Portal Orzeczeń Sądów Powszechnych

(...)okoliczności związane z zawarciem umowy kredytu potwierdzają, że powodowie świadomie wybrali kredyt hipoteczny indeksowany do CHF. Już we wniosku kredytowym powodowie zwrócili się do Banku o udzielenie kredytu indeksowanego kursem CHF, wskazując jako walutę kredytu frank szwajcarski. (...)Ten mechanizm odróżniał umowę kredytu denominowanego od zwykłego kredytu złotówkowego. (...)Frank szwajcarski nie był tą walutą, z którą Polacy mieli najczęściej do czynienia w związku z koniecznością dokonania wymiany, jak to był np. w przypadku euro i dolara amerykańskiego. (...)Ryzyka Systemowego z dnia 21 września 2011 r. dotyczących kredytów walutowych wskazano, że nawet najbardziej staranny konsument nie był w stanie przewidzieć konsekwencji ekonomicznych kredytu hipotecznego we frankach szwajcarskich, który był proponowany przez banki,(...)

Zawarta umowa była kredytem złotówkowym, zawierającym zapisy dotyczące waloryzacji do (...) . Jej uregulowania wskazywały, że był to tzw. kredyt indeksowany do tej waluty. (...)W przypadku takiego kredytu nie dochodzi bowiem do żadnych realnych transakcji walutowych związanych bezpośrednio z udzieleniem kredytu, a jedynie do szeregu obliczeń, których celem jest określenie wartości kredytu udzielonego w PLN oraz wartości(...)(...)Nadal bowiem pozostaną w niej zapisy mówiące o jej indeksowaniu do waluty franka szwajcarskiego.

Sąd Okręgowy ustalił, że: 30 września 2008r. powód złożył pozwanemu wniosek o kredyt, wskazując franki szwajcarskie (CHF) jako walutę kredytu i kwotę kredytu – 301 000 zł. (...)W § 1 ust. 1 tej umowy wskazano, że bank udziela kredytobiorcy na jego wniosek z 30 września 2008r. kredytu w złotych (PLN) indeksowanego kursem franka szwajcarskiego (CHF) w kwocie 301 000zł, a kredytobiorca zaciąga kredyt i zobowiązuje się do jego wykorzystania zgodnie z warunkami umowy. (...)(...)ustaw (tzw. ustawą antyspreadową) wprowadzono do ust. 2 art. 69 pr.bank.(...)podstawie którego wyliczana jest kwota kredytu, jego transz i rat kapitałowo-odsetkowych(...)na walutę wypłaty albo spłaty kredytu. Nadto dodano do art. 69 pr.bank. ust. 3(...)że w przypadku umowy o kredyt denominowany lub indeksowany do waluty innej niż waluta polska,(...)

Konsumenci w chwili udzielania kredytu nie wiedzieli zatem, w jakiej wysokości ich zobowiązanie we frankach szwajcarskich będzie oscylować. (...)w ten sposób, że kwotę kredytu przeliczano najpierw ze złotych polskich na franki szwajcarskie po kursie wskazanym przez bank (uzyskując równowartość kredytu w walucie obcej), a następnie,(...)przeliczano wskazywaną przez bank kwotę franków szwajcarskich na złotówki znów po kursach(...)(...)(...)przychodów banku nie sprowadzały się do prostej różnicy między stosowanym kursami kupna i sprzedaży franka szwajcarskiego. (...)Przepis art. 24 ustawy statuował wyłącznie uprawnienie NBP do ustalania kursów walut obcych, przy(...)bieżących kursów walut w odniesieniu do franka szwajcarskiego ustalany był kurs średni, kurs kupna i kurs sprzedaży.

Ani w umowie, ani w regulaminie nie ma wzmianki o sposobie ustalania kursu franka szwajcarskiego, który miał mieć zastosowanie przy realizacji umowy ( umowa kredytu k. 33-37, regulamin k. 38-47 ). (...)Przyjmuje się jednak, że kredyt denominowany lub indeksowany do waluty obcej to kredyt udzielony w złotych polskich, którego kwota jest odnoszona do waluty obcej. Kredyt taki jest kredytem złotowym, z tym, że na skutek denominacji lub indeksacji, saldo kredytu wyrażane jest w walucie obcej, do której kredyt został denominowany lub indeksowany. (...)Zamiar ten bez konsekwencji dla statusu konsumenta może się zmienić w czasie” (vide: Jacek Zandecki, Status prawny konsumenta jako strony umowy o kredyt indeksowany/denominowany do franka szwajcarskiego, Studium Prawa Publicznego, Nr 2 (22) 2018).

Naliczanie odsetek według korzystniejszej stopy procentowej (dzięki finansowaniu kredytu we frankach) było możliwe (z punktu widzenia banku) jedynie w przypadku przeliczenia wierzytelności kredytu na franki. (...)Wskazuje na to już ustalenie wysokości odsetek w oparciu o stopę procentową stosowaną na rynku do waluty szwajcarskiej. (...)Nie można również stawiać pozwanemu bankowi zarzutu nieprzewidzenia zdarzeń przyszłych, np. uwolnienia kursu franka przez szwajcarski bank centralny na początku 2015 r. i wywołaną wówczas gwałtowną zwyżką kursu. (...)Przykładowo: Bank (...) przedstawiał klientom informacje o wysokości raty i salda zadłużenia w zależności od rosnącego kursu franka.

Pracownicy banku zaproponowali zaciągnięcie kredytu „we frankach" wskazując, iż przy ich zdolności kredytowej jest to jedyna możliwość uzyskania środków na zakup mieszkania. (...)Ustawa ta nie wprowadziła żadnych zapisów, które z mocy prawa wchodziłyby do treści umów kredytowych denominowanych lub indeksowanych do walut obcych zamiast dotychczasowych postanowień tych umów. Przewidziała jedynie, poprzez dodanie w ust. 2 art. 69 ustawy Prawa bankowe pkt 4a nakazującego szczegółowe określanie w umowach o kredyt denominowany lub indeksowany do waluty innej niż polska zasad(...)zmiany umowy i spłaty takich kredytów bezpośrednio w walucie obcej. (...)W takiej zaś sytuacji, zaistniały podstawy do uznania, że zawarta przez strony umowa kredytu hipotecznego indeksowanego do (...) jest nieważna.

W celu uzyskania kredytu powód spotkał się z doradcą kredytowym Banku (...) , która przedstawiła mu ofertę kredytu indeksowanego kursem franka szwajcarskiego. Podejmując decyzję o zaciągnięciu kredytu powód zdawał sobie sprawę z indeksacji kredytu, nie miał jednak wiedzy w jaki sposób Bank ustala kurs franka szwajcarskiego (d: przesłuchanie powoda na rozprawie w dniu 25 maja 2023 r. – k.376-379). (...)Nie stanowi wypełnienia obowiązku informacyjnego przedstawienie analizy historycznego kursu franka szwajcarskiego ani tym bardziej powoływanie się przez bank na złożenie pisemnego oświadczenia o świadomości ryzyka walutowego o standardowej treści (por. wyrok SN z 3 lutego 2022 r. (...)Wyeliminowanie odniesienia do tabel kursowych banku czyni niemożliwym dokonanie przeliczenia z franków szwajcarskich na złote polskie.