskim, co powodowie czynią od sierpnia 2012 roku. (...)Nie można przyjąć, że umowa kredytu jest kredytem złotowym, nie zawierającym w ogóle klauzuli waloryzacyjnej, a jednocześnie oprocentowana na podstawie stóp procentowych franka szwajcarskiego. (...)Do ewentualnego pogorszenia sytuacji ekonomicznej kredytobiorców przyczynił się wzrost kursu franka szwajcarskiego, który był jednak powszechny i miał zasięg globalny. (...)Natomiast wartość franka szwajcarskiego przyjęta jest jedynie jako wskaźnik waloryzacji poszczególnych rat podlegających spłacie.

Powodowie złożyli wnioski o udzielenie im kredytu indeksowanego kursem franka szwajcarskiego. (...)Natomiast wartość franka szwajcarskiego przyjęta została jedynie jako wskaźnik indeksacji wypłaconej kwoty kredytu i poszczególnych rat podlegających spłacie. (...)W świetle powyższego Sąd uznał kwestionowane przez powodów klauzule umowne przewidujące mechanizm indeksacji do franka szwajcarskiego zobowiązań stron umów kredytu za niedozwolone postanowienia umowne. (...)Należy do nich istnienie nieuzasadnionego zróżnicowania sposobów przeliczania kwot ze złotych na franki szwajcarskie (kapitału kredytu) i z franków na złote (wysokości rat), jak również istnienie po stronie banku swobody w zakresie ustalania wysokości każdego z tych kursów.