Portal Orzeczeń Sądów Powszechnych

Teza orzeczenia: a. Brak [jest] możności wyeliminowania jedynie części klauzuli dotkniętej wadliwością (marży kupna/sprzedaży) z pozostawieniem klauzuli w pozostałej części (średniego kursu NBP); b. Konsekwencją wyeliminowania ryzyka kursowego, charakterystycznego dla umowy kredytu denominowanego do waluty obcej jest konieczność stwierdzenia nieważności umowy (...)

(...)z poprzednikiem pozwanego banku, umowy kredytu hipotecznego z oprocentowaniem zmiennym, udzielonego w walucie krajowej, ale wyrażonego w kwocie 36641 franków szwajcarskich (w tym 718 CHF składki ubezpieczenia pobranej automatycznie przez bank) oraz treść tej umowy. (...)(...)powodowie dostali równowartość określonej ilości franków szwajcarskich, ale żeby otrzymali kwotę w PLN nie przenoszącą łącznie 104800 zł (por. § 1 ust. 3 i 4), a to ilość franków była dostosowywana do tej kwoty, czyli frank miał być jej przelicznikiem – miernikiem wartości. (...)(...)ust. 1 pr.bank. (w odniesieniu do kredytów denominowanych bezpośrednią płaszczyzną kontroli jest ustalenie,(...)się banków przed zmianami kursu franka szwajcarskiego poprzez operacje na rynku międzybankowym,(...)(...)Ryzyka Systemowego z dnia 21.09.2011 r. dotyczących kredytów walutowych wskazano, że nawet najbardziej staranny konsument nie był w stanie samodzielnie przewidzieć konsekwencji ekonomicznych kredytu hipotecznego we frankach szwajcarskich, który był proponowany przez banki,(...)

W tej informacji wskazano, że kredyty złotowe oprocentowane są wg stopy referencyjnej 3,86% (WIBOR 3M), a kredyty indeksowane kursem franka szwajcarskiego 0,17% (LIBOR 3M dla (...) ). (...)Kurs franka szwajcarskiego był wówczas w granicach 2,99, a wcześniej nawet 3,20. (...)Powodowie początkowo nie wiedzieli, że mogą spłacać kredyt bezpośrednio we frankach. (...)Zawierając umowę powodowie nie wiedzieli, że kurs franka jest stymulowany przez bank szwajcarski i że kiedyś może być uwolniony.

M. P. (1) podniósł, że strony zawarły umowę kredytu denominowanego frankiem szwajcarskim. (...)M. P. (1) podniósł, że w okresie pomiędzy zawarciem umowy a jej wypowiedzeniem przez Bank doszło do znacznego osłabienia złotego do franka szwajcarskiego. (...)Co do pozwu wzajemnego i żądania M. P. (1) o ustalenie nieważności umowy kredytu mieszkaniowego nr (...) do CHF wyrażonego w punkcie 1(...)uwzględnienie Bezspornie łącząca strony umowa kredytu mieszkaniowego z dnia 31.07.2008 roku nr (...) była tzw. kredytem denominowanym frankiem szwajcarskim. (...)Spłata kredytu następuje również w złotówkach w odniesieniu do wysokości rat określonych we frankach szwajcarskich, stosownie do kursu tej waluty z dnia zapłaty.

We wniosku mając do wyboru kredytu waluty: PLN, (...) , USD, EUR, (...) wybrali walutę (...) franka szwajcarskiego. (...)Wbrew stanowisku Sądu I instancji nie sposób przyjąć też aby postanowienia umowy pozwalające pozwanemu dowolnie kształtować kurs franka szwajcarskiego nie były sprzeczne z dobrymi obyczajami i nie naruszały przez to interesów powodów. (...)Przyznanie sobie przez pozwanego prawa do jednostronnego regulowania wysokości rat kredytu indeksowanego kursem franka szwajcarskiego poprzez wyznaczanie w tabelach kursowych(...)Podnieść trzeba bowiem, że ani umowa kredytu, ani regulamin, nie określały szczegółowego sposobu ustalania kursu franka szwajcarskiego, przez co powód był zdany na arbitralne decyzje banku w tej kwestii.

Pytali o taki kredyt w trzech bankach, w tym(...)zdolności kredytowej powodów zasugerowano im kredyt powiązany z walutą obcą – frankiem szwajcarskim wskazując, że kredyt złotowy na podobnych warunkach wymagałby(...)(...)Dla otrzymania kredytu we frankach wymagana była większa zdolność kredytowa. (...)Harmonogram techniczny spłaty we frankach był przedstawiany klientowi przy ofercie kredytu, a wiążący harmonogram otrzymywali po uruchomieniu kredytu i po każdej zmianie oprocentowania. (...)Z biegiem lat powodowie zorientowali się m.in., że raty kredytu, które miały być ratami malejącymi, rosną z uwagi na rosnący kurs franka szwajcarskiego, a doniesienia medialne dotyczące tzw. kredytów frankowych skłoniły ich do analizy umowy przez nich zawartej.

M. B. złożył wniosek o udzielenie pożyczki hipotecznej, a ponadto oświadczył, że bank przedstawił mu jedynie kredyt indeksowany kursem franka szwajcarskiego jako dostępną opcję. (...)(...)nadpłata powstała z tytułu indeksacji kredytu frankiem szwajcarskim wyniosła 24.473,01 zł, a gdyby kredyt był indeksowany według kursów NBP, nadpłata wyniosłaby 1.874,61 CHF. Oprocentowanie kredytu w złotówkach nie odbiegało w dużej mierze od oprocentowania kredytu w (...) , a ryzyko(...)(...)NBP z 2022 r., poz. 10) określa sposób przeliczania kursów franka szwajcarskiego (§ 2 pkt. 2), wskazując na kurs średni franka szwajcarskiego jako określonej w § 1(...)(...)U. z 2021 r., poz. 2439 ze zm.) art. 69 ust. 2 pkt 4a , dotyczący właśnie kredytów indeksowanych i denominowanych.

W takiej sytuacji zaś, uwzględniając umowne zasady wypłaty oraz spłat przez biorących kredyt jego rat - w przeliczeniu do franka szwajcarskiego - niewątpliwym było, że takie odniesienie do obcej waluty mogło stanowić wyłącznie(...)(...)(...)w umowie kwoty i waluty kredytu w (...) , w rzeczywistości kredyt dotyczył świadczenia w PLN. W(...)wypłaty oraz spłat przez biorących kredyt jego rat - w przeliczeniu do franka szwajcarskiego - niewątpliwym było, że takie odniesienie do obcej waluty mogło stanowić wyłącznie(...)(...)W związku z tym ewentualne zmiany kursu franka do złotówki, polegające na osłabieniu tej pierwszej waluty, nie miały wpływu na to, w jakiej wysokości powinni zwrócić kredyt powodowie, pomimo ewentualnie korzystniejszego dla nich kursu wymiany walut. (...)W niniejszej sprawie w okresie pomiędzy zawarciem umowy a chwilą obecną doszło do znacznego osłabienia złotego do franka szwajcarskiego, z ok. 2 zł do 4 zł za 1 (...) .

Teza orzeczenia: 1. Zgodnie z art 13 u.p.n.r. ciężar udowadniania, że dana praktyka rynkowa nie stanowi nieuczciwej praktyki wprowadzającej w błąd spoczywa na przedsiębiorcy, któremu zarzuca się stosowanie nieuczciwej praktyki rynkowej, a nie na konsumencie twierdzącym, że przedsiębiorca dokonał wobec niego nieuczciwej praktyki rynkowej. 2. Art. 12 ust. 1 pkt (...)

Tymczasem umowa kredytu poprzez indeksację odnosi wysokość spłacanej kwoty do kursu franka szwajcarskiego (CHF). (...)Naliczanie odsetek według korzystniejszej stopy procentowej (dzięki finansowaniu kredytu we frankach) było możliwe (z punktu widzenia banku) jedynie w przypadku przeliczenia wierzytelności kredytu na franki. (...)Przykładowo: bank przedstawiał klientom informacje o wysokości raty i salda zadłużenia w zależności od rosnącego kursu franka. (...)Natomiast umowa, którą powodowie mieli zawrzeć to umowa kredytu indeksowana do waluty franka szwajcarskiego.