Portal Orzeczeń Sądów Powszechnych

Teza orzeczenia: Przesłanki ważności i skuteczności umowy kredytu indeksowanego.

Umowa została zawarta na kwotę kredytu, którą indeksowano do franka szwajcarskiego według kursu kupna tej waluty z „Tabeli kursów walut obcych” obowiązującej w Banku w dniu uruchomienia kredytu lub transzy kredytu, zaś spłata rat kapitałowo–odsetkowych dokonywana(...)(...)Od daty aneksu powodowie samodzielnie kupowali franki i spłacali w walucie obcej. (...)Banki przekonują, że ryzyko obciążało obie strony, ponieważ frank szwajcarski mógł w kursie do złotego zarówno zmaleć, jak i wzrosnąć. (...)Ustawa antyspreadowa nie wprowadziła żadnych zapisów, które z mocy prawa wchodziłyby do treści umów kredytowych denominowanych lub indeksowanych do walut obcych zamiast dotychczasowych postanowień tych umów.

Teza orzeczenia: Niedozwolone postanowienie umowne jest od początku, z mocy samego prawa, dotknięte bezskutecznością na korzyść konsumenta, który może udzielić następczo świadomej i wolnej zgody na to postanowienie i w ten sposób nadać mu skuteczność z mocą wsteczną. Jeśli natomiast - obiektywnie rzecz ujmując - przyjęcie nieważności umowy kredytowej nie (...)

Bank nieprawidłowo wyliczył wartość ich zobowiązania, a także nie uwzględnił nadpłat powstałych w efekcie spłaty rat w wysokości ustalonej z uwzględnieniem bankowego kursu sprzedaży franka szwajcarskiego. (...)W uzasadnieniu żądania powodowie wskazali, że umowa zawarta pomiędzy stronami nie wywoływała skutków prawnych albowiem była nieważna co wynikało z pozornego powiązania jej z frankiem szwajcarskim. (...)W uzasadnieniu żądania powodowie wskazali, że umowa zawarta pomiędzy stronami nie wywoływała skutków prawnych albowiem była nieważna co wynikało z abuzywnych postanowień umownych dotyczących przeliczenia kwoty udzielonego kredytu na walutę franka szwajcarskiego. (...)Podkreślić należy, że choć co do zasady w orzecznictwie skorzystanie z(...)jednorodzajowe (obie strony są zobowiązane do wzajemnego spełnienia świadczeń pieniężnych).

Kredyt był denominowany (waloryzowany) w walucie CHF (§ 2 ust. 1). Kwota kredytu denominowanego (waloryzowanego) w CHF lub transzy kredytu zostanie określona według kursu kupna dewiz dla wyżej wymienionej waluty zgodnie z „Tabelą kursów” obowiązującą w banku w dniu wykorzystania kredytu lub transzy kredytu (§ 2 ust. 2). (...)Jednocześnie brak jest podstaw do uznania umowy kredytu za bezwzględnie nieważną. Zawieranie umów kredytu powiązanych z walutą obcą (indeksowanych i denominowanych) jest i było dopuszczalne w świetle art. 353 1 k.c. i art. 69 ustawy Prawo bankowe w brzmieniu obowiązującym w dacie zawarcia umowy.

Oprocentowanie kredytu było zmienne i składało się ze stawki referencyjnej LIBOR 6M dla franka szwajcarskiego (CHF) oraz ze stałej marży banku. (...)CHF. Kredyty i pożyczki we frankach szwajcarskich, a także waloryzowane kursem CHF i indeksowane do tej waluty, wiązały się w 2005r. i w późniejszych latach ze znacznie niższym oprocentowaniem od kredytów i pożyczek w polskiej walucie, w wyniku czego ich raty były wówczas znacznie niższe. (...)Bank ocenił jednak, że powodowie nie mają zdolności kredytowej na wnioskowaną kwotę w polskiej walucie i zaproponował kredyt powiązany z walutą franka szwajcarskiego. (...)Kredyt zaciągnięty przez powodów był – jak wynika z treści umowy – kredytem w walucie polskiej indeksowanym do waluty CHF. Kredyt taki należy do kategorii tzw. kredytów walutowych.

Tymczasem umowa kredytowa w sprawie niniejszej poprzez indeksację odnosi wysokość spłacanej kwoty do kursu franka szwajcarskiego (CHF). (...)Naliczanie odsetek według korzystniejszej stopy procentowej (dzięki finansowaniu kredytu we frankach) było możliwe (z punktu widzenia banku) jedynie w przypadku przeliczenia wierzytelności kredytu na franki. (...)Nie można również stawiać pozwanemu bankowi zarzutu nieprzewidzenia zdarzeń przyszłych, np. uwolnienia kursu franka przez szwajcarski bank centralny na początku 2015 r. i wywołaną wówczas gwałtowną zwyżką kursu. (...)Przykładowo: Bank (...) przedstawiał klientom informacje o wysokości raty i salda zadłużenia w zależności od rosnącego kursu franka.

Zobowiązanie kredytobiorcy wobec banku może być wyrażone w sposób kwotowy albo też poprzez zastosowanie obiektywnie weryfikowalnego mechanizmu waloryzacji, w tym indeksacji walutą obcą, także kursem franka szwajcarskiego. (...)W istocie nie stanowił on kredytu walutowego, waluta obca (CHF) w rzeczywistości pełniła w umowie jedynie rolę miernika wartości, postanowienia umowne dotyczące przeliczenia świadczeń według kursu franka szwajcarskiego miały zaś charakter klauzul waloryzacyjnych. (...)W wyniku tej zmiany do prawa bankowego został wprowadzony art.(...)w szczególności wyliczana jest kwota kredytu, jego transz i rat kapitałowo-odsetkowych(...)na walutę wypłaty albo spłaty kredytu. (...)Nie sposób także przyjąć do rozliczeń stron kursu średniego NBP na podstawie zwyczaju w rozumieniu art. 354 k.c. , ponieważ kurs taki nie był zwyczajowo przyjmowany w praktyce bankowej w umowach kredytu indeksowanego albo denominowanego do waluty obcej.

Poinformowano powodów na pierwszym spotkaniu, że jest to kredyt we frankach szwajcarskich. (...)Na następnym spotkaniu w dniu 6 listopada 2008 r doszło zawarcia umowy o kredyt hipoteczny w KH/4713/10/2008 indeksowany do CHF. Bank (...) S.A. z siedzibą w W. postawił do dyspozycji powodów kredyt w kwocie 274 300 PLN. na budowę domu metodą gospodarczą. (...)Rozpoznając spór na tle kredytu indeksowanych/denominowanych, sąd meriti uwzględnił treść wyroków(...)orzeczenia zapadły na tle umów kredytu zawartych z konsumentami i zawierających ryzyko walutowe (kredytu indeksowanego, denominowanego lub wprost kredytu walutowego). (...)Trybunał Sprawiedliwości kwalifikuje, bowiem konsekwentnie klauzule dotyczące ryzyka wymiany, do których zalicza także sposób ustalania kursu wymiany, jako klauzule określające główny przedmiot umowy kredytu zarówno denominowanego, jak i indeksowanego (wyroki: C-260/18,(...)

Bank udzielił powodowi kredytu w kwocie 170.000,00 zł, jak określono, „denominowanego (waloryzowanego) w walucie (...) na okres 360 miesięcy od dnia zawarcia umowy do dnia 25.06.2036 r. (§ 2 umowy). (dowód: umowa kredytu k. 11-13). (...)zawierała następujące postanowienia: - kwota kredytu denominowanego (waloryzowanego) w (...) lub transzy kredytu zostanie określona według kursu kupna(...)w banku w dniu wykorzystania kredytu (§ 4 ust. 1 a),(...)(...)(...)zawartej pomiędzy stronami umowy, stosownie do jej postanowień, strony umówiły się, że kwota kredytu w wysokości wskazanej w umowie(...)w walucie polskiej, po uruchomieniu kredytu zostanie w drodze indeksacji przeliczona na walutę franka szwajcarskiego i oprocentowana w sposób właściwy(...)(...)(...)z nagłym wzrostem kursu waluty szwajcarskiej w stosunku do waluty polskiej i trudności, jakie niektórzy kredytobiorcy zaczęli mieć w spłacie kredytów indeksowanych lub denominowanych do tej waluty, jak również efektem zastrzeżeń co do swobody ustalania kursów wymiany przez(...)