Portal Orzeczeń Sądów Powszechnych

Kurs złotego do franka ustalany jest przez czynniki makroekonomiczne oraz polityki walutowe, na które pozwany nie ma wpływu. (...)Umowa kredytu zawarta przez strony była umową kredytu indeksowanego do waluty obcej. Umowa kredytu indeksowanego do waluty obcej stanowi szczególny rodzaj umowy kredytu bankowego, w której kredyt zostaje udzielony i wypłacony w walucie krajowej, a rozliczany jest w walucie obcej. (...)Chodziło przy tym nie tylko o proste konsekwencje zmiany kursu franka szwajcarskiego, ale o dane związane ze stanem obu walut, ich relacjami w przeszłości oraz prognozami ich kursów na przyszłość w perspektywie czasowej.

Powódka zgłosiła się do Banku (...) , gdyż miała do niego zaufanie, już wcześniej zaciągała w nim kredyt oraz miała w nim utworzone konto. (...)Frank szwajcarski przedstawiany był jako waluta stabilna i bezpieczna. (...)Powódka w walucie obcej przestała zarabiać w 2001 roku, a jej mąż w 2002 roku, jednak nigdy nie uzyskiwali dochodów we franku szwajcarskim. (...)Sprawa, której przedmiotem jest ważność kredytu denominowanego czy indeksowanego walutą obcą jest standardowym rodzajem postępowania, który aktualnie dominuje w sądach powszechnych.

Przed zawarciem umowy kredytu, pracownik pozwanego Banku nie przedstawił ww. kredytobiorcom symulacji kształtowania się kursu franka szwajcarskiego za okres wstecz przed zawarciem umowy, ani symulacji spłaty rat kredytowych przy założeniu wzrostu kursu (...) . (...)Wobec tego strony umówiły się na zawarcie umowy kredytu złotowego, w których frank szwajcarski stanowił miernik wartości i służył do określenia wysokości kwot, do których wypłaty bądź spłaty były zobowiązane strony umowy. (...)Czytamy tam bowiem: „Należy zauważyć, że kredyt w walucie polskiej „denominowany lub indeksowany” w innej walucie niż polska jest kredytem w złotych. (...)Na pełną ocenę uczciwości wspomnianego produktu (kredytu indeksowanego) nie pozwalał też, w przekonaniu Sądu, fakt, że powodom nie przedstawiono ani symulacji kształtowania się kursu franka szwajcarskiego za okres wstecz przed zawarciem(...)

Kredytobiorcy mieli nadto możliwość skierowania do Banku wniosku o dokonanie zmiany waluty, do której kredyt jest indeksowany i spłatę kredytu z pominięciem tabel kursowych Banku, z czego jednak nie skorzystali do chwili obecnej. (...)Na podstawie przedstawionych dokumentów w szczególności obrazujących zarobki powodów – zaproponowano im kredyt waloryzowany walutą obcą franka szwajcarskiego, gdyż ich zdolność kredytowa w CHF była wyższa niż przy kredycie złotowym. (...)(...)i większej kwocie dostępnej w kredycie), ani wreszcie nie wyłuszczyła(...)(...)Czytamy tam bowiem „Należy zauważyć, że kredyt w walucie polskiej „denominowany lub indeksowany” w innej walucie niż polska jest kredytem w złotych.

W tym celu udała się do pozwanego, który przedstawił jej jako najlepszą i najkorzystniejszą, ofertę kredytu indeksowanego kursem franka szwajcarskiego, wskazując na niską wysokość raty kredytu, stabilność waluty CHF i związane z nią niewielkie odchylenia kursowe. (...)Pozwany od początku znał wolę powoda do uzyskania kredytu w złotych. (...)Dominujący jest także pogląd, że zastrzeżone w umowie kredytu indeksowanego (denominowanego) do waluty obcej klauzule kształtujące mechanizm indeksacji (denominacji) określają główne świadczenie kredytobiorcy (m.in. wyroki Sądu Najwyższego z 9 maja 2019 r. (...)Wyeliminowanie odniesienia do tabel kursowych banku postanowień dotyczących zasad ustalania zmiennej stopy procentowej czyni niemożliwym dokonanie przeliczenia kwot kredytu i rat kredytowych z franków szwajcarskich na złote polskie.

Założenie zmienności stopy procentowej w umowie kredytu jest – co do zasady – rozwiązaniem zgodnym z prawem. (...)(...)płaceniu mniejszych rat w walucie kredytu, albo większych, niż to wynika(...)miesięcznej wpływa wartość kursowa waluty kredytu w stosunku do waluty waloryzacji tego kredytu. (...)Wspomniana opinia sprowadza się bowiem w istocie do matematycznego wyliczenia kwoty odsetek przy przyjęciu założenia, że oprocentowanie kredytu w okresie objętym pozwem jest stałe. (...)Nie ulega również wątpliwości, iż w czasie kiedy powodowie zawierali z pozwanym umowy, kredyt waloryzowany kursem franka szwajcarskiego był niezwykle korzystny dla klientów z uwagi na korzystne kursy walut, przez co był popularny.

(...)w szczególności kursów historycznych CHF do PLN. Powódka zawierając umowę była przeświadczona, że bieżąca rata kredytu jest uzależniona od kursu franka; myślała, że rata będzie zmienna, a saldo kredytu stałe. (...)Powódka nie została poinformowana o ryzyku walutowym związanym z kredytem indeksowanym do waluty franka szwajcarskiego i nie wiedziała ona na czym polega ryzyko walutowe. Pozwany bank nie powiadomił jej w szczególności o tym, że w sytuacji gdy kurs franka drastycznie wzrośnie to będzie miało to znaczenie dla ogólnej kwoty do spłaty, a nie tylko wysokości rat. (...)(...)jak wynikało z postanowień regulaminu do kredytów w walucie frank szwajcarski (w których zobowiązanie kredytobiorców w tej walucie było wyrażone).

W toku procesu kredytowania powodowie zostali poinformowani, że nie posiadają zdolności kredytowej w walucie PLN. Wskutek czego doradca kredytowy przedstawił powodom ofertę kredytu indeksowanego do waluty obcej, w postaci franka szwajcarskiego. (...)Zamiar ten bez konsekwencji dla statusu konsumenta może się zmienić w czasie” (vide: Jacek Zandecki, Status prawny konsumenta jako strony umowy o kredyt indeksowany/denominowany do franka szwajcarskiego, Studium Prawa Publicznego, Nr 2 (22) 2018). (...)Usunie zatem niepewność co do tego, czy powodowie nadal są zobowiązani wobec pozwanego Banku do dokonywania spłaty rat kredytu na podstawie tej umowy. (...)Zastosowania do umowy pożyczki ani do umowy kredytu nie znajdą ponadto art. 493-495 k.c.