Portal Orzeczeń Sądów Powszechnych

Teza orzeczenia: Przesłanki ważności kredytu.

Problem kredytów indeksowanych do franka szwajcarskiego dotyczy zaś ogółu społeczeństwa – całej rzeszy konsumentów od najniższego poziomu świadomości ekonomiczno-prawnej, której celem było nie obracanie walutą obcą, lecz zaspokojenie podstawowej potrzeby życiowej, jaką jest własne mieszkanie. (...)(...)w szczególności wyliczana jest kwota kredytu, jego transz i rat kapitałowo-odsetkowych(...)na walutę wypłaty albo spłaty kredytu. (...)Ustawa antyspreadowa nie wprowadziła żadnych zapisów, które z mocy prawa wchodziłyby do treści umów kredytowych denominowanych lub indeksowanych do walut obcych zamiast dotychczasowych postanowień tych umów. (...)Wymienionego aneksu nie można uznać za wyraz takiej zgody, gdyż jego zamierzonym rezultatem nie było doprowadzenie do sytuacji, w której postanowienie uznane za niedozwolone będzie regulować stosunki stron, ale raczej eliminacja tego postanowienia przez umożliwienie spłaty we frankach.

Pomimo zaś udzielenia powyższych informacji oraz przedstawienia im oferty kredytu złotówkowego – dokonali oni wyboru kredytu denominowanego do waluty obcej, co tym samym nie mogło stanowić nieuczciwej praktyki rynkowej. (...)Małżonkowie J. dokonywali spłaty rat kredytu w złotych polskich z rachunku należącego do K. J. , zaś następnie Bank przeliczał je według kursu na walutę obcą franka szwajcarskiego. (...)Dalej, tak skonstruowany rodzaj umowy kredytu denominowanego – zdaniem Sądu I instancji – wskazuje, że jest ona nieważna na podstawie art. 58 §1 k.c. w całości, bowiem zawiera liczne odstępstwa od definicji legalnej zawartej w prawie bankowym . (...)To samo dotyczy waluty, w której kredyt został wypłacony, zresztą – cechą kredytu denominowanego jest to, że jego suma wyrażona jest w jednej walucie, a wypłata następuje w walucie innej.

Doradca odbył z nią dwa spotkania, podczas których poinformował ją, że nie ma zdolności kredytowej, aby otrzymać kredyt złotowy a ma zdolność kredytową na otrzymanie kredytu indeksowanego do waluty franka szwajcarskiego (CHF). (...)Powyższe nie stanowi ustawowej definicji kredytu indeksowanego lub denominowanego. Przyjmuje się jednak, że kredyt denominowany lub indeksowany do waluty obcej to kredyt udzielony w złotych polskich, którego kwota jest odnoszona do waluty obcej. Kredyt taki jest kredytem złotowym, z tym, że na skutek denominacji lub indeksacji, saldo kredytu wyrażane jest w walucie obcej, do której kredyt został denominowany lub indeksowany.

Pozwany nie wyjaśnił ryzyk związanych z kredytem we franku szwajcarskim, skupiając się jedynie na jego korzyściach. (...)(...)w jakim przewidują przeliczenie kwoty kredytu na walutę obcą oraz spłatę raty kredytu kwotą w złotych po przewalutowaniu(...)należność tytułem raty określonej we frankach szwajcarskich. (...)W realiach rozpoznawanej sprawy stronie powodowej zaoferowano produkt typowy, przygotowany w całości przez bank i adresowany do klientów zainteresowanych umową kredytu hipotecznego denominowanego do (...) . (...)Możliwość wyboru kredytu złotowego – nawet jeżeli była realna, tzn. konsument posiadał również w tym zakresie tzw. zdolność kredytową - nie jest dowodem na to, że konsument wybierający kredyt denominowany mógł indywidualnie negocjować postanowienia wzorca kredytu denominowanego.

Zabezpieczeniem kredytu była hipoteka kaucyjna do kwoty 525.000 zł ustanowiona na nieruchomości należącej do powodów. (...)Bank natomiast, który udzielił powodom kredytu, następnie pozyskiwał do swojej dyspozycji z tytułu rat(...)związku z niemal podwojonym kursem franka szwajcarskiego – tak dalece niewspółmierne do środków wydatkowanych i rozsądnych zysków, że skutek ten czyni ważność umowy niemożliwą do obrony. (...)Strona powodowa mogła swobodnie zapoznać się z treścią umowy, zdecydować kiedy umowa zostanie zawarta, umożliwiono także kredytobiorcom dokonywanie spłat kredytu bezpośrednio we franku szwajcarskim. (...)W regulaminie obowiązującym na dzień zawierania umowy umożliwiono kredytobiorcom dokonywanie spłat kredytu bezpośrednio we franku szwajcarskim, a strona powodowa zdecydowała się na zawarcie aneksu dopiero w 2017 r.

W tym celu udali się do (...) , gdzie pracownik banku(...)nie mają oni zdolności kredytowej do uzyskania kredytu w złotych polskich, natomiast mają możliwość zaciągnięcia kredytu denominowanego w CHF. Aby uzyskać kredyt hipoteczny zasugerowano powodom rozważenie dopisania do kredytu kogoś z rodziny. (...)W dniu 10 października 2011 r. strony zawarły Aneks do Umowy Kredytu Mieszkaniowego nr (...) sporządzonej w dniu 20 sierpnia 2008 r. zmieniając zasady spłaty kredytu poprzez umożliwienie kredytobiorcom spłaty rat w walucie obcej CHF, do której kredyt był denominowany. (...)Wprowadzenie „klauzuli waloryzacyjnej” w postaci określenia kwoty kredytu w walucie obcej miało na celu zastosowanie oprocentowania ustalonego w oparciu o wskaźniki rynkowe odnoszące się do franka szwajcarskiego, a nie do waluty krajowej. (...)Odnosząc powyższe wskazówki do postanowień dotyczących denominacji kwoty kredytu należało przyjąć, że określają one podstawowe świadczenia w ramach zawartej umowy i charakteryzują tę umowę jako podtyp umowy kredytu – umowę o kredyt denominowany do waluty obcej.

(...)następować według kursu sprzedaży waluty do której jest indeksowany Kredyt, podanego w Tabeli kursów kupna/sprzedaży dla kredytów hipotecznych udzielanych przez (...) Bank S.A. obowiązującego w dniu wpływu środków do banku” (§ 10 ust. 8). (...)(...)dotyczące marży banku w odniesieniu do ustalania kursu franka szwajcarskiego ma charakter samodzielny, co pozwala na eliminację jedynie elementu odnoszącego się do modyfikacji średniego kursu NBP marżą(...)zgadzają się na uznanie umowy kredytu za nieważną i nie zgadzają(...)Jednocześnie brak jest podstaw do uznania umowy kredytu za bezwzględnie nieważną. Zawieranie umów kredytu powiązanych z walutą obcą (indeksowanych i denominowanych) jest i było dopuszczalne w świetle art. 353 1 k.c. i art. 69 ustawy Prawo bankowe w brzmieniu obowiązującym w dacie zawarcia umowy.

Ustawą z dnia 29 lipca 2011 r. o zmianie ustawy - Prawo bankowe wprowadzono art. 69 ust. 2 pkt 4a wprost przewidujący umowy o kredyty walutowe denominowane i indeksowane do waluty innej niż waluta polska. (...)Przepis ten wprost potwierdza stosowanie przepisów dodanych ustawą nowelizującą do umów zawartych wcześniej, zatem niezasadnym(...)zastosowania, gdyż wcześniej zawarte umowy kredytu indeksowanego czy denominowanego były nieważne jako niedopuszczalne w dacie ich zawierania. Sąd Najwyższy również uznał za dopuszczalne zawieranie umów kredytu indeksowanego i denominowanego, nie widząc podstaw do uznania, iż konstrukcja ta narusza obowiązujące przepisy prawa, czy zasadę walutowości. (m.in. wyroki z 25 marca 2011 r. sygn. (...)Gdyby kurs franka szwajcarskiego spadł, a nie wzrósł w stosunku do złotówki, to powódka prawdopodobnie nie twierdziłaby o nieważności umowy, czy istnieniu w niej klauzul abuzywnych.