Portal Orzeczeń Sądów Powszechnych

Ani w umowie, ani w regulaminie nie ma wzmianki o sposobie ustalania kursu franka szwajcarskiego, który miał mieć zastosowanie przy realizacji umowy ( umowa kredytu k. 40-42v, k. 182-184v, regulamin k. 193-202 ). (...)Przyjmuje się jednak, że kredyt denominowany lub indeksowany do waluty obcej to kredyt udzielony w złotych polskich, którego kwota jest odnoszona do waluty obcej. Kredyt taki jest kredytem złotowym, z tym, że na skutek denominacji lub indeksacji, saldo kredytu wyrażane jest w walucie obcej, do której kredyt został denominowany lub indeksowany. (...)Zamiar ten bez konsekwencji dla statusu konsumenta może się zmienić w czasie” (vide: Jacek Zandecki, Status prawny konsumenta jako strony umowy o kredyt indeksowany/denominowany do franka szwajcarskiego, Studium Prawa Publicznego, Nr 2 (22) 2018).

Kredyt był indeksowany do waluty obcej – Euro, a okres kredytowania wynosił 192 miesiące. (...)W sprawie bezspornym było, że w dniu 16 października 2009 r. strony zawarły umowę kredytu hipotecznego indeksowanego do waluty Euro (a nie jak strony omyłkowo wskazywały do franka szwajcarskiego). (...)Czyniąc tak, strony nie zobowiązują się do zakupu określonej ilości waluty po określonej z góry cenie, choćby odbiegającej od ceny rynkowej, lecz uzależniają wielkość kredytu należnego do spłaty od zbliżonego do rynkowego kursu waluty, do której kredyt był indeksowany. (...)Prawo bankowe , umowa kredytu powinna być zawarta na piśmie(...)szczególności w przypadku umowy o kredyt denominowany lub indeksowany do waluty innej niż waluta polska,(...)w szczególności wyliczana jest kwota kredytu, jego transz i rat kapitałowo-odsetkowych(...)na walutę wypłaty albo spłaty kredytu.

Umowa kredytu wiążąca wysokość udzielonego kredytu oraz wysokość jego spłat z kursem waluty obcej, np. franka szwajcarskiego, nie jest sprzeczna z ogólną konstrukcją umowy kredytu przewidzianą w art. 69 ust. 1 pr.bank. (...)Dodatkowo postanowienia kontraktu dotyczące waluty obcej poprzez wyrażenie w niej kwoty kredytu umożliwiały zastosowanie w umowie zasad ustalania oprocentowania odwołującego się do stawki referencyjnej LIBOR, przeznaczonej do rozliczeń we franku szwajcarskim . (...)Dodano również ust. 3 o treści: w przypadku umowy o kredyt denominowany lub indeksowany do waluty innej niż waluta polska, kredytobiorca może dokonywać spłaty rat kapitałowo-odsetkowych oraz dokonać przedterminowej spłaty pełnej lub częściowej kwoty kredytu bezpośrednio w tej walucie. (...)Dodatkowo konstrukcja ta nie jest w ocenie Sądu możliwa do zastosowania w kredycie denominowanym, w którym wartość zobowiązania wyrażona jest w walucie obcej, a jedynie uruchomienie kredytu następuje w walucie polskiej.

Wynika stąd, że skuteczna ochrona konsumenta może zostać osiągnięta tylko wtedy, gdy sąd krajowy uzna, że posiada kompetencję do oceny tego rodzaju warunków z(...)umownych, regulujących zasady indeksacji kwoty kredytu do franka szwajcarskiego, za niedozwolone postanowienia umowne. (...)Mają jedynie posiłkowy charakter w konstrukcji kredytu indeksowanego (denominowanego) gdyż to jaki kurs zostanie zastosowany nie przesądza o konstrukcji całego stosunku prawnego. (...)(...)zakresie, w jakim odwołuje się do kursów według Tabeli, b §(...)poprzedzającego dzień wymagalności raty spłaty kredytu do ustalenia wysokości kwoty podlegającej spłacie(...)Niedopuszczalne jest uzależnienia od decyzji banku (ustalenia kursu) wysokości kwoty, którą zobowiązany będzie zwrócić kredytobiorca – zarówno wyrażonej we frankach szwajcarskich, jak i w złotych polskich(...)negował, że przysługiwało mu uprawnienie do ustalania kursu kupna i sprzedaży(...)

Kredyt był denominowany (waloryzowany) w walucie CHF (§ 2 ust. 1). Kwota kredytu denominowanego (waloryzowanego) w CHF lub transzy kredytu zostanie określona według kursu kupna dewiz dla wyżej wymienionej waluty zgodnie z „Tabelą kursów” obowiązującą w banku w dniu wykorzystania kredytu lub transzy kredytu (§ 2 ust. 2). (...)Powodowie nie zaliczali kosztów kredytu do kosztów działalności gospodarczej. (...)Brak jest podstaw do uznania umowy kredytu za bezwzględnie nieważną.

Pozwany zaznaczył, że umowa kredytu jest ważna, w szczególności w zakresie postanowień odnoszących się do indeksacji kredytu. (...)Zgodnie z § 12 umowy kredytu zabezpieczeniem kredytu była hipoteka kaucyjna w złotych polskich do kwoty stanowiącej 170 % kwoty kredytu określonej w § 1 ust. 1 umowy. (...)(...)umowy luki poprzez odwołanie się do kursu średniego NBP. Zgodnie z(...)ustawy Prawo bankowe , umowa kredytu powinna być zawarta na piśmie(...)w szczególności wyliczana jest kwota kredytu, jego transz i rat kapitałowo-odsetkowych(...)na walutę wypłaty albo spłaty kredytu. (...)Bank natomiast, który udzielił powódce kredytu następnie pozyskiwał do swojej dyspozycji z tytułu rat(...)związku z niemal podwojonym kursem franka szwajcarskiego – tak dalece niewspółmierne do środków wydatkowanych i rozsądnych zysków, że skutek ten czyni ważność umowy niemożliwą do obrony.

Zatem w dacie jej zawierania musi dojść do ustalenia wysokość kredytu, a tym samym wysokości zobowiązania(...)indeksacji walutą obcą, także kursem franka szwajcarskiego. (...)Umowa kredytu w złotych jest bowiem inną umową, aniżeli umowa kredytu w złotych indeksowanego do waluty obcej. E. verbis rozróżnienie to zostało wprowadzone do ustawy prawo bankowe dopiero na mocy ustawy z dnia 29 lipca 2011 r. tzw. ustawą „antyspreadową” poprzez dodanie pojęcia umowy o kredyt denominowany lub indeksowany do waluty innej niż waluta polska. (...)W przypadku umów kredytu indeksowanego, także denominowanego ten sposób określania świadczeń stron, nie został przyjęty jako że właśnie w tego rodzaju umowach banki stosowały własne tabele i same ustalały kursy sprzedaży i kursy kupna waluty.

Zawarcie umowy nastąpiło po spotkaniu z pracownikiem banku; po sprawdzeniu zdolności kredytowej stronie powodowej zaproponowano kredyt we frankach szwajcarskich. (...)Strona powodowa nie była świadoma ryzyka gwałtownego wzrostu kursu waluty CHF, nie otrzymała też w tym zakresie informacji, symulacji przy wzroście kursu franka o 50, 100, 200 % i pouczeń od przedstawiciela pozwanego banku. (...)Dalej Sąd zważył, że samo zawarcie umowy kredytu denominowanego lub indeksowanego do waluty obcej, także przed uregulowaniem tego rodzaju kredytu wprost w ustawie, mieściło się w granicach swobody umów ( art. 353 1 k.c. ). (...)Pamiętać trzeba, że brak jest w dalszym ciągu jednolitości w orzecznictwie - tak sądów powszechnych, jak i Sądu Najwyższego - w odniesieniu do kwestii skutków abuzywności klauzul waloryzacyjnych w umowach kredytów indeksowanych i denominowanych do waluty obcej.